بخشی از مقاله
چکیده:
قرآن کریم براي پرورش انسانهایی کامل، رهنمودهایی را در قالب احکام شرع بیان داشته است تا انسانها با عمل به آنها بتوانند بهترین زمینه براي رشد فرزندان را مهیا کنند. این دستورات قبل از انعقاد نطفه با ایجاد پیوند زناشویی بین زن و مرد آغاز میگردد. همچنین در مرحله بارداري، براي جلوگیري از عقب ماندگی جسمی و اخلاقیات زشت و فاسد فرامینی را به والدین داده است. بعد از تولد کودك نیز با بیان احکامی مؤمنان را به انجام آن فرا میخواند. اعمالی مانند: گفتن اذان و اقامه در گوش کودك، ختنه، ولیمه نوزاد، عقیقه و... . همچنین ائمه اطهار - علیهم السلام - با استمداد از قرآن کریم و بیان سیره خود، در تربیت کودك، مؤمنان را راهنمایی می کنند. در این مقاله بر آن شدیم که به بررسی این رهنمودها به منظور تربیت انسانهایی صالح وسالم بپردازیم.
واژگان کلیدي: کودك، حق، خانواده، اسلام
مقدمه
در سه روایت بسیار مهم از رسول خدا روایت شده همانطور که فرزندان بر اثر آزار دادن پدر و مادر عاق پدر و مادر می شوند، پدران و مادران هم در صورت عدم رعایت حقوق فرزندان عاق فرزند می گردند؛ یعنی همانگونه که رعایت حقوق پدر و مادر بر فرزندان واجب است، رعایت حقوق فرزندان بر پدران و مادران لازم و واجب است.زن مسلمان هنگامی که حامله شد وظیفه بارداري در اسلام را رعایت می کند از جمله غذاي حلال می خورد تا در طفل اثر نیک بگذارد. آنگاه که وضع حمل نمود نخستین بار رطب و خرما می خورد تا کودك حلیم و عاقل بارآید آنگاه که بشارت تولد نوزاد به پدر و مادر داده شد، می پرسند سالم و تندرست است ؟ اگر سالم بود حمد و سپاس خداوند را می گویند.
زن مسلمان پس از تولد کودکش او را با طهارت و یاد خدا شیر می دهد تا از سعادتمندان دو جهان قرار گیرد. حرام و چیز نجس نمی خورد زیرا در شیر او اثر می گذارد. شیر مادران براي کودك پر برکت تر از هر چیز دیگري است زیرا کودك با شیر مادر رشد می کند. از این نظر که کودك در گرو عقیقه است، مسلمان براي کودك خود عقیقه می کند و حداقل 10 نفر از مسلمانان را در این عقیقه دعوت می کند و اگر بیش از ده نفر باشد نصیبش بیشتر است. مسلمان پسرش را در همان هفته اول ختنه میکند، چرا که ختنه یکی از سنت هاي آئین حنیف است همچنین نام خوبی براي کودکش انتخاب می کند و او را خوب تربیت می کند و آداب نیک به او می آموزد.
او را دوست دارد، به او رحیم و مهربان است و همچنین با او بازي میکند، وي را می بوسد و اگر به او وعدهاي داد وفا میکند، به اندازه که قدرت دارد کارش را می پذیرد و از آنچه در خور قدرتش نیست صرف نظر می نماید. هفت سال او را آزاد می گذارد که بازي کند. هفت سال دوم به او کتاب و قرآن و حلال و حرام می آموزد. در این دوره شنا و تیراندازي نیز به او یاد می دهد براي تمام این کارها از طرف خداوند ثواب و اجر فروان دارد .بنابراین حقوق خانوادگی کودك طیف وسیعی دارد که قبل از انعقاد نطفه و قرار گرفتن آن در رحم مادر آغاز می شود و در موارد و جنبه هاي متعدد ادامه می یابد.