بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی در این پژوهش تحلیل موانع استفاده از دوچرخه در فعالیتهای ورزشی اوقات فراغت از دیدگاه کارشناسان حوزه دوچرخه سواری در شهر تهران می باشد. به منظور جمع آوری داده های تحقیق حاضر از روش میدانی استفاده خواهد شد. بدین صورت که پس از کسب مجوز های لازم، محقق با حضور در سازمان ورزش شهرداری تهران، به پخش و جمع آوری پرسشنامه های تحقیق اقدام خواهد نمود. به منظور جمع آوری داده های تحقیق حاضر از پرسشنامه استاندارد عمادی و همکاران - 1393 - استفاده خواهد شد.
جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی کارشناسان سازمان ورزش شهرداری تهران شامل کارکنان این سازمان که در بخش های اداری و عملیاتی این سازمان می باشد که تعداد آنان 430 نفر می باشدکه بر اساس جدول حجم نمونه مورگان تعداد 205 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص خواهند گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر از روش های آماری کلموگروف- اسمیرنوف و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که موانع ایمنی با میانگین رتبه 2/27 مهمترین مانع استفاده از دوچرخه در فعالیت های ورزشی اوقات فراغت از دیدگاه کارشناسان حوزه دوچرخه سواری در شهر تهران بود.
مقدمه
مطبوع ترین و در دسترس ترین شکل از فعالیت ورزشی، دوچرخه سواری است که خطر مرگ و میر، خطر حمله قلبی و مقدار کلسترول را کاهش و سبب افزایش عملکرد قلب وعروق می شود
استفاده از دوچرخه، فعالیت ورزشی را وارد به امور عادی روزانه کرده و همچنین می تواند به کاهش ازدحام اتومبیل ها، ترافیک و کاهش آلودگی صوتی کمک کند
به علاوه فواید دیگری مانند اثر مثبت در فعل و انفعالات اجتماعی، اخلاق و اعتماد به نفس، سطوح افسردگی و استرس در اثر استفاده از دوچرخه مشخص شده است
به طور کلی دوچرخه سواری فواید اجتماعی، محیطی، انرژی، فردی و اقتصادی به واسطه کاهش استفاده از وسایل موتوری را دارد و سبب تندرستی در استفاده کنندگان می شود در حالیکه در مقابل استفاده از وسایل موتوری تاثیر مهمی در تغییرات آب و هوایی، آلودگی هوای محل، آسیب یا مرگ پیاده روها، کاهش فعالیت ورزشی و چاقی را دارد
با توجه به اینکه سبک زندگی مردم به طرف سبک زندگی غیر فعال شتابی تند گرفته و پیامد های ناشی از آن از جمله چاقی، اضافه وزن و.... است. حمل و نقل فعال یک روش مناسب برای جدایی از این نوع سبک زندگی است . حمل و نقل فعال شامل دوچرخه سواری و پیاده روی است که افراد را درگیر می سازد تا از انرژی خودشان در انتقال از یک مکان به مکان دیگر استفاده کنند
بیشتر افراد ذکر کردند فاکتورهایی از جمله: ایمنی عبور و مرور، عدم رعایت مقررات توسط ماشین ها، سنگینی عبور و مرور، آلودگی هوا، آب و هوای بد، نداشتن شایستگی کافی و رفتار اجتماعی در انجام دوچرخه سواری آنان تاثیر می گذارد
پوچر و همکاران - 2011 - دریافتند که عوامل زیرساختی، برنامه های ترویج و افزایش ایمنی دوچرخه از قبیل: گسترش و بهبود خطوط دوچرخه، مسیر ترافیک آرام، یکپارچه سازی حمل و نقل دوچرخه، اشتراک گذاری دوچرخه، برنامه های آموزشی و رویدادهای تبلیغاتی سبب افزایش دوچرخه سواری می شود. تحقیقات دیگری عامل های اصلی توسعه دوچرخه سواری را مورد بحث قرار دادند مانند اینکه وجود خطر - موانع ایمنی - در دوچرخه سواری مانع گسترش درک آن شده است
بسیاری از خانواده ها ذکر کردند که دوست دارند که فرزندانشان دوچرخه سواری کنند ولی آنهامعمولاً از انجام این کار جلوگیری می کنند زیرا آنها احساس می کنند این کار خطرناک است - چیریستای و همکاران،. - 2011 ایمنی حمل و نقل نگرانی است که به عنوان یک عامل بزرگ و اصلی برای دوچرخه سواری در کشورهایی با راه های غیر استاندارد مخصوص دوچرخه سواری مشخص شده است
بهبود زیر ساخت های دوچرخه سواری در شکل مسیرهای ویژه ی دوچرخه و مسیرهای خط کشی شده برای افزایش دوچرخه سواری میان گروه های مختلف جمعیت اهمیت زیادی دارد . تدارک امکانات دوچرخه سواری در خیابان های اصلی ، اغلب راهبردی مهم برای تقویت ایمنی دوچرخه و مسافرت با دوچرخه قلمداد می شود که سبب افزایش دوچرخه سواری می شود
در میان برنامه ریزان شهری ، متخصصان حمل و نقل و دفاتر تندرستی عمومی پذیرفته شده که تسهیلات دوچرخه سواری مولفه کلیدی در تشویق کردن به دوچرخه سواری و سبک زندگی فعال است . هر چند شناخت کمی درباره اینکه چه انواعی از تسهیلات می تواند بهترین اهداف را بدست آورد وجود دارد - لارسن و ال قنیدی ،. - 2011 در کشور ما عامل فرهنگی نیز از عوامل مهم و تاثیر گذار در استفاده از دوچرخه به شمار می آید .از طرف دیگر نصف کشور ما را خانم ها تشکیل می دهند که از دوچرخه استفاده نمی کنند این در حالی است که استفاده دوچرخه برای خانم ها هیچ منع قانونی ندارد
برای ترغیب و افزایش دوچرخه سواری یک تغییر فرهنگی مورد نیاز است - گاتراسلبن و اپلیتون، - 2007 .استفاده از دوچرخه به عنوان فعالیت اوقات فراغتی می تواند ضمن ارتقای سطح فعالیت های جسمانی افراد، سبب بهره گیری از فواید بیشماری گردد. اما نبود تحقیقات گسترده در این حوزه که به بررسی موانع موثر بر استفاده از دوچرخه به عنوان فعالیتی اوقات فراغتی پرداخته باشد، بسیار درک می شود. هر چند تحقیقاتی در این حوزه در خارج از کشور به انجام رسیده است، اما شرایط متفاوت کشور ایران با سایر کشورها، لزوم بررسی موانع موثر بر استفاده از دوچرخه به عنوان فعالیتی اوقات فراغتی بسیار به چشم می آید. با این توجه سوال اصلی تحقیق حاضر این می باشد که چه موانعی بر استفاده از دوچرخه به منظور از دوچرخه در فعالیتهای ورزشی اوقات فراغت در شهر تهران تاثیر گذار می باشد؟
روش بررسی
نوع تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ استراتژی، توصیفی است و روش میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. به منظور جمع آوری داده های تحقیق حاضر از روش میدانی استفاده خواهد شد. بدین صورت که پس از کسب مجوز های لازم، محقق با حضور در سازمان ورزش شهرداری تهران، به پخش و جمع آوری پرسشنامه های تحقیق اقدام خواهد نمود. به منظور جمع آوری داده های تحقیق حاضر از پرسشنامه استاندارد عمادی و همکاران - - 1393 استفاده شد.
این پرسشنامه در شهر تهران مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به تفاوت های بین شهرتهران و شهر تهران، سوالات این پرسشنامه با توجه به وضعیت شهر تهران دوباره مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و مواردی به آن اضافه و یا از آن کاسته خواهد شد. این پرسشنامه دارای 26 سوال می باشد که سه عامل ایمنی، فرهنگی و زیرساختی را مورد بررسی قرار می دهد.
پایایی این پرسشنامه در تحقیق عمادی و همکاران میزان 0/86 مشخص گردیده بود. در تحقی ق حاضر پایایی این پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار خواهد گرفت. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی کارشناسان سازمان ورزش شهرداری تهران شامل کارکنان این سازمان که در بخش های اداری و عملیاتی این سازمان می باشد که تعداد آنان 430 نفر می باشدکه بر اساس جدول حجم نمونه مورگان تعداد 205 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص خواهند گردید. در تحقیق حاضر از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید.
در قسمت آمار توصیفی از نمودار، جداول، میانگین، فراوانی و درصد استفاده خواهد شد. در قسمت آمار استنباطی از آزمون کلوموگراف اسمیرنف جهت تعیین نرمال بودن داده ها و همچنین از آزمون فریدمن در جهت رتبه بندی ستفاده خواهد شد. کلیه روند تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر در نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام خواهد گرفت.
یافته ها
نتایج یافته های توصیفی مربوط به سن نمونه های آماری تحقیق نشان داد که 31/3 درصد از افراد شرکت کننده در تحقیق زیر 30 سال، 45/3 درصد بین 31 تا 40 سال، 18/8 درصد بین 41 تا 50 سال و 4/7 درصد بالای 51 سال سن دارند. نتایج یافته های توصیفی مربوط به سابقه کاری نمونه های آماری تحقیق نشان داد که 53/1 درصد از افراد شرکت کننده در تحقیق زیر 10 سال، ، 21/9 درصد بین 11 تا 15سال ، 12/5 بین 16 تا 20 سال و 12/5 درصد بالای 21 سال سابقه دارند. نتایج یافته های توصیفی مربوط به سطح تحصیلات نمونه های آماری تحقیق نشان داد که 42/7 درصد کارشناسی، 57/3 درصد کارشناسی ارشد و بالاتر بودند.
جدول .1 نتایج آزمون فریدمن
با توجه به نتایج جدول 1، مشخص گردید که موانع ایمنی با میانگین رتبه 2/27 مهمترین مانع استفاده از دوچرخه در فعالیتهای ورزشی اوقات فراغت از دیدگاه کارشناسان حوزه دوچرخه سواری در شهر تهران بود
