بخشی از مقاله
چکیده :
ادیان الهی همواره در آثار شاعران و نویسندگان نمودی بارز و چشمگیر داشته است . بیهقی از جمله نویسندگانی است که در تاریخ خود این امر را منعکس کرده است . وی در ضمن نگارش تاریخ بیهقی توجه ویژه ای به جلوه های ادیان و پیامبران الهی داشته اما بیشترین تاثیر را از دین اسلام گرفته تا جایی که در خلال داستان ها و ذکر مطالب ارزنده به شرح زندگی و اوصاف پیامبران ، استفاده از آیات و احادیث و ... پرداخته است .
علت توجه بیهقی به دین اسلام به عواملی مانند مسلمان بودن بیهقی و در حاشیه بودن یهودیت و مسیحیت در ایران زمان غزنویان و نیز ابهام در مجلدهای مفقود تاریخ بیهقی که ممکن است در آن ها به ادیان آسمانی جز اسلام پرداخته باشد برمی گردد ولی اکنون در دسترس قرار ندارند . بیهقی از میان ادیان یهودیت و مسیحیت تنها به ذکر دو تن از پیامبران بنی اسرائیل یعنی حضرت موسی - ع - و حضرت سلیمان - ع - بسنده کرده و از حضرت عیسی مسیح - ع - به عنوان پیغام آور دین مسیحیت دو بار در مجلد هفتم یاد کرده ولی مبانی اعتقادی آنان را تشریح نکرده است ؛ کیفیت بیان مفاهیم اعتقادی در دین اسلام و نمود پیامبران دین یهود و مسیحیت مسئله ای است که قصد داریم در این پژوهش آن را بررسی و مورد واکاوی قرار دهیم .
مقدمه :
تمام ادیان جهان تحت دو عنوان کلی ادیان ابراهیمی و ادیان غیر ابراهیمی برشمرده می شود .ادیان ابراهیمی ادیان الهی هستند که بعد از حضرت ابراهیم علیهالسّلام توسط پیامبران الهی برای بشر، آورده شده است.
-1 دین اسلام : پیامبر اسلام حضرت محمد - ص - در چهل سالگی به فرمان الهی به پیامبری مبعوث گردید آن حضرت در طول 23 سال تلاش و کوشش توانست، اصول بنیادی اسلام را پی ریزی کند و اسلام را با عنوان آخرین دین برگزیده الهی به جهانیان بشناساند. پس از رحلت آن حضرت، در اثر اختلاف در مسئله امامت، امت اسلام به دو فرقه بزرگ اهلسنّت و تشیع تقسیم شدندو در طول تاریخ از آن دو نیز فرقه های متعددی منشعب گردید.
-2 دین مسیحیت :در قرآن کریم داستان حضرت عیسی علیهالسّلام بسیار مفصل و روشن آمده است. قرآن داستان خلقت حضرت عیسی علیهالسّلام را به قضیه خلقت حضرت آدم تشبیه کرده است و نبوت و رسالت وی از آغاز تولد تصریح می کند. پس از عروج حضرت عیسی - ع - و مخفی شدن آن حضرت از دیدگان ، در مسیحیت نیز همچون دین یهود تحریف و اختلاف به وجود آمده و بعدها به فرقه های بسیاری منشعب گردید که سه فرقه. کاتولیک، ارتودوکس و پروتستان از فرقه های بزرگ و مشهور مسیحیت می باشند.
-3 دین یهود تولّد: حضرت موسی در مصر به سال 1392 قبل از میلاد و رسالت او در صحرای سینا در سال 1312 ق م. و مرگ او پس از 120 سالگی در نزدیکی مرزهای فلسطین اتفاق افتاده است و کتاب آسمانی وی، تورات است . یهودیان با توجه به اینکه در دین حضرت موسی - ع - تحریف ایجاد نموده اند بر این باورند که شریعت یکی است و ابتداء و انتهای آن با حضرت موسی - ع - است . پس از وفات حضرت موسی - ع - چنانچه خود آن حضرت پیش بینی می کرد، قومش به تفرقه دچار شدند و فرقه های مختلفی را به وجود آورند مانند: فریسیان ، صدوقیان ، اسنیان ، هرودیان، زیلوت ها، قرائون، عنانیه،عیسویّه و... . بیهقی به سال 385 ه. ق در ده حارث آباد بیهق - سبزوار قدیم - به دنیا آمد . وی در قصبه بیهق و سپس، در شهر نیشابور به دانشاندوزی گماشت.
