بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با بررسی تعیین تاثیر استفاده از کسب و کار الکترونیک بر هزینه های عملیاتی در شرکتهای تولیدی مواد غذایی استان تهران، به انجام رسید. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق را متخصصان و مدیران سطوح مختلف در شرکت های تولیدی مواد غذایی در استان تهران تشکیل میدهند که با توجه به جدول مورگان تعداد 248 نفر بعنوان حجم نمونه و بطور تصادفی انتخاب گردیدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شد و نیز پرسشنامه ها در میان حجم نمونه توزیع گردید. همچنین جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار LISREL استفاده شد. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل دادها، میتوان ادعا نمود که استفاده از کسب و کار الکترونیک بر هزینه های عملیاتی اثر معناداری دارد که میتواند راهنمای سیاستگذاری در سازمان باشد.
-1مقدمه
کسب و کار الکترونیک1 به عنوان یکی از زیرمجموعههای فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه گذشته رشد بالایی را تجربه کرده است. به طوری که رویکرد سیاست اکثر موسسات تجاری در پذیرش و به کارگیری کسب و کار الکترونیک در جهت ورود به بازارهای جهانی و جذب مشتریان جدید و موثر و کارا در این راستاست. اما به کارگیری کسب و کار الکترونیک در فعالیتهای تجاری نیازمند توجه به یک سری عوامل درونزا و برونزای تاثیرگذار بر آن است.
- چانگ ، - 2009به طوری که توجه بنگاههای تجاری به این عوامل و برنامهریزی در جهت استفاده مطلوب از فناوری کسب و کار الکترونیک ضمن آنکه موفقیت بهرهبرداری از آن را تضمین خواهد کرد، زمینه رشد بنگاههای استفاده کنند را نیز فراهم میکند.در مطالعه ای با عنوان راهبردهایی برای موفقیت در کسب و کار الکترونیکی، عواملی مانند کسب موافقت مدیریت عامل سازمان، به کارگیری کسب و کار الکترونیک به عنوان مکمل نظام سنتی نه چیزی جدای از آن، به کارگیری بهترین پشتوانه امنیتی، تامین پشتیبانی جهانی و آموزش مشتریان و توجه به بهبود مداوم، طراحی معماری مناسب برای کسب و کار الکترونیک و روابط فنی دقیق با مشتریان مهم ترین عوامل موفقیت معرفی شده اند.
ارزش آفرینی مدیریت دانش2 با عطف به کسب و کار الکترونیکی ، چیز بسیار متفاوتی از مسأله ارزش عام مدیریت دانش نیست. با این وجود تفاوت های بسیار ظریفی از نظرکانون توجه و مناطق اهمیت، مثل میزان به اشتراک گذاشتن در مرزهای سازمانی، منطقه ای و جغرافیایی، کاربرد دانش برای ایجاد چشم اندازی از دانش سازمانی، نقش تکنولوژی در فراهم کردن راهکارهایی برای انباشت دانش در داخل و خارج سازمان، وجود دارد. - محسنی حقیقی، - 1391 در جایی که سازمان ها دارای کسب و کار الکترونیکی هستند، این تفاوت های ظریف وموشکافانه هنگام طراحی، اجرا و توسعه عملکرد مالی باید در نظر گرفته شوند. توسعه بهتر عملکرد مالی در یک محیط کسب و کار الکترونیکی و مدیریت روابط مشتری3، نیازمند آگاهی و آموزش از سوی متخصصین فنی است.
تشخیص این نکته نیز حائز اهمیت است که شرایط خاص بازار هم در توسعه عملکرد مالی در یک محیط کسب و کار الکترونیکی تأثیر دارند. - چانگ ، - 2009 ازسوی دیگر توسعه اثربخش قابلیت های نوآورانه، در سال های اخیر به عنوان مسیری برای ایجاد مزیت رقابتی پایدار و شناخته شده است. با توجه به رقابت شدید در بازارهای جهانی و انفجار فن آوری در سال های اخیر، سرمایه فکری به عنوان یک ضرورت برای هر شرکت محسوب می شود . بنابراین برای رسیدن به موفقیت در بازار و حفظ مزیت رقابتی کسب و کار ، نیاز به بهره برداری از فرصت های جدید، توسعه استراتژی های جدید بازار و یا خدمات و بازارهای جدید آشکار می گردد.
-2مبانی نظری و ادبیات پژوهش
-1-2کسب وکار الکترونیک
تجارت الکترونیکی4 مفهوم و جریان قدرتمندی است که زندگی بشر کنونی را دستخوش تغییرات اساسی کرده است. تجارت الکترونیکی از نمودهای عینی انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه اقتصاد است. این سبک از تجارت به دلیل مزایا و منافع سرشاری که برای انسان داشته، به سرعت در حال گسترش است. می توان به قطعیت ادعا کرد که تجارت الکترونیکی بسیاری از محدودیت های تجارت سنتی را از پیش رو برداشته است و نه تنها فرم و شکل ظاهری تجارت سنتی را بلکه محتوای امر تجارت را نیز دستخوش تغییرات خود کرده است، - خالویی وهمکاران، - 1393 تغییری که مبنای هرگونه اقدام و نظر در عرصه اقتصاد واقع شده است.
وجود بازارها، پاساژها و مغازه های مجازی که هیچ مکان فیزیکی را اشغال نکرده اند و در عین حال امکان بازدید و گردش در این بازارها به صورت لحظه ای و در هر نقطه از جهان بدون ترک منزل میسر است و نیز انتخاب و سفارش خرید کالاهایی که در نقاط نامعلومی از جهان در ویترین های مغازه های مجازی قرار دارند و بر روی شبکه مجازی نیز تبلیغ می شوند از طریق پرداخت های الکترونیکی فراهم شده است. همه این گزینه ها سبب شده اند که تجارت الکترونیکی معجزه قرن تلقی شود .
-2-2چارچوب کسب وکار الکترونیک
چارچوب های کسب و کار الکترونیک از 3 سطح تشکیل یافته است که برای داشتن تجارت الکترونیک موفق وجود این چارچوب ها لازم است: - فینک، - 2007
-1-2-2زیر ساختار
بخش اول از چارچوب های مورد نیاز تجارت الکترونیک شامل سخت افزار، نرم افزار، پایگاه های داده ای و ارتباطی است که برای انجام وظیفه در قالب خدمات worldwide web بر روی اینترنت و یا سایر روش های پیام گذاری و پیام گیری بر روی اینترنت و یا سایر شبکه ها به کار می رود.
-2-2-2خدمات
بخش دوم از چارچوب ها شامل دامنه گسترده ای از خدمات که توانایی پیدا کردن و ارائه اطلاعات را فراهم می آورند و شامل جست وجو برای شرکای تجاری و همچنین مذاکره و توافق درمورد مبادلات تجاری هستند. - موگا وهمکاران، - 2012
-3-2مدل های کسب وکار - تجارت - الکترونیک
استفاده از اینترنت به عنوان اصلی ترین بستر ارتباطی در تجارت الکترونیکی باعث به وجود آمدن مدل های گوناگونی در این سبک از تجارت شده است. این مدل ها که حاصل تعامل 3 گروه اصلی تجارت الکترونیکی یعنی دولت، مشتری و بنگاه های اقتصادی است، باعث توسعه و گسترش مدل های مختلف تجارت الکترونیک شده است:
· مدل Business to Business یا :B2B
این مدل از تجارت الکترونیک مهمترین نوع تجارت الکترونیکی است که در حدود نصف درآمدهای تجارتی الکترونیکی را به خود اختصاص خواهد داد. این مدل سبب پیدایش ارتباطی گسترده میان تأمین کنندگان، تولیدکنندگان، توزیع کنندگان و فروشندگان خواهد بود. - قاضی زاده وهمکاران، - 1390 در این مدل، ارتباط میان دو یا چند سازمان ، توسعه اقتصادی، تولیدکنندگان مواد اولیه و ارائه کنندگان انواع گوناگون خدمات موردنظر است. در حقیقت، این مدل را به نوعی می توان توسعه یافته مدل قدیمی - Electronic Data Interchange - EDI دانست، اما در این مدل واسطه ها کاهش یافته، همین خود سبب کاهش قیمت ها خواهد شد.
