بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از مقاله حاضر بررسی نقش تکنولوژی اموزشی درفرایند تدریس دوره ابتدایی میباشد.روش پژوهش کتابخانه ای ،مروری میباشد. یافته ها حاکی از ان است که تکنولوژی اموزشی وارائه روشهای تدریس متناسب - سخنرانی،ازمایش،کاوشگری،همیاری - میتوان در فرایند تدریس مقطع ابتدایی تاثیر یه سزایی داشته باشد. امروزه برای شفاف کردن امر آموزش، متنوع کردن وسایل فرآیند تدریس و روشن کردن مطالب درسی، استفاده از وسایل کمکآموزشی توسط معلمان امری اجتنابناپذیر است. دانشآموزان با استفاده از وسایل کمکآموزشی به فرآیند یادگیری و تدریس عینیت میبخشند و به آسانی به در جریان تدریس به فراگیری آموختههای جدید میپردازند. وسایل کمکآموزشی زمینه لازم را برای یادگیری در دانشآموزان به طور گسترده میآورند و دانشآموزان خود را در فرآیند تدریس و یاددهی به حساب میآورند.
وسایل کمکآموزشی، اعم از ساده و پیچیده، به عنوان ابزاری برای ایجاد تسهیل در امر تدریس و یادگیری در نظامهای آموزشی به کار میروند. این وسایل از حیث اینکه تئوری و عمل را با هم ترکیب کرده، باعث ماندگاری یادگیری و تنوع بخشی در کلاس درس میشوند حائز اهمیتاند. باتوجه به پیشرفتهای علمی و تکنولوژیکی در عصر حاضر، وسایل کمکآموزشی به عنوان یک رابط توانستهاند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. بدیهی است اگر معلمان مهارتهای لازم را برای کاربرد این وسایل داشته باشند، اثربخشی آنها بیشتر خواهد بود . بر اساس نتایج بدست امده عوامل اثر گذار بر روش تدریس از دیدگاه معلمان روش تدریس های نوین است. با توجه به یافته ها، نقش روش تدریس نوین در توسعه اموزش و پرورش کلیدی میباشد. در مدیریت چالش ها و بر طرف کردن انها توسط ارائه روش های تدریس متناسب به دانش اموزان منجر به بهبود یادگیری در دانش اموزان میگردد.همچنین نتایج به دست امده با نظر دیگر پژوهشگران مطابقت دارد.
مقدمه:
امروزه در کشور عزیز ما بر امر تدریس و شیوه های تدریس موثر کمتر توجه می شود و یکنواختی و استفاده ی بیش از حد از یک روش تدریس امر یادگیری را کند می کند. تدریس هم علم است و هم هنر و معلم باید از علم و هنر آن برخوردار باشد تدریس تنها رابطه ی معلم و شاگرد برای انتقال معلومات خود نیست. تدریس مفاهیم مختلفی در بر می گیرد همانند نگرش ها و گرایش ها و باورها و عادت ها و شیوه های رفتاری و به طور کلی انواع تعبیراتی که می خواهیم در شاگردان ایجاد کنیم و هر کدام از زمینه های فوق مشخصات متفاوت دارند. تدریس باید فعالیتی منظم و مرتب و هدفدار باشد و از پیش طراحی شود و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری باشد و معلم و شاگرد بر هم تأثیر بگذارند. نکته ی مهم در فرآیند تدریس این است که معلم مشخص کند چه باید یاد گرفته شود تا براساس آن محتوای آموزشی و فعالیت های متناسب با درس و فهم شاگردان فراهم گردد.
تاریخچه تکنولوژی آموزشی:
اریک اشبای از نخستین کسانی بود که استفاده از رسانه های الکترونیکی را در سال 1967به عنوان انقلابی در آموزش و پرورش مطرح کرد . جان آموس کومینوس فکر استفاده از تصاویر را در کتب درسی ترویج داد . از رسانه های دیداری و شنیداری در اواسط دهه 1950 مطرح شد در سال 1925 سیدفی پرس متوجه شد که شاگردان با استفاده از دستگاه بسیار ساده ای که او برای ارائه امتحانات و ارزشیابی ساخته بود با سرعت متناسب با توانایی خود آموزش می بینند . بعد برهاس . اف . اسیکنر دستگاهی به نام ماشین تدریس ساخت که می توانست مطالب درسی را به صورت ساده به شاگردان ارائه دهد. - ذوفن - شهناز - 1380
تکنولوژی اموزشی در سالهای 1900 با وسایل وابزار و رسانه هایی که امر اموزش را اسان می سازد یگانه تلقی گردیده بود.در همین سالها بود که کارخانه های سازنده ابزار شروع به ساختن انواع پروژکتورها کردند. گرچه در ابتدا اهداف انها این نبود که از پروژکتور ها در مدارس استفاده شود ولی کمکم این ابزار ها در مدارس رسوخ کردند. به دنبال ان در حدود سال 1920 کتابهایی در زمینه اموزش بصری نگاشته شد،تا این که در دهه 1930 سرمایه گزاری های بسیاری بر روی فیلم های اموزشی و انواع وسایل سمعی وبصری انجام گردید،در سالهای پس از جنگ جهانی دوم وسایل تحقیقات در مورد وسایل سمعی و بصری همچنان گسترش یافت. - بهمن یعقوبی نما- - 1382
تکنولوژی و جامعه:
بهتر است از تکنولوژی در ارائه راه حل مسایل و مشکلات جوامع استفاده شود و یادگیری نیز به منظور ارائه راه حل برای مشکلات جامعه صورت پذیرد. بنابراین باید میان مدرسه و جامعه ارتباط پویا و زنده ای ایجاد گردد تا به این ترتیب،بتوان مواد درسی را بر اساس نوع زندگی روزرٌمه محلی ومسائل ومشکلات فردی تهیه وتدوین کرد.البته افراد محلی هم باید به منظور استفاده مناسب از این منابع محلی،اموزش ببینند.زیرا تکنولوژی تنها در اموزش رسمی مورد استفاده قرار نمیگیرد به علاوه یافته های مدرسه هم باید در جامعه بازدهی داشته باشد. بنابراین هماهنگی میان اموزش و عمل واستفاده صحیح از منابع محیطی باید مورد توجه برنامه ریزان اموزشی منطقه قرار گیرد. - عادل یغماوهمکاران- - 1372
تعریف تکنولوژی :
این واژه از کلمه تکنولوژیا در یونانی به معنای انجام دادن سیستماتیک هنر یا حرفه گرفته شده است. بخش اول این کلمه technoتلفیقی از معنای یک هنر و یک فن مشتمل بر دانش مربوط و توانایی دستیابی به نتایج مورد نظر است. ریشه کلمهlogosنیز به معنای استدلال ، تبیین، اصل و ارائه دلیل است. بنابراین تکنولوژی به معنای به کار گیری مستدل یا منطقی دانش خواهد بود. بنابراین تکنولوژی به معنای هرگونه مهارت عملی است که در آن از نتایج دانش و یافته های علمی استفاده می شود.
تعریف تکنولوژی آموزشی:
مجموعه روشها و دستورالعملهایی که با استفاده از یافته های علمی برای حل مسائل آموزشی اعم از طرح،اجراو ارزشیابی در برنامه های آموزشی به کار گرفته می شود.تعریف مورد توافق صاحب نظران تکنولوژی آموزشی و ارتباطات آمریکا بیان کرده است : تکنولوژی آموزشی عبارتست از نظریه و عمل طراحی ، تهیه - تولید - ،استفاده - کاربرد - ، مدیریت و ارزشیابی فرایند ها و منابع یادگیری.
-تکنولوژی آموزشی عبارتند از : روش منظم طراحی ، اجرا و ارزیابی کل فرایند . تدریس و یادگیری با استفاده از هدفهای بخصوص و بهره گیری از یافته های پژوهشی در روانشناسی و ارتباط انسانی و بکار گیری ترکیبی از منابع انسانی و غیر انسانی به منظور ایجاد یادگیری موثرتر ، عمیق تر و پایدارتر. - احدیان- - 1383
کاربرد تکنولوژی در تعلیم وتربیت:
عنوان کاربرد تکنولوزی در تعلیم وتربیت و اموزش شامل هرگونه وسایل ممکن واطلاعاتی می شودکه بتواند در تعلیم وتربیت مورد استفاده قرار گیر .این موضوع با وسایل ولوازم مورد استفاده در تعلیم وتربیت واموزش از قبیل تلویزیون .ازمایشگاههای زبان و انواع رسانه های طراحی شده سرو کار دارند.به عبارت دیگرکاربرد تکنولوژی درتعلیم وتربیت اساسا همان مفهوم عامیانه تکنولوژی اموزش یعنی استفاده از وسایل صمعی وبصری، مانیتور ها وصفحه کلیدی رایانه است حوزه عمومی وسایل صمعی وبصری خود شامل دو قسمت قابل تفکیک است یکی سخت افزار ودیگری نرم افزار. قسمت سخت افزار با تجهیزات فیزیکی و واقعی سرو کار دارد.
از قبیل پروژکتور ها،او ورهد، پروژکتور اسلاید،ضبط صوت،دستگاه ویدئو ها،تلویزیون،میکرو رایانه و..... در قسمت نرم افزار شامل اقلامتعدٌدی است که در رابطه با تجهیزات و دستگاههای مذکورمورد استفاده قرار میگیرد،مانندطلق های شفاف او ورهد، اسلاید،نوارهای شنیداری،نوارهای ویدئویی،برنامه های رایانه ای،زبان های نوشتاری و... - محمد احدیان- - 1384
