بخشی از مقاله
چکیده
منطقه مورد بررسی بخشهایی از کمربند آتش فشانی رسوبی، دهج ساردئویه و کمربند افیولیتی در نیمه شمالی نقشه 1:100000 بافت را شامل میشود. هدف از انجام این پژوهش استفاده از تصاویر چند طیفی سنجندهASTERبه منظور تعیین مناطق دگرسان شده با بهکارگیری روشهای مختلف پردازش تصویر است. برای تفکیک زونهای دگرسان شده از ترکیب کاذب رنگی نسبتهای باندی تصاویر استر استفاده شد و زون های آرژیلیک و فیلیک شناسایی شدند. روش دیگر برای جداسازی مناطق دگرسان شده استفاده از تجزیه مولفههای اصلی بود.
کلیدواژهها: استر، مولفههای اصلی، نسبت باندی
مقدمه
تهیه نقشه اختلافات بسیار ظریف کانیشناسی، که اغلب برای تشخیص اختلاف سازندهای سنگی، یا برای تشخیص زمینهای بیثمر در مقابل پتانسیل اقتصادی، بسیار با اهمیت است، از روی زمین و کار میدانی کاری بسیار مشکل، همراه با صرف هزینه و زمان میباشد . امروزه استفاده از فنآوری سنجش از دور راه گشای این مشکل شده و در فاز مطالعات اولیه می تواند اطلاعات بسیار ارزشمندی را به جهت تصمیم گیری فراهم کند. سنجش از دور علم کسب، پردازش، تفسیر اطلاعات و دادههایی است که از روی هواپیما کسب گردیدهاند. این اطلاعات در واقع ثبت تاثیر بر هم کنش ماده و انرژی الکترومغناطیسی تابیده به آن می باشد.
رادیومتر پیشرفته فضابرد تابش حرارتی و انعکاسی .یک سنجنده تصویری چند طیفی پیشرفته است، که بوسیله ماهواره Terra متعلق به ناسا در دسامبر سال 1999 به فضا پرتاب شد و در مدار قرار گرفت. سنجنده ASTER محدوده طیفی وسیعی از امواج مرئی تا مادون قرمز حرارتی در قالب 14 باند مورد پوشش قرار می دهد. سه باند طیفی اول که با نام مرئی و فروسرخ - مادون قرمز - نزدیک شناخته میشوند در طول موجهای بین ./52 -./86 میکرومتر با قدرت تفکیک مکانی 15 متر، شش باند طیفی دوم که به تصاویر فروسرخ کوتاه معروفند، در طول موجهای 1/6- 2/430 میکرومتر با قدرت تفکیک مکانی 30 متر و پنج باند سوم که با عنوان تصاویر مادون سرخ حرارتی شناخته میشوند درطول موجهای 8/125-11/65 با قدرت تفکیک مکانی 90 متر، دریافت میشوند .
تصاویر سنجش از دور دو کاربرد عمده در اکتشاف مواد معدنی دارند تهیه نقشه زمین شناسی و شناسایی گسلها و شکستگیهایی که نهشتههای معدنی را در بر دارند شناسایی سنگهای دگرسان شده بر اساس ویژگیهای طیفی آنها. از کانیهای موجود در دگرسانیهای ناشی از کانسارهای مس پورفیری میتوان به بیوتیت، سریسیت، کائولینیت، اپیدوت، کلسیت، کلریت اشاره کرد .
مواد و روشها
در این تحقیق از نرم افزارهای ENVI، GIS و روشهای پردازش تصویری مانند نسبتهای باندی، مولفه-های اصلی، ترکیبات رنگی برای بارزسازی دگرسانیهای منطقه به کار گرفته شد که در زیر به آنها پرداخته میشود
زمین شناسی منطقه
منطقه لاله زار بخشهایی از کمربند آتشفشانی رسوبی دهج سارئویه و کمربند افیولیتی در استان کرمان را در بر گرفته است و تقریبا در طول جغرافیاییِّ درجه و دقیقه تا درجه و عرض جغرافیایی درجه و دقیقه تا29 درجه و 30دقیقه قرارداردکه دربرگیرنده محدوده شمالی نقشه زمین شناسی بافت واقع درجنوب غربی استان کرمان است. از نظر آب و هوا، منطقه مورد مطالعه جزء مناطق کوهستانی بوده، که دارای زمستانهای بسیار سرد و در باقی فصلها، معتدل است.
سنگهای آتشفشانی با ترکیب آندزیت، آندزیت بازالت، آگلومرا و توف با سن ائوسن بخش عمدهای از منطقه را پوشانده است. رگههای متعدد آهکی سیلیسی شده در محدوده باختر منطقه رخنمون دارند. سیلتستون، کنگلومرا، سنگآهک، آندزیت،آندزیت پیروکسن دار و آندزیت بازالت با سن میوسن در مناطق جنوب خاور منطقه تشکیل شدهاند. جدیدترین واحدها شامل رسوبات کواترنر است. تودههای نفوذی موجود در منطقه که در بعضی مناطق باعث دگرسانی و ایجاد کانی سازی شدهاند به طور عمده در میوسن میانی و با ترکیبات گرانودیوریت، دیوریت پورفیری وکوارتز دیوریت تشکیل شدهاند.
پیش پردازش دادهها
به منظور دریافت اطلاعات از تصاویر ماهوارهای لازم است پیش از استفاده از آنها پیش پردازشهای رادیومتری و هندسی بر روی تصاویر خام صورت گیرد. تصویر استر مورد استفاده با روش تصحیح هندسی تصویر به تصویر، زمین مرجع شد و تا سطح L1B تصحیح رادیومتری شده بود.
نسبتهای باندی
با توجه به حضور کانیهای رسی مونتموریلونیت، کائولینیت و ایلیت در دگرسانیهای گرمابی از شاخصهای طیفی موجود در منحنی طیفی این کانیها برای انتخاب نسبت باندی مناسب می توان استفاده نمود منحنی های استاندارد شکل 2 نشان می دهند که کانی هایی مانند، مونتموریلونیت، کائولینیت، موسکویت - که نشان دهنده زون های دگرسانی فیلیک و آرژیلیک هستند - در محدوده دو باند 4 و 7 استر با ارزش مثبت، دارای بازتاب بالا و در محدوده باندی 9-6 سنجنده استر دارای جذب با ارزش منفی می باشند، همچنین کانی هایی مانند کلریت و اپیدوت - زون پروپلیتیک - در باند 6 استر، دارای انعکاس بالا و به خاطر عامل آنیونی Mg-OH در باند 8 دارای جذب بالا می باشند .
