بخشی از مقاله
چکیده
این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که جهانی شدن چیست و چه نیازی به مدیریت اسلامی دارد. با استفاده از روش کتابخانه ای و جمعآوری اطلاعات روش توصیفی - تحلیلی، و با بررسی و توصیف و تحلیل فرامین قرآن و نهج البلاغه که منبع اصلی مکتب اسلام هستند، روشن می سازیم که مدیریت با شیوه تعالیم دین اسلام یا بهتر بگوئیم، مدیریت اسلامی در بحث پدیده جهانی شدن سبب رفع مشکلاتی از قبیل استعمار، ظلم، تباهی و فساد مختلف از یک طرف، رشد و توسعه و تعالی جوامع از طرف دیگر خواهد شد و سایر مدیریت ها کفایت لازم در جهانی شدن را ندارند.
امروزه پیشرفت ابزارها و تکنولوژی و علوم و فنون مختلف باعث سهولت ارتباطات و گسترش چشمگیر و روزافزون آنها شده بطوریکه اطراف و اکناف جهان می توانند براحتی ارتباط برقرار کرده و تعاملات مختلف با هم داشته باشد. همکاری، معاضدت و مساعدت و تبادل تجربیات، علوم و فنون و دانش و تبادل منابع جهت تأمین منافع جوامع و رشد و زندگی بهتر برای آنها ضروری و اجتناب ناپذیر است که این تبادل و تعامل لازم است با مدیریت صحیح و رعایت جوانب اخلاقی و کرامت انسان ها و مصالح همه جوامع صورت گیرد و اگر جهانی شدن بدون توجه به ارزش های اخلاقی و انسانی و با شیوه هایی خارج از شیوه مدیریت اسلامی، آغاز و ادامه یابد، نمی توان به حفظ حقوق همه کشورها، جوامع و ملل امیدوار بود و آنرا تضمین نمود
واژه های کلیدی: جهانی شدن، مدیریت، مدیریت اسلامی، نیاز جهانی.
مقدمه
موضوع جهانی شدن در چند دهه اخیر مورد توجه سیاستمداران، صاحبان صنایع، جامعه شناسان، مدیران و اندیشمندان مختلف قرار گرفته است و در این مورد بحث های مختلفی صورت گرفته. گاهی جهانی شدن را امری اجتناب ناپذیر می دانند و با توجه به نزدیکتر شدن جوامع و کشورها به همدیگر که در اثر گسترش وسایل ارتباطی مختلف و پیشرفت روزافزون آن صورت گرفته جهانی شدن را بصورت امری ضروری و مورد نیاز جوامع مختلف تصور می نمایند و گاهی هم این امر را با توجه به مشکلاتی که در کل دنیا ظهور و بروز می کند امر مشکل ساز می دانند که لااقل کشورهای ضعیف و فاقد تکنولوژی پیشرفته را تهدید می نماید و صد البته هر دو حالت آن متصور و قابل پیشبینی است. از آنجائیکه برای هر امری از امور انسان ها، برنامه ریزی و تصمیمگیری راهگشا و سازنده و مفید، سرنوشت ساز است، در خصوص جهانی شدن هم جهت رشد جوامع و جلوگیری از بروز مشکلات عدیده و بحران های شکننده ناشی از آن، به راهکارها و تدابیری انسانی، اخلاقی و عاقلانه نیاز هست تا بتوانند با ایجاد مدیریت صحیح و مطلوب به حال کلیه جوامع غنی و فقیر آینده نسبتاً خوبی را نوید دهد.
آینده ای که انسانها بتوانند بدور از استعمار، حقکشی، ظلم و تبعیض فساد و تباهی و نظایر آن جوامع را سوی رشد و کمال انسانی سوق دهد. چنین رویکردی بدون توجه به اخلاق، مبدأ و معاد و مدیریت مبتنی بر معیارها و ارزشهای الهی تحقق نمی یابد و در هر اقدامی و حرکتی هواهای نفسانی، حس یغماگری و برتری جویی ظالمانه به نحوی خود را نشان خواهد داد که سرنوشت جوامع و انسان ها را به بدترین وجه مورد سیطره و مخاطره قرار می دهد. اما توجه به ارزشهای اخلاقی و انسانی و رعایت عدالت و انصاف و نظایر آن که در همه ادیان الهی برای سعادت بشر وجود ندارند و این مضامین به بهترین شکل و موثق ترین وضع در آخرین دین الهی صراحت دارد، می تواند راهنمای اداره و مدیریت آینده جهان باشد.
تاریخچه تحقیق
بعضی از دانشمندان جهانی شدن را با پیدایش نخستین تمدن های بشری همزمان دانسته و سابقه آن را حدود سه سال هزار سال پیش می دانند و می گویند گرایش به جهانگشایی و جهانگرایی در میان همه امپراتوری ها و پادشاهان گذشته وجود داشته است.بعضی از دانشمندان دیگر جهانی شدن را با جنگ جهانی اول و شکل گیری جامعه ملل و پس از آن تشکیل سازمان ملل متحد در سال 1945 مرتبط می شمارند.به عقیده پل سوئیزی جهانی شدن یک وضعیت یا یک پدیده نوظهور نیست بلکه روندی است که برای مدتی بسیار طولانی جریان داشته است و عده ای معتقدند جهانی شدن با انقلاب علمی در غرب بوجود آمد - نکوئی سامانی، 1387، ص30 و . - 31
دانشمندانی مانند گیدنز، فوکویاما و اترز، جهانی شدن را ادامه جریان خطی می بینند که در جوامع غربی از قرون 18 و 19 میلادی به بعد اتفاق افتاده و تحت عنوان دوران مدرن و تجدد همچنان رو به تکامل است - متقی زاده، 1388، ص. - 35رابر تسون معتقد است کاربرد آکادمیک این مفهوم تا اواسط دهه 1980 شناخته شده نبود ولی از آن زمان به بعد، بکارگیری آن جهانی شده است. با پرشتابتر و گسترده تر شدن فرآیند جهانی شدن به واسطه پیشرفت های حیرت آور در حوزه فن آوری ارتباطی مختلف این واژه اهمی بیشتری یافت و به رشته های مختلف وارد شد. در واقع امروز مفهوم جهانی شدن در کانون اغلب بحث های سیاسی، اقتصادی و جامعه شناختی قرار گرفته است - محمودی، 1390، ص.
