بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به اهمیت راه آهن بعنوان شریان حیاتی اقتصاد هر کشور و لزوم رعایت آیین نامه ها و مقررات مربوطه در احداث خطوط راه آهن، موضوع سلامت اینگونه سازه ها قطعا از دیدگاه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک از اهمیت بسیاري برخوردار است. در این راستا، موضوع مطالعه شیروانیهاي خاکی و یا سنگی موجود در مسیر راه آهن نیز از اهمیت بیشتري برخوردار بوده و می تواند بعنوان یکی از مهمترین مشکلات موجود در مسیر راه آهن بشمار آید.
بدون شک وقوع لغزشها و ریزشهاي سنگی در مسیر راه آهن هاي موجود در برخی از نقاط جهان و بطور خاص در کشور ایران، خود گواهی بر اهمیت این مسئله بوده و نیاز به مطالعات بیشتر در خصوص پایداري شیروانیهاي سنگی ویا خاکی موجود در مسیر این سازه مهندسی را دو چندان می کند. پدیده هاي ریزش و یا لغزش در مسیر راه آهن بیشتر به علت عدم مطالعات ژئوتکنیکی و خصوصا زمین شناسی مهندسی قبل از اجراي اینگونه پروژه ها و یا در زمان طراحی مسیر رخ داده و منجر به ایجاد هزینه اضافی بمنظور پایدار سازي شیب ها و یا تغییر مسیر راه و یا راه آهن می گردد که گاها با خسارات جانی نیز همراه می باشد. در این پژوهش، به بررسی ومطالعه پایداري شیب برخی از ترانشه هاي قطعه 2 راه آهن غرب کشور - اراك- ملایر- کرمانشاه - پرداخته شده است.
براي دستیابی به اطلاعات مورد نیازجهت انجام این پژوهش، از برداشت هاي صحرایی و یافته هاي آزمایشگاهی استفاده شدهاست. بمنظور تحلیل پایداري شیروانیها از نرم افزار Slide استفاده گردیده وراهکارهاي مناسب جهت پایداري سازي دیوارهاي مسئله دار دار ارائه گردیده است.
واژگان کلیدي: راه آهن، تحلیل پایداري، ترانشه، نرم افزاراسلاید
مقدمه
زمین لغزش یا رانش زمین عبارت است از حرکت توده اي از خاك یا سنگ و یا ترکیبی از هر دو آنها که تحت تاثیر عوامل مختلفی از قبیل شیب زمین، موقعیت لایه بندي، جنس سنگها، ساختمانهاي زمین شناسی، بارندگی، زلزله و انجام عملیات ساختمانی ایجاد میشود بحث و بررسی و مطالعه شیب ترانشه هاي ایجاد شده در مسیر راه وراه آهن، یکی از موارد مهم در رابطه با رخ داد زمین لغزش می باشد. ترانشه هاي کیلومتر 63 ،52 و51 قطعه 2 راه آهن غرب کشور - اراك- ملایر – کرمانشاه - از ترانشه هاي سنگی موجود در مسیر ذکر شده می باشند که از بین آنها ترانشه کیلومتر 63 از بخش مرکزي آن پس از حفاري تا تراز پروژه به حالت ناپایدار در آمده، بخش ناپایدار ترانشه، دیواره شمالی آن می باشد.
ریزش در این ترانشه باعث ایجاد تاخیر در اجراي پروژه گردیده وعلاوه برآن خسارات مالی غیر قابل پیش بینی را به پروژه وارد آورده است. ضمنا زمینه ایجاد ناپایداري و شکست لوله گاز دربالاي ترانشه را فراهم کرده است. نمایی از ترانشه کیلومتر 63 در حال ریزش از بالا ترك هاي کششی قرار گرفته در تاج را نشان می دهد . فاصله بین ترك کششی ولوله گاز - فلش قرمز رنگ مسیر لوله گازوفلش زرد رنگ ترك کششی ایجاد شده وفلش آبی رنگ مهار بکار گرفته شده جهت تقویت لوله گاز را نشان میدهند - . فاصله تقریبی حدود3 متر نمایی از ترانشه کیلومتر 63 در حال ریزش از پایین ترانشه هاي کیلومتر 52و51 نیز با توجه به وضعیت ناپیوستگی ها و مشخصات فیزیکی سنگهاي تشکیل دهنده آنها، شواهدي از ایجاد لغزش در آینده را دارا می باشند.
مروري بر زمین شناسی منطقه
منطقه مورد مطالعه، از دیدگاه زمین شناسی ساختاري ایران - اشتوکلین، در پهنه سنندج-سیرجان واقع شده است. این زون در واقع جزئی از منطقه ساختاري ایران مرکزي است که در حاشیه جنوب غربی آن قرار دارد و بحث برانگیزترین زون ساختاري ایران است که حوادث مهمی را پشت سر گذاشته است. اغلب آثار فعالیت هاي تکتونیکی در این ناحیه در قالب گسل ها وشکستگی ها دیده می شود. بخش اعظم رخنمون یافته منطقه از فیلیت و اسلیت تشکیل شده است که تشکیلات سنگی مربوط به ژوراسیک زیرین و میانی هستند و معادل سازند شمشک می باشند.
