بخشی از مقاله
چکیده
امروزه گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین فعا لیت ھای اقتصادی و رو به رشد در دنیاست و کشورما از پتا نسیل ھا و ظرفیت ھای بسیارزیادی درزمینه ی صنعت گردشگری برخورداراست. در این مقاله با بررسی و تجزیه وتحلیل نظری مفاھیم - اخلاق، گردشگری حلال - سعی شده روابط منطقی میان این مولفه ھا روشن شود.این مطالعه به روش مروری بوده که با بررسی مفاھیم و رویکردھای نظری مربوط به تحلیل و ارزیابی متغییرھای تحقیق می پردازد.در این مقاله به اھمیت ضرورت رابطه ی اخلاق با تاکید براخلاق اسلامی در مدیریت گردشگری حلال و توسعه پایدار پرداخته شده است و تاثیر اخلاق را مورد بررسی قرار داده است.
واژگان کلیدی: اخلاق، گردشگری حلال، توسعه پایدار
مقدمه :
امروزه توسعهی گردشگری در کشورھای مختلف چه به لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرھنگی، اجتماعی و سیاسی مورد نظر ھمگان قرار گرفته است .در کشور ما نیز از مدتها پیش، این مهم مورد توجه قرار گرفته است. در مقابل نیز دیدگاه ھایی دال بر وجود مانع توسعه گردشگری به لحاظ شرایط فرھنگی اجتماعی و سیاسی کشور وجود دارد - افجه، ١٣٨٢ - .گردشگری حلال یکی از شاخه ھای صنعت جهان گردی در حوزه گردشگری فرھنگی است .این صنعت به لحاظ موقعیت ھایی که در جوامع وجود دارد، موجب توسعه فرھنگی پایدار آن کشور خواھد گردید.جهانگردی حلال میتوانید فرصتی برای تبیین حقایق، انتقال ارزشها و مفاھیم و رویکرد پیش برنده در مقابله با جنگ نرم باشد.
تنوع مراکز، آثار وابنیه تاریخی و عبادتگاه ھای مختلف موجود در کشور در تمام دنیا بی نظیراست و کشور ایران در تمام حوزه ھای مذھبی دنیا، توانایی جذب توریست را دارد و فضای خاص فرھنگی موجود، توسعه توریست مذھبی _فرھنگی را در آن امکان پذیر میکند.ایران علاوه بر حضور پر رنگ حرم ھای اسلامی، دارای معابد و کلیساھای بی بدیل است که در کشور ھای دیگر وجود ندارد - شمس الدینی، ١٣٨٩ - .ھمچنین میتوانید با حضور ادیان توحیدی متفاوت و وجود پیروان و معتقدان بسیار آنها در ایران انواع توریسم حلال را در ایران ایجاد کرد.ھمان گونه که مسلمانان سالانه به سفرھای متعدد مذھبی مثل سفر حج،عتبات عالیات و اماکن مقدسه به کشور ھای عربستان سعودی و عراق میروند و اثرات مختلف در این مناطق بر جای میگذارند، ایران نیز میتواند جز ھدف گردشگری بسیاری از مسلمانان جهان به شمار می اید.
اخلاق یکی از مسائل مهمی است که در زندگی بشر نقش اساسی دارد این موضوع در اسلام از جایگاه خاصی برخوردار است و در حقیقت یکی از ارکان تشکیل دھنده دین است.توسعه عنان گسیخته گردشگری در دھه ھای ١٩٧٠ ،١٩٨٠ که بدون توجه به اصول پایداری و احترام به محیط - اعم از طبیعی و انسانی - انجام گرفته بود منجر شد تا به تدریج سیاست گذاران گردشگری درسطوح محلی ملی و بین المللی در پی یافتن راھکار ھایی برای کاستن ار آثار منفی گردشگری باشند ،وھمین امر موجب شد تا سازمان جهانی به عنوان بزرگ ترین نهاد بین المللی گردشگری در دنیا تدوینکدھای اخلاق گردشگری را در دستور - unwto - گردشگری کار خود قرار دھد - مستولی زاده ،علی ،١٣٨٧ - .امروزه مدیریت گردشگری بدون در نظر گرفتن چارچوب ھا و موازین اخلاقی امکان فعالیت کار آمد واثر بخش در این حوزه را نخواھد داشت.حال از آنجا که کشور ما جز یکی از اعضاء کمیته ی اخلاق گردشگری در دنیا محسوب می شود آشنایی با اصول اخلاقی و در نظر گرفتن آنها در فعالیت ھای مدیریتی ضروری است، چراکه میتواند علاوه برترویج و توسعه گردشگری حلال باعث توسعه ی اقتصادی و ارزآوری گردد.
تعاریف
اخلاق
اخلاق یکی از مسائل مهمی است که در زندگی بشر نقش اساسی دارد این موضوع در اسلام از جایگاه خاصی برخوردار است و در حقیقت یکی از ارکان تشکیل دھنده دین است.اخلاق در لغت به معنای ویژگی ذاتی ،حالت طبیعی ، خوی، نهاد، فطرت و سرشت است، اخلاق خوب یک حالت و صفت نفسانی است که در نفس بر اثر عادی رسوخ داشته و ھیئت راسخه را پدید آورده است این ھیئت و ملکه به وی کمک می کند که بدون درنگ و تأمل افعال پسندیده را انجام دھد و از اعمال ناپسند اجتناب کند. - ابن مسطور، لسان العرب - واژه - Ethies - به معنی اخلاق از واژه یونانی - Ethos - روش ھمیشگی برای رفتار است - متولی زاده ،علی، ١٣٨٧ -
علم اخلاق شاخه ای از فلسفه است که می توان ریشه ی آن را حداقل در ٠٠۵٢ سال پیش جستجو کرد اززمان سقراط ، افلاطون و ارسطو سلسله ای از نظریه ھا برای تهیه ی مجموعه ای از اصول ھدایت انسانی پیشنهاد شده است ولی با وجود تلاش ھایی چشمگیر ھنوز بر سر اینکه چه رفتار ھایی اخلاقی و کدامیک غیر اخلاقی اند ،اجتماعی صورت نگرفته است . - موسی،محمد علی، اخلاق در لسان واحد - .صدر المتألهین ،تهذیب قلب و تطهیر باطن و صفای روح را تبیین می کند و می گوید که در این مرتبه ،انسان فضایل اخلاق را در وجودش پرورش داده به گونه ای که آنها در جانش رسوخ کرده و ملکه جانش گردد ،بر این اساس از تعادل آزادی و استقلالنفسانی برخور دار می شود و کاملاً لجام خواسته ھای بدنیرا در بر می گیرد و می تواند او را مهار کند. - صدر المتألهین ،المبدأ المعاد - .
گردشگر:
واژه توریسم برای اولین بار در سال ١٨١١ در مجله ای انگلیسی به نام اسپورتینگ مگزین - مجله ورزشی - مطرح شد. در آن زمان این لغت به معنای مسافرت به منظور تماشای آثار تاریخی و بازدید از مناظر طبیعی برای کسب لذت بکار میرفت. چنین پیداست که واژه توریس در گذشته بنا به طرز اندیشه زمان بیشتر بار معنایی لذت بردن و تفنن داشته است - بهبودی، ١٣٨٨ - . در فرھنگ و بستر گردشگر به کسی اطلاق میشود که برای سرگرمی و تفریح یا به قصد امور فرھنگی سفر میکند در فرھنگ ھای لغات فارسی، این عبارت در وصف گردشگر آمده است: جهان گردنده، که آنکه در اقطار عالم بسیار سفر کند، سیاح، کسی که در شهر ھا و کشور ھای دیگر سفر کند، و جهان نورد چارو نیز میگوید گردشگر کسی است که برای یک دوره بیست و چهار ساعته یا بیشتر به کشوری غیر از محل اقامت خود سفر میکند - کاظمی، ١٣٨٧ - .
