بخشی از مقاله
چکیده:
همواره نسبت میان فناوری و معماری مدرن را از دیدگاههای گوناگونی بررسی کرده اند. به طور کلی می توان گفت که نیازهای معماری و مسیری که معماری امروز در آن گام بر می دارد منجر به پدیدار شدن فناوری نوین می گردد. پژوهشگران نقش فناوری را در پیدایش معماری مدرن بسیار مهم می دانند و برخی ریشه به وجود آمدن معماری امروز را در ایجاد نگاه های نوین به تکنولوژی می دانند. تکنولوژی مدرن در عرصه های مختلف معماری معاصر ایران نیز حضور فعال و جدی دارد و آثار آن در اشکال ,فضاها و کالبد اثر معماری نمایان است اما از تاثیرات آن غفلت شده و بدان به مثابه ابزاری خنثی و بی اثر نگریسته شده است.
چنین نگاه و نگرشی به تکنولوژی سبب شده تا در کالبد ابنیه شاهد خلل و نارسایی هایی باشیم. آنچه در این مقاله مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است نسبت میان تکنولوژی و معماری صرف نیست بلکه با شناخت از این نارسایی های کالبدی به دنبال این هستیم که آیا شناخت و به کاربردن صحیح و دقیق و مناسب این فناوری به تنهایی برطرف کننده نارسایی های کالبدی ابنیه مدرن امروز ما هستند؟ آیا فقدان دانش کافی و عدم تسلط معماران به آن پدیدآورنده این نارسایی ها هستند؟ در پایان برای پاسخ سوالات این چنینی به مطالعه دقیق کالبدی برخی ابنیه تجاری - در منطقه 1 و 3 شهرداری تهران - از منظر معماری می پردازیم.
کلمات کلیدی: فناوری مدرن, معماری مدرن, مراکز تجاری, نارسایی کالبدی
مقدمه:
معماری بهره گیری از قابلیت های محیط به منظور برپایی بنا است. این امر متلازم با فن آوری در محیط است و در یک فرآیند واحد به وقوع می پیوندد.نیازهای معماری منجر به پیدایش فن آوری نوین می گردد یعنی درتناسب با نیازهای انسانی در شکل گیری فضاهای زیستی فن آوری های نوین پدیدار می شوند تا به حل مسائل و مشکلات بپردازند. از طرف دیگر فضاهای معماری نیز در تناسب با فن ساخت شکل می گیرد یعنی محدودیت ها و هم چنین قابلیت های شیوه های ساخت به شکل گیری الگوهای معماری ویژه مرتبط می گردد. - راهب و دیگران, - 2,1385
شاید اغراق نباشد اگر ادعا کنیم که همه پژوهشگران تاریخ معماری مدرن به نحوی به موضوع فناوری و نقش آن در پیدایش معماری مدرن پرداخته اند. همچنین شاید اگر بگوییم که بیشتر پژوهشگران نقش فناوری را در پیدایش معماری مدرن بسیار مهم می دانند. به نظر نمی رسد که تردید در نقش موثر فناوری مدرن در ساخته شدن بناهای مدرن و حتی در تصور و تحقق جنبه هایی از تصورات فضایی معماران مدرن ممکن یا لازم باشد. - رحیم زاده,محمدرضا, - 27,1389ولی اساساً سیستم تکنولوژی طوری تعریف و تنظیم شده است که در برابر خصیصه های فرهنگی و محلی حساسیت چندانی نداشته باشند .
به دیگر سخن تکنولوژی از طریق انکار خصیصه ها سعی در بر پا داشتن جهانی با ویژگی های یکسان و جهانی دارد . در صورتی که معماری عمیقاً به فرهنگ و تفاوتهایی که آن را از سایر معماری ها جدا می کند مرتبط است. - شایانفر, - 248,1387تکنولوژی به مثابه یک عامل درونی در معماری فراتر از ابعاد فنی نقش بسیار مهم و بنیادی در شکل گیری و توسعه معماری ایفا میکند در نتیجه حوزه نفوذ تکنولوژی در شکل دادن ساختمان را با توجه به مولفه های آن - انسان,طبیعت,ابزار و فرآورده ها - ورابطه آنها با یکدیگر می توان در چهار عرصه دسته بندی کرد و این دسته بندی جهت شناخت تاثیر تکنولوژی در شکل دادن ساختمان می باشد: حوزه اقتصادی , حوزه زیست -محیطی ,حوزه اجتماعی- فرهنگی و حوزه کیفی تکنولوژی. - مهدوی پور و دیگران, - 58,1392
در پی نیاز روز افزون انسان به تولید; تدبیر و تفکر,ابزار مکانیکی و ماشینی شکل گرفت و در پی آن معماری مدرن بر اساس تکنولوژی های جدید پدید آمد. - مهدوی پور و دیگران - 55,1392,از نگاه نگارنده این طور به نظر می رسد که معماری معاصر امروز ایران نیز در پی مسیری که درکشور طی می شود مستثنا از این امر نبوده و به منظور پاسخگویی به نیازهای امروز جامعه و چشم انداز فردا به سمت مدرنیسم و متعاقبا بهره گیری از تکنولوژی مدرن گام برداشته است ولی به نظر میرسد در پیمودن مسیر خود به بیراهه کشانده شده است و باعث به وجود آمدن نارسایی های در معماری کنونی ما شده و آن طور که شایسته است نیازهای امروزمان را مرتفع نمی کند و گمان می رود که تکنولوژی مدرن پاسخگوی نارسایی های کالبدی ابنیه است .
پس در وحله اول شناخت و معرفی این نارسایی های کالبدی اهمیت ویژه ای می یابد و در این مقاله با توجه به جایگاهی که برای تکنولوژی در معماری و ساخت ابنیه عنوان شد به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که آیا فناوری نوین به تنهایی پاسخگو و بر طرف کننده نارسایی های کالبدی ابنیه است؟ و آیا اساساً نارسایی های کالبدی ابنیه تنها به دلیل عدم دانش کافی و کاربرد نامناسب فن آوری های نوین ایجاد شده اند؟
روش تحقیق:
به طور کلی روش تحقیق در علوم, استفاده و به کارگیری شیوه های متفاوتی است که در رابطه با موضوع مورد مطالعه به شناخت واقعیت می انجامد. چون این تحقیق از نوع پژوهشهای توسعه ای است از فرآیند برنامه ریزی و روشهای تحلیلی بهره گیری شده است و با کمک روش پیمایشی - میدانی - اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده است و روش انجام کار بدین شرح است:
