بخشی از مقاله
کارآموزی اداره بنیاد شهید
پیشگفتار :
در طول دوره کارآموزی در اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران ، با سیستم های حقوق و دستمزد در ادارات دولتی و سیستم حسابداری دولتی در یک ارگان با تعداد کارکنان بالا و پر مخاطب آشنا شدم که مشروح آموخته هایم را در این دوره که شامل مواردی از قبیل محاسبه حقوق کارکنان ، فوق العاده ها ، کسورات و ... بود و همچنین نرم افزار حقوق و دستمزد مورد استفاده را در ذیل به استحضار می رسانم .
مقدمه :
جذابيت بهره‌جويي از نرم‌افزارهاي مالي زماني نمود پيدا مي كند كه لازم باشد محاسبات پيچيده‌اي در كوتاهترين زمان ممكن و با پرهيز از هرگونه خطايي صورت گيرد. محاسبه‌ي حقوق و دستمزد كاركنان در سازمان‌ها و موسسات اقتصادي مثال بارزي از همين محاسبات زمان‌بر است كه مسئولين مالي هميشه درگير آن هستند. حال آن كه به دليل تنوع شيوه‌هاي محاسبه و تعدد
عوامل تاثيرگذار، طراحي نرم‌افزاري كه پاسخگوي نياز كاربران گوناگوني باشد، از ظرافت و پيچيدگي خاصي برخوردار است. سيستم «حقوق و دستمزد»، وظيفه محاسبه حقوق و مزاياي كاركنان سازمان را با توجه به اطلاعات دريافتي از ساير سيستم‌هاي حوزه «اداري- مالي» بر عهده دارد. اين سيستم از يك سو ارتباط تنگاتنگي را با سيستم «مديريت منابع انساني» جهت دريافت اطلاعات استخدامي پرسنل برقرار و از سوي ديگر اطلاعات عملكرد پرسنل را از سيستم «حضور و
غياب» دريافت مي‌نمايد. اطلاعات مالي ايجاد شده در محاسبات اين سيستم نيز به‌طور مكانيزه به سيستم «حسابداري مالي» ارسال مي‌گردند. امكانات گسترده اين سيستم در تعريف پارامترهاي محاسبه حقوق به‌صورت كاملا پويا و با توجه به نيازهاي موجود، سازمان را قادر مي‌سازد كه بدون وابستگي به لايه‌هاي نرم‌افزاري، اطلاعات خود را در سيستم تعريف نموده و آن را بسته به نيازهاي خود بومي نمايد.
فصل اول
معرفی اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران
تاريخچه
بر اساس فرمان مورخ 22 اسفند 1358 حضرت امام خميني (ره) به منظور تجليل و تكريم از شهدا و جانبازان و ايثارگران و خانواده هاي مكرم آنان بينياد شهيد انقلاب اسلامي تشكيل شده است.
پس از خاتمه جنگ تحميلي در سال 1367 بمنظور رسيدگي شايسته به امور جانبازان مسئوليت اداره امور جانبازان كه تا آن زمان تحت پوشش بنياد شهيد بودند با فرمان حضرت امام خميني (ره ) بر عهده بنياد مستضعفان قرار گرفت و نام اين نهاد به بنياد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامي تغيير يافت.
در سال 1369 همزمان با بازگشت آزادگان عزيز به آغوش ميهن اسلامي ستاد رسيدگي به امور آزادگان زير نظر نهاد رياست جمهوري تاسيس و امور مربوط به رسيدگي به خانواده هاي اين عزيزان كه تا آن زمان تحت پوشش بنياد شهيد بودند به اين ستاد واگذار شد .
پس از درخواست مسؤولان نهادهاي ايثارگري و براساس فرمان مقام معظم رهبري و طبق مصوبه شوراي عالي اداري در تاريخ 19/2/83 تجميع نهادهاي ايثارگران در ساختاري يكپارچه در بدنه دولت به تصويب رسيد و به اين ترتيب بنياد شهيد و امورايثارگران شكل گرفت.
فصل دوم – محاسبات تئوری
• محاسبه حقوق و مزایا
• فوق العاده
• ...
روش محاسبه حقوق و دستمزد نظام کارمندی :
حقوق مبنا براساس نظام هماهنگ و با ضريب 100 ريال بدين شرح اعلام گرديد .
گروه مبلغ بر مبناي ضريب 100 ريال افزايش از گروه .... تا گروه ....
1 000/40 ريال افزايش 5000 ريالي
2 000/45 ريال //
3 000/50 ريال //
4 000/56 ريال افزايش 6000 ريال
5 000/62 ريال //
6 000/68 ريال //
7 000/74 ريال //
8 000/81 ريال افزايش 7000 ريال
9 000/88 ريال //
10 000/95 ريال //
11 000/102 ريال //
12 000/109 ريال //
13 000/116 ريال //
14 000/123 ريال //
15 000/130 ريال //
16 000/137 ريال //
17 000/144 ريال //
طرز محاسبه ضريب حقوقي در سال 1385 :
ضريب اعلام شده 454% اعلام شده بنابراين در هر گروهي باشيم طبق فرمول زير بدست خواهد آمد .
مبلغ گروه 1 براساس ضريب جديد 432 ظريف سال جديد 85 مبلغ هر گروه براساس ضريب 100 گروه
181600 = 454% * 000/40 454% ريال 000/40 يال 1
204300= 454% * 000/45 432 45000 ريال 2
... ... ... ...
طرز محاسبة حق اولاد :
حقوق مبناي گروه 1 در هر سال X درصد اعلام شده = حق اولاد
25424 = 181600 * 14% = حق اولاد à سال 85
توجه : اين مبلغ براي يك اولاد است اگر دو تا فرزند باشد مبلغ حاصل * 2 مي شود .
طرز محاسبة حق عائله مندي :
حقوق مبناي گروه 1 در هر سال * درصد اعلام شده = حق عائله مندي
127120 = 181600 * 70% = حق عائله مندي 85
طرز محاسبه افزايش سنواتي : مبلغي است كه براساس حقوق سال قبل و براساس درصدهاي مربوط به نمره ارزشيابي و طبق فرمول ذيل محاسبه مي گردد .
نمره ارزشيابي درصد متعلقه
60 به بالا 5%
60-50 4%
کمتر از50 3%
درصدهاي دريافت شده * (سنواتي سال قبل + مبناي سال ق
بل) = افزايش سنواتي در سال جديد
85 85 86
تغييرات حقوق و بنا
ضريب 432% ضريب 100% گروه
440640 102000 11
درصد * (سنواتي سال قبل + مبناي سال قبل) = افزايش سنواتي جديد
(494860+192504) %5=24268
24268+192504=216772
درصورتی که سال اول خدمت باشد و فقط 6 ماه از خدمت وی سپری شده باشد
مبنا*3% شده و حاصل*6ماه از 12 ماه میگردد.
طرز محاسبه فوق العاده شغل :
مبلغي است كه با توجه به مدرك تحصيلي و رشته شغلي (آموزشي ـ فرهنگي يا اداري و مالي) تعيين مي گردد .
هنرآموزان مانند دبيران
مدرك تحصيلي كمتراز ديپلم آموزگار آموزگار دبير
ديپلم فوق ديپلم ليسانس فوق ليسانس ديپلم فوق ديپلم ليسانس فوق ليسانس
درصد حقوقي مبناي گروه مربوطه نوع پست از 75-100% 140% 150% 160% 170% ـ 120% 130% 140% 150%
اداري ها با هر مدركي 135%
فوق العاده شغل = درصد براساس جدول * حقوق مبنا
مثال85 616896 = 140% * 440640
طرز محاسبه فوق العاده سختي شرايط محيط كار :
با توجه به حقوق مبناي گروه براي آموزگاران و دبيران 10% و ب
راي دبيران آزمايشگاهي 15% تعيين مي گردد . (اعم از كارگاهي ـ آزمايشگاهي ـ حتي تربيت بدني)
فوق العاده سختي شرايط محيط كار = درصد متعلقه * حقوق مبنا
مثال85
66096 = 15% * 440640
طرز محاسبه محروميت و تسهيلات زندگي :
با توجه به حقوق مبناي گروه و با توجه به درجه محروميت از تسهيلات زندگي مناطق و شهرستان .
فوق العاده محل خدمت :
با توجه به حقوق مبناي گروه و در كليه نقاط كشور به استثناي تهران 5% مي باشد و در صورت تغيير محل جغرافيايي خدمت تا 5 سال قابل پرداخت است .
فوق العاده محروميت از روستا :
براساس جدولي خاص و با توجه به درجه روستا ـ گروه ـ مدرك تحصيلي تعيين مي گردد
طرز محاسبه فوق العاده نوار مرزي :
تسهيلات زندگي * 10% = فوق العاده نوار مرزي
طرز محاسبه فوق العاده جذب مناطق محروم :
به شاغلين در روستاها و بعضي از شهرها 20-30 درصد حقوق و مبناي گروه پرداخت مي گردد ( به افراد غيربومي 5% بيشتر) ولی از سال84 ثابت اعلام شد و بر اساس حقوق و مبنای سال 84
مثلا" 30% گروه 12 هرعددی شد ثابت میماند
طرز محاسبه فوق العاده جذب مشاغل :
با توجه به درصد تعيين شده و با فرمول ذيل محاسبه مي شود .
درصد * (همترازی + فوق العاده شغل +برجستگي +حق مسئوليت + افزايش سنواتي + افزايش سنواتي بسيجيان + مبنا)
گروه
طبقه تا 11 و خود 11 بالاتر از 11
آموزشي 85% 95%
اداري 83% 88%
طرز محاسبه فوق العاده ويژه :
(به افراد مشمول پرداخت مي شود)
درصد * (همترازی +فوق العاده جذب + فوق العاده شغل + برجستگي + حق مسئوليت + افزايش سنواتي + حقوق مبنا)
درصد
آموزشي 20%
اداري 35%
(آموزشي به استثناء و عوامل اجرايي واحدهاي آموزشي از جمله دفتري ـ خدماتي انباردار و كتابداري كه فاقد مدرك ليسانس باشد)
طرز محاسبه حداقل دريافتي :
در صورتيكه مبلغ حقوق و فوق العاده شغل به 350/1 ريال نرسد به ما به التفاوت پرداخت مي گردد . سال85
حداقل دريافتي = (فوق العاده شغل + افزايش سنواتي + حقوق مبنا) – 000/350/1
حداقل دريافتي 131550 = (616896 + 160914 + 440640) – 1350000
برای سال 86 همترازی به فوق العاده ها اضافه میشود و 1350000 ریال به 1500000 ریال تغییر یافته
تفاوت حقوق با هيئت علمي :
به همكاران داراي مدرك تحصيلي فوق ليسانس و دكتري كه همتراز شده اند . اگر حقوق فعلي كمتر از حقوق همتراز مي باشد ما به التفاوت قابل پرداخت است .
طرز محاسبه فوق العاده برجستگي :
با توجه به گزارش واحد ارزشيابي 10 يا 20 درصد حقوق مبناي گروه به مدت يكسال قابل پرداخت است .
برجستگي = درصد * حقوق مبنا
افزايش 20% براي 10% از افرادي كه بالاترين امتياز را دارند .
و افزايش 10% براي 10% از افرادي كه بالاترين امتياز بعدي را دارند .
كمك هزينه ازدواج و فوت :
كمك هزينه ازدواج و فوت = 20 * مبناي گروه يك هر سال
شرايط دريافت :
الف) كمك هزينه ازدواج :
1- به كاركنان مشاغل ـ بازنشسته ـ متوفي ـ از كار افتاده و افراد تحت تكفل وي پرداخت مي گردد .
2- به زوجي كه زن و شوهر هر دو كارمند دولت باشند به طور جداگانه به هر يك پرداخت مي گردد .
3- به هر تعداد از عائله تحت تكفل كارمند كه ازدواج نمايد پرداخت مي شود .
ب) كمك هزينه فوت :
به هر تعداد از عائله تحت تكفل مستخدم ـ شاغل ـ بازنشسته كه فوت نمايند قابل پرداخت است .
مأموريت : بايستي رفت و برگشت از محل خدمت 30 كيلومتر و با دستور مافوق صورت بگيرد .
طرز محاسبه : روزانه بدون بيتوته 8640 ريال ( روزانه يعني تقريباً 12 ساعت نه اينكه حتماً 12 عدد شود)
روزانه با بيتوته معادل يك شبانه روز و يك روز محاسبه مي گردد . يعني مزاياي داده شده
30% - (3 * 8640)
شبانه روز يعني 24 ساعت مثل 2 روز حساب مي گردد و يك دوم شبانه روز هم معادل يك روز است يعني جمعاً 3 روز
اضافه كار :
A = (جذب مشاغل + همترازی+ فوق العاده شغل ها + برجستگي + مسئوليت + افزايش سنواتي + مبنا) = مزاياي مربوط به اضافه كار
نرخ يك ساعت براي آموزش = 80 ÷ A
نرخ يك ساعت براي اداري = 160 ÷ A
(مناطق محروم)
كمك هزينه سفر :
الف) به كاركنان رسمي و پيماني غيربومي كه در دهستانها اشتغال به كار دارند پرداخت
مي گردد. دریک سال به تعداد عائله حد اکثر تا 5 نفر و هر نفر 20000 ریال پرداخت میگردد حد اکثر سقف پرداختی 20000*5=100000
( بازنشستگان )
ب) همكاران فرهنگي كه در محل جغرافيايي غير از استخدام اوليه خود بازنشسته يا از كار افتاده شوند تعلق مي گيرد .
(انتقالي)
ج) همكاران فرهنگي شاغل كه از يك شهرستان به شهرستان ديگر در كوتاهترين فاصله زميني تغيير محل جغرافيايي دهند (انتقال دائم) مي توانند از كمك هزينه سفر و نقل و مكان بهره مند شوند .
2/1 حقوق مبنا + فوق العاده شغل + جذب مشاغل تا 150 كيلومتر
تمام حقوق + فوق العاده شغل + جذاب مشاغل از 150 كيلومتر بيشتر
= 5 * 4/86 * تعداد كيلومتر نحوه محاسبه
سفر با خانواده تا 5 نفر(خود فرد + 4 نفر ديگر)
كمك هزينه مسكن مناطق محروم :
به كليه كاركنان رسمي غيربومي شاغل در دهستانها كه داراي مدرك تحصيلي فوق ديپلم و ليسانس و بالاتر هستند بشرط عدم استفاده از خانه سازماني يا نداشتن مسكن پرداخت مي گردد در مناطق محروم مبلغ آن بصورت تعيين شده .
فوق ديپلم 20000 ريال
ليسانس 35000 ريال
قانون پرداخت پاداش پايان خدمت : ي دريافتي كه مشمول كسور بازنشستگي است به عنوان پاداش پرداخت مي گردد .
بازنشستگي :
4 نوع بازنشستگي داريم : 1- اختياري 2- توافقي 3- اجباري 4- قهري
اختياري :
دستگاه دولتي مي تواند مستخدمين را كه داراي 30 سال سابقه خدمت باشند بازنشسته نمايد .
كارمند : دولت با داشتن 60 سال سن مي تواند تقاضاي بازنشستگي نمايد و دستگاه موظف است درخواست وي را قبول كند .
توافقي :
مستخدم مرد با داشتن 50 سال سن و حداقل 25 سال سابقه با 25 روز حقوق
مستخدم زن با داشتن بدون شرط سني و حداقل 20 سال سابقه با 20 روز حقوق
اجباري :
وزارتخانه ها و مؤسسات مكلفند مستخدميني را كه داراي 65 سال سن و هر قدر سابقه باشند بازنشسته نمايند .
مثلاً 10 سال سابقه داشته باشند ولي از كار افتاده باشد با هر سال سابقه كمتر از 15 روز حقوق برايش محاسبه نمي گردد .
قهري :
براساس رأي صادره از سوي هيأت رسيدگي كه تخلفات است كه از اختيار مستخدم يا دستگاه خارج مي باشد .
توجه : با هر سال سابقه با همان تعداد روز يا رأي هيأت كه در متن رأي نوشته شده بازنشسته مي شود چنانچه سابقة مرد كم تر از 25 سال زن كمتر از 20 سال باشد بالاجبار بازخريد خواهد شد .
مزاياي مشمول بازنشستگي كه هر ماهه از حقوق كارمند كسر خواهد شد .
حق مسئوليت + برجستگي + جذب مشاغل + افزايش سنوات + فوق العاده شغل + مبنا)
9% * (... و جذب مناطق محروم + حق روستا + سختي كار + فوق العاده ويژه +
حق مديريت نوبت اول محاسبه مي شود نوبت دوم / شيفت دو) در صورت كسور قابل مقايسه است
فصل سوم – قراردادهای کار
• انواع قراردادها
• ویژگیها و تفاوتهای قراردادها
• ...
۱- تعريف قرارداد كار
قرارداد كارعبارت است از قراردادي كتبي يا شفاهي كه به موجب آن كارگر در قبال دريافت حق‌السعي كاري رابراي مدت موقت يا مدت غيرموقت براي كارفرما انجام مي‌دهد. در كارهايي كه طبيعت آنها جنبه مستمر دارد درصورتي كه مدتي درقرارداد ذكرنشود، قرارداد دائمي تلقي مي‌شود، شروط مذكوردر قرارداد كار و يا تغييرات بعدي آن در صورتي نافذ خواهد بود كه براي كارگر مزايايي كمتر از امتيازات مقرر درقانون كار منظور ننمايد.
۲- ويژگي‌هاي قرارداد كار
براي صحت قرارداد كار در زمان انعقادقرارداد رعايت شرايط ذيل الزامي است:
مشروعيت مورد قرارداد
معين بودن موضوع قرارداد
عدم ممنوعيت قانوني و شرعي طرفين در تصرف اموال يا انجام كار مورد نظر لازم به ذكراست اصل بر صحت كليه قراردادهاي كار است مگر آنكه بطلان آنها در مراجع ذيصلاح به اثبات رسد. قرارداد كار علاوه بر مشخصات دقيق طرفين بايد حاوي موارد ذيل باشد:
نوع كار يا حرفه يا وظيفه اي كه كارگر بايد به آن اشتغال يابد
حقوق يا مزد مبنا و لواحق آن
ساعات كار، تعطيلات و مرخصي ها
محل انجام كار
تاريخ انعقاد قرارداد كار
مدت قرارداد، چنانچه كاربراي مدت معين باشد
موارد ديگري كه عرف و عادت شغل يا محل ايجاب نمايد
در مواردي كه قرارداد كتبي باشد قرارداد در ۴ نسخه تنظيم مي‌گردد كه يك نسخه از آن به اداره كار محل و يك نسخه نزد كارگر و يك نسخه نزد كارفرما و نسخه ديگر در اختيار شوراي اسلامي كار و دركارگاههائيكه فاقد شورا هستند در اختيار نماينده كارگر قرار مي‌گيرد.
۳- دوره آزمايشي
طرفين با توافق يكديگر مي‌توانند مدتي را به نام دوره آزمايشي كار تعيين نمايند. در خلال اين دوره هر يك از طرفين حق دارد بدون اخطار قبلي و بي آنكه الزام به پرداخت خسارت داشته باشد، رابطه كار را قطع نمايد. درصورتي كه قطع رابطه كار از طرف كارفرما باشد وي ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمايشي خواهد بود و چنانچه كارگر رابطه كار را قطع نمايد كارگر فقط مستحق دريافت حقوق مدت انجام كار خواهدبود.
مدت دوره آزمايشي بايد در قرارداد كار مشخص شود. حداكثر اين مدت براي كارگر
ان ساده و نيمه ماهر يك ماه و براي كارگران ماهر و داراي تخصص سطح بالاسه ماه مي‌باشد.
۴- قراردادهاي كارمزدي
كارمزد عبارت است از مزدي كه بابت انجام مقدار كاري مشخص كه از نظر كمي قابل اندازه گيري يا شمارش باشد به ازاي هر واحدكار تعيين و پرداخت مي شود. كارمزد برحسب آنكه حاصل كار موردنظر مربوط به يك نفر يا يك گروه مشخصي از كارگران يا مجموعه كارگران كارگاه باشد به ترتيب به صورت كارمزد انفرادي، كارمزد گروهي و كارمزدجمعي تعيين مي‌گردد.
در نظام كارمزد گروهي و جمعي بايد علاوه برشغل هر يك ازكارگران، سهم هر يك درميزان فعاليت و كارمزد متعلقه از قبل مشخص گردد و موضوع موردقبول كارگران باشد.
قرارداد كارمزدي برحسب آنكه اولين واحد يا قطعه، ملاك محاسبه كارمزد قرار گيرد ساده و چنانچه براي مازاد بر تعدادمشخص باشد تركيبي است. در صورت تركيبي بودن، نرخ كارمزد تعيين شده نبايد كمتر از جمع مزدثابت تقسيم بر تعداد كاري كه مزدثابت بابت آن تعيين شده است باشد.
درصورت توقف كار به واسطه قواي قهريه يا حوادث غيرقابل پيش‌بيني كه وقوع آن از اراده طرفين خارج باشد مقررات ماده ۱۵ قانون كار اجراء خواهدشد. ولي هر گاه عوامل توقف كاربراي كارفرما قابل پيش بيني بوده و خارج از اختيار كارگر باشد، كارفرما علاوه بر مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) مكلف به پرداخت مزد مدت توقف كار به ماخذ متوسط كارمزد آخرين ماه كاركرد كارگر خواهد بود. در صورت بروز اختلاف، تشخيص موراد فوق با وزارت كار و امور اجتماعي است.
۴-۱- نحوه محاسبه حقوق و مزايا قراردادهاي كارمزدي
مجموع مزد كارمزدي كه براساس آئين نامه به كارگر پرداخت مي شود نبايد كمتر ازحداقل مزد قانوني به نسبت ساعات عادي كار باشد.
ارجاع كار اضافي به كارگران كارمزدي علاوه بر ساعات عادي كار و نيز كار نوبتي و كار در شب براي آنان تابع مقررات قانون كار است. ماخذ محاسبه فوق العاده نوبت كار يا شب‌كاري كارگران كارمزد نرخ كارمزد آنهاست.
چنانچه بجاي روز جمعه روز ديگري به عنوان تعطيل هفتگي توافق شده باشد نرخ كارمزد و نيز مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) در روز جمعه ۴۰% اضافه مي‌شود. نحوه محاسبه مزد روزهاي تعطيل و جمعه و روزهاي تعطيل رسمي و مرخصي كارگران كارمزد تابع ماده ۴۳ قانون كار مي‌باشد.
هر گاه قرارداد كارمزدي به صورت پاره وقت (كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار) باشد، مزاياي رفاهي انگيزه‌اي به نسبت ساعات كار مورد قرارداد و به ماخذ ساعات كار قانوني محاسبه و پرداخت مي‌شود. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ ، ۲۰ ، ۲۷ ، ۲۹ ، ۳۱ ، ۳۲ قانون كار در مورد كارگران كارمزد، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در صورتي كه به موجب عرف و رويه ديگري در كارگاه مزد و مزايايي بيش از آنچه دراين آئين نامه مقرر شده است جاري باشد، عرف و رويه مذكور براي كارگران مشمول و همچنين كارگراني كه بعداً به صورت كارمزدي دركارگاه استخدام مي‌شوند جاري است.
تغيير نظام كارمزدي به ساير نظامهاي مزدي يا بالعكس در مورد تمام يا قسمتي ازكاركنان در كارگاه بايستي پس از تائيد شوراي اسلامي كار يا انجمن صنفي و يا نمايندگان قانوني كارگران كارگاه به تصويب وزارت كار و امور اجتماعي برسد.
۵- قراردادهاي مزدساعتي
مزدساعتي مزدي است كه بابت ساعاتي كه وقت كارگر در اختيار كارفرماست محاسبه و پرداخت مي‌شود. درقراردادهاي مزدساعتي، نوع كار(صرف نظر از مقدار و ميزان آن) و نيز ساعات كار در روز يا هفته يا ماه مشخص مي‌گردد.
اعمال نظام مزد ساعتي در موارد ذيل مجاز است:
متصديان حمل و نقل كالا و مسافر
كارگران مطب‌هاي خصوصي پزشكان، كلينكيهاي پزشكي و پيراپزشكي، دامپزشكي و نظاير آنها در صورتي كه مدت فعاليت آنها كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.
مشاغل غيرتمام وقت در زمينه هاي مشاوره و نظاير آنها مشاغل مربوط به نگهداري و مراقبت از اموال، تاسيسات و ساختمان و حيوانات به شرطي كه ساعات كار كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.
مشاغل آموزشي و پژوهشي
البته ذكر مشاغل فوق مانع از اعمال ساير نظامهاي مزدي در فعاليتهاي مذكور نخواهد بود اما استفاده از نظام مزد ساعتي جز در موراد معوقه فوق موكول به اخذ موافقت وزارت ك
ار و امور اجتماعي است.
۵-۱- محاسبه حقوق ومزايا قراردادهاي مزدساعتي
در نظام مزد ساعتي، كارفرما مكلف است علاوه بر مزد ثابت، مزاياي رفاهي از قبيل حق مسكن، حق خوار بار و كمك عائله مندي را به نسبت ساعات كار محاسبه و به كارگر پرداخت نمايد.
مزد كارگراني كه مشمول نظام مزد ساعتي مي‌باشند به تناسب ساعات كار عادي كار در شبانه روز نبايد كمتر از مزد مشاغل مشابه در نظام روزمزدي باشد. در كارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه استمرار دارد يا به صورت فصلي فعاليت مي كنند كارگران مشمول مزدساعتي حق استفاده از مرخصي و تعطيلات رسمي با استفاده ازمزد را دارند.
هر گاه نوع كار طوري باشد كه تعداد ساعات كار عادي و مجموع مزد هر روز مساوي باشند مزد مذكور معادل روزهاي كار است در غير اين صورت ماخذ محاسبه، ميانگين مزد ساعتي كارگر در روزهاي آخرين ماه كاركرد وي خواهد بود.
مبلغ پرداختي به هرحال نبايد كمتر از حداقل مزد قانوني باشد. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ و ۲۰ و ۲۷ و ۲۹ و ۳۱ و ۳۲ قانون كار در مورد كارگران مشمول نظام مزدساعتي، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در كارگاههائي كه داراي عرف و رويه خاص در مورد مزد ساعتي مي‌باشند در صورتي كه بر اساس عرف و رويه موجود مزد و مزايايي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه موجود مزد و مزاياي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه مذكور مناط اعتباراست.
تغيير نظام مزد ساعتي به ساير نظامهاي مزدي در اجراي ماده ۲۶ قانون كار با موافقت كاركنان مشمول و تائيد وزارت كار و اموراجتماعي امكان پذيراست.
