بخشی از مقاله
غلات
فصل اول:
گندم
1) مقدمه
غلات به گروهي از گياهان زراعي اطلاق مي گردد كه دانه آنها در درجه اول براي تهيه نان و تغذيه اكثر مردم جهان و در درجه دوم جهت تغذيه حيوانات و پزندگان و كار هاي صنعتي به مصرف مي رسد.
غلات از نظر مناطق كشت به دو گروه عمده تقسيم ميشوند.
1- غلا نواحي معتدل و سرد مانند گندم، جو، چاودار ويولاف
2- غلات مناطق گرم از قبيل برنج، ذرت، سورگم ( ذرت خوشه اي) و ارزن
از گروه، گندم وجو به مقدار زياد و در سطح وسيع در زمين هاي ذراعتي دنيا گشت مي گردد حتي در نواحي خشگ كه با بارندگي براي توليد محصول و رشد و نمو اين گياهان نسبتا كافي باشد گشت اين گروه موفقعت آميز است از طرف ديگر در بين غلات، هر چند برنج غذاي اطلي بيش از
نصف غذاي مردم جهان مي باشد .لاكن گندم گندم از نظر اهميت با توجه به سطح زير غلات و توليد سالانه ي مقياس جهاني در درجه اول قرار دارد. توليد به ويزه گندم همواره حرفه اصلي كشاورزان حتي در مناطق نيمه خشك بوده وخود نشانه آن است كه اجداد و حتي گندم و ش
ايد جو، در مناطق خشك يافت ميشودند. بنارين توليد در دنيا از اهميت فو العادع اي برخوردار و دربين آنها گندم و ارزش بيشتري را دارا ميباشد.
2-تاريخچه و كليات
نباتات زراعي كه در نقاط مختلف دنيا ودر شرايط مختلف آب و هوايي گشت مي گرددند و محصول آنه به مصرف تامين غذايي ضروري و اوليه انسا ميرسد قرنها پيش از نباتات وحشي در ابتدا از نظر اشكال سطح زمين به صورت كنوني وجود نداشته بلكه در بعضي نقاط به مقدار زياد، در برخي مناطق كمتر و در پاره اي از نقاط اصلا وجود نداشته اند. عوامل متعدد مانند حركت يخچلها ، رودخانه ها، رگبارةسيل، تغيرات آب و هواي و همچنين وجود و دخالت انسا ن و حيوانات و پرندگان موجب انتقال بذر آنها از نقطهاي به نقطه اي ديگر شده و به تدريج انتشار و ازدياد يافته اند. طبق مدارك موجود يكي از نباتاتي كه از قديم در دنيا كشت ميشده گندم مي باشد و منطقه پيدايش آن ابتدا در سوريه و فلسطين بوده واز آنجا به مصر و بين النهرين وسپس به ايران آمده، و بعدا از طريق ايران به هندوستان ، تركمنستان ، چين و روسيه بلاخره با اروپا رفته و سپس به ساير نقاط دنيا انتقال يافته است.در مورد تاريخچه اصلاح گندم چيچگونه مدك دقيقي در دست نيست، لكن آنچه مسلم است طعبيت به خودي خود در اين كار دخالت داشته وبه مورو زمان در گندم تغيراتي به وجود آمده. و هيبريد اسيون طبيعي در اين ارقام مختلف به وقوع پيوسته است. در اينكار اصلاح هيبريد بين دو رقم بنا عطايي و شاه پسند براي تهيه گندم شاه پسند زودرس انجام گيرد، ولي از آن به بعد بر اثر اصلاح گندم هاي مختلف ارقام ديگري كه نسبت به شاه پسند برتري داشته به وجود آمده و به تدريج جاي گذين گندم شاه پسند گرديدند.دستگاهاي مورد نياز در مرحله هاي (كاشت، داشت، برداشت)
1-3 آماده سازي يا كاشت
رديف نام دستگاه تعداد مورد نياز قدرت (Hp) ساخت
1 تراكتور 1 65hp ايران
2 لودر 1 56hp ايران
3 گاوآهن 1 6hp ايران
4 ديسك 1 55-75 ايران
5 رديف كار يا خطي كار 1 _ ايران
6 پنجه گازي 1 65- ايران
7 مرز كش 1 -40 ايران
2 -3- داشت
رديف نام دستگاه تعداد مورد نياز قدرت (Hp) ساخت
1 تراكتور 1 65hp ايران
2 سمپاش 1 30-40 hp ايران
3 كود پاش 1 30hp ايران
4 وجين كن 1 25hp ايران
5 آبياري _ _ ايران
6 كود افشان 1 40hp ايران
3-3- برداشت
رديف نام دستگاه تعداد مورد نياز قدرت (Hp) ساخت
1 كماين 1 120 ايران
2 تراكتور 1 65hp ايران
3 تريلر 1 65hp ايران
4 بسته بند 1 41 ايران
3- تهيه زمين گندم( آماده سازي)
خاكي كه براي گشت گندم در نظر كرفته ميشود بايد با اندازه ي كافي داشته و در قسمت سطحي نرم و حاطل خيز بوده وزياد محكم بنا شده و از وسايل ادوات كشاورزي بيش از اندازه مورد نياز در زمين استفاده نشود. هرگا در تناوب گياه قبلي نوعي غله باشد. لازم است باقيمانده كاه و كلش حاصل از گياه قباي به خوبي نرم و خرد شده و با خاك كاملا مخلوط شود( در مناطق خشك و كم آبي بهتر است كاه و كلش را تا حد امكان جم آوري و از زمين خارج نمود، زيرا به علت كم آبي
روطوبت بلندب و سختي پوسيده ودير از بين ميروند) واين مخلوط در تمام قشر وعمق خاك قرار گيرد ( طبق تجارب به دست آمده هر تن كا و كاش مي تواند6-7 واحد ازت به خاك اضافه نمايد) تهيه زمين گندم شامل مراحلي مختلفي است كه با در نظر گرفتن سيستم ذرات (آبي وديمي، مكانيزه و معمولي متفاوت مي باشد.به طور كل مراحل مختلف تهيه زمين گندم عبارتنداز شخم ، ديسك، مرس، تسطيح زمين ستيز عمليات لازم كه بستگي به سيستم ذرات خواد داشت شخم: گندم
گياهي است كه احتياج به شخم عميق نداشته و با در نظر گرفتن بافت خاك معمولا شخمي به عمق 12تا15 سانتي متري براي اين گياه كافي است در خاك هاي غير قابل نفوذ ودر مواردي كه ادوات كشاورزي خيلي زياد در ريزش كار كرده و خاك كوبيده شده باشد، لازم است عمق شخم به 20تا22 سانتي متر برسد زيرا خاكي كه داراي عمق لازم بوده و با اندازه كافي نرم شده باشد. آ
ب باران را بهتر بيشتر ذخيره كرده نتها بذر در چنين خاكي بهتر جوانه توليد مي نايد بلكه گياه دراين خاك رشد بهتري خواهد داشت همچمين براي تهيه زممين بايد بهوضع تناوب و نبات قبلي نيز توجه نمود(1)
5 - توضيحاتي در مورد دستگاها در مرحله آماده سازي (كاشت)
1-5- تراكتور:
از آنجا كه كاربرد تراكتوردر دنيا جديد بسيار گسترده است، تراكتور هايي كه ساخته ميشوند داراي توان، و اندازه و طرحهاي متفاوتي هستند ، تحول تدريجي تراكتور، موجب به وجود آمدن طبقه بندي هاي گوناگون براي آن شده است. تراكتور نيروي محركه لازم را براي به كار گيري ادوات گمختلف كشاورزي و منابع طبيعي تامين ميكند. استفاده از انواع مختلف تراكتور در كشاورزي مكانيزه امروزي امري ضروري به شمار ميرود. تراكتور هاي ساخته شده امروزي ممكن است به روش زير طبقه بندي شوند(13)
الف) بر اساس تأمين خاصيت كشش و خودرو بودن
ب) براساس موارد استفاده
2-5- لولر(تسطيح كن)
در مناطقي كه آبياري به روش سطحي يا غرقابي صورت مي گيرد و سطح زمين بايد با شيب يكنواخت مناسب تسطيح شود تا آب به طور يكنواخت بر روي زمين جاري شده ميزان
نفوذ در همه جا يكسان باشد و از فرسايش آبي جلوگيري شود علاوه بر آن در بستر سازي نهايي از تسطيح كننده استفاده مي شود. اين تسطيح كن داراي شاسي طويل، چهار يا شش چرخ حامل، تيغه تسطيح كننده و ادوات مي باشند ماشين به يك نقطه اتصال تراكتور وصل شده و به وسيله آن كشيده مي شود ارتفاع تيغه از زمين به وسيله چرخهاي حامل يا جك هيدروليكي و مكانيكي قابل كنترل است از اين تسطيح كننده در اراضي وسيع و براي تسطيح نهايي استفاده مي شود شاسي طويل دستگاه باعث مي شود كه زمين در سطوح ترازتر تسطيح شود. اين داراي سه جفت چرخ حامل است. چون طول دستگاه زياد است تسطيح اراضي با حداكثر دقت انجام مي شود در سرپيچها جكهاي هيدروليك تيغه را از زمين بلند مي كنند تا خاك در جلو تيغه جمع نشود.
مشخصات ويژه لولر(تسطيح كن)
1- تغيير زاويه تيغه در دو جهت عمودي و افقي به سهولت قابل انجام است.
2- در لولرهاي مجهز به جك هيدروليك تنظيم ارتفاع تيغه به آساني توسط راننده تراكتور انجام مي شود.
3- چرخ گردان در قسمت جلوي لولرهاي سنگين با فاصله زياد از تيغه علاوه بر تسه
يل در حمل دستگاه از تاثير حركات تراكتور در سطوح ناهموار با تيغه لولر و به تبع آن موج دار شدن زمين جلوگيري مي كند.
3-5. گاوآهن برگردان دار:
گاوآهن برگردان دار يكي از متداولترين و با سابقه ترين ماشينهاي تهيه زمين است. اين ماشين خاك را بريده و بلند و سپس واژگون مي نمايد. طي اين مراحل خاك نسبتا خرد مي شود اين اعمال را اصطلاحا شخم مي نامند از آنجا كه عمل شخم زدن از مهمترين عمليات خاك ورزي است ماشيني كه اين عمل را انجام مي دهد نيز از اهميت خاصي برخوردار است و مورد توجه خاص متخصصان و كشاورزان مي باشد. گرچه در تحقيقات به عمل آمده براي برخي از محاربر آن همچنان جايگاه ويژه اي را در ماشينهاي خاك ورزي اوليه دارد و روز به روز كاملتر مي شود.
انواع گاو آهن برگردان دار: 1- دامي: {كشتي:{يك خيشه، دو خيشه}يك خيشه:{يكطرفه، دوطرفه}
2- تراكتوري:{سوار، نيمه سوار، كشتي} سوار:{يك خيشه، دوخيشه، چند خيشه}
يك خيشه:{يكطرفه، دوطرفه}
شناخت قسمتهاي گاوآهن برگردان دار: عبارتند از: عامل خاك ورز- شاسي منطمات و نقاط اتصال عامل خاك ورز واحد مشترك كليه گاوآهنهاي برگردان دار مي باشد. به عنوان مثال يك گاو آهن سه خيشه در واقع يك گاوآهن با سه عامل خاك ورز است.
هر عامل خاك ورز از قسمتهاي خيش و ساق تشكيل شده است. خيش به وسيله ساق به شاسي متصل مي گردد. خيش كه مهمترين قسمت عامل خاك ورزي است عمل بريدن، شكستن و برگردانيدن خاك را انجام مي دهد. اين اعمال با فرد شدن نسبي خاك همراه است.
شکل 1- گاوآهن برگردان دار
مجموعه خيش از تيغه(سوك)، خاك برگردان، پيشاني، كفش، پاشنه و تنه تشكيل شده است. و به صورت يك كوه سه پهلو مي باشد.
تيغه ها انواع مختلفي دارد: تيغه ذوزنقه اي، تيغه منقاري، تيغه مثلثي، تيغه گوشه دار، تيغه ديلم دار از تيغه هاي ذوزنقه اي براي خاكهاي سبك استفاده مي شود و بيشترين كاربرد تيغه، تيغه گوشه دار مي باشد. و جنس تيغه از فولاد مي باشد و مقاومت خوبي از خودشان نشان مي دهد.
4-5- ديسك:
براي تهيه زمين ابتدا بايد آن را تسطيح نمود، سپس شخم زد. پس از اجراي شخم با گاوآهن، معمولا براي نرم كردن خاك و آماده سازي بستر از هرس بشقابي(ديسك) استفاده مي شود. در اين نوع ماشينها، بشقابها عامل نرم كردن خاك و عمليات خاك ورزي هستند. قسمتهاي ديسك از دو قسمت كلي شاسي و عوامل خاك ورز تشكيل شده است.
الف) شاسي ديسك: به مجموعه تيركهاي كه از نبش يا پروفيل با اندازه هاي مختلف ساخته شد. اصطلاحا(شاسي ديسك) گويند كه از يك سو به تراكتور متصل مي شود و از سوي ديگر عوامل خاك ورز يعني بشقابها به آن متصل شده است.
ب: بشقابها: بشقابها عوامل خاك ورز هستند. اين عوامل به صورت رديفي روي محورهايي قرار دارند هر رديف عامل خاك ورز شامل بشقابها، محور بشقاب، قرقره هاي واسطه، ياتاقانه
ا، كرپي اتصال محور به شاسي و تيغه هاي پاك كننده بشقابهاست.
بشقاب صفحه تو گردفولادي با ضخامت 5/3 تا 5/9 ميليمتر است كه داراي لبه صاف يا لنگره اي است. در وسط بشقاب سوراخ چهار گوشي وجود دارد كه محور بشقابها در آن قرار ميگيرد. قطر بشقاب متفاوت و از 40 تا 60 سانتي متر متغير است.
5-5- خطي كار
خطي كار ماشيني است كه بذر را روي خطوط موازي به دنبال هم و در عمق مناسب مي كارد. خطي كار براي كاشت بذر و غلات مانند گندم، جو، چاودار و همچنين براي يونجه و شبدر و... به كار ميرود. برخي از خطي كارها براي كاشت محصولات به صورت ديم طراحي شده اند برخي ديگر همراه با كاشت، كود را نيز در كنار آن در زير خاك قرار مي دهند. خطي كار نسبت به بذر پاش مزايايي دارد كه از جمله آنها مي توان موارد زير را بيان كرد.
- كاشت يكنواخت
- هزينه اندك عمليات كاشت
- هزينه اندك عمليات كاشت
- بي نيازي از ماشين دوم، براي زير خاك كردن بذر و كاهش زمان
- امكان استفاده از ماشين هاي رديفي براي عمليات داشت و برداشت پس از كشت با خط كار
6-5 اصول كار خطي كار
در اين ماشين مقدار معين بذر بوسيله موزع از مخزن بذر گرفته و داخل لوله اي به نام لوله سقوط ريخته مي شود. بذر از طريق لوله سقوط داخل شار باز كن در خاك ايجاد شده قرار مي گيرد. در همين موقع مقدار خاك بوسيله پوشانده روي بذر ريخته مي شود سپس با حركت فشار دهنده بر روي خاك ريخته شده در شيار بذر در موقعيت خود تثبيت مي گردد و در ارتباط نزديك با خاك براي جذب مواد معدني و رطوبت قرار مي گيرد.
اجزاي ساختمان خطي كار عبارتند از:
شاسي، مالبند، مخزن بذر و يا مخزن بذر و كود و همزن، موزع، لوله سقوط شيار بازكن، پوشاننده، فشار دهنده، اهرام شروع و خاتمه كار، علامتگذاري، چرخهاي حامل، سكوي بازرس. و اين دستگاهها مجهز به:
1- ماركر اتوماتيك- موزعهاي بذر فلزي شيار دار، شيار بازكن تك ديسكي و يا كفشك
ي با توجه به شرايط خاك.
2- گيربوكس دستگاه مجهز به قفل مخصوص است كه فقط در هنگام حركت به جلو عمل مي كند.
3- مخزن بذر و شافت موزع و محفظه بذر از مواد گالوانيزه و قسمتهاي متحرك بادامكها از فولاد ضد زنگ مي باشند.
6- مرحله داشت:
در زراعت گندم مراحل داشت مشتمل بر عملياتي چون آبياري مبارزه با علفهاي هرز آفات و بيماريها و مصرف كود شيميايي است. در بيش از نيمي از مزارع گندم ديم هيچگونه عمليات داشت انجام نمي شود و در حدود 20% ارافي ديم فقط مصرف كود سرك(نيتروژن) و در 502% اراضي مبارزه با آفات و علفهاي هرز عمده عمليات داشت محسوب مي شود.
در برخي مناطق سردسير كشور در زراعتهاي پاييزه گندم زارها در پايان زمستان ماله مي كشند تا ريشه و طوقه بوته هاي كه در اثر سرما از خاك جدا گشته اند مجددا به خاك چسبيده و ريشه هاي جديد توليد كنند در برخي مزارع نيز كه گندم زودتر از موقع كشت و بوته ها پرپشت شده باشند سرچر دادن(توسط گوسفندان) يا چيدن(قصيل بند) از خوابيدگي محصول جلوگيري مي كنند در برخي ديم زارها قبل از آنكه گندم به ساقه برود آنرا غلظت مي زنند تا توليد ريشه هاي اضافه بنمايد و در اثر فشردگي و تراكم خاك نيز رطوبت اعماق خاك صعود پيدا كند و ناميع ريشه گياه برسد.
7- توضيحاتي درباره دستگاه هاي در مرحله داشت:
1-7- سمپاش:
آفت و بيماريهاي گياهي، خسارت جبران ناپذيري بر محصولات كشاورزي وارد مي سازند از اين رو كشاورزان ناچارند براي حفاظت از محصولات در مراحل مختلف رشد و نمو محصول، با آفات و بيماري ها مبارزه كنند. از جمله ادواتي كه براي اين منظور مورد استفاده قرار مي گيرند سم پاش ها و گرد پاش ها هستند اين وسايل سموم شيميايي را بر روي مزارع و باغ ها مي پاشند، قبل از استفاده از اين دستگاهها كشاورز بايد از موارد زير اطلاع كافي داشته باشد.
- آفاتي از انواع آفات و بيماريها و زمان مناسب سم پاشي
- انتخاب نوع سم مناسب
- شناخت و استفاده صحيح از دستگاه سم پاش براي اينكه كشاورزان بتوانند بهترين نتيجه را از عمليات سم پاشي بدست آورند، علاوه بر موارد فوق بايد به نكات زير توجه داشته باشند.
1- تهيه سم پاش مناسب 2- آگاهي از وضعيت آب و هوايي حمل مورد سم پاشي
3- مقدار مناسب سم با توجه به نوع گياه
سم پاش ها انواع مختلفي دارند.
1- بوم تير افشانك 2- شيرهاي كنترل 3- فشارسنج 4- تنظيم كننده فشار
5- مخزن 6- شاسي 7- پمپ 8- افشانك 9- لوله، صافي
2-7- كود افشان
كودهاي دامي جامد كه فضولات دام و طيور حاصل مي شود اثر مفيدي در بهبود كيفيت خاك دارد. مقدار مصرف كود دامي 15 تا 60 تن در هكتار است.
از اين رو پخش اين مقدار كود به طور يكنواخت و سريع در يك هكتار زمين بردن كاربرد ماشين مخصوص امكان پذير نيست. كود افشان ماشيني است كه براي انتقال و پخش كودهاي جامد دامي در مزرعه استفاده مي شود.
ساختمان كود افشان:
اساسا كود افشان، يك تريلي(پي نورد) كشش است كه به نقاله پخش كننده، دستگاه انتقال حركت به قطعات متحرك و عامل كود افشان مجهز مي باشد.
8- دستگاه باران ساز غلطان از نوع(TRI_MATIC)
ترايماتيك(TRI_MATIC) نام تجاري دستگاه باران ساز غلطاني است كه لوله هاي آب بر آن مستقل از محور چرخها عمل مينمايد.
همانطوريكه در بحث قبل صحبت شد. به منظور نقل و انتقال دستگاه رول لاين از مزرعه ايي به مزرعه ديگر و در واقع براي جابجايي آن عمود بر جهت حركت چرخها مي بايستي اجزاء دستگاه را از هم جدا نمود و يا از تخته اسكي و وسايل چرخ دار ديگر استفاده نمود در حالي كه در مدل ترايماتيك محور چرخها قادر هستند تا 90 درجه بچرخند و سپس از نيروي تراكتور براي تغيير محل دستگاه استفاده كرد يك چنين دستگاهي داراي مزايايي است كه وجه مشتركي با مزاياي برشمرده شده در مورد دستگاه رول لاين ندارند.
نمايي از سيستم ترايماتيك
1-8 مزاياي دستگاه ترايماتيك
اين دستگاه داراي محسناتي بشرح زير مي باشد:
1- محور چرخها تا 90 درجه قادر به چرخش هستند، بطوريكه بوسيله نيروي تراكتور براي تغيير مكان آن از مزرعه ايي به مزرعه ديگر ميتوان استفاده نمود.
2- سيستم طوري ميتواند طراحي شود كه لوله ه
3- اين دستگاه جهت نصب لوله هاي فرعي كه پشت دستگاه كشيده ميشوند داراي قابليت بهتري از دستگاه رول لاين ميباشد.
2-8 مشخصات فني استاندارد سيستم ترايماتيك
اين سيستم كه هم اكنون چندين هزار دستگاه آن در جهان جهت آبياري مزارع بكار ميروند از لحاظ فني داراي مشخصات زير است:
لوله: لوله هاي آب بر از جنس آلومينيوم، به قطر 7 اينچ و ضخامت 064/1 اينچ (6/1ميليمتر) است كه توسط چند پايه محكم ميشوند. طول اين لوله از 391 تا 2095 فوت(638-119 متر) ميباشد اما در مدل هاي استاندارد طول برابر با 1320فوت(402) متر ميباشد بطور عموم لوله هاي آب بر دستگاه صرفا حامل آب هستند و به شكل يك انشعاب از خط لوله اصلي حمل ميكند و عموما فاقد هر گونه سيستم پخش آب هستند از اين لوله، لوله هاي فرعي بطور 109 متر منشعب ميشود كه در پشت دستگاه(دبي،آب) برابر است با 1200 (3 295/H) GPM با فشاري برابر 5/4 هاي آب بر داراي شيرهاي تخليه يكطرفه ميباشند كه همانند دستگاه رول لاين در هنگامي كه فشار آب كم
ميشود(زماني كه ايستگاه پمپاژ خاموش گردد) آب سيستم بطور اتوماتيك تخليه ميگردد.
موتور: دستگاه بوسيله موتوري با توان 16 اسب بخار كه در قسمت مياني سيستم نصب شد
ه است به حركت درمي آيد اين موتور شافتي را كه در طول لوله كشيده شده است به گردش در مي آورد در هر كدام از برجهايي كه چرخها قرار دارند. حركت اين شافت توسط تسمه و پولي(PULLY) به چرخها انتقال ميابد و سرعت حركت دستگاه به طرف جلو برابر با 20-15 فوت در دقيقه(/متر 10/6- 6/4) مصرف سوخت دستگاه براي آبياري 65 هكتار برابر است با 44 ليتر بنزين
در هنگام حركت دستگاه و سيستم بايستي در يك خط مستقيم حركت نمايد. بدين منظور چرخهاي سيستم داراي مكانيزمي به منظور تصحيح مسير حركت خود بطور اتوماتيك ميباشد اين سيستم زماني بكار مي افتد كه يكي از چرخها از مسير خارج شده باشد.
اتصالات: اتصالاتي كه لوله ها را به هم متصل مينمايد از جنس آلومينيوم و بشكل كمربندي هستند. به منظور قدرت مانور بيشتر دستگاه در اراضي لتپه اين سر سوله ها بوسيله نبش با زاويه زياد و طول 2/6 متر بر روي نبش با زاويه بسته ترو طول 3 متر نصب ميشود.
آبپاشها: آبپاشها به فاصله 3/9 متر بر روي لوله هاي كشنده نصب ميگردنند سيستم باران ساز ترايمايتيك براي گياهان پا بلند مدلهايي از سيستم ترايمايتيك براي آبياري گياهان پابلند مخصوصا ذرات طراحي و ساخته شده است، در اين مدل بجاي آبپاش كه بر روي لوله هاي كشنده نصب ميشود دستگاه از آب پاشهاي بزرگ(Gun) استفاده ميكنند. كه بر روي لوله آب بر نصب ميگردند.
تعداد چرخهاي اين مدل استاندار باشد فواصل نصب آبپاشها حدود 32 متر ميباشد. سرعت حركت در اين مدل 6/7 متر در دقيقه ميباشد. فواصل آبياري در هر قطعه 7/48 متر و مقدار اراض تحت آبياري 2 هكتار در هر تعويض ميباشد.
9- عمليات برداشت
در نواحي خشك و در صورتيكه سطح زير كشت زياد و عوامل نامساعد و پستي و بلندي در زمين وجود نداشته باشد و زراعت به طريقه كرش نباشد، براي سهولت و سرعت برداشت از ماشينهاي مختلف استفاده بعمل ميايد. ماشينها يا دستگاههاي برداشت گندم متفاوتند. عده اي از آنها مانند ماشين برداشت علوفه، ساقه ها را از نزديك زمين قطع نموده و در يك مسير قرار ميدهند كه بايد آنها را با وسايل ديگر جمع آوري و خرمن كرد. عده اي ديگر پس از آنكه ساقه ها را قطع كردند دسته بندي و اطراف آنها را نخ پيچي كرده و مسير خود در سطح زمين قرار ميدهند پس از خاتمه برداشت بايد با وسائل مختلف دسته ها را جمع آوري كرد و خرمن كرده و يا در انبار قرار داد.
نوع ديگر ماشينهاي برداشت كمباين ها ميباشند كه عمل برداشت، كوبيدن اجرا كردن دانه از كاه)، تمييز كردن، درجه بندي كردن گندم( از نظر دانه هاي درشت، ريز، شكسته و آرد شده و خاك)
همچنين كيسه كردن را با هم انجام مي دهند. انواعي از كمباين هاي برداشت گندم كه خيلي مدرن ميباشد كاه را نيز بسته بندي كرده و در مسير كمباين در سطح زمين همواره با كيسه هاي گندم قرار مي دهند كه سپس بايد آنها را بطور جداگانانه جمع آوري كرد.
هر گاه براي برداشت گندم از كمباين استفاده شود بايد نسبت به درجه حرارت و رطوبت محيط و بخصوص شبنم كه شبها روي گياه قرار مي گيرد توجه خاص مبذول داشت. معمولا بين ساعت 22 تا 4 صبح رطوبت نسبي هوا بخصوص در مناطق مرطوب نظير گرگان و مازندران بين 85 تا 90 بوده و به علت زيادي رطوبت برداشت مناسب نسبت از ساعت 6 صبح به بعد بعلت گرم شدن هوا بتدر
يج رطوبت كم شده دانه ها رطوبت خود را از دست داده و شبنم موجود در روي گياهان تبخير مي گردد.
بنابراين براي شروع برداشت مي توان از ساعت 6 تا 10 صبح اقدام كرد، لكن بهترين و مناسبترين ساعت برداشت در مناطق مرطوب بين 12 تا 16 مي باشد كه رطوبت به حداقل مي رسد و شبنم وجود ندارد. در صورتيكه هوا مساعد مي باشد تا ساعت 20 مي توان نسبت به برداشت اقدام كرد.
هر گاه در مناطق مرطوب و در محيط هائي كه باران تابستانه دارند، در موقع برداشت، باران ريزش نمايد لازم است پس از قطع باران برداشت را مدتي حدود 24 ساعت بتاخير انداخت تا رطوبت باران از سطح نباتات تبخير شده و اندامهاي گندم خشك گردند.
در مناطق خشك و خيلي برداشت معمولا از ساعت 6 صبح شروع شده و تا 12 ادامه
مي يابد. در اين نواحي گرمي زياد هوا، برداشت محصول از ساعت 12 به بعد دشوار خواهد بود.
پس از آنكه محصول برداشت شده، آنها را در محلهاي مخصوص و يا در انبار نگهداري مي نمايد. مدت زمان نگهداري گندم در انبار بستگي به درصد رطوبت دانه ها و درجه حرارت داخلي انبار دارد.