بخشی از مقاله
كاربري اراضي
پراكندگي عوامل شهري در لابلاي واحدهاي مسكوني و تجزيه و تحليل و چگونگي اين فرم گيري بهترين راه شناخت تاثير عوامل فرهنگي ، تاريخي ، اقتصادي ، اجتماعي و اقليمي بر كالبد شهر به شمار مي رود.
ياد آوري اين موضوع ضروري به نظر مي رسد كه بر آوردن احتياجات ساكنان يك محله شهر در پنجاه سال پيش به عهده بازارچه ها ، گذرها و يا مجموعه اي از مغازه ها و سرويس هاي عمومي بوده است. اما در چند سال اخير شايد به طور مستقيم تقليد از شهر تهران و به طور غير مستقيم تقليد از شهرهاي بزرگ اروپايي وظيفه اين مجموعه هاي خدماتي اصلي از مطالعات كاربري زمين در اين قسمت نه تنها بدست دادن الگو و ضوابطي در مورد چگونگي فعاليت سرويس هاي مختلف شهري در حال و آينده است بلكه چگونگي دسترسي ساكنان به اين خدمات و بيان كمبود هر يك از آن ها نيز مورد نظر مي باشد.
برداشت كاربردي هاي وضع موجود از طريق استفاده از پرسشنامه هاي مختلف به طور صددرصد و بلوك به بلوك در سطح محدوده خدماتي شهر انجام گرفته است در اين پرسشنامه ها علاوه بر موقعيت آنها، مقدار ساعت آزاد و مساحت زيربناي در اختيار هر كاربري اندازه گيري و در نهايت طبقه بندي و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
كاربري : عبارت است از نوع استفاده و بهره برداري از اراضي كه در اين طرح مطابق با شرح منعكس در نقشه كاربري اراضي مي باشد.
عملكرد : عبارت است از انواع فعاليت هايي كه در هر كاربري انجام مي پذيرد.
ضوابط مربوط به نحوه استفاده از زمين به تفكيك واحد و احداث ساختمان در مناطق م
سكوني
موارد استفاده از زمين :
ماده 1- استفاده مجاز به شرح زير است :
بند 1 : احداث واحدهاي مسكوني طبق ضوابط منطقه مربوطه
بند 2 : خدمات مربوط به رده محله و ناحيه در مراكز محله و مراكز ناحيه بر اسسا طرح هاي تفصيلي مصوب
- ضوابط و مقررات اراضي و مناطق تجاري
موارد استفاده از زمين :
ماده 1- موقعيت كاربري هاي تجاري واقع در مراكز حوزه و مراكز منطقه در نقشه كاربري اراضي مشخص شده اند و موقعيت اراضي اين كاربري در دهه هاي ناحيه و محله در طرح هاي تفصيلي مراكز مربوط نهايي خواهد شد.
ماده 2- لبه هاي تجاري امتداد معابر كه بر روي نقشه كاربري اراضي مشخص شده است در سلسله مراتب خدمات شهري در رده حوزه و منطقه مي باشد. تا تهيه طرح تفصيلي لبه هاي مزبور تا حداكثر سطح 200 متر مربع پلاك ثبتي عمق پلاك ثبتي ملاك مي باشد. در اراضي مازاد بر 200 متر مربع سطح پلاك ثبتي حداكثر به عمق 10 متر از بر مصوبه عنوان لبه تجاري محسوب مي گردد
تبصره 1 : اراضي خارج از محدوده هاي تعيين شده در اين ماده كه در حال حاضر به صورت تجاري مورد استفاده قرار دارند مشمول صدور پروانه احداث يا تجديد بنا بوده و قسمت هايي كه بنا به اين ماده قابليت كاربري تجاري مي يابند در زمينه ميزان عوارض مربوط به ارزش افزوده و سرقفلي بر حسب محل مشمول عوارض مربوطه مي شوند.
تبصره 2 : موقعيت لبه هاي تجاري كه در سلسله مراتب خدمات شهري در رده ناحيه و محله مي باشند، در طرح هاي تفصيلي مشخص خواهند شد.
ضوابط و مقررات اراضي آموزشي
موارد استفاده از زمين
ماده 1: موقعيت اراضي آموزشي در دوره هاي ناحيه و محله در طرح هاي تفصيلي مراكز نواحي و مراكز محله ها تعيين خواهد شد.
ضوابط مربوط به تفكيك زمين
ماده 2: با توجه به كمبود اراضي آموزشي تا مرحله تهيه طرح هاي تفصيلي مراكز نواحي و محله ها، ابعاد و وسعت قطعه زمين جهت استفاده كاربري آموزشي محدوديتي نداشته و منوط به تاييد سازمان هاي ذيربط وزارت آموزش و پرورش و دفتر تجهيز و نوسازي مدارس خواهد بود.
ماده 3: تفكيك اراضي با كاربري آموزشي كه در نقشه كاربري اراضي مشخص شده اند، مجاز نمي باشد.
ماده 4: دسترسي به فضاهاي آموزشي از خيابان هاي درجه 3 و خيابان هاي دسترسي مجاز مي باشد.
ضوابط و مقررات اراضي فرهنگي
موارد استفاده از زمين
ماده 1: كاربري فرهنگي واقع در مراكز شهري و نواحي در نقشه كاربري اراضي در مركز خدمات عمومي قرار خواهد گرفت
ضوابط مربوط به تفكيك زمين
مادهد 2: حداقل مساحت اراضي براي كاربري فرهنگي در مراكز نواحي 500 متر مربع و در مراكز شهر 1000 متر مربع است.
ضوابط و مقررات اراضي مذهبي
موارد استفاده از زمين :
ماده 1: كاربرهاي مذهبي واقع در مراكز شهر و ناحيه در نقشه كاربري اراضي خدمات عمومي قرار خواهد گرفت و موقعيت اين اراضي در ده محله در طرح هاي تفصيلي تعيين خواهد شد.
ضوابط مربوط به تفكيك زمين
ماده 2: حداقل مساحت مجاز قطعه زمين براي كاربري مذهبي با توجه به سلسله مراتب خدمات شهري به شرح زير است :
بند 1: در مراكز محله 500 m2
بند 2: در مراكز خدماتي رده ناحيه ها 1000 متر مربع
بند 3: در مراكز خدمات رده شهر 2000 متر مربع
ضوابط و مقررات اراضي درماني
موارد استفاده از زمين
ماده 1: موقعيت اراضي درماني در رده هاي ناحيه و محله در طرح هاي تفصيلي، مراكز نواحي و مراكز محله ها تعين خواهد شد.
ماده 2: استقرار بخشي از عملكردهاي اين كاربري، مطابق با ضوابط و مقررات اراضي مسكوني و اراضي تجاري با كربري مختلف در كاربري هاي مزبور مجاز مي باشد.
ماده 3: تغيير كاربري اراضي مسكوني به كاربري درماني در رده محله و ناحيه در صورت اخذ مجوز از وزارت درمان و بهداشت و آموزش پزشكي مجاز است.
ضوابط و مقررات كاربري اداري و انتظامي
موارد استفاده از زمين :
ماده 1: بنا به سياست عدم توسعه، احداث واحدهاي اداري جديد مجاز نبوده و فقط ايجاد واحدهاي جديد به عنوان جايگزيني در محل هاي مناسب مجاز است.
تبصره : تغيير اساسي و تعمير اساسي در تطابق با كاربري هاي طرح جامع و طرح تفصيلي مجاز است.
ماده 2: اراضي با كاربردهاي اداري در نقشه كاربري مشخص شده اند و يا در طرح هاي تفصيلي مشخص خواهند شد. صرفاً به عنوان ذخيره بوده و استفاده از اين اراضي مشروط به تغيير كاربري معادل از وضعيت فعلي به كاربري هاي تعيين شده در طرح مجاز است.
ماده 3: استقرار عملكردهاي اداري به صورت عملكردهاي مختلط در بخش كاربري تجاري مجاز است.
ماده 4: استقرار عملكردهاي غير اداري در اراضي با كاربري اداري ممنوع است.
فضاي سبز، پارك و مراكز توريستي و تفريحي
موارد استفاده از زمين :
ماده 1: كاربري هاي فضاي سبز و پاك ها در مركز شهر و مراكز مناطق در نقشه كاربري اراضي مشخص شده اند و موقعيت اين اراضي در رده هاي ناحيه و محله در طرح هاي تفصيلي مراكز نواحي و مراكز محله ها تعيين خواهد شد.
ماده 2: در محل هايي كه به صورت كاربري فضاي سبز و مراكز توريستي و تفريحي در نقشه كاربري اراضي مشخص شده اند. استفاده از اراضي به عنوان پارك، فضاي سبز عمومي به همراه خدمات وابسته مربوطه ، كاربري ورزشي و استقرار عملكردهاي خدماتي نظير فرهنگي مذهبي تاسيسات و تجهيزات شهري، پذيرايي و تفريحي مشروط به رعايت موارد زي
ر مجاز مي باشد.
بند 1: رعايت حداكثر 10 درصد سطح به عنوان سطح مجاز احداث بنا.
بند 2: رعايت حداكثر 20 درصد سطح براي كاربري ورزشي در فضاي باز
ضوابط مربوط به تفكيك زمين
ماده 3: در اراضي مشخص شده به عنوان فضاي سبز و پارك و مراكز توريستي و تفريحي، اعم از موجود و پيشنهادي هرگونه تفكيك ممنوع است.
ماده 4: حداقل مساحت قطعه زمين پارك و فضاي سبز 5000 متر مربع است.
ماده 5: به طور كلي شكل قطعه زمين براي كاربري فضاي سبز محدوديت نيست، ليكن حداقل در 75 درصد از سطح، عرض منطقه زمين نبايد كمتر از 30 درصد طول آن باشد.
ضوابط و مقررات كاربري اردوگاه تربيتي
موارد استفاده از زمين :
ماده 1: سطوح اين كاربري در مركز شهر در نقشه كاربري اراضي مشخص شده است.
تبصره : تغيير كاربري عملكردهاي ماده فوق مجاز نمي باشد
ماده 2: اراضي اختصاص يافته براي اين كاربري تا زمان اجراي طرح، ذخيره محسوب شده و در اين مدت بهره برداري به صورت فضاي سبز و زمين باز ورزشي مجاز است.
ض و م ك تاسيسات و تجهيزات شهري
ماده 1: تكراري
ماده 2: استقرار بخشي از عملكردهاي تاسيسات و تجهيزات شهري كه مربوط به سازمان هاي آب، برق، تلفن و گاز مي شود با رعايت جوانب فني و تاييد كميسيون فني شهرداري در كاربري هاي مسكوني و فضاي سبز بلامانع است.
ماده 3: احداث عملكردهاي تصفيه خانه فاضلاب و موارد مشابه، در اراضي داخل محدوده استحفاظي و خارج از محدوده طرح جامع در نظر گرفته شده اند.
ماده 4: با توجه به مسئله حفاظت محيط زيست مي بايد از كاربري هاي تعيين شده زير براي شهر تهران استفاده گردد :
كشتارگاه – گورستان و محل دقيق زباله
ماده 5: استقرار و احداث پمپ بنزين فقط بر اساس ضوابط وزارت نفت مجاز است.
ضوابط مربوط به احداث ساختمان :
ماده 6: احداث ساختمان هاي تاسيسات و تجهيزات شهري محدوديتي نداشته و فقط از جنبه سيمار شهري طرح هاي تيپ سازمان هاي ذيربط بايد به تاييد كميسيون فني شهرداري برسد.
ضوابط مربوط به :
ماده 7: وسعت قطعات زمين بر اساس ضوابط فني سازمان هاي ذيربط تعيين مي گردد.
