بخشی از مقاله
چکیده
مسأله اتکاء استفاده کنندگان از اطلاعات مالی مستقل بر کار استفاده کنندگان از اطلاعات مالی داخلی و شناخت راه کارهایی برای هماهنگ کردن فعالیتهای آنها، با هدف کاهش هزینه حسابرسی افزایش کارایی فرآیند حسابرسی و جلوگیری از دوباره کاری های احتمالی از دیر باز در سطح جهان مطرح بوده است.در ایران نیز اخیرا شاهد تحولات و پیشرفتهایی مهمی در حرفه حسابرسی و حسابداری بودهایم که نمود بارز آن انتشار استانداردهای حسابرسی توسط کمیته فنی سازمان حسابرسی. استاندارد مربوط به ارزیابی کار و احد حسابرسی داخلی که به ارتباط بین استفاده کنندگان از اطلاعات مالی مستقل و داخلی پرداخته است، نشان دهنده اهمیت موضوع می باشد روش آماری به کار رفته در این تحقیق آزمون ضریب همبستگی - رتبه ای اسپرمن - می باشد و جامعه آماری تحقیق به مدیران ،سرپرستان و استفاده کنندگان از اطلاعات مالی ارشد سازمان حسابرسی و حسابداران مستقلی که به عنوان شریک یا مدیر و یا حسابرس ارشد در موسسات حسابرسی خصوصی معتبر شاغل هستند می باشد با توجه به نتایج بدست آمده هردو فرضیه تحقیق رد می شوند و مشخص می گردند که بین میزان تجربه و اتکای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی مستقل رابطه معنا داری وجود ندارد و همچنین بین ویژگی های حسابرسی داخلی و میزان اتکای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی مستقل رابطه معنا داری وجود ندارد.
.1 مقدمه
گزارشگری مالی یکی از مهمترین فرآورده های سیستم حسابداری است که از اهداف عمده آن فراهم آوردن اطلاعات لازم برای تصمیم گیری اقتصادی استفاده کنندگان در خصوص ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری بنگاه اقتصادی است. شرط لازم برای دستیابی به این هدف، اندازه گیری و ارائه اطلاعات ، به نحوی است که ارزیابی عملکرد گذشته را ممکن سازد و در سنجش توان سودآوری و پیش بینی فعالیت های آتی بنگاه اقتصادی موثر افتد.
گزارشگری مالی فقط یک محصول نهایی نیست، بلکه فرآیندی متشکل از چند جزء است که عوامل زیادی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر گذار هستند همچنین گزارشگری مالی نیز بر عوامل مختلفی تاثیر گذار است.طی تحقیقات مختلف رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و متغیرهای مالی و غیر مالی شرکتها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. رویکرد اصلی در این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کارایی سرمایه گذاری و عوامل تاثیر گذار بر آن می باشد.
استفاده کنندگان از اطلاعات مالی با اعتبار دادن به صورتهای مالی شرکتها، نقش حساسی را در فرآیند گزارشگری مالی ایفا میکنند اگر چه استانداردهای حسابرسی صریحاً مسئولیت خاصی را برای استفاده کنندگان از اطلاعات مالی در کشف تقلبهای احتمالی مدیریت و تحریف صورتهای مالی مشخص نکرده از طرفی استفاده کنندگان از اطلاعات مالی همواره در معرض دعاوی احتمالی استفاده کنندگان از گزارشهای مالی قرار دارند به گونهای که بعضی از این دعاوی میتوانند یک موسسه حسابرسی را از درجه اعتبار ساقط نمایند در همین راستا توجه به کار استفاده کنندگان از اطلاعات مالی داخلی از دو جهت جائز اهمیت است.
مساله رابطه بین استفاده کنندگان از اطلاعات مالی و گزارش گری های حسابداری و شناخت راهکارهایی برای هماهنگ کردن فعالیت های آنها با هدف کاهش هزینه حسابرسی افزایش کارایی فرآیند حسابرسی و جلوگیری از دوباره کاری های احتمالی از دیر باز در سطح جهان مطرح بوده است. موسسات حسابرسی برای ادامه فعالیت در دنیای امروز مجبور به استفاده از تمامی امکانات بالقوه جهت کاهش بهای تمام شده خدمات حسابرسی خود میباشند که در این راستا میتوان با اتخاذ یک شیوه صحیح و منطقی و با استفاده از خدمات واحد حسابرسی داخلی از حجم عملیات حسابرسی مستقل کاسته و در نتیجه هزینه کمتری را متحمل شوند.
تدوین استانداردهای حسابرسی از جمله استاندارد مربوط به ارزیابی کار واحد حسابرسی داخلی خود تأکیدی است بر اهمیت ارتباط بین استفاده کنندگان از اطلاعات مالی مستقل و داخلی در کشورمان از سویی تقویت و گسترش فرآیند پاسخگویی و پاسخدهی در چند سال اخیر در فضای کشور ضرورت تقویت و گسترش حرفه نوپای حسابرسی داخلی را افزایش داده است با این همه مشکلات باقی است.
بنابراین شناسایی عوامل مرتبط با ویژگیهای حسابرسی داخلی به نوبه خود میتواند باعث تقویت حرفه حسابرسی داخلی و گسترش استفاده از خدمات آن گردد - حساس یگانه و خدری ، 1382، . - 49 ضرورت دیگر پژوهش شناسایی موانع موجود بر سر راه هماهنگی موثر بین فعالیتهای حسابرسی داخلی و مستقل و یافتن راههای عملی برای کار بر استاندارد مربوط به ارزیابی کار واحد حسابرسی داخلی و بهبود احتمالی آن میباشد.
در سال های اخیر مطالعات بسیار زیادی در زمینه بررسی ارتباط میان کیفیت گزارشگری مالی یا استفاده کنندگان از اطلاعات مالی و ویژگی های شرکت ها انجام شده است . به عنوان مثال، می توان به مطالعات افرادی مانند سینگ وی1 و دسایی2 ، بازبی فرث ، کوک3 ،حسین و همکاران، والاس4 و همکاران، والاس و ناصر،والاس، لانگ 5 و لوندهولم6 ، مک نلی7 و همکاران، چاو و ونگ برن 8 ، احمد و کورتیس 9 ، ناصر و نیوسبه 10 ، فروست و پونال 11 و در ایران ثقفی و ملکیان، و نوروش ، اشاره کرد .
بررسی گزارش های سالانه شرکت ها نشان می دهد نوع استفاده کنندگان از اطلاعات مالی در چنین گزارش هایی متفاوت است و تفاوت در استفاده کنندگان از اطلاعات مالی ها به احتمال زیاد در نتیجه تفکر مدیریت و فلسفه فکری آنان و هم چنین صلاح دید آنان در مورد نوع کاربرد اطلاعات برای مقاصد سرمایه گذاری است، از سوی دیگر تصمیم های در استفاده از اطلاعات مالی معمولا در خلأ انجام نمی شود و گزارشگری مالی یکی از راه هایی است که به وسیله آن اطلاعات انتقال داده می شود و ترکیب منابع ارتباطی، کمیت و کیفیت اطلاعات استفاده شده، تحت تاثیر عوامل زیادی است که برای دریافت فهمی کلی در مورد رویه های استفاده نیازمند بررسی است.
تئوریزه کردن و ارزیابی تجربی اثرات متغیرهای موثر بر استفادهی اجباری، فضا و حدودی را ایجاد می کند که به بهبود کیفیت استفاده کمک می کند - نوروش،1377،ص. - 24 طبق نظر هیأت استانداردهای حسابداری مالی - FASB - یکی از اهداف گزارشگری مالی فراهم ساختن اطلاعاتی پیرامون وضعیت مالی، عملکرد و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری است و هدف دیگر پاسخگویی مدیران به سرمایه گذاران و مالکان است تا معلوم شود که آیا مدیران بابت منابعی که بصورت امانت به آنان سپرده شده کوتاهی کرده اند یا خیر. همچنین طبق نظر هیأت استانداردهای حسابداری مالی، گزارشگری مالی منحصر به تهیه و ارائه صورتهای مالی نیست بلکه سایر طرق ارائه و تفسیر اطلاعات را که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با اطلاعات مالی ارتباط دارد را نیز دربر می گیرد و صورتهای مالی تنها بخشی از گزارشگری مالی است - اعتمادی:27، . - 1380
صورتهای مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و همچنین یادداشتها و جداول تکمیلی است که هر یک از این صورتها به تنهایی نمی تواند کلیه اطلاعات لازم جهت تصمیم گیری را فراهم سازد بلکه بصورت سیستمی اطلاعات لازم را در اختیار استفاده کنندگان قرار می دهد چون هر یک جوانب متفاوتی از معاملات را منعکس می کند. اگرچه هر کدام اطلاعاتی را فراهم می کنند که با بقیه متفاوت است اما هیچکدام از آنها به تنهایی در خدمت تنها یک مقصود قرار ندارند.
در سده 19 میلادی در انگلستان الزامات قانونی جهت تهیه و تنظیم اطلاعات مالی بیشتر بر ترازنامه ناظر بود چون آن را فراهم کننده اطلاعات پیرامون داراییها به عنوان پشتوانه واحد تجاری و به عنوان شاخص فعالیتهای واحد تجاری می دانستند اما هر چه به پایان سده 19 و اوایل سده 20 میلادی نزدیک می شویم تأکید بر صورت سود و زیان را نیز شاهدیم یعنی تجربه نشان داده که تنها ترازنامه جهت تصمیم گیری مفید نیست بلکه صورتهای مالی بصورت یک مجموعه می توانند مفید واقع شوند - یگانه:143، . - 1382
پیشینه پژوهش
بوشمن و اسمیت، - 12 - 2013 و همچنین بیدل و هیلاری - - 2012 طی تحقیقی به این نتیجه رسیدند که شرکت هایی با استفاده صحیح و بهینه از اطلاعات مالی در گزارشگری مالی کارایی سرمایه گذاری بالا و حساسیت وجه نقد سرمایه گذاری بالایی را دارند. وارد 13 2013 ، اولین پژوهش را در مورد استفاده کنندگان از اطلاعات مالی بر عملکرد حسابرسی داخلی انجام داد . نتایج پژوهش نشان داد که صلاحیت حرفه یی، بیطرفی و کیفیت کار انجام شده می تواند به عنوان عوامل مؤثر در ارزیابی عملکرد حسابرسی داخلی باشند وارد و رابرستون14 2012 ، در کشور آمریکا اتکاء بر کار استفاده کنندگان از اطلاعات مالی را بر تکیه بر استاندارد شماره ی 9بیانیه ی استانداردهای حسابرسی، بررسی کردند .
