بخشی از مقاله
چکیده
امروزه تروریسم بهعنوان جزئی جدانشدنی در ادبیات سیاسی و امنیتی کشورها مطرح است. این موضوع
ریشه در رشد و گسترش این پدیده شوم در مخاصمات بینالمللی دارد که گاهی بهعنوان ابزاری پنهان از آن استفاده شده و متأسفانه ردپای برخی دولتها نیز در آن مشاهده میشود. با گسترش واژه تروریسم در تمامی کشورها و پیشرفت جهان در ابعاد گوناگون فناوری، تروریسم نیز ازنظر گونه شناسی ابعاد تازهتری پیدا نمود و حتی توانست در فضای مجازی نیز راه پیدا نماید.
یکپارچگی مسائل فضای مجازی و مرز ناپذیری آن موجب وابستگی عمیق امنیت سایبری کشورها به یکدیگر میشود. در این میان، تروریسم سایبری یکی از روزآمدترین مصادیق تروریسم است که موجبات تهدیدهای فزایندهای را در عرصه بینالمللی فراهم کرده است. این چهره جدید از تروریسم، به زیرساختهای شهری و حیاتی که جوامع پیشرفته به آن وابسته هستند صدمه میزند.
در میان زیرساختهای حیاتی، زیرساخت برق شهری در برابر تروریسم سایبری از آسیبپذیری بالایی برخوردار است. در مقاله حاضر، میزان آسیبپذیری عناصر زیرساخت برق شهری مشهد در برابر تروریسم سایبری مشخص گردیدهاند.
روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و اطلاعات کسبشده، مشتمل بر دو بخش کتابخانهای و میدانی است. برای جمعآوری یافتههای میدانی، تعداد 40 عدد پرسشنامه بین کارکنان شرکت برق منطقهای خراسان و کارشناسان سیاسی- امنیتی توزیع گشته و جهت ارزش گذاری پاسخ پرسش- ها از طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج حاصل از طریق نرم افزار SPSS و میانگین گیری دادهها، تجزیهوتحلیل شدهاند. با توجه به نتایج بهدستآمده، بیشترین آسیبرسانی تروریسم سایبری متوجه نیروگاه هستهای است. از طرفی احتمال وقوع و زیان وارده تروریسم سایبری در بخش تولید زیرساخت برق از دو بخش انتقال و توزیع نیز بیشتر می باشد.
-1 مقدمه
در محیط امنیت ملی کنونی، تردیدی وجود ندارد که تروریسم یکی از جدیترین تهدیدات به شمار میرود. تروریسم پدیده تازهای نیست. شاید بتوان گفت که قدمت آن به درازای حیات اجتماعی بشر است؛ آنگونه که بر اساس گفتمان مذاهب ابراهیمی، هابیل اولین قربانی تروریسم است. امروزه واژه تروریسم با ورود به عرصههای جدید شکل و قالب تازهای پیداکرده و با مصادیق گوناگون از قبیل تروریسم سایبری، بیوتروریسم و... مضامین بدیعی را معرفی و ارائه نموده است.
درگذشته، دولتها بهطور سنتی تنها بازیگران عرصه روابط بین الملل تصور میشدند؛ با این وجود، یکی از تحولات عمده تروریسم، مربوط به ظهور بازیگران غیردولتی در دو دهه قبل میباشد که این مساله سبب تغییر چهره تروریسم، از تروریسم وابسته به دولتها در زمان جنگ سرد، به تروریسم غیردولتی شده است
تروریستهای امروزی، سازمان یافته تر، حرفه ای تر و مجهزتر از همتایانشان در تاریخ، عمل میکنند. پدیده تروریسم قادر است که به جنگهای اطلاعاتی، شبکه ای، هستهای، بیولوژیکی و... منجر شده و دامنه اینگونه تهدیدات را به کشورهایی کهظاهراً به لحاظ جغرافیایی از کانون بحران دور هستند، گسترش دهد
در فضای پس از جنگ سرد، مرکز هدف فعالیتهای تروریستی از اهداف دولتی به سمت تشکیلات اقتصادی تغییر موضع یافت. داراییهای زیرساختی، اهداف بسیار نرم تری نسبت به تأسیسات دولتی بوده و جذابیت بیشتری برای تروریستها دارند. علاوه بر این، پیامدهای اقتصادی و روانی ناشی از ضربه به هریک از بخشهای زیرساخت، بسیار مخرب تر و وسیع تر از تخریب یکی از تأسیسات نظامی است. بیش از دو سوم حملات تروریستی، معطوف به اهداف اقتصادی است و غیر از مواردی که جنبه انتقام جویانه و خاص دارد، اهداف اقتصادی منافع تروریستها را به نحو بهتری تأمین میکنند. گروههای تروریستی امروز، توجه خود را به اهداف آسیب پذیر و حیاتی تری از جمله پلها و تونلها، شبکههای ارتباطی، سیستمهای ملی برق، سوخت و گاز، حمل و نقل و آب آشامیدنی معطوف کردهاند
زیرساخت برق شهری، شامل مجموعه ای از شبکهها و تجهیزات است که علاوه بر ارائه خدمات به مشتریان در سطح گسترده، برای یک جامعه و اقتصاد آن ضروری است. به دلیل وابستگی مراکز و زیرساخت- های حیاتی یک کشور به شبکه برق، هر عاملی که باعث ایجاد اختلال در این شبکه شود، میتواند باعث بروز خسارتهای عمده به سایر زیرساختهای حیاتی یک کشور گردد. از میان عوامل مخرب، تروریسم که به صورت سازمان یافته و با هدف ایجاد بیشترین آسیب به تجهیزات سامانه برق صورت میگیرد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و زیرساخت برق یک هدف استراتژیک برای تروریسم میباشد