بخشی از مقاله
چکیده
پیشرفت تکنولوژی موجب شده تا در عرصه فضای مجازی با بهره گیری غیرقانونی از فناوری و ابزارهای الکترونیکی و رایانه ای در این فضا که موجب ایجاد جرایم سایبری و اعمال تروریستی شده است و از تلاقی این دو فضای مجازی و اعمال تروریستی گونه ای نوپا از اعمال تروریستی تحت عنوان تروریسم سایبری پا به عرصه وجود نهاده است که با هدف تهدیدهای امنیت ملی کشورهای جهان سوم و راهبردهایی علیه این جوامع در عرصه بین الملل را فراهم آورده است.
از این رو، به منظور مقابله با تروریسم سایبری راهکارهای حقوقی که ابتدا قانون گذاری و کلیه مسائل راجع به آن و سپس راهکارهای پیشگیری از وقوع آن تشریح می گردد. اسناد بین المللی در رابطه با پیشگیری و سرکوب کلیه اشکال تروریسم به خصوص تروریسم سایبری تدوین و تصویب شده ولیکن این اسناد از منظر آسیب شناختی نه تنها توفیقی در مقابله با این پدیده نداشته بلکه موجب شکافهای موجود در این زمینه شده است؛ و اسناد بین المللی در حوزه تروریسم سایبری مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
مقدمه
امروزه گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات منجر به تحول و دگرگونی جوامع در ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی شده است. ویژگی های جوامع امروزی همچون اقتصاد اطلاعاتی، فرهنگ مجازی و کاهش اهمیت زمان و مکان در تعاملات اجتماعی، ویژگی متمایزی به هزاره سوم بخشیده که اصل بنیادین آن اهتمام محوری فرد در عرصه فعالیتهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با بهرهگیری از ابزارهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی است. در چنین فضایی که باعنوان فضای مجازی توصیف میشود، تهدیدهای نوینی که یکی از مهمترین تهدیدهای نوظهور، تروریسم سایبری است که به واسطه کاربست فزاینده فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی از سوی دولتها برای تسریع، افزایش کارایی و کاهش هزینههای مرتبط با خدمترسانی به شهروندان، اهمیت فزایندهای پیدا کردهاست
با این حال، تروریسم سایبری را می توان چهره جدیدی از تروریسم دانست که گسترش فناوری و خلق فضای مجازی، آن را ایجاد کرده است
در حقیقت، فناوری ابزار جدیدی در اختیار تروریستها قرار داده است که با استفاده از آن بدون آنکه خطرهای سایر اقسام تروریسم را برای آنها در پی داشته باشد، می توانند اهداف وحشتبار خود را پی بگیرند. گسترش استفاده از این فضای مجازی که ازدهه 1990 شدت گرفته است، امکان رسیدن تروریستها به اهدافشان را بیشتر کرده است. حضور میلیونها کاربر در دنیای مجازی، همراه با شرکتها، کارخانجات و صنایع عمده بسیار که در اغلب موارد از قابلیت آسیبپذیری بالایی برخوردارند، خطر سوءاستفاده از فضای مجازی را بیشتر کرده و جذابیت آن را نیز افزایش داده است
امروزه هیچ کشوری در دنیا نمی تواند خود را از حملات سایبری و تروریسم سایبری مصون بداند. این حملات اعم از این که توسط مراجع رسمی و یا حتی براساس ماجراجوییهای شخصی صورت گرفته باشند، با استفاده از نرم افزارهای نفوذی سعی میکنند به اشکال مختلف و با تخریب و دستکاری دادهها به کشور هدف آسیب برسانند.
هدف از این تحقیق بررسی موضوع مورد بحث و ابعاد مختلف آن و ارائه راهکارهای لازم در خصوص جلوگیری از پدیده مجرمانه تروریسم سایبر و آشنا نمودن و بررسی اسناد بین المللی در مورد پدیده تروریسم سایبر می باشد. اسناد بین الملی بین المللی در حوزه تروریسم سایبری به صورت پیش نویس وجود دارند و این اسناد به طور قاطعانه ممنوعیت برای تروریسم سایبری جهت مواجهه با آن ایجاد می کنند. پیشگیری به صورت وضعی و اجتماعی جرایم سایبری در فضای سایبر امکان پذیر است.
ماهیت فضای سایبر
واژه سایبر از نظر لغوی به معنای مجازی و غیر ملموس و مترادف لغت انگلیسی «virtual» است. سایبر از لغت یونانی «kybernetes» به معنی سکاندار یا راهنما مشتق شده است. سایبر در زبان انگلیسی، پیشوند و در زبان فارسی پسوندی است که به کلمات جدید و امروزی متصل می شود تا به آن ها معنا و مفهوم دهد؛ به گونه ای که مرتبط با فضای رایانه یا بر خط باشد. به عبارتی دیگر، سایبر به مطالعه مکانیزم های مورد استفاده در کنترل و تنظیم سیستم های پیچیده اعم از انسان یا ماشین اطلاق می شود. اصطلاح فضای سایبر یا دنیای مجازی آنلاین، اصطلاحی است که نخستین بار توسط ویلیام گیبسون در رمانی به عنوان نیرو مانسر در سال 1984 مورد استفاده قرار گرفت
بنابراین می توان فضای سایبر را محیطی مجازی و غیر ملموس و موجود در شبکه های بین المللی - این شبکه ها از طریق شاه راه های اطلاعاتی مثل اینترنت به هم وصل هستند - تعریف نمود که تمام اطلاعات راجع به تمام افراد، فرهنگ ها، ملت ها، کشورها، و به طور کلی هرآنچه در کره خاکی به صورت فیزیکی و ملموس وجود دارد، در این فضا به شکل دیجیتالی وجود داشته و قابل استفاده و دسترس کاربران بوده و از طریق رایانه، اجزاء آن وشبکههای بین المللی به هم مرتبط باشند.
ویژگی های فضای سایبر
تفاوت محیط سایبر در مقایسه با سایر محیط ها در چند ویژگی مهم نهفته استاین. ویژگی ها، که بعضاً از ویژگی های منحصر به فرد فضای سایبر نیز محسوب می شوند از قرار ذیلند:
.1 نامحدودبودن محیط سایبر
فضای سایبر دارای محدوده مشخصی نیست. در محیط حقیقی یا تعداد افراد مشخص یا محدودی سر و کار داریم، اما محیط سایبر، محیطی بدون مرز است. این ویژگی مثبت که امکان استفاده شایسته از محیط سایبر را در جهت آسان کردن فعالیت ها فراهم می سازد، در صورت استفاده نادرست می تواند آثاری منفی برجای گذارد. این ویژگی فضای سایبر فرصت های زیادی را به مجرمان برای تغییر دادن یا پنهان نمودن هویتشان می دهد - برنت ،. - 1385
.2 ناملموس بودن محیط سایبر
محیط سایبر، محیط فیزیکی و ملموس نیست. این ویژگی فضای سایبر را خطرسازتر از محیط حقیقی می نمایاندزیرا. اولاً، عامل مراقب مثل پلیس، در این محیط وجود خارجی و مملوس ندارد تا جنبه بازدارندگی داشته باشد، به گونه ای که مرتکب خود را آزاد احساس کرده و ارتکاب جرم در ذهن او تسهیل می شود. البته پلیس سایبر با اسامی مختلفی چون پلیس شبکه، پلیس وب و غیره در کشورهای مختلف شکل گرفته است - نوریان، - 1391 که به صورت نرم واتفاقی در سایت ها گشت می زند و برای جلوگیری از تخریب، اقداماتی را بدون اینکه مرتکب او را ببیند انجام می دهدثانیاً. بزهدیدگان جرایم سایبری، شامل هکینگ و کراکینگ با بزهکار مواجه نمی شوند و مجاورتی بین این دو وجود ندارد
.3 توسعه و تغییر پذیری
ماهیت فضای سایبر و پیشرفت روز افزون علوم مرتبط موجب گردیده است روزانه شاهد ظهور برنامه ها، نرم افزارها و خدمات اینترنتی متنوعی باشیم که وجود برنامه ریزی های مناسب برای استفاده صحیح این ابزارها را ضرورت می بخشد. این در حالی است که گستردگی فضای سایبر و امکان دسترسی سریع و آسان به محتویات این فضا، به عنوان یک ویژگی منحصر به فرد، در پاره ای موارد فرآیند مقابله با آثار منفی این ابزارها را بی تأثیر نموده و موجب به کارگیری این توانمندی های بدیع در مسیر انحرافی شده است.
.4 پیچیدگی وتخصصی بودن
از دیگر ، تخصصی بودن این فضا است. منظور از تخصصی بودن، وجود توانایی خاص در ورود به این فضا نیست. چرا که یک شخص عادی با استفاده از یک رایانه قادر به ورود به این فضا خواهد بود. لیکن، پیچیدگی این فضا امری فراتر از صرف ورود به این دنیاست. برنامه ریزی های رایانه ای تخصصی، تشخیص اقدامات آسیب زا در فضای سایبر، نحوه استفاده ایمن از فضا، نحوه شناسایی و مقابله با منحرفین سایبری، تأثیر فضای سایبر بر فرهنگ و جامعه و بسیاری از امور اساسی و کلیدی که در این راستا باید بر آن اشراف داشت، نیازمند وجود تخصصی متناسب با پیچیدگی این فضاست.
.5 دسترسی آسان وسریع
از دیگر ویژگی های فضای سایبر دسترسی آسان و سریع به این فضاست، به گونه ای که افراد به راحتی با استفاده از رایانه شخصی یا حضور در کافی نت ها قادر خواهند بود از کلیه امکانات این فضا بدون محدودیت استفاده کنند
