بخشی از مقاله
چکیده:
فعالیتهای مربوط به توریسم یا گردشگری، یکی از عظیم ترین و بزرگترین صنعت دنیا محسوب می شود. انتظار می رود که در قرن حاضرنیز این صنعت پیشتاز بوده و سیر رو به پیشرفت آن ادامه یابد. جهانگردی یک قدرت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی بزرگ است. طبیعت جهانگردی و گردشگری در هر جامعه ای، از عوامل پیچیده و در هم بافته سیاسی، اقتصادی و همچنین ویژگی های جغرافیایی تاثیر فراوان می پذیرد و دیگران را مجذوب خود می کند.
مزایا و منافع اقتصادی حاصل از گردشگری، جلوه های جغرافیایی و ویژگی های مفرح آن بسیار جالب توجه است و بیشتر مطالعات و تحقیقات انجام شده به این موارد پرداخ ته اند. اما تلاشها و پژوهشهای صورت گرفته در زمینه امنیت و ابعاد زیست محیطی گردشگری تا به حال نتوانسته در راستای توسعه پایدار گردشگری، موفقیت چندانی به دست آورد. هدف نیا پژوهش بررسی و تحلیل امنیت و ابعاد زیست محیطی گردشگری جهت نیل به توسعه پایدار گردشگری می باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. از یافته های پژوهش می توان به نقش آموزش پلیس بعنوان اصول زیر بنایی در اکوتوریسم پایدار، و نقش سازنده و مثبت پلیس آموزش دیده در جلوگیری از تخریب محیط زیست گردشگری، نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار گردشگری و ... اشاره کرد.
-1 مقدمه:
توسعه پایدار فرایندی است که طی آن مردم یک کشور نیازهای خود را برآورده می سازند و سطح زندگی خود را بهبود می بخشند، بدون اینکه از منابعی که به نسلهای آینده تعلق دارد مصرف کنند. بنابراین توسعه را زمانی پایدار می خوانیم که مخرب نباشد و امکان حفظ چشم اندازها، اعم از خاک، آب، منابع ژنتیکی، گیاهی و جانوری را برای آیندگان فراهم آورد. در اکوتوریسم پایدار، اصل این است که امنیت منابع طبیعی و زیست محیطی به گونه ای تامین شود که نسلهای آینده بتوانند به اندازه نسل کنونی تولید و مصرف کنند و از جاذبه ها بهره مند گردند.
شاید بهترین تعریفی که برای توسعه پایدار شده تعریفی باشد که در گزارش برانتلند با عنوان » آینده مشترک ما « در سال 1987 ا رائه شده است. این تعریف چنین است: توسعه ای که نیازهای زمان حال را برآورده می سازد بدون آنکه از تواناییهای نسلهای آینده برای ارضای نیازهاییشان مایه بگذارد.به این ترتیب اکوتوریسم زمانی به توسعه پایدار دست خواهد یافت که امنیت و حفاظت از محیط زیست گردشگری، جهت بهره مندی نسلهای آینده از جاذبه های آن را در سرلوحه برنامه های خود قرار دهد.
-2 تعاریف مفهومی:
-2-1 توریسم: آکادمی بین المللی توریسم در فرهنگ لغات منتشره، توریسم را این چنین بیان می کند: » توریسم کلمه ای است که برای مسافران به قصد گردش اطلاق می شود. برای تحقق این چنین مسافرتها فعالیتهای کثیری از انسانها برای رفع نیازهای مسافرین معطوف می گردد و این خود ضرورت و ارتباط نزدیک فعالیتها را با یکدیگر تقویت می کند. « توریسم از کلمه Tour مشتق شده است و معنی آن سیر و سفر از یک نقطه به نقطه دیگر می باشد. به طور کلی هدف از توریسم شاد بودن، شاد زیستن و اطلاع از اوضاع و احوال گذشته و حال مکانها است.
-2-2 توریسم پایدار:
باتلر در سال 1993، توریسم پایدار را توریسمی تعریف کرده است که بتواند در یک محیط در زمان نامحدود ادامه یابد و از نظر فیزیکی و انسانی به محیط زیست لطمه وارد نکند تا بدان حد فعال باشد که به توسعه سایر فعالیت ها صدمه نزند. بنابراین توریسم پایدار آن نوع از توریسم است که توسعه پایدار1 را تسهیل کند.
-2-3 اکوتوریسم پایدار:
توریسمی است که به نیازهای فعلی اکوتوریستها پاسخ دهد و به حفظ فرصتهای اکوتوریستی برای آینده بپ ردازد و به جای صدمه زدن به اکولوژی در جهت حفظ و تامین امنیت آن تلاش کند. بنابراین اکوتوریسم پایدار، توریسمی است که از نظر اکولوژیکی پایدار باشد.
-2-4 مفهوم امنیت:
امنیت مفهومی ذهنی و نسبی است که بر پایه اصول متعدد د ر یک جامعه پدیدار و استمرار می یابد . در نگرش های سنتی به مقوله امنیت اغلب کاربرد نیروهای نظامی و تهدید محوری مورد توجه بوده ، در حالی که در مطالعات امنیتی انتقادی و جامع نگر امروز، گروه های اجتماعی می توانند نه تنها از ناحیه ابزار نظامی بلکه از طریق عوامل محیطی یا اقتصادی مورد تهدید قرار گیرند و این عوامل می توانند به نوبه خود یکپارچگی یا استقلال سیاسی یک کشور را مورد تهدید قرار دهند.
جستجوی امنیت از مهمترین کششها و انگیزه های انسانی است. این کشش با جوهر هستی انسان پیوندی ناگسستنی دارد. حفظ ذات و صیانت نفس از اساسی ترین امیال انسان است. انسانها در پی برآوردن نیازهای زیستی با یکدیگر وارد مناسبات گوناگون می شوند و تشکیل جامعه می دهند. مهمترین نیاز هر جامعه، خواه یک طایفه یا قبیله، و خواه یک قوم یا کشور، تأمین امنیت آن جامعه و افراد آن است. در زمان ما جوامع کوچکتر، جامعه ای بزرگ به نام کشور را تشکیل می دهند و این کشورها خود به صورت مهمترین واحد سیاسی در پهنه جهان درآمده اند. تلاش برای امنیت ملی و یا گسترش دامنه آن یکی از مهمترین هدفهای کشورها در عرصه روابط بین الملل است.
-3 اکوتوریسم و امنیت :
انسان یکی از اجزای موجود در محیط زیست می باشد و چنانچه به طور سنجیده و حساب شده با سایر عوامل تشکیل دهنده محیط زیست گردشگری به تعامل بپردازد، نقش مخرب نخواهد داشت. البته نوع و چگونگی تعامل، بسیار تعیین کننده است.
اگر انسان از طبیعت، بیش از اندازه نستاند و فراتر از توان جذب و قدرت بازسازی طبیعت بر آن تحمیل نکند، مشکلی بوجود نمی آید. اگر انسان نقش تخریبی خود را به نقش سازنده، محافظتی و امنیتی تبدیل کند، زمینه را برای تحقق هدفهای امنیت اکوتوریسم فراهم خواهد آورد.
در اکوتوریسم پایدار، انگیزه اصلی مسافرت به طبیعت، دیدار از جذابیتهای طبیعی یک منطقه، شامل ویژگی های فیزیکی و فرهنگ بومی است و اکوتوریست بعد از مشاهده جاذبه ها، بد ون اینکه خللی در آنها وارد آورد، محل را ترک می کند و امکان استفاده را برای دیگر گردشگران و علاقه مندان باقی می گذارد. و در عین حال که از فرهنگ و پیشینه و نمودهای طبیعی منطقه شناخت حاصل کند، شان و جایگاه اکوسیستم را حفظ و در ضمن، فرصت های اقتصادی و درآمدزایی را برای مردم محلی ایجاد می کند.
