بخشی از مقاله
چکیده
حوضه ایران مرکزي بین کوههاي البرز و زاگرس قرار دارد و ناحیه گرمسار در شمال این حوضه واقع شده است. تاقدیس هاي کویر، ابردژ و دماغه ابردژ از ساختارهاي اصلی آن به شمار می آیند. روند این ساختارها غرب، شمال غرب- شرق، جنوب شرق تا شمال شرق- جنوب شرق می باشد.
تحلیل ساختاري این سه تاقدیس در ناحیه گرمسار بر پایه بررسی تصاویر ماهواره اي، برداشت میدانی، تفسیر خطوط بازتاب لرزه اي و ترسیم برش عرضی ساختاري انجام شده است. با توجه به هندسه چین خوردگی و ارتباط آنها با گسل خوردگی راندگی این تاقدیس ها بعنوان چین هاي جدایشی گسل خورده تحلیل گردید. براساس مقاطع بازتاب لرزه اي و برش هاي عرضی ساختاري سبک چین خوردگی دماغه ابردژ از سطح تا عمق تغییر می نماید که این مهم به حضور تبخیري هاي سازند قرمز زیرین بعنوان افق شکل پذیر نسبت داده می شود.
-1مقدمه
حوضه ایران مرکزي بین زاگرس و کوههاي البرز شناخته شده است. حوضه رسوبی کویر بزرگ بخشی از حوضه ایران مرکزي بوده که حوضه ایست بینقارهاي - intercontinental - و از زمان ائوسن تاکنون توسط رسوبات تبخیري پر گردیده است. دو حوضچه - embayment - دیگر در اطراف حوضه کویر وجود دارد که هر کدام از آنها داراي مرکز رسوبگذاري نمکی و گنبد نمکی جداگانه می باشند. این حوضهها عبارتند از حوضه قم در غرب و حوضه گرمسار در شمال غرب
اکتشاف هیدروکربن در حوضه مرکزي جزئیات خوبی از تکامل اواخر ائوسن تا هولوسن آن مبتنی بر دادههاي بازتاب لرزهاي، عملیاتهاي صحرایی، مدلسازي حوضه و تفسیرهاي ماهوارهاي فراهم آورده است. تاریخ تغییر شکل چند مرحلهاي حوضه با فرونشستهاي گسترده و گسل خوردگیهاي نرمال در طی زمان الیگوسن- اوایل میوسن آغاز گردیده است. سپس به عنوان حوضه کششی یا ترافشارشی در اوایل- میوسن میانی با رسوب گذاري به میزان 5 -4 کیلومتر مقطع سازند قرمز فوقانی در برخی بخشهاي حوضه در این مرحله تکامل می یابد. بخش بالایی سازند قرمز فوقانی با تغییرات ترافشارشی و توسعه چینخوردگیها و راندگیها همراه است
آخرین تغییرشکل ساختاري حوضه ایران مرکزي - احتمالا اواسط یا اواخر میوسن- هولوسن - ترافشارشی بوده و
در بردارنده مجمومهاي از پیسنگ است که درگیر گسلخوردگی امتدادلغز، راندگی و چینخوردگی نازك پوسته می باشد.
منطقه مورد مطالعه در حوضه گرمسار - بخش جنوبی کوههاي البرز مرکزي - در ناحیه استان سمنان قرار دارد - شکل - 2 و در برگیرنده تاقدیسهاي کویر، ابردژ، دماغه ابردژ می باشد . تاقدیسهاي سطحی ابردژ، کویر و تاقدیس زیر سطحی دماغه ابردژ در یک راستا قرار گرفتهاند و مطالعات اولیه بر روي تصاویر ماهواره اي و تفسیر خطوط لرزه اي حضور گسل و عمیق شدن حوضه از شمال غرب - ابردژ - به سمت شمال شرق - کویر - منطقه مورد مطالعه را نیز نشان می دهد. در این مطالعه علاوه بر ارائه شواهد ساختاري از سه تاقدیس مذکور، سبک چین خوردگی آنها با استفاده از خطوط بازتاب لرزهاي تحلیل شده است
شکل: : 1 بلوك مربوط به خط لرزهاي GS08-07 و GS08-20 نشان دهنده فعالیت نمک سازند قرمز فوقانی در فرادیواره گسل پی سنگی - گسل هاي شعاعی و نازك شدگی بخش M2 بر روي نمک سازند قرمز فوقانی - .
شکل :2 نقشه ساختاري منطقه مورد مطالعه
