بخشی از مقاله
چکیده :
جهانیشدن را بهمثابه فرآیندی پیچیده تعریف می کنند که موجب درهم تنیدگی بیشتر جوامع و کشورها میشود. امروزه در اثر جهانیشدن، روابط بینالمللی گسترشیافته و تأسیس سازمانهای بینالمللی باعث کاهش استقلال داخلی و حاکمیت درونی دولتهای ملی شده است؛ در این میان پرسش اصلی آن است که جهانیشدن چه جنبههایی از دولت ملتها را با چالش روبهرو کرده است؟ و به چه طریقی قدرت و نفوذ آنها را تضعیف کرده است؟ نتایج حاصل از این تحقیق که به روش توصیفی تحلیلی تدوینشده حاکی از آن است که به مدد رسانههای جدید مفاهیم تازهای ازجمله فرهنگ جهانی و حقوق بشر جهانی در مقابل فرهنگ ملی و حقوق ملی - داخلی - موردپذیرش جهانی قرارگرفتهاند؛ درواقع ظهور فرایند جهانیشدن با تکیهبر انقلاب اطلاعاتی و محل زدایی حاصل از جهانیشدن، ظهور پدیدهی حقوق بشر جهانی، مرزهای دولت ملی را کمرنگتر کرده و سلطهی مطلق سنتی را دچار محدودیت کرده است همچنین مقتضیات جهانیشدن ابعاد مختلفی از استقلال و حاکمیت دولتها را به نفع فرهنگ جهانی به چالش کشیده است و سازمانهای غیردولتی و نهادهای فرا دولتی از قدرت بیشتری نسبت به قبل در مقابل دولتها برخوردار شدهاند. ازاینرو شاهد افول دولت ملی نسبت به دوران قبل از جهانیشدن هستیم؛ البته باید خاطرنشان کرد که درصحنهی مبادلات بینالمللی قدرت سیاسی و اقتصاد هنوز بازی گران رسمی و اصلی دولتها هستند و روند جهانیشدن کم کم در حال جایگزینی نهادها و مفاهیمی نو بهجای آنهاست.
کلمات کلیدی : - جهانی شدن , مدیریت دولتی و جهانی شدن , دهکده جهانی , اقتصاد , گات , سازمان تجارت جهانی -
مقدمه :
اصطلاح جهانی شدن - globalization - اولین بار توسط مک لوهان - استاد تبلیغات جامعه شناسی در دانشگاه تورنتو - در کتابش به نام ”جنگ و صلح در دهکده جهانی“ در دهه 60 به کار گرفته شد. وی جهانی شدن را مفهومی می شناسد که دلالت بر به هم فشرده شدن جهان در بعد زمان و مکان و کوچکتر شدن آن دارد. امروزه جهانی شدن globalization به یک اصطلاح کاملا رایج در رسانهها ،در عرصهاقتصاد و تجارت، سیاست و فرهنگ و مجامع روشنفکری تبدیل شده است. از این رو شناخت ابعاد گوناگون اقتصادی ،سیاسی ،اجتماعی و فرهنگی آن بویژه در جامعه ما از ضرورتی حیاتی برخوردار است. اگرچه واژه جهانی بیش از چهارصد سال قدمت دارد،اما اصطلاحهایی نظیر جهانی شدن، جهانی سازی، دهکده جهانی، جهان گرایی و... از حدود سال 1960 میلادی رواج عام یافته است،مفهوم جهانی شدن بتدریج وارد محافل علمی شده است و به موضوع روز در دهه 1990 تبدیل شده و گذار جامعه انسانی به هزاره سوم میلادی با استفاده از این مفهوم کلیدی قابل درک است.
مارشال مک لوهان جامعه شناس و نظریه پرداز رسانه ها متولد 1911 در ادمونتون کانادا و در گذشته به سال 1980 است . او عصر حاضر را عصر رسانه ها نامیده است . از دیدگاه مک لوهان دنیای امروز یک دنیای الکترونیکی است و رسانه های الکترونیکی با گسترش خود فاصله های زمانی و مکانی موجود میان انسانها را از بین برده اند . به عبارتی دقیق تر وسایل ارتباط جمعی جدید مانند تلویزیون ، رادیو ، مطبوعات ، اینترنت و ... شیوه های زندگی بشری را تحت تاثیر خود قرار داده و متحول نموده و به گونه ای جهان کنونی را به یک دهکده ی کوچک تبدیل کرده اند .
تعاریف جهانی شدن :
مک لوهان : جهانی سازی در واقع عبارت است از فرایند فشردگی فزاینده زمان و مکان که مردم دنیا به واسطه آنها و به صورت آگاهانه در جامعه جهانی ادغام می شوند . به بیان دیگر جهانی شدن معطوف به فرایندی است که در جریان آن فرد و جامعه در گستره ی جهانی با یکدیگر پیوند می خورند . تعاریف دیگر: - همکاری آگاهانه و یا الزامی ملتها، دولتها و فرهنگها جهت زیستن در یک دهکده کوچک جهانی و محیطی رقابتی. جهانی شدن به مجموع فرآیندهای پیچیدهای اطلاق می شود که به موجب آن دولتهای ملی به نحو فزایندهای به یکدیگر مرتبط