بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش، تحلیل محتوای پایاننامههای کارشناسی ارشد رشته مدیریت در دانشگاه سیستان و بلوچستان در سالهای 1383-90 و بررسی شاخصهای مختلف در زمینه وضعیت ساختاری و محتوایی پایاننامهها میباشد.بر این اساس، پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام گردید. مبنای تعیین شاخصها، برگرفته از معیارهای استفاده شده در مقالات مختلف در حوزه علوم اجتماعی،کتابداری و پزشکی است. جامعه مورد بررسی کل 160 پایاننامه موجود رشته مدیریت در گرایش های دولتی، فناوری اطلاعات، بازرگانی و کارآفرینی بین سالهای 1383-90 است. برای تجزیه و تحلیل توصیفی دادهها، نرمافزار SPSS مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان داد که در این دوره مورد بررسی بیشترین پایاننامههای دفاع شده به رشته مدیریت فناوری اطلاعات در سال 1390 اختصاص دارد. عمده گرایش موضوعی پایاننامهها مقوله مشتریمداری است. درصد فراوانی بیشتر پدیدآورندگان پایاننامهها مربوط به مردان 64/6 - درصد - است. عمدهترین روش تحقیق عنوان شده در پایاننامهها، توصیفی- پیمایشی بوده و از آزمون آماری دو میانگین - آزمون تی - بیشتر از سایر روش-ها استفاده گردیده است. روش نمونهگیری تصادفی ساده و ابزار پرسشنامه نیز بیشترین کاربرد را داشتهاند. همچنین نتایج تحلیل استنادی نشان داد که بیشترین استنادها به کتاب صورت گرفته است. گرچه در اکثر پایان-نامههای مورد بررسی معیارهای رایج پژوهشی ازلحاظ ساختاری و محتوایی، رعایت شده است، به دلیل محدودیت-های عنوان شده در پایاننامهها از جمله عدم دسترسی به منابع معتبر فارسی و لاتین، به نظر میرسد راهکارهایی همچون تهیه بانک اطلاعاتی مناسب از منابع معتبر علمی رشته مدیریت بتواند راهنمای مناسبی جهت پایاننامه-های دانشجویان باشد.
مقدمه
برای گام برداشتن صحیح به سوی توسعه حقیقی، بررسی و ارزیابی تحقیقات امری ضروری است. این موضوع، یکی از ویژگیهای هر نظام پویاست. به همین جهت بررسی و تحلیل آماری نوشتههای علمی از ربع اول قرن بیستم آغاز شد. از آن زمان، کول 1، ایلز2 و هولم3 از مقالات علمی منتشر شده به عنوان ملاکی برای مقایسه تولید علمی کشورها استفاده کردند - خلجی، . - 1378 نگاهی کوتاه به کشورهای پیشرفته ما را به این حقیقت خواهد رساند که دانش و تکنیک تنها از راه آموزش بدست نیامده است بلکه آنچه باعث تمدن امروزی شده، تحقیق و پژوهش است - علیشیری و همکاران، . - 1389 پایاننامهها منابع مهم تحقیقاتی میباشند که نتایج حاصل از آنها میتواند در علم و صنعت کاربرد داشته باشد - جعفری، . - 1388از طرفی یکی از نگرانیهای جامعه علمی کشور، مسئله کیفیت نازل متدلوژی تحقیق میباشد،چرا که بر اساس تحقیقات انجام شده، میزان عدم صحت کامل متدلوژی پایاننامهها تا %90 گزارش شده است. در تحقیقی روی مجلات پزشکی دارای رتبه ISI در کشور پاکستان، میزان نواقص منبعنویسی، %75 گزارش شده است - هشیارفرد و همکاران، . - 1388
سالیانه صدها دانشجوی تحصیلات تکمیلی کشور، به تدوین پایاننامههای خود در حوزههای متفاوت رشته مدیریت میپردازند. با این حال تا کنون ارزیابیهای اندکی در مورد ویژگیهای پایاننامههای این رشته از دانش انجام پذیرفته است - خواستار و همکاران، . - 1390تحلیل محتوای پایاننامهها میتواند ابزار مناسبی برای آگاهی از گرایش-ها و سلیقههای شخصی دانشجویان و موضوعات مطرح روز باشد.از نظر نئوندورف - 2002 - 4 ریشه تحلیل محتوا در پژوهش در زمینه ارتباطات است و بنا به گفته شوانت - 2001 - 5 نامی برای تنوعی از ابزارهای تحلیل متنی است که شامل مقایسه و گروهبندی دادههاست - جربیک و استیسی 6، . - 2005 ملار7 و ریچاردسون - 1999 - 8 بین تحلیل کل متن و تحلیل محتوای پیام دریافتی تفاوت قائل شدهاند. بطور کلی، متون، کانون توجه روش تحلیل محتوا هستند که دربرگیرنده تمامی انواع متن از مصاحبهها و تصاویر گرفته تا موارد مکتوب مثل مقالات روزنامهها هستند - باس و تارنای9، - 2005 و تقریباً تمامی انواع روشهای ارتباطی از جمله متون کتب، گزارشات و آهنگها را میتوان با این روش تحلیل کرد - آکاس و همکاران10، . - 2012