بخشی از مقاله
چکیده
بیماران سرطانی، سطوح بالایی از تنش روانی تجربه می کنند.در این پژوهش از نمونه گیری در دسترس افراد مراجعه کننده به بخش شیمی درمانی بیمارستان امام خمینی تهران - هر گروه 50 نفر - استفاده شد. ابزارهای استفاده شده جهت استرس QSC-R23 وکیفیت زندگی WHOQOL- BREF می باشد. نمرات قبل و بعد از مداخله کیفیت زندگی در بیماران تحت شیمی درمانی، تفاوت معنی دار وجود دارد
همچنین مقایسه میانگین تغییرات نمره کیفیت زندگی بعد از مداخله، در گروه یوگا حاکی از آن بود که بین آنها تفاوت معنی دار وجود داشته است - - p=0.005 تفاوت معناداری بین میزان استرس در گروه یوگا قبل و بعد از انجام جلسات یوگاه وجود دارد .باید توجه داشت که انجام تمرینات کم هزینه و مفرح یوگا با بهبود وضعیت زندگی بیماران سرطانی همراه است .
مقدمه
سالانه 50 میلیون مرگ در جهان روی میدهد، که بیش از 5 میلیون آنها به سرطان منسوب است - شجاعیتهرانی1، . - 2004 تحقیقات نشان میدهد که بیماری سرطان نتایج منفی متعددی را برای بیماران ایجاد میکند که این مشکلات شامل افسردگی، استرس و عصبانیت میشود که از این بین افسردگی و استرس شیوع بیشتری دارند - شارپیرو و همکارن2، . - 2001 این مشکلات روانی همراه با بیماری موجب کاهش احساس خوب بودن کلی بیمار و نیز کاهش اثربخشی افراد در مشارکت فعال در فرایند بهبودیشان میشود.
به دنبال تشخیص بیماری سرطان افراد دچار بحران میشوند، اعتماد به نفس شان به مخاطره میافتد، مکانیسمهای سازگاری قبلی ناکافی میگردند و بستری شدنهای مکرر حس تنهایی را به بیماران القا مینماید - تان3، - 2007 که همگی این موارد منتج به ایجاد استرس روانی در فرد میگردد
تحقیقات نشان داده است که سیستم ایمنی در کنترل و بهبود سرطان موثر است و بالعکس. تحقیقات نشان داده است که افرادی که دچار برخی از انواع استرس هستند، خطر ابتلا به سرطان پستان در آنها بیشتر است
بنابراین یکی از روشهای مناسب برای کاهش این استرس خنده درمانی است. شادمانی باعث افزایش هورمون کورتیزول میشود و ایمنی بدن را در برابر بیماریها زیاد میکند. خنده، تعادل در مواد شیمیایی و هورمونی بدن ایجاد میکند
یکی از روشهای خندیدن، »یوگای خنده«5 است که توسط دکتر کاتاریا - 1995 - 1، در هند ابداع شد. یوگای خنده تنها روشی است که به افراد امکان میدهد بدون درگیر ساختن تفکر منطقی از ته دل بخندند.
استرس موجب افزایش میزان افسردگی و اضطراب و نگرانی و دیگر اشکال ناراحتیهای روانی در بیمار مبتلا به سرطان میشود. به صورت فیزیولوژیک استرس و اضطراب میتوانند بر عملکرد سیستم ایمنی تاثیر بگذارند
اقدام در جهت بهبود بیماران مبتلا به سرطان در زمینه کاهش میزان استرس، تاثیر بسیار مهمی بر بهبود تعداد زیادی از علائم و نشانههای ناشی از بیماری سرطان و نیز بهبود اقدامات درمانی در جهت کنترل بیماری دارد
مطالعات انجام شده نشان میدهند که معمولا قبل از انجام شیمی درمانی افراد دچار استرس میشوند که این استرس باعث مقاومت بدن در برابر درمان میشود و این امر روند درمان را دچار اختلال میکند . محققان پس از انجام مجموعه آزمایشهایی درباره بافت سلولهای سرطان سینه، به این نتیجه رسیدند که پروتئین ایجاد شده در نتیجه استرس، به سلولهای سرطانی کمک کرده که با سازگاری و مقاومت در برابر درمان، به حیات خود ادامه دهند
باتوجه به این تعاریف و با در نظر گرفتن تاثیر استرس بر سلول های سرطانی، به نظر میرسد با بهکار گیری روشهای کاهش استرس در بیماران سرطانی میتوان باعث تسریع روند درمان و نتیجه بخش بودن آن گردید. فنون زیادی برای کنترل استرس مورد استفاده قرار میگیرد. این فنون عبارتند از: رویکردهای شناختی- رفتاری، آرمیدگی، ورزش، رژیم غذایی و تغذیه و دارو درمانی
یکی از انواع روشهای غیردارویی که امروزه به طور متداولی توسط پرستاران به کار گرفته میشود، تکمیل درمانی6 است که یکی از روشهای درمانی است که امروزه به طور فزایندهای توسط افراد و جوامع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و بیماران مبتلا به سرطان نیز از این جمع مجزا نیستند. یک مطالعه مروری بینالمللی از 26 مطالعه انجام شده در این زمینه دریافت که میزان استفاده از این روشها بین %7-64 متغیر است که میانگین آن تقریبا %30 میباشد
خنده با کاستن از غلظت هورمون های استرسزای شناور در خون، آثار استرس را برطرف میکند. امروزه شواهدی وجود دارد که نشان میدهد شوخطبعی و مواجهه با محرکهای خندهآور می تواند بر پیامد برخی بیماریهای خاص تاثیرگذار باشد
خنده موجب کاهش استرس، افزایش و بهبود فعالیت سلول های NK9 در خون میشود
این سلول ها نقش مهمی در پیشگیری از سرطان به عهده دارند. دکتر برک 11 از افرادی که فیلم کمدی تماشا می کردند، نمونه خون گرفت و متوجه افزایش معنادار این سلولها به دلیل خندیدن شد. سلول های NK به سرعت سلولهای سرطانی را که برک به نمونه خون افراد وارد کرده بود، از بین بردند - سایت یوگای خنده - . خنده درمانی، تنشهای بیماری را با فعال کردن ترشح نیتریک اکسید کاهش داده و بر عملکرد دیواره عروق تاثیر مثبت دارد و به کنترل درد کمک میکند
خنده باعث کاهش تنشهای فیزیکی، افزایش سطح سلامت و قدرت تطابق فرد میگردد و با تنظیم سیستم ایمنی، کاهش تنش، تنظیم فشار خون، کاهش درد، موجب افزایش کیفیت زندگی و کاهش افسردگی میشود - هورنیک13، . - 2008 و باعث افزایش آندورفین مغز میگردد که نوعی مرفین طبیعی است و باعث سرخوشی میشود بنابراین به نظر میرسد بتوان با استفاده از روش خنده درمانی قبل از انجام شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان، تا حدودی اثرات منفی استرس را بر درمان سلولهای سرطانی، کاهش داد.
خنده در طب مکمل و جایگزین، جایگاه منحصر به فردی دارد. فواید خنده در طول تاریخ شناخته شدهاند. خنده از طریق بهبود بخشیدن به پاسخ ایمونولوژیک و هورمونی و نیز افزایش تحمل درد بر سلامتی انسان تاثیر می گذارد
خنده در عرض چند دقیقه، مغز را وادار به انتشار مواد شیمیایی میکند که استرس را کاهش میدهند. %70 کاهش در اندازه گیری شاخصهای استرس، پس از تنها 10 دقیقه خنده، معمول است
در این پژوهش هدف بررسی تعیین تاثیر یوگای خنده بر استرس قبل از شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان میباشد.در واقع به دنبال یافتن این هستیم که آیا بین علایم استرس افرادی که تحت یوگای خنده قرار گرفتهاند و افرادی که در معرض این مداخله قرار نگرفتهاند تفاوت معنادار وجود داردو آیا بین کیفیت زندگی افرادی که تحت یوگای خنده قرار گرفتهاند و افرادی که در معرض این مداخله قرار نگرفتهاند تفاوت معنادار وجود دارد. و در نهایت به دنبال این هستیم که آیا بین سلامت روان افرادی که تحت یوگای خنده قرار گرفتهاند و افرادی که در معرض این مداخله قرار نگرفتهاند تفاوت معنادار وجود دارد.
روش
یک روش نیمه آزمایشی همراه با پش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. نمونه گیری به شیوه در دسترس می باشد و 50 نفر را در گروه آزمایش و 50 نفر را در گروه کنترل قرار می دهیم.نمونه از افراد مراجعه کننده به بخش شیمی درمانی بیمارستان امام خمینی تهران انتخاب شده اند .
ابزار های استفاده شده در این پژوهش شامل ابزارهای زیر می باشد:
استرس: از نظر واژه شناسی، استرس کلمه یونانی به معنای سختی و دشواری بکار رفته است، در اواخر قرن 18 از استرس به معنای نیرو، فشار زیاد و تلاش بسیار استفاده شده است
در این تحقیق استرس توسط پرسشنامه QSC-R23 اندازه گیری میشود. این پرسشنامه ابزاری است برای ارزیابی استرس روانی بیماران مبتلا به سرطان که شامل 23 پرسش میباشد و میزان استرس را در تمام زمینه های زندگی روزمره بررسی میکند.این پرسشنامه توسط گلدبرگ - 1972 - به منظور شناسایی اختلالات روانی غیر روان پریشی تدوین و تنظیم گردید.
از دیدگاه هندرسونGHQ - 1990 - 5 شناخته شده ترین ابزار غربالگری در روانپزشکی است که تاثیر شگرفی در پیشرفت پژوهشها داشته است. فرم 28 ماده ای پرسشنامه سلامت عمومی دارای این مزیت است که برای تمامی افراد جامعه طراحی شده است. در حال حاضر با اجرای این پرسشنامه توانسته اند به گستره وسیعی از نتایج در جمعیتهای مختلف دست یابند - هندرسون،. - 1990 این پرسشنامه دارای 4 مقیاس میباشد که هر مقیاس حاوی 7 سؤال است. مقیاسهای آن عبارتند از:
1. علایم جسمانی
2. اضطراب و اختلال خواب
3. اختلال در کارکرد اجتماعی
4. افسردگی شدید
