بخشی از مقاله
چکیده
تن وع ژنتیک ی دوازده ن ژاد گاوه ای و سه ن ژاد با روش ISSR- PCR م ورد بررس ی ق رار گرف ت. DNA ژن ومی تع دادی ازنژاده ا از٥٠٠ میکرولیتر خ ون کام ل حیوان ات ب ا اس تفاده از کی ت اس تاندارد تلخ یص اس تخراج گردی د و بقی ه نمون ه ه ا از آ الج آش اورزی ش هر دوبل ین - ایرلند - تهی ه ش د. جه ت واک نش ه ای PCR دو پرایم ر - AG - 9C و - GA - 9C وآی ت مورد استفاده قرار گرفتند.
در تصاویر محصولات ژل آگ ارز بط ورکلی٣١ و ٢٤فراگمن ت مختل ف وقت ی ک ه بترتی مورداستفاده قرار می گرفتند مشاهده گردید. نتایج در کل سطح پایین هتروزایگوسیتی - بر اساس اس تیفنس - را به رایه ر دوم ارکردرنژاد ه ای گ او نش ان م ی داد. به عب ارت دیگر با استفاده از مارکر ن ژاد ه ای نرمان دی و یاآوتس کی بترتی ب بیش ترین و کمت رین سطح هتروزایگوسیتی را نشان دادند.
ولیکن در بک ارگیری م ارکر بیش ترین و کمت رین مق دار ای ن پ ارامتر بترتی ب درن ژاده ای نرمان دی و مغولی مشاهده گردیدند. نتیجه گیری گردید که میزان کاهش یابنده سطح تنوع ژنتیکی در نژاد های گاو احتمالا نتیجه اس تفاده گس ترده ازاس پرم ه ای مول د ه ای ن ژاد هلشتاین جهت تلقیح مصنوعی در راستای افزایش تولید شیرو ایجاد نژادهای پرتولید جدید و آمیزش های خویشاوندی می باشد.
آلمات آلیدی : ISSR-PCR، هتروزایگوسیتی، نژاد های گاو
مقدمه
امروزه آنالیز مولکولی-ژنتیکی بخش ضروری تحقیقات مقایسه ای تنوع ژنتیکی جانداران شده است. با استفاده ازاین روش ها امکان مطالعه ساختار ژنتیکی گونه ها همچون نژادهای مختلف گاو خاس تگاه تنوع زیستی وتمایز آنها فراهم شده است. در حال حاضر مارکر ها و روش های نوین متعددی وجود دارند که هر کدام دارای جنبه های مثبت و یا معایبی ب وده و علاوه بر این بلح اظتوانایی تشخیصی تفاوت دارند.
یکی از روش های بس یار کارآمد در این مورد آن الیز پلی مورفیس مابین میکروس اتلیت میباشد که به آن هم گفته می شود. ISSR-PCR از روش ه ای آن الیزمولکولی چند لوکوس بوده که امکان بررسی همزمان پلی مورفیسم ده ها جایگاه ژنی را فراهم می سازد. ب رای تهیه مارکر ه ای ISSR ازپرایم رهایی که مکمل میکروساتلیت ها بوده و دریکی از دو انتها حامل توالی یک تا دو نوکلئوتی دی می باش نداس تفاده می گردد.
چنین پرایم رهایی امکان تکثیرفراگمنت هایی ازDNA را ک ه درحد فاصل دو میکروس اتلیت نزدی ک به هم قرار دارند را فراهم می کنند. نتیجه اینکه تعداد زیادی فراگمنت تکثیر می گردد که درالکتروفورگرام بصورت نواره ایی مجزادی ده میشوند. الگ و یاین فراگمنت ها که محصول واکنش های زنجیره ای پلیمراز می باشند برای هر گونه اختصاصی می باشد.مارآرهای ISSR در گروه مارآر های تیپ توارثی غالب بوده آه پلی مورفیسم آنها با وجودی اعد موج ود فراگمنت ها آزمون می گردد.
همچون برای تهیه این مارآرها نیازی به اطلاع از توالی نوآلئوتیدی DNA مورد مطالع ه نم ی باش د. این روش تکرارپذیری خوبی داشته و به همراه AFLP میتواند با موفقیت برای بررسی تغییرات ژنتیک ی، شناسایی گونه ها، جمعیت ها و لاین ها بکار گرفته شود. همچنین از روش می توان برای تعیین نقشه ژنومه او شناس ایی صفات اقتص ادی دام ی استفاده نمود. روش مذآور به طرز گس ترده ای برای تمایز گونه ها و واریته های گیاهی بکار می رود ولی هنوز درتحقیقات ژنتیکی شاخه جانوری چندان استفاده نشده است.
مواد و روش ها
در ابتدا غلظت DNA برای نمونه های نامعلوم با روش الکتروف ورز در ژل آگ ارز ١% و مقایسه با DNA استاندارد تعیین گردید. جهت انجام وا آنشه ای زنجیره ای پلیم راز از ترموس ایکلر و آیت مطابق دس تورالعمل کارخانه سازنده استفاده گردید. جهت انجام و آ نشه ای زنجیره ای پلیمراز از دو نوع پرایمر و رژیم حرارتی زیراس تفاده شد : دمای اولی ه °c٩٥-٩٤ جهت دناتوراسیون DNA به مدت ٢ دقیقه و ٣٠ثانیه، دمای اتصال پرایمر ها °c ٥٥ به مدت ٣٠ ثانی ه و دم ای س نتز °c ٧٢ به مدت ٢ دقیقه و نهایتا نمونه ها ١٠دقیقه تحت حرارت °c ٤ قرارمی گرفتند. تعداد سیکل ها بسته به شرایط ٣٥ یا ٣٧بود.
برای بررس ی محص ولات PCR و انج ام الکتروف ورز ازژل آگ ارز و جهت مقایسه فراگمنته ای حاصل از مارآر مولک ولی استفاده شد. پس از رنگ آمیزی ژله ا با اتی دیوم برمید از آن ها تحت نور ماوربنفش عکسبرداری گردید و جهت شمارش فراگمنت ها و تعیین ان داره آنها از نرم افزار شد. نهایت ا با آمک نرم افزار Excel از داده های حاصل فایل باینری تهیه شد و برای محاسبه ضرایب هتروزایگوس آه از شاخص های اندازه گیری تنوع ژنتیکی جمعیت محسوب می گردد، نرم افزاره ای و بکار گرفته شدند.
نتایج و بحث
درتص اویرنوارهای حاصله با دو پرایم ر م ورد اس تفاده تفاوت بس یاری بلح اظ تع داد و آیفی ت فراگمنت هامش اهده میگردید. براساس نتایج بدست آمده تعداد باند های حاصل در حالت استفاده از و بترتیب ٣١و ٢٤ بود. با برآورد ضرایب هتروزایگوسیتی - بر اساس استیفنس - با نرم افزارهای ذآ رشده در قبل، نشان داده شده درتمامی نژاده ای مورد مطالعه ضریب هتروزایگوسیتی س طح پ ایینی داش تند. پایین بودن هتروزایگوسیتی در بین تمامی نژاد ها می تواند بدلیل بک ارگیری انتخ ابش دید به هم راه پرورش خویش اوندی و اس تفاده گس ترده ازاسپرم های نژاد هلشتاین برای ایجاد نژادهای پرتولید باشد. این موضوع در سطح جهانی سبب کاهش تع داد حیوان ات و تنوع ژنتیک ی سایر نژاد ها شده است.
به عنوان مثال در شوروی سابق از ٦٦نژاد موجود در دهه های ٨٠ و ٩٠ در سال ٢٠٠١میلادی تنها ٣٣ ن ژاد در روسیه فعلی باقیمانده است که از بین آنها فقط ١٦ نژاد با داشتن تعداد مناس ب حیوانات امک ان رشد و زادوول د طبیع ی را دارند .
کاهش تنوع ژنتیکی حیوانات و یکسان شدن خزانه ژنی آنان می تواند در آینده سبب بروز برخیمش کلاتغی رقابل پیش بین ی گ ردد، چرا که امکان پیش گویی نیاز های آتی بشر به نوع فراورده های دامی دشوار بوده و از طرف ی کاهش تنوع ژنتیک ی مقاومت حیوانات به بیماریها را نیز آاسته و بیش از پیش آنها را در معرض انقراض قرار میدهد. با عنایت به موارد فوق ضرورت دارد تا حداکثر تنوع ژنتیکی دام ها حفظ گردد که لازمه آن انجام مطالعات مس تمر ژنتیکی درس طح مولک ولی باشد ودر همین راستا انجام چنین مطالعاتی بر روی دام های بومی آشورمان نیز قابل توصیه می باشد.
