بخشی از مقاله
چکیده
جنگ و جنگ آوری در همیشه تاریخ، همپای انسان و زندگی جمعی او همراه بوده و هیچگاه نمیشود تاریخ زندگی بشر را بدون جنگها و درگیریها در نظر گرفت . جنگ های دیروز،جنگ های تن به تن بود و سلاح های آن، لمس می شد و به چشم می آمد.سربازان دیروز، در مقابل هم صف می کشیگنجانیددند و با از پای در آوردن حریف،پیروزی خویش را جشن می گرفتند، اما در دنیای امروز،جنگ نوینی پا به عرصه حیات گذاشته است که با تن حریف خود کاری ندارد، بلکه به نابودی روح و فکر او می اندیشد ، در این جنگ تیراندازی نیست و نه جنگ فیزیکی که در آن مبارزان کشته یا زخمی شوند . امروزه به واسطه در آمیختگی ارتباطات انسانی و فناوری ارتباطات، جنگهای نوین پا به عرصه وجود گذاشته اند به نام »جنگهای سایبری« .جنگ سایبری را میتوان بهرهگیری از رایانهها و فضای تبادل اطلاعات به عنوان یک اسلحه برای دستیابی به اهداف معرفی کرد که بهطور معمول به قصد اهداف سیاسی انجام میگیرد و از شبکهها به عنوان بستر انجام اعمال خرابکارانه بهرهبرداری میشود.
مقدمه
دنیای امروز، دنیای رسانه ملت ها و رایانه ها و ساختارهای حیاتی آنها هر روز بیش از پیش، به شبکه ای رایانه ای وابسته می شوند و هیچ جامعه یا گروهی نمی تواند بدون دسترسی به رایانه ها، همپای جوامع دیگر پیشرفت کند . مردم حتی در زندگی روزمره خود با استفاده از رسانه ها، نیازهای حیاتی زیستی خود را برآورده می کنند، با همدیگر اطلاعات رد و بدل می کنند، منفعت کسب می کنند، تجارت می کنند اما همانقدر که رایانه ها در رفاه و کاهش رنج مردم در زندگی شان، مثبت و کارگر هستند، همان قدر هم زمینه ساز اقدامات تروریستی ویرانگر هستند که به آن تروریسم مجازی یا سایبر تروریسم می گویند.ما در این پژوهش به معرفی این پدیده و ابعاد آن خواهیم پرداخت.
تعریف تروریسم
تروریسم در لغت به معنای ترساندن، حکومت ارعاب و تهدید، ایجاد ترس و وحشت در مردم است. واژه ترور - terror - از ریشه لاتینی - terrere - به معنای ترس و ترساندن است. این واژه برای نخستین بار سال 1976 در متمم فرهنگ لغات "فرهنگستان علوم فرانسه" ظاهر شد و آن را این گونه معنا کرد: »نظام یا رژیم وحشت.«فرهنگ اصطلاحی دالوز - Dalloz - تروریسم را اقدام سیاسی خشونت آمیز افراد یا اقلیت های سازمان یافته علیه اشخاص، دارایی ها و نهاد هایی می داند که برای نیل به اهدافی نظیر کسب استقلال از یک دولت، سرنگونی رژیم حاکم و مبارزه علیه برخی جنبه های سیاسی یک دولت صورت می گیرد.
تعریف تروریسم اغلب پدیده ای سیاسی است، اما از سایر پدیده هایی که سیاسی هستند و در علم سیاست مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرند از جمله پدیده های انقلاب، شورش، کودتا، راهزنی، جنگ، عملیات چریکی و امثال اینها، متفاوت است . با این حال، تروریسم همراه با خشونت است و سعی دارد در جامعه ارعاب و ترس و وحشت ایجاد کند تا به اهداف سیاسی خود دست یابد. تا به حال ، هیچ تعریف جامع و مانع درباره تروریسم ارائه نشده است که محققان و متخصص و صاحب نظران این حوزه، روی آن توافق داشته باشند . در نتیجه در تعریف تروریسم وحدت نظری وجود ندارد . اما صاحبنظران در مورد یک ویژگی آن اتفاق نظر دارند و آن هم این است که تروریسم همیشه با خشونت و یا تهدید به خشونت همراه است با. این حال، تلاشهایی در خصوص تعریف این پدیده انجام نشده است .
تعریفی که وزارت دفاع ایالات متحده در سال 1990 م از تروریسم ارائه کرده، عبارت است از » کاربرد غیرقانونی یا تهدید به کاربردن زور یا خشونت بر ضد افراد یا اموال برای مجبور یا مرعوب ساختن حکومت ها یا جوامع که اغلب به قصد دستیابی به اهداف سیاسی، مذهبی یا ایدئولوژیک صورت می گیرد « - تینا ناصر،. - 1383:43 دانشنامه بریتانیکا، تروریسم را چنین تعریف می کند: تروریسم عبارت است از »کاربرد سیستماتیک ارعاب یا خشونت پیشبینی ناپذیر بر ضد حکومت ها، مردمان یا افراد برای دستیابی به یک هدف سیاسی است1986: 650 - . «،
به هر حال با اینکه هیچ توافق کلی روی تعریف واحد از تروریسم وجود ندارد ولی به نظر می رسد محورهای اصلی تروریسم ندعبارتاز : اولاً ، تروریسم یک پدیده کاملاً سیاسی است ؛ ثانیاً ، تروریسم همراه با خشونت یا تهدید به خشونت است ؛ ثالثاً ، تروریسم دارای عقلانیت سودمحور و منفعت طلبانهستا ؛ رابعاً ، تروریسم یک پدیده معنادار و حامل پیام خاص پیامی است . معنا یا پیام آن، این است که یک تروریست در طرح خواسته های خود و در رسیدن به هدف خود و در رساندن مقصود و منظور خود به طرف های مقابل - که اغلبعمدتاً دولت ها هستند - به دلیل شرایط حاکم بر وضعیت موجود از راه هایی غیر از ترور از جمله گفتگو و مذاکره در مانده است و به نظر خودش به منظور حفظ بقاء و یا برای کسب امتیازات بیشتر به آخرین راه حل یعنی ترور دست زده است . در این زمینه خانم هانا آرنت می نویسد: » ستایش خشونت در حال حاضر بیشتر معلول ناکامی شدید قوه عمل در جهان جدید می باشد «
سایبر تروریسم - تروریسم مجازی -
بر اساس یک تقسیم بندی تروریسم به دو گونه متعارف و غیر متعارف - تروریسم دولتی ،سایبر تروریسم ،تروریسم میکروبی ، تروریسم هسته ای و تروریسم شیمیایی - یا تروریسم مدرن و ترویسم پسا مدرن و ...... تقسیم می شوند که با توجه به موضوع این مقاله تروریسم سایبری می پردازیم. شکل گیری دنیای مجازی از مهمترین دستاوردهای مدرنیسم است. تروریسم نیز به عنوان نتیجه گریز ناپذیر مدرنیسم به شکل عجیبی با دنیای مجازی پیوند خورده است. تروریست ها تلاش می کنند از دنیای مجازی در راستای اهداف شان استفاده نمایند. این امر به حدی است که سخن از تروریسم مجازی و سایبری به میان می آید.
تروریسم مجازی عبارت است از "بهره گیری از اینترنت و شبکه های رایانه ای و امکاناتی که این شبکه ها پدید می آورند با هدف نابود ساختن ساختارهای زیربنائی یک جامعه مانند انرژی، حمل و نقل، فعالیتهای دولتی و تأثیر گذاشتن بر یک دولت، شهروندان وگروهها ." - قربان نیا، - 147:1383 در واقع سایبر تروریسم را می توان هرگونه عمل تروریستی دانست که در آن از سیستم های اطلاعاتی یا فناوری دیجیتالی چه به عنوان ابزار حمله و چه به عنوان آماج حمله استفاده می شود.
این حملات باید منجر به اعمال خشونت بر ضد اشخاص یا دارایی ها به میزانی شود که ایجاد رعب و وحشت نماید. - عباسی ،. - 30 :1383 البته می توان تروریسم سایبری را در زمره تروریسم پست مدرن نیز به حساب آورد. با توجه به تغییراتی که در ماهیت، اهداف، و انگیزه های تروریسم صورت پذیرفته است، تغییر پارادایمی در تروریسم ایجاد شده که آن را از نوع مدرن مجزا می سازد. این تغییرات پارادایمی با تعمیق و پیچیده تر شدن حملات تروریستی همراه است. به همین دلیل است که برخی تروریسم سایبری را نوعی از تروریسم فرا مدرن یا پسا مدرن تلقی می کنند.
