بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله ماموریت تجسس ، امداد و نجات و اهداف آن شرح داده شده و حوزه های مختلف امداد و نجات شناسایی گردیده است. در ادامه سعی بر آن بوده است تا یک سیستم کامل امداد و نجات هوایی از ابتدای شروع سانحه تا اعلام پایان آن شامل موارد نحوه اعلام خطر و گزارش ، مراحل مأموریت جستجو و نجات ، درجه بندی مأموریتهای جستجو و نجات ، سرویس پزشکی اورﮊانس ، تعلیق و توقف عملیات جستجو و نجات ، مدارک و گزارش مأموریت و ارزیابی عملیات طراحی گردد. در انتها نیز موضوع ضمیمه دوازدهم - - ANNEX 12 ، سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری - ICAO - شامل مأموریت تجسس و امداد و نجات در سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
مقدمه
هدف از عملیات امداد و نجات پاسخگویی به گزارشات مربوط به گم شدن، صدمه دیدن و مرگ و میر می باشد. عملیات جستجو امری فوری است که زمان در این عملیات دارای نقش بسیار حیاتی است. هر گونه تعلل در این مأموریت می تواند منجر به مرگ یک زندگی شود.
حوزه های مختلف امداد و نجات ٣ - SAR -
مأموریت جستجو و امداد در چهار سطح کشور، استان، منطقه و شهر مختلف مورد بررسی قرار می گیرد.
سطح کشور: در اکثر کشورها، نیروی هوایی مسؤول هماهنگی عملیات جستجو و امداد برای هواپیماهای نظامی سقوط کرده، می باشد. نیروی گشت هواپیماهای غیر نظامی - civil - که وابسته به نیروی هوایی است مسؤول مأموریت های جستجو هواپیماهای غیر نظامی است. گارد ساحلی نیز وظیفه جستجوهای دریایی در آبهای قابل کشتیرانی را به عهده دارد.
اسکادران امداد و اکتشاف نیروی هوایی شامل بالگردها و هواپیماها با قابلیت سوختگیری هوایی است. این بالگرد ها توسط نیروهای ویژه تیم تجسس هدایت و رهبری می شوند. وظیفه هماهنگی بین گروهای تجسس و نجات نظامی و گشتهای غیر نظامی توسط مرکز هماهنگی امداد صورت می گیرد. گارد ساحلی شامل قایق های تندرو امداد می باشد. البته گارد ساحلی از طریق ایستگاههای فرماندهی مختلفی به پشتیبانی هوایی دسترسی دارد.
سطح استان: عملیات جستجو و نجات در استان توسط بخش مدیریت اورﮊانس که یکی از قسمتهای پلیس استان می باشد، صورت می گیرد. وظیفه این مدیریت محلی عبارتند از: ایجاد هماهنگی بین مأموریتهای کشوری، استانی و خارج از استان، جمع آوری اطلاعات آماری مأموریتهای انجام شده و بررسی و تحلیل آنها. مدیریت اورﮊانس مأموریتهای جستجوی هوایی را برای یافتن هواپیماهای سقوط کرده، مدیریت کرده و پشتیبانی تیم های جستجو و نجات هوایی را انجام می دهد.
سطح منطقه: در هر منطقه ارگان خاصی وظیفه رسیدگی و ایجاد هماهنگی برای عملیات جستجو و نجات را به عهده خواهد داشت. اگر چه این ارگان پرسنل مشخص و خاصی دارد ولی عملیات جستجو و نجات بطور جدی به مشاوران ویژه و آموزش دیده داوطلب و بقیه گروههای مناطق همسایه متکی است. وظیفه این ارگان ساماندهی بسیج منابع و امکانات موجود به منظور یافتن و نجات افرا گمشده و آسیب دیده و فوت شده و مهارهمه جانبه سانحه پیش آمده می باشد. آموزش دادن پرسنل مجرب با آخرین استاندارد ها و مساعدت به مأمویتهای جستجو و نجات درحوزه شهری از دیگر وظایف این ارگان می باشد.
سطح شهر: در حوزه شهری گزارشهای مربوط به وقوع یک حادثه مورد بررسی قرار می گیرد که در صورت نیاز به انجام جستجو در حیطه بزرگتر یعنی حوزه منطقه ای با هماهنگی ارگان مربوطه به منطقه، عملیات جستجو و نجات ادامه می یابد.
انواع مأموریتهای امداد و نجات هوایی
الف- سوانح زمینی و سقوط انواع هواپیماها: عملیات جستجو و امداد زمینی به دنبال حوادثی که منجر به صدمه دیدن و ضایعه مرگ و میر می باشد که به دو بخش حوادث ویژه و عادی تقسیم می شود.
ب- سوانح دریایی: این نوع مأموریت به دنبال حوادثی مانند غرق شدن کشتی، واقع می شود.
نحوه اعلام خطر و گزارش
هر یک از افراد گروه جستجو و امداد می تواند با گزارش یک حادثه ویژه مواجه شود. آخرین نقطه ای که فرد حادثه دیده در انجام سالم دیده شده است برای تحقیقات بعدی بسیار مهم است. موفقیت در مأموریت جستجو بستگی به داشتن نشانه های مورد پذیرش و کلیدی دارد. مسؤول دریافت کننده گزارش در مقر مربوطه به سرعت امکانات مورد نیاز برای انجام مأموریت را فراهم می کنند.
مراحل مأموریت جستجو و نجات
۱- هشدار اولیه: فاصله زمانی از اولین لحظه گزارش حادثه تا زمانی است که اقدامات اولیه امداد و نجات صورت گیرد.
۲- اقدامات اولیه: شامل جمع آوری اطلاعات اولیه، بسیج امکانات، سازماندهی طرح اولیه عملیات جستجو.
۳- مرحله مرزبندی: در این مرحله منطقه ای که حادثه درآن واقع شده است مرزبندی می شود.
۴- مرحله شناسایی: در این مرحله شناسایی مقدماتی برای جستجوی سرنخ ماجرا صورت می گیرد این مرحله شامل سازماندهی سگهای جستجو گر و تیم های واکنش سریع و سایر منابع جستجو و امداد است.
۵- مرحله تخلیه اهالی از منطقه خطر: در این مرحله انتقال افراد در معرض خطر به مناطق امن صورت می گیرد.
۶- مرحله بازگشت به حالت عادی: در این مرحله تمامی افراد و تیم های درگیربا ماجرا به حالت قبل از مأموریت بازگشته و در حالت عادی قرار می گیرند.
۷- مرحله تحقیق و بررسی: تمامی فعالیتهایی که به منظور کشف علت حادثه انجام می شود در این مرحله جای می گیرد.
مرحله تحقیق و بررسی می تواند در طول عملیات انجام گیرد. در این مرحله صحنه حادثه و تمامی شواهد و قرائن به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
درجه بندی مأموریتهای جستجو و نجات
با توجه به اهمیت حادثه و ابعاد مختلف آن، نحوه پاسخگویی و میزان درگیرکردن گروههای نجات، متفاوت خواهد بود بطور کلی عملیات جستجو و نجات در سه سطح مختلف می تواند صورت گیرد سطح ۱ : در سطح یک از حداقل امکانات برای مأموریت جستجو و نجات استفاده می شود. دراینگونه حوادث شرایط به گونه ای است که شرایط تهدید کننده زندگی وجود ندارد.
سطح ۲ : در این سطح امکانات خاص و معینی برای انجام مأموریت بکار گرفته می شوند. دراین سطح ازمأموریت نیازی به پشتیبانی لجستیکی فراگیر وجود نداشته، امکانات محلی برای رفع معضل کافی است. به عبارت دیگر در خواستی برای استفاده از امکانات بالاتر وجود ندارد.
سطح ۳ : در سطح سه که بالاترین سطح عملیات جستجو و امداد و نجات می باشد علاوه بر بسیج تمامی امکانات موجود محلی، ممکن است از مناطق دیگر نیز تجهیزات و نیرو درخواست گردد. معمولا" در حوادث سطح ۳ ، شرایط به گونه ای است که تهدید جانی بالاست و ممکن است عملیات تا چند روز ادامه یابد در مأموریتهای این چنینی تجهیزات و امکانات زیادی درگیر موضوع خواهند شد. با توجه به گستردگی در مورد حادثه پرسنل ستاد فرماندهی، مدیریت حادثه را به عهده گرفته و پرسنل گروه جستجو و نجات روی عملیات جستجو، متمرکز می شوند.
نکته : تمامی پرسنل یاد شده که به مأموریت امداد و نجات اعزام می شوند یا درمسیر بازگشت هستند، در هر سطحی از مأموریت باید با خونسردی و رعایت ایمنی تردد نمایند. افراد داوطلب برای انجام مأموریت جستجو و نجات نیز امتیاز ویژه ای برای زیر پا گذاشتن نظم عمومی و قوانین ترافیک را نداشته و حق استفاده از چراغ گردان را نیز ندارد.
سرویس پزشکی اورﮊانس - Emergency Medical Service - EMS
در مأموریتهای امداد و نجات دسترسی به تیم اورﮊانس پزشکی بسیار حائز اهمیت می باشد. نقش این تیم پزشکی تنها در درمان افراد سانحه دیده خلاصه نمی شود بلکه مداوای هر گونه صدمات احتمال تیم جستجو و نجات نیز از وظایف این تیم پزشکی می باشد. لذا وجود این تیم همراه تیم جستجو و نجات هم نیاز عملیاتی - برای قربانیان حادثه - می باشد هم نیاز لجستیکی - برای پرسنل جستجو و نجات - .
۱- تیم های اطفاﺀ حریق - آتش نشانی -
تیم های اطفاﺀ حریق وظیفه ارائه خدمات اورﮊانس پزشکی را در محدوده تعریف شده به عهده دارند. اگر منطقه مورد جستجو دچار حریق شده باشد فرماندهان فرماندهان جستجو و نجات مسؤولان اورﮊانس محلی را در جریان ماجرا قرار می دهند تا آنها گزارش حادثه را به پست فرماندهی پزشکی ارسال کنند.
