بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی اثرات یک دوره ورزش در آب در سه ماهه دوم بارداری بر ویسفاتین و تحمل گلوکز زنان مبتلا به دیابت بارداری بود. بدین منظور تعداد 24 نفر از زنان مبتلا به دیابت بارداری که در سه ماهه دوم بارداری بودند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه 12 نفره تجربی - با میانگین سنی - 03/52 3/02 و کنترل - با میانگین سنی - 03/30 2/94 تقسیم شدند. قبل از شروع برنامه تمرینی از تمامی آزمودنی ها شاخص های تن سنجی، آزمایش خون جهت برآورد میزان ویسفاتین و تحمل گلوکز به عمل آمد. سپس گروه تجربی به مدت شش هفته و هر هفته سه جلسه به مدت 45 دقیقه تمرینات ورزشی در آب را انجام دادند. در پایان هفته ششم مجددا از آزمودنی های گروه کنترل و تجربی خون گیری به عمل آمد. نمونه های خونی در مرحله پیش آزمون و پس آزمون در حالت ناشتا به میزان 10 میلی لیتر از ورید قدامی بازویی دست چپ گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق از آزمون های تحلیل کوواریانس، t مستقل و وابسته استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های این پژوهش نشان داد یک دوره ورزش در آب در سه ماهه دوم بارداری اثر معنی داری بر افزایش ویسفاتین و همچنین کاهش آزمون تحمل گلوکززنان مبتلا به دیابت بارداری دارد . - p=0/001 - از نتایج این آزمایش چنین بر می آید که انجام تمرینات ورزشی در آب در دوران بارداری می تواند موجب تسکین دیابت بارداری از طریق افزایش غلظت ویسفاتین و کاهش غلظت گلوکز خون شود.
مقدمه و معرفی:
امروزه میزان وقوع دیابت شیرین افزایش یافته است. در حال حاضر در آمریکا تعداد مبتلایان، 14 میلیون نفر می باشند که نمی تواند کاملاً واقعی باشد زیرا 50 درصد افراد مبتلا به NIDDM ناشناخته هستند و در حقیقت زمانی که بیماری آنها تشخیص داده می شود حدود 5-7 سال از بیماری گذشته است - معینی و همکاران،ٌ 2011 و متزگر و کوستان،ٍ. - 2004 دیابت شیرین شامل گروهی از اختلالات متابولیک شایع می باشد که وجه مشترک آنها در فنوتیپ هیپرگلیسمی است. این بیماری به دلیل عدم جذب سلولی قند خون ناشی از کاهش ترشح انسولین و یا مقاومت سلول های بدن در برابر انسولین ایجاد می شود و با تغییرات مشخصی در متابولیسم درون سلولی بسیاری از بافت ها همراه است. میزان شیوع این بیماری در ایران 5-8% گزارش شده است - معینی و همکاران،َ . - 2011 انجمن داروسازان خراسان در سال 1376تعداد مبتلایان را حدود 1/2 میلیون نفر تخمین زده اند. در ایران پییشینه خانوادگی در ایجاد دیابت نوع IIبسیار قوی می باشد که شاید دلیل این امر ازدواج های درون قومی و فامیلی باشد. همچنین آغاز بیماری در ایران کند بوده و دلیل واضح آن تعداد مبتلایان دیابت نوعII می باشد که درصد بیشتری از افراد را درگیر می کند - معینی و همکاران،ُ . - 2011 یکی از انواع دیابت، دیابت بارداری می باشد. دیابت بارداری شایعترین اختلال متابولیک دوران بارداری است که عوارض متعددی برای مادر و جنین دارد. به همین دلیل برنامه های پیشگیری و غربالگری در بسیاری از کشورهای جهان از سال ها پیش در حال انجام است و در کشور ما نیز در قالب طرح کشوری دیابت، دیابت بارداری مورد توجه قرار گرفته است - گانیگهام ِو همکاران . - 2001دیابت بارداری تقریبا در% 4/5 موارد بارداری با تغییرات آناتومیک و فیزیولوژیک بسیاری همراه است و بارداری سالم مستلزم تطابق متابولیک و هورمونی است که هیپوتالامس، هیپوفیز، پاراتیروئید، تیروئید و آدرنال را درگیر می کند. این تطابق متابولیک تأمین کننده ی نیازهای جنین در طول بارداری می باشد.
همچنین ترشحات جفت که شامل پرژسترون، لاکتوژن جفتی، هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین و هورمون رشد هستند همراه با تغییرات هورمونی مادر سبب مقاومت به انسولین و افزایش ترشح انسولین می شود به همین جهت بارداری یک وضعیت دیابت زا و دیابت بارداری شایعترین اختلال متابولیک این دوران است - لاریجانی و حسین نژاد - 1389 .ویسفاتینّیک آدیپوسایتوکین جدیدی است که عمدتاً توسط بافت آدیپوز احشایی - VAT - ترشح می شود و اثراتی مشابه با انسولین در بدن ایجاد می کند و می تواند در بروز دیابت و واکنش های التهابی نقش داشته باشد. این هورمون در افزایش جذب سلولی گلوکز، تحریک انتقال گلوکز عضله و آدیپوسیت و ممانعت از تولید گلوکز کبدی به طور سینرژیک با انسولین عمل می کند و اثرات ضد دیابتیک آن از طریق تقلید اثر انسولین دیده شده است.ویسفاتین اثرات شبه انسولینی خود را از طریق اتصال مستقیم و فعال سازی گیرنده های انسولین انجام می دهد بدون اینکه تغییر یا رقابتی با انسولین داشته باشد. ویسفاتین سبب تحریک برداشت گلوکز در سلول های بافت چربی و میوسیت ها شده و مانع از آزاد شدن گلوکز از کبد می گردد - فوکوهارا و همکاران،ْ. - 2005ورزش در آب یک روش درمانی غیر دارویی مناسب می باشد که می تواند باعث کاهش درد، افزایش قابلیت انعطاف پذیری عضلات و مفاصل و حرکات استخوان ها و در نتیجه کاهش اسپاسم های عضلانی و افزایش قدرت و توان فرد شود بنابراین با توجه به همین دلایل توجه محققین به سوی استفاده از ورزش به عنوان روشی غیر تهاجمی و نقش موثر آنها بیشتر از گذشته جلب شده است. هر چند آثار سودمند فعالیت ورزشی در پیشگیری و کاهش بیماری دیابت در پژوهش های گسترده ای نشان داده شده است اما سازوکار آن بخوبی مشخص نیست - ریس و همکاران َ. - 2003 برخی از مطالعات، کاهش سطوح ویسفاتین بر اثر تمرینات هوازی را مشاهده کرده اند. رضائیان و همکاران ، تاثیر 10 هفته تمرینات استقامتی شنا بر سطوح ویسفاتین در زنان چاق را بررسی کرده و گزارش
