بخشی از مقاله
چکیده:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی و تولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری معاصر و ایجاد تفکرهای متفاوت گردید. که هر تفکر باعث ایجاد سبکی نو در معماری شده است. اما سهم برخی از معماران که تفکرات خود را بر پایه ی سنت و فرهنگ ایران استوار کرده اند شاخص تر است.
یکی از این معماران، سید هادی میرمیران است که با بررسی برخی آثار و پی بردن به اندیشه های وی، در جهت ارائه راه حل هایی برای بهبود بخشیدن به فرایند طراحی معماران رسید. روش تحقیق در این بررسی به صورت توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای کتابخانه ای می باشد، نتایج حاصله از این پژهش نشان می دهد که سنت گرایی و تاریخ گرایی، شفافیت و نور در آثار میرمیران را می توان مشاهده کرد.
-1 مقدمه:
هنرمند و معمار را می توان از زوایا و دیدگاه های مختلف بررسی کرد، مثلا از نظر اجتماعی، سیاسی، اخلاقی، رفتاری، خانوادگی و غیره ولی هیچ کدام نمی توانند به اندازه محصول کار هنرمند و معمار در شناخت و معرفی وی موثر باشند. برخی منتقدان هنری گاه به مواردی غیر از محصول کار هنرمند و معمار می پردازند و عقیده دارند که این موارد در خلق کارهای هنرمند موثر بوده است که البته غیر معقول هم نیست ولی شناخت واقعی را همان محصول کار هنرمند به دست می دهد
با ورود معماران تحصیل کرده در خارج از کشور و تاسیس مدارس معماری دیگر، شیوه های نوین معماری ترویج داده شد. اما سهم برخی از معمارانی که پایه های مفاهیم جدید خود را به درک نوینی از سنت و فرهنگ ایرانی استوار کرده اند بسیار شاخص و قابل توجه است
یکی از این گروه معماران، سید هادی میرمیران است که در طول 35 سال فعالیت حرفه ای موفق شده اند نمونه های قابل توجهی را در مجموعه آثار معماری معاصر ایران به خود اختصاص دهد. در کشوری که سنت معماری غنی و دیرینه دارد، سنتی که میرمیران آن را عمیقا میشناسد ولی هرگز حاضر به تقلید سطحی و شکلی گذشته آن نیست، بلکه، با تمام وجود خصوصیات این معماری راحس می کندوبه آن بها می دهدکه خواه و ناخواه در محصولات معماری اومنعکس شده وخواهد شد. هدف ازانجام این پژوهش تحلیل آثاروسیراندیشه ی سید هادی میرمیران بامحوریت سنتی وتاریخ گرایی بودن آثارش می باشد.
-2 پیشینه تحقیق:
فریبا شجاعی، آیدا رجائی، علیرضا جزء پیر در مقاله ی اندیشه های میرمیران و تاثیر آن درمعماری معاصر ایران که در سال 1394 به چاپ رسیده با بررسی برخی اثار میرمیران و با پی بردن به اندیشه های وی، در جهت ارائه راه حل هایی برای بهبود بخشیدن به فرایند طراحی معماران رسید. وی همواره تلاش کرده تا ضمن پرهیز از ابتذالی که ناشی از بکارگیری افراطی و ظاهری عناصر سنتی معماری ایران بوده است، به بیان جدیدی دست پیدا کند که واجد مولفه های نویی از بومیت باشد و نیز با ادبیاتی جهانی و متعلق به مدرن سخن بگوید. در آثار وی عمدتا معماری، کیفیتی تجریدی، استعاری و در عین حال فرم و فضایی صریح دارد و همیشه به دنبال خلق فضاهای مفهومی و معنوی در معماری ایرانی بوده است، مفاهیمی مانند نور-شفافیت- سبکی- یکپارچگی و فرهنگ ایرانی.
نرگس زنگنه، فریبا کردلو و علیرضا جزء پیر در مقاله ی معماری معاصر ایران و اندیشه های سید هادی میرمیران که در سال 1395 به چاپ رسیده با بررسی معماری معاصر ایران و بررسی برخی از کارهای استاد میرمیران و ویژگی هایی که در کارهای او وجود دارد به اندیشه های او در بناهایش دست پیدا کرد و آثار او را در سه گرایش شکلی دسته بندی کردند:
1- استفاده از دیاگرام فرم، -2 استفاده از دیگرام فرم هنری و طبیعت، -3 استفاده از دیاگرام فرم و فضای بینابین.
-3 بیوگرافی میرمیران:
مهندس سید هادی میرمیران در سال 1323 در قزوین به دنیا آمد و در سال 1347 در رشته معماری از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران با اخذ رتبه اول فارق التحصیل شد.
فعالیت های حرفه ای او به سه دوره تقسیم می گردد:
از سال 1347 تا 1357 مسئول کارگاه معماری واحد طراحی و شهرسازی شرکت ملی ذوب آهن ایران از سال 1358 تا 1367 سرپرست واحد طراحی شرکت خانه سازان ایران به مدت یک سال و سرپرست واحد طراحی اداره کل مسکن و شهرسازی استان اصفهان.
از سال - 1367 پایه گذاری مهندسین مشاور نقش جهان- پارس - تا واپسین روزهای عمر خود. وی در شامگاه 29 فروردین 1385 پس از یک دوره ده ساله نبرد با بیماری سرطان، درگذشت.
-4 رویکرد شکلی در معماری:
رویکرد شکلی به آثار معماری از مباحث مطرح در معماری معاصر است، بهگونه ای که متفکران بسیاری با این رویکرد به تحلیل آثار معماری پرداختهاند. توجه به فرم اثر بدونتوجه به مفاهیم شکلدهندهی آن و تجزیه و تحلیل روند شکلگیری فرم از مهمترین مسائل در رویکرد شکلی هستند که توجه میر میران به مفهوم است. او به مفاهیم مجرد میپرداخت و در آثارش از اشعار ناصر خسرو الهام میگرفت.
هنر معماری در هر کشور نمادی از فرهنگ آن کشور است و هادی میرمیران الگوی مناسبی در عرصهی معماری است. ایشان تکیه بر مفاهیم و الگوهای گذشته که بدون تقلید و تکرار عناصر آشنای معماری گذشته را، در فرمی نو به تصویرمی کشند. حرکت مستمری از صورت به معنی یا از فرم به مفهوم همین تکیه بر الگوها و فرم های تاریخی است که نقطه قوت طراحی و معماری متعهد به ایران و فرهنگ ایرانی است. وجود یک ایده قوی باعث ماندگاری و ارزش و شاخص شدن یک طرح است این ایده لازمه هر اثر با ارزش هنری است. میرمیران در طراحی خود رجوع به گذشته دارد که همان» منومنالیسم «است
جدول شماره 1، رویکرد شکلی در معماری
-5 معماران تاثیر گذار در طراحی میرمیران:
میر میران در روند کاری از سه معمار مشهور تأثیر می پذیرد یعنی سه شخصیت برجسته معماری معاصر و متعلق به سه نسل پی در پی که هر کدام به نوعی در زمان خود بر روند کاری میر میران تأثیر گذاشته اند. این سه معمارعبارتند از: »لوکور بوزیه-لویی کان- آلدوراسی« می باشد. هر چند سبک کار این سه معمار با هم تفاوت دارد ولی یک وجه مشترک دارند. که در آثار میرمیران آن وجه مشترک دیده می شود و آن چیزی نیست جز »مونو منالیسم« قوی و آشکار. به گفته آلدو راسی : بناهای یادبودی نشانه های خواست جمعی هستند. که توسط معمار ی بیان گردیده باشند. اینها به نظر می آیند که می خواهند خود را چون عنصر برتر شهری ابراز دارند