بخشی از مقاله
چکیده
پس از انقراض جمعی پایان اردویسین، نهشتهههاي خلاندوري ایران نشانه هاي مهمی از بازیابی فوناي کفهزي عرضههاي معتدله را در خود حفظ نموده اند یخبندان پالئوزوئیکزیرین با در هم شکستن کلاهک قطبی هیرنانشین زپایان اردویسینطه خاتمه نیافته است هیرنانشین زمان حداکثر یخبندان در دل عصر یخبندان طولانی هتريهبوده که تا سیلورین به بقاي خود ادامه داده است در زمان یخبندان، جریانههاقیانوسی سرد زمجاور قطب جنوب طهکه در طول سواحل غربی گندوانا جریان داشت، سرزمینههاي البرز، کپ داغ و ایرانمرکزي را تحت تأثیر قرار می داد این جریان سرد با ایجاد سرمایش شدید در گندوانا باعث رشد کلاهک قطبی شد در زمان گرمایش جهانی، جریانههاي قطبی جنوب ضعیف شدند.
و در نتیجه، فوناي کفهزي آبههاي گرم مجال انتشار به عرضههاي معتدله جنوبی در طول سواحل غربی و در نهایت به ایرانمرکزي و کپههداغ را یافتندههاقلیم گرمهتر با مهاجرت فوناي کفهزي متنوع جدید همراه بوده در ایرانمرکزي گرمایش اقلیمی قابل توجه در زمان آئرونینزیرین اتفاق افتاد و دلیل این گرمایش، انتشار مرجانههاي تابوله و روگوزا استکهه در اردویسین تقریباً اثري از آنهها در ایران وجود نداشته ترکیب اصلی فوناي کفهزي در ایران مرکزي شامل بازوپایان، استراکودها و تریلوبیتهها براي این منطقه جدید است و ارتباط مستقیمی با فوناي همهزمان عرضههاي حارهاي زبراي مثال لاورنتیا، بالتیکا و جنوب چینطهنشان میهدهد در زمان آئرونین، سرزمینههاي پري هگندوانایی ایران مرکزي، کپههداغ و افغانستان با فوناي کمهعمق داراي علائم جغرافیاي زیستی مشابهی هستند که نشان میهدهد موقعیت آنهها در نزدیکی یکدیگر و به احتمال در عرضههاي معتدله جنوبی قرار داشته اند.
اطلاعات بدست آمده از ایران نشان میهدهد که تفکیک رخساره زیستی شناخته شده براي کل دوره سیلورین در زمان آئرونین ایجاد شده استههتا آئرونینمیانی، انتشار جنسهها و گونهههاي بازوپایان افزایش چشمگیري یافت و اولین علائم تفکیک رخسارههاي زیستی و جغرافیاي زیستیهدیده می شود اشغال مجدد نواحی کپههداغ و ایرانمرکزي توسط بازوپایان در دو موج مهاجرت فوناها از مناطق حارهاي صورت پذیرفتههجنسههاي شاخص سکوي باز بیشتر از فوناي حارهاي رودانینهبودهاند و بخش عمده آن از تاکسونههایی است که از انقراض جمعی پایان اردویسین جان سالم بدربردهاند تعداد زیادي از تاکسونههاي مربوط به رخسارههاي سکوي کمهعمق ارتباط نزدیکی با فوناي همهزمان و کمی قدیمیهتر جنوب چین نشان میهدهندههدر مقایسه، علیهرغم جدایش جغرافیایی سرزمینههاي ایران از قارههاي نواحی حاره، استراکودهاي بخش زیرین سازند نیور قرابت نزدیکی با تاکسونههاي لاورنتیا دارندههعلاوه بر دستاوردهاي فوق ازتحقیق حاضر، چینههشناسی زیست دقیق تری از برش های مورد مطالعه بدست امد و تطابق توالی های سیل ورین بخش های مختلف ایران را بلاستان دارد.
مقدمه
عصر یخبندان پالئوزوئیکزیرین در حدود طنهمیلیون سال به طول انجامید و شامل هفت مرحله پیشروي یا حداکثر گسترش یخچالهها میهشود هپیج و همکاران نططچاگ حداکثر یخبندان پالئوزوئیکزیرین در حادثه هیرنانشین بروز میهکند هبرنچلی و همکاران عؤؤگا، اما شواهدي مبنیبرهتشکیل یخچالههاي وسیع و تغییرات عمده ائوستاتیکی ه یخچالی در تمامهعصر یخبندان پالئوزوئیکزیرین وجود داردگ اطلاعات جدید نشان میهدهد کههیخبندان پالئوزوئیک زیرین با انهدام و ذوب ورقه یخ هیرنانشین در پایان اردویسین خاتمه نیافته استگهدر واقع آخرین دوره اصلی یخبندان در عصر یخبندان پالئوزئیکزیرین در نزدیکی مرز خلاندوري به ونلوك اتفاق افتاده استگه شاخصهترین ویژگی جغرافیاي دیرینه عصر یخبندان پالئوزوئیک زیرین، تمرکز تودههاي خشکی در نیمکره جنوبی بوده است، در صورتیهکه نیمکره شمالی با اقیانوسی به نام پانتالاسا پوشیده شده است .
این وضعیت اثر عمدهاي در جریانههاي اقیانوسی، شرایط آب و هوایی و مهاجرت فوناها داشته استگهدر زمان پالئوزوئیک زیرین، بیشتر نقاط ایران، شامل حوضه زاگرس، ایران مرکزي و ناحیه کپههداغ، بخش جداییهناپذیر سرزمین اصلی گندوانا بودهاندگهتمام این نواحی تحت تأثیر جریان سرد مجاور قطب جنوب قرار داشتههاندگههه هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی تغییرات محیطی، رسوبات و موجودات سیلورینزیرین هخلاندوري تا ونلوكاه در عرضههاي معتدله گندوانا در ایران مرکزي هطبس و کاشمرا، کپههداغ و حوضه زاگرس است.ههبه علت کم بودن نواحی فسیلهدار سیلورین زیرینهدر بخشههاي مدیترانه، شمال افریقا و عربی گندوانا، این دستاوردهاي جدید ارزش بسیاري براي فهم بازیابی زیستی فوناي کفهزي پس از انقراض جمعی پایان اردویسین در عرضههاي متوسط وه ه بالا دارد.
بحث و نتیجهگیري
دادههاي تازههبه دست آمده نشانمیهدهد که سکوهاي دریایی کمهعمق سیلورین در ایرانمرکزي را در دو موج متمادي فوناهاي کفهزي اشغال کردهاند، اولین مرحله نزدیک به مرز رودانین آئرونین و دیگري در آئرونینمیانی است، در حالی که در کپههداغ تنها دومین موج یعنی آئرونینمیانی دیده میهشودگهمنبع اصلی فوناهاي تازه وارد از فوناي کفهزي عرضههاي پایین هحارهاياهجنوب چین، بالتیکا و لاورنتیا بوده که نشان میهدهد مهاجرت فوناهاي جدید در زمان گرمایش جهانی صورت گرفتههاستگهدر ایرانمرکزي، دو موج مهاجرت با یک دوره فرودین سطح آب دریا جدا میهشود که همزمان با تههنشست ماسه سنگ هاي کوارتزیتی واحد خهدر برش کوههاي درنجالهاست تحلیل دادههاي بدست آمده از برشههاي سیلورین ایران نشان میهدهد یک فاز پسهروي پیشهروي در آئرونین زیرین اتفاق افتاده است که در سازند سرچاهان در بخش زیرین بیوزون گراپتولیتی triangulatus قرار دارد.
