بخشی از مقاله
چکیده
معماري پایدار یک روش در طراحی است و به تقلیل مصرف منابع تجدیدناپذیر و بهینه سازي مصرف تجدید پذیر می پردازد و اظهار می دارد که آنچه را ما براي بقا نیاز داریم می توانیم از محیط زیست به دست میآوریم. استفاده از منابع به صورت هوشمندانه و مشفقانه با در نظر گرفتن کیفیت زندگی نسل هاي آینده اینگونه دید به جهان را نیز تعریف می نماید. از طرفی در سالهاي اخیر نیز تولید مصالح و احداث ساختمان، انرژي بسیار زیادي را به خود اختصاص داده و معضلات مربوط به اتمام مواد خام در کنار کاهش شدید منابع تولید انرژیهاي تجدیدناشدنی، لزوم تجدید نظرهایی را در این صنعت فراگیر و مادر ایجاب میکند لذا لازم است تا استراتژیهاي طراحی در ساختمانهاي جدید، بسوي آینده جهت گیري شوند.
این درحالیست که سرعت رشد صنایع و علوم و فنون نسبت به سالهاي گذشته بصورت تصاعدي افزایش یافته است ؛ به همان نسبت نیز تغییرات در عرصه استانداردها، عملکردها، کاربریها و غیره بیشتر عیان گشته و بنظر میرسد که ساختمانهاي جدید، باید متنوعتر، انعطاف پذیرتر و قابل انطباق با هر گونه تغییرات احتمالی آینده باشند که این امر تمهیداتی را در طراحی براي رسیدن به معماري پایدار می طلبد که کاربرد فناوریهاي نوین و نانو و مصالح هوشمند می تواند معمار را به این هدف برساند این مقاله در پی آنست تا به تبیین کاربرد فناوري نانو و مصالح هوشمند توسط معماران و مهندسین در ارتباط با ساختمانهاي آینده بپردازد و از طریق تحلیل اقدامات صورت گرفته ، نقش فناوري و تکنولوژي را در رسیدن به معماري پایدار نمایان کند .
1 مقدمه
در شرایطی که مصرف انرژي فسیلی و آلودگیها و تغییرات اقلیمی حاصل از آن به معضلی براي جوامع بشري تبدیل شده و نیز ساختمانها نیز به عنوان یکی از موارد بسیار موقر در سرعت بخشیدن به این امر محسوب می شوند ، بررسی همه جانبه و اصلاح ساختار ساختمانهاي در دست احداث ضروریست و با گذر زمان و گسترش روز افزون دانش بشري، رعایت اصول طراحی اقلیمی در بناها ، توجه به توسعه پایدار، فناوري هاي هوشمند و جدید در بناها معمار را در رسیدن به اهدافش یاري خواهد کرد تا به موازات هر دو بتوان طرح هایی کاملاً منطبق با توسعه پایدار داشته. در گذشته مصالح اصلی خشت، گل و آجر بوده؛ حال با توسعه و گسترش روزافزون مصالح و فناوري هاي ساخت نوین ، کاربرد آنها اجتناب ناپذیر است .
ساختمان ها همچون حیوانها هستند،در هواي سرد به منبعی انرژي براي حفظ درجه حرارت و همچنین به راهبردي براي جلوگیري از هدر رفتن گرماي درونی نیاز دارند.از مهمترین و حیاتی ترین مباحث مطرح در معماري،پایداري و طراحی تطابق با محیط است.پایداري محیطی حاصل نمی گردد،مگر با ساماندهی فعالیت هاي بشري و تغییر نوع تفکر آنها،به گونه اي که منابع طبیعی براي آیندگان حفظ شود.پایداري محیطی بیشتر بر کاهش اتلاف انرژي در محیط،کاهش تولید عوامل مضر براي سلامت انسان و استفاده از منابع تجدید پذیري تاکید دارد.در عین حال پایداري در زمینه معماري باید به سمت تدوین ضوابطی بدون تولید آلودگی تاکید کند.
در ادامه توسعه و پیشرفتهاي همه جانبه جوامع بشري،نتایج تحقیقات علمی و تجارب علمی نشان دهنده روندي فزاینده از توجهات کنونی به انسان،طبیعت،منابع طبیعی و پایداري زیستی آنهاست بعلاوه،توجه به محیط طبیعی و فضاهاي باز شهري و بخصوص جنبه هاي کیفی طراحی منظر اهمیت ویژه اي یافته است.در همین رابطه،از جمله مهمترین ومسایل و پرسشهاي متخصصین مختلف به چگونگی بهره برداري بهینه از منابع طبیعی و خصوصیتهاي اکولوژیکی،کاربرد الگوهاي طبیعی فرهنگی و نهایتاً چگونگی طراحی متناسب با نیازهاي کنونی باز می گردد سرعت پیشرفت فراگیري فناوري اطلاعات و ارتباطات،باعث ایجاد زمینه هاي مختلف و متنوع بکار گیري آن در تمامی ابعاد زندگی انسان شده است.سیستم اتوماسیون ساختمان،راهکارهاي مدیریت مصرف انرژي را همراه با رفاه و امنیت بیشتر در قالب سیستمی یکپارچه ارایه می کند.
معماري پایدار چیست؟
معماري پایدار یا معماري محیطی، طراحی و ساخت بر اساس ملاحظات محیطی، و با استفاده از مصالح بومی و محلی میباشدکاربرد مفاهیم پایداري و توسعه پایدار در معماري مبحثی به نام معماري پایدار را به وجود آورده است.که مهمترین سرفصلهاي آن را عناوین "معماري اکو - تک"، "معماري و انرژي" و "معماري سبز" تشکیل میدهد معماري پایدار - که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است - را شاید بتوان یکی از جریانهاي مهم معاصر به حساب آورد که عکسالعملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار میرود.
براي مثال، 50 درصد از ذخایر سوختی در ساختمانها مصرف میشود که این به نوبه خود منجر به بحرانهاي زیست محیطی شده و خواهد شد. در این میان توسعه به عنوان یکی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و به تبع آن ساخت و ساز که جزو صنایع بزرگ در استخدام نیروي انسانی - صدها هزار کارگران ساختمان و فنون مربوطه - ، باعث از بین بردن زمینهاي کشاورزي، فرسایش خاك و آلوده کننده محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم است و بر بحران انرژي دامن می زند.بحرانی که در اواسط دهه 1965 با افزایش میزان آلودگی محیط زیست هشداري به جهانیان محسوب شد، سبب تشکیل گروههاي طرفدار محیط زیست که از حامیان محیط زیست در جهان بودند گردید و مفهوم گسترده اي تحت عنوان پایداري را پی گیري نمود.
اصطلاح پایداري - sustainable - براي نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست با عنوان - رویارویی با نیازهاي عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده براي مقابله با نیازهایشان - مطرح شد و هرروز بر ابعاد و دامنه آن افزوده می شود تا استراتژیهاي مناسبی پیش روي جهانیان قرار گیرددر این جهان، معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهاي جدیدي براي تأمین زندگی مطلوب انسان بوده اند. بدیهی است که زندگی، کار، تفریح، و ... همه و همه فعالیت هایی می باشند که در فضاهاي طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه اي حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد.
تعاریف ساخت و ساز پایدار
ساخت و ساز پایدار این چنین تعریف شده است: »مدیریت یک محیط پاك و سالم براساس بهره برداري مؤثر از منابع طبیعی و اصول اکولوژیکی« که هدف از طراحی ساختمانهاي پایدار کاهش آسیب آن بر روي محیط و منابع انرژي و طبیعت است، که شامل قوانین زیر میباشد :
-1کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدید
-2 توسعه محیط طبیعی
-3 حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسیب رسان بر طبیعت در صنعت ساختمانسازي
مصالح هوشمند
مواد و مصالح هوشمند عواملی هستند که رویدادهاي محیطی را حس کرده و اطلاعات بدست آمده را پردازش نموده و نسبت به محیط واکنش مناسب نشان می دهند.بعبارتی دیگر داراي توانایی ذاتی در جهت پاسخگویی سریع به محیط هستند.انطباق پذیري،فوریت ،به گزینی و خود بکار اندازي را می توان از مهمترین ویزگی ها و مصالح هوشمند دانست که این مصالح از سایر مصالح سنتی متمایز میکند.
