بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش سعی بر آن داشتیم تا به اقتضای شرایط فرهنگی در ایران به بررسی عوامل موثر برانتخاب نوع پوشش بانوان و دختران استان یزد بپردازیم و سبک پوشش زنان و عوامل مرتبط با آن را تحلیل نماییم تا معیاری برای انتخاب چادر و مانتو برای این دسته از افراد در رده های سنی مختلف حاصل گردد. ابزار مورد استفاده در جمع آوری د اده ها، پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری زنان و دختران در سنین مختلف بود که برای این منظور نمونه ای با حجم 180 نفر انتخاب گردید و با استخراج داده ها، با استفاده از نرم افزار spss و بکار گیری روش های آماری توصیفی و تحلیلی به تجزیه و تحلیل نتایج پرداخته شد. نتایج حاصل از آزمون رتبه بندی فریدمن بر روی داده ها نشان داد از دید افراد با رده های سنی مختلف، اولویت عوامل موثر بر انتخاب چادر و مانتو متفاوت بوده و در حالت کلی در انتخاب مانتو سایز مهمترین فاکتور و طرح آخرین فاکتور و در مورد چادر رنگ و تزئینات آن به ترتیب در اولویت اول و آخر انتخاب است.
مقدمه
با ارزیابی زندگی بشر و تحولات آن، میتوان مشاهده نمود که انسان از همان آغاز پیدایش، کوشیده است تا پوشش مناسبی برای خود تهیه کند. به گواه تاریخ در حداکثر قریب به اتفاق کشورهای جهان، مسأله پوشش و به ویژه حجاب زنان، امری معمول بوده است و هر چند که در طول تاریخ، فراز و نشیب های زیادی طی کرده است و گاهی با اعمال سلیقه حاکمان و یا منتقدان مذهبی شدت و ضعف گرفته است، ولی هیچگاه به طور کامل از بین نرفته است. مفهوم سبک پوشش در ایران مفهومی نسبتا" جدید می باشد. البته در دهه های گذشته پژوهش هایی در زمینه حجاب صورت گرفته است که فقط مورد فقهی آن مورد توجه بوده است در حالیکه پژوهش هایی که در خارج از کشور انجام شده است؛ به پوشش فارغ از معنی حجاب و فقط به معنی لباس نگریسته شده است و بیشتر به امر زیبا شناختی و رضایت از آن توجه کرده اند. در این میان سعی شده به برخی از پژوهش های مربوطه اشاره گردد. در سال 1391 دهقان و همکارانش به بررسی نقش انتخاب پوشش مانتو در فعالیت های اجتماعی زنان پرداختند. نتایج نشان داد اغلب دانشجویان دختر نوع پوشش را در امنیت اجتماعی بسیار موثر می دانند و با پوشش مانتو دچار مشکل نشده اند لیکن این پوشش محدودیت های کمتری را برای دانشجویان در استفاده از لوازم آرایشی و زینتی به بار آورده است.[1]
زارع نژاد و همکارانش در سال 1391 به بررسی کاربرد داده کاوی در بازاریابی پوشاک - مطالعه ی موردی چادر - پرداختند، نتایج نشان داد که چادر دانشجویی در بین چادر ها بیشترین تفاضا را داشته و چادر ساده علارغم کمتر بودن راحتی نسبت به سایر چادر ها هنوز تمایل زیادی برای پوشیدن آن وجود دارد که به دلیل زیبایی آن نسبت به سایر چادرها است.[2] دهقان و همکارانش در سال 1391 تاثیر پوشش اسلامی ایرانی چادر را بر سبک زندگی دانشجویان مورد بررسی قرار دادند، نتایج حاکی از آن بود که بیشترین تعداد دانشجویان با پوشش چادر به دلیل اینکه این پوشش را کامل ترین و بهترین نوع پوشش در اسلام می دانند آن را انتخاب نموده اند.[3] سلاجقه و همکارانش در سال 1390 به بررسی مقایسه ای الگوی پوشش دانشجویان دانشگاههای دولتی، پیام نور، آزاد پرداختند که نتایج نشان داد استفاده از الگوی پوشش ناهمنوا با محیط و موقعیت رابطه مثبت و معنی داری با بروز رفتار داشته است.[4] در این پژوهش تلاش گردیده است به اهمیت عوامل موثر بر انتخاب چادر و مانتو از دید بانوان و دختران ایرانی در رده های سنی مختلف پرداخته شود و با استفاده از روش های تحلیلی آماری این عوامل رتبه بندی گردند. نتایج حاصله می تواند دید وسیعی برای داشتن الگویی جهت رفع نیاز های پوشاکی جامعه در دسترس قرار دهد.
-2 تجربیات
آزمون فریدمن یک آزمون ناپارامتری، معادل آنالیز واریانس با اندازه های تکراری - درون گروهی است - که از آن برای مقایسه میانگین رتبه ها در K متغیر - گروه - استفاده می گردد. در این آزمون فرض H0 مبتنی بر یکسان بودن میانگین رتبه ها در بین گروه هاست. رد شدن فرض صفر به این معنی است که در بین گروه ها حداقل دو گروه با هم اختلاف معنی داری دارند. این آزمون زمانی به کار می رود که مقیاس اندازه گیری حداقل در سطح سنجش ترتیبی باشد و برای رتبه بندی استفاده می شود. مطالعه حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است و به منظور تحلیل و بررسی تاثیر سنین و سلایق در انتخاب نوع پوشاک بانوان در سال 1396 انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل بانوان در رده های سنی مختلف در نظر گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شدکه با مطالعه منابع و ماخذ و نیز بررسی اینترنتی تهیه و تدوین گردید و پس از آن از نظر روایی و محتوایی مورد تایید اساتید مربوطه قرار گرفت. پرسشنامه مذکور شامل31 سوال در دو بخش تهیه شده است که بخش اول، بخش دموگرافیک شامل سن، تحصیلات، وضعیت تاهل، شغل و بخش دوم بررسی پارامترهای موثر بر انتخاب نوع پوشش است. در این تحقیق تعداد180 پرسشنامه بین چهار رده سنی بانوان در شهر یزد توزیع گردید. تعداد پاسخ دهندگان در این مطالعه به طور برابر 45 نفر از بانوان در رده های سنی زیر 18 سال، 18-22 سال، 22-28 سال و بالای 28 سال بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss نسخه20 و با آزمون رتبه بندی فریدمن انجام شد.
-3 بحث و نتایج
بر اساس تحلیل صورت گرفته با روش های آماری و آزمون رتبه بندی فریدمن نتایج زیر حاصل گردید:
میانگین رتبه پارامتر ها بر اساس سنین مختلف نشان داد در انتخاب مانتو در سنین زیر 18 سال اهمیت پارامترها به ترتیب جنس، طرح، سایز و رنگ، در سنین 18 الی22 سال به ترتیب سایز، رنگ، جنس و در آخر طرح مانتو، در سنین 22 الی 28 به ترتیب سایز، جنس، رنگ، طرح و همچنین در سنین بالای 28 سال به ترتیب جنس، سایز، رنگ و طرح می باشد. در انتخاب چادر ترتیب اهمیت پارامترها در سنین زیر 18 سال به ترتیب کیفیت جنس، طرح و مدل، رنگ، قیمت و تزئینات، در سنین 18 تا 22 سال به ترتیب رنگ،کیفیت جنس، طرح و مدل، قیمت و تزئینات، در سنین 22 الی 28 سال رنگ و کیفیت جنس بیشترین اهمیت و سپس به ترتیب قیمت، طرح و مدل و تزئینات و نیز در سنین 28 سال به بالا به ترتیب کیفیت جنس، رنگ، طرح و مدل، قیمت و تزئینات مهم ترین پارامتر های انتخاب است. نتایج مذکور در شکلهای 1 و 2 به ترتیب برای مانتو و چادر ارائه گردیده است.
