بخشی از مقاله
چکیده
در پژوهش حاضر که از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است به بررسی تأثیر فعالیت های حرکتی و بازی بر یادگیری دانش آموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش 30 نفر از دانش آموزان مراجعه کننده به مرکز مشکلات یادگیری بودند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس هوش بینه استنفورد ، وکسلر IV ، آزمون های تشخیصی استفاده شد. پس از انجام آزمون اولیه برای شناخت و شناسایی مؤلفه های لازم و مشاهدات بالینی فعالیت های حرکتی و انجام آزمون تبحر حرکتی بروینینکز اوزرتسکی فعالیت های در نظر گرفته شده در 15 جلسه مورد اجرا قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی های این پژوهش نشان داد که به طور کلی فعالیت های حرکتی و بازی بر یادگیری دانش آموزان از نظر تقویت مهارت های حرکتی ظریف ، توجه و تمرکز ، دقت و حافظه دیداری تأثیر دارد .
.1 مقدمه
ساکت نشاندن طولانیمدت دانشآموزان باهوش و شایسته در کلاس درس، فشار منفی بر آنها وارد میکند. وقتی کودکان شایسته برای مدت طولانی بدون تحرک در کلاس بنشینند از آزمونهای مربوط به هوش نمره کمتری خواهند گرفت. پژوهش دیگری به کوشش "سالتز" و "انوورث" - 1981 - در مورد یادگیری هم زمان با ورزش و بازی انجام گرفته که نشان میدهد به خاطر سپردن جملاتی در مورد موضوعات گوناگون، همراه و همزمان با بازی و جنبوجوش به مراتب بهتر از زمانی بوده که کودکان بیتحرک مجبور به حفظ آنها بودهاند. در مطالعه دیگری که توسط "همفری" انجام شد به این نتیجه رسید که هرگاه مفاهیم دستور زبان را از طریق بازیهای آموزشی به کودکان بیاموزیم نسبت به گروهی که همین مفاهیم را از طریق آموزش سنتی و رسمی میآموزند به طریق معناداری پیشرفت بیشتری نشان میدهند. شرکت دانشآموزان در بازیها، سبب انگیزش آنها در یادگیری مفاهیم خواندن و دستور زبان خواهد شد و بازی، یادگیری زبان را به نحو مطلوبی تسریع میکند. از طریق بازی، دانشآموزان فرصت می یابند مهارتهای حرکتی ظریف و سخت را توسعه دهند و سلامت جسمانی را حفظ نمایند. بازی به دانشآموزان کمک میکند حس خلاقیت و تصویرسازی را افزایش دهند و زمینهای را برای تمرین مهارتهای اجتماعی و ابزار احساس و درک سیستمهای ارزشگذاری ایجاد میکند. فراهم ساختن محیط و زمینه بازی برای کودکان از طریق ایجاد فرصتها، منابع و زمان متناسب با دو دوره رشدی تضمین میشود . با توجه به تعاریف گوناگون از مشکلات یادگیری می توان گفت دانش آموزی دارای مشکلات ویژه یادگیری است که : -1 تنها در یک یا چند ماده ی درسی مشکل داشته باشد نه همه ی دروس،-2 از نظر هوشی در حد متوسط یا بالا باشد ، -3 از نظر بینایی ، شنوایی و مغزی سالم باشد، -4 از نظر عاطفی و سازگاری مشکل نداشته باشد. ، .5 در برخی از فرایندهای روانی پایه - ادراک دیداری، شنیداری، درک زبان شفاهی و کتبی - مشکل وجود داشته باشد. ، .6 بین میزان پیشرفت تحصیلی و توانایی ذهنی او تفاوت زیادی وجود داشته باشد - تبریزی، 1389،ص - 10 تجربه های جنبشی و حرکتی و انجام فعالیت های فکری در رشد اجتماعی و مهارت های آموزشی دارای اهمیت بسیار است. بیشتر نظریه های مروبط به رشد انسان بر اهمیت چنین تجربه هایی در رشد کودک و موفقیت او تأکید کرده اند. برای بسیاری از کودکان دارای مشکلات یادگیری ، دشواری های مربوط به هماهنگی حرکتی مشکلی جدی ایجاد کرده است. یادگیری حرکات مبدأ یادگیری است و فرایندهای ذهنی عالی تر پس از رشد مناسب سیستم حرکتی و سیستم ادراکی و همچنین پیوندهای ارتباطی میان یادگیری حرکتی و ادراکی به وجود می آیند.وقتی ادراک با حرکت همراه می شود، خودآگاهی فرد ارتقا یافته و به همراه تجربیات حسی و حرکات گوناگون به فرآیند یادگیری وی کمک می شود. انواع تمرینات ادراکی-حرکتی نظیر بالا رفتن و پایین آمدن از پله،حلقه هولا هوپ، تخته تعادل ،گذشتن از انواع مسیرهای متنوع با زوایا و شکلهای مختلف در قالب انواع مختلف الگوهای حرکتی به صورت چهار دست پا رفتن ، سینه خیز و راه رفتن روی تخته تعادل … سعی در تقویت وضعیت ادراکی-حرکتی کودک و همچنین افزایش عملکرد توانمندی استفاده از وضعیتهای مختلف دارد تا درک کودک را نسبت به حرکات بالا ببرد. حرکت های هم جنبشی ، هماهنگی ضعیف فعالیت های حرکتی زمخت ، دشواری در هماهنگی حرکتی ظریف ، تصویر بدنی ضعیف و نداشتن جهت یابی از نمونه رفتارهایی هست که این کودکان ممکن است دچار آن باشند. همچنین آن ها دائما در کلاس بر اثر تصادم با اشیا ، افتادن از روی صندلی ، انداختن مدادها و کتاب ها و دست و پاچلفتی بودن باعث ناراحتی دیگران می شوند.
"گوتین و دیجنار" - 1968 - به این نتیجه رسیدند که فعالیت بدنی ملایم در یادگیری عمل جمع در ریاضی موثر است. "ماتسودا" و همکارش "سوگی هارا" - 1969 - در تحقیق به این نتیجه رسیدند که بعد از بازی سبک با دوچرخه، در یادگیری تفریق و انجام تمرینهای بعدی مربوط به آن پیشرفت قابل توجهی مشاهده شده است. شرکت دانش آموزان در بازیها، سبب انگیزش آنها در یادگیری مفاهیم خواندن و دستور زبان خواهد شد و بازی، یادگیری زبان را به نحو مطلوبی تسریع میکند. از طریق بازی، دانشآموزان فرصت مییابند مهارتهای حرکتی ظریف و سخت را توسعه دهند و سلامت جسمانی را حفظ نمایند .
سه مفهوم زیربنایی درباره یادگیری حرکتی در زیر ارائه می شود:
1- یادگیری انسان با یادگیری حرکتی آغاز می شود : کودکان ضمن حرکت کردن یاد می گیرند . درک فعالیت یادگیری مستلزم درگیر شدن با درکی از حرکت و رشد حرکتی است.
2-مراحل رشد حرکتی از یک توالی طبیعی برخوردار است : کسب مهارت های حرکتی در هر مرحله از این زنجیره ، پایه یادگیری مرحله بعدی را فراهم می کند.
3-کارامدی تحصیلی و شناختی در بسیاری از حیطه ها بر پایه تجربه های حرکتی موفق ، استوار است : عده ای از کودکان به تجربه های بیشتری در زمینه فعالیت های هناهنگی حرکتی زمخت و ظریف نیاز دارند.
برخورداری کودکان از زمینه غنی و استوار از تجربیات حرکتی ادراکی به عنوان پایه ای برای یادگیری اهمیت بسزایی دارد.زبردستی نیز یک مهارت عملکردی دست میباشد و نیازمند هماهنگی حرکات درشت و ظریف است که تحت تأثیر مشکلات حرکتی در کودکان قرار میگیرد. تشخیص سریع ، درمان و حمایت آموزشی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی و دیسپرکسیا کمک می کند تا به طور چشمگیری به مشکلات حرکتی شان چیره شوند
آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر یادگیری دانش آموزان دارای مشکلات یادگیری تأثیر دارد؟ آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر تقویت سرعت عمل کودکان تأثیر دارد ؟
آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر تقویت عضلات ظریف کودکان تأثیر دارد ؟ آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر تقویت مهارت توجه و تمرکز تأثیر دارد ؟ آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر تقویت ادراکی-دیداری کودکان تأثیر دارد ؟ آیا فعالیت های حرکتی و بازی بر تقویت عضلات ظریف کودکان تأثیر دارد ؟
هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر فعالیت های حرکتی و بازی بر یادگیری دانش آموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری بوده است.
