بخشی از مقاله
چکیده
سیستم یکپارچه اطلاعات که از تلفیق و ترکیب سیستم برنامهریزی منابع بنگاه و مدیریت استراتژیک بنگاه حاصل شده است افزون بر مزایای یک سیستم نرمافزاری جامع و به هم پیوسته، با به کارگیری بسیاری از روشهای حسابداری مدیریت، سودمندی اطلاعات حسابداری را برای مدیران به ارمغان میآورد. در این راستا پژوهشی باعنوان بررسی تأثیر سیستمهای یکپارچه اطلاعات بر سودمندی اطلاعات مالی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج انجام شد.
این پژوهش براساس هدف کاربردی، از نظر ماهیت و روش تحقیق، همبستگی، و از نظر زمانی مقطعی است. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران عملیاتی و مدیران و کارکنان واحدهای فروش و بازاریابی کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج می باشد که برابر 140 نفر بوده است. با توجه به اینکه حجم جامعه مورد مطالعه محدود بود از روش تمام شماری برای تعیین حجم نمونه استفاده شد
ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه میباشد. به منظور تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش، روشهای آماری توصیفی و استنباطی نظیر میانگین، انحراف معیار، میانه، مد، تحلیل رگرسیون به کار رفته است. دادهپردازی نیز با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شد. مهمترین نتایج بدست آمده در این پژوهش بدینگونه میباشد، سیستمهای یکپارچه اطلاعات بر سودمندی اطلاعات مالی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج تأثیرداشته است. ابعاد سودمندی اطلاعات مالی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج متأثر از سیستمهای یکپارچه اطلاعات بودهاند.
مقدمه
اطلاعات مالی1 مهمترین نوع اطلاعاتی است که در تصمیمگیریهای اقتصادی مؤثر است. همچنین مهمترین نوع اطلاعاتی است که تصمیمگیرندگان مختلف نسبت به یک مؤسسه یا سازمان به آن احتیاج دارند. لازم است که اطلاعات مربوط به مؤسسات و سازمانها به نحوی فراهم شود که برای تصمیم-گیریهای مختلف مفید و قابل استفاده و در انجام دادن و کنترل عملیات مؤثر باشد
سیستم اطلاعات مدیریت، سیستمی است که دادهها و اطلاعات مورد نیاز مدیران را تهیه و در اختیار آنها میگذارد. سیستم اطلاعات مدیریت تعیین میکند که چه اطلاعاتی، در چه زمانی و در چه مکان و شرایطی باید به مدیر داده شود تا او با صرف کمترین هزینه و امکانات و با در اختیار داشتن بیشترین فرصت مبادرت به اتخاذ مناسبترین تصمیم نماید. این سیستم از فعالیتهای بخشی و نیز مدیران سطوح میانی از طریق ارائه اطلاعات و گزارشات تلفیقی پشتیبانی میکند. اطلاعاتی که به وسیله سیستمهای اطلاعاتی مدیریت تهیه میشود برحسب نیاز استفادهکنندگان باید از ویژگیهای »به موقع بودن«، »مربوط بودن« و »صحت« برخوردار باشد و با در نظر گرفتن این خصوصیات طراحی شود
امروزه مدیران در سازمانها و شرکتها با بسیاری مسائل مربوط به اطلاعات مالی و قابل اتکا بودن این اطلاعات رو به رو هستند که همه آنها را نمی-توان با ساز و کارهای فنی و توسعه تکنولوژی حل و فصل کرد. حل و فصل بسیاری از مسائل پیش روی شرکتها احتیاج به توجه بیشتر به ساختار سازمانی واطلاعات مالی و همچنین چگونگی توسعه گروههای کاری مؤثر دارد از سویی سیستمهای یکپارچه اطلاعات، یکی از اجزای مهم و تعیینکنندهی کارآیی هر سازمان محسوب می شود. استفاده از سیستمهای یکپارچه اطلاعات مناسب بهبودهای اساسی را در عملکرد سازمان موجب میشود.
یکی از مشکلات اساسی بر سر راه کارایی و اثر بخشی سازمانها مسائل ساختاری آنها است، بسیاری از ساختارهای موجود به طور سنتی طراحی شده و احتمالاً با وظایف فعلی آنها سازگاری نداشته و تحولات محیط امروزی را مدنظر قرار نداده و در بعضی موارد مطابق با نیازهای کنونی سازمان و جامعه بنا نشده و بعضاً به ابعاد انسانی و انگیزش نیروی کار توجهی ندارد. با توجه به اینکه یکی از وظایف اصلی مدیران سازماندهی است و سازماندهی نیز فرآیندی یکباره نمیباشد. و باید هراز گاه نسبت به کارا بودن سیستم ساختاری و تناسب آن با سایر ابعاد محتوای اقدام مقتضی به عمل آید، با توجه به خلأ اطلاعاتی موجود در این زمینه، پژوهشهایی از این دست میتواند مدیران و مسئولان مربوطه را در بازنگری و سازماندهی مجدد ساختار سازمانی به منظور افزایش توان و کارایی آن برای دستیابی به اهداف سازمان در شرایط متغیر کنونی یاری رساند
سیستم یکپارچه اطلاعات که از تلفیق و ترکیب سیستم برنامهریزی منابع بنگاه و مدیریت استراتژیک بنگاه حاصل شده است افزون بر مزایای یک سیستم نرمافزاری جامع و به هم پیوسته، با به کارگیری بسیاری از روشهای حسابداری مدیریت و یا بهرهگیری از مزایای نامحدود فناوریهای نوین اطلاعاتی، بهبود تصمیمگیری استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی، افزایش اتحاد سازمانی و سودمندی اطلاعات حسابداری را نیز برای مدیران به ارمغان می-آورد
امروزه اطلاعات به سلاحی برای امتیازات اقتصادی و اجتماعی تبدیل گردیده است. گسترش و دامنه اطلاعات و سهم مؤثر و تصمیمگیریها و پیشرفت های اجتماعی موجب تحولات بنیادی در جوامع گردیده و این همان انقلاب سیاسی اطلاعات است. اطلاعات به همان اندازه که در تصمیمگیریها و برنامهریزیها نقش مهمی دارد، موجب بالا رفتن آگاهیها، بینش فردی و تغیر رفتار در اجتماعات نیز گردیده است
از آنجا که کیفیت اطلاعات مالی یکی از عوامل کلیدی موفقیت سازمانها و شرکتها در محیط پررقابت کنونی است. نظام حسابداری و شخصیت سازمانی سازمانها و شرکتها باید بگونهای باشد که سیستمهای اطلاعاتی آنها را در جهت ارائه اطلاعات با کیفیت سوق دهد. بررسی نوشتارهای موجود در زمینه مدیریت کیفیت، کیفیت اطلاعات، و سیستمهای اطلاعاتی حسابداری نشاندهنده وجود خلأ تحقیقاتی در خصوص تبیین عوامل سازمانی تأثیرگذار بر کیفیت اطلاعات مالی است
شرکتهای کوچک و متوسط شهر یاسوج در نظام جدید اقتصاد که به سمت تداوم ارتباطات الکترونیکی در حال پیش روی است نیاز دارند که هر چه بیشتر در در این زمینه موفق باشند و بوسیله آن سودآوری بیشتری داشته باشند. بکارگیری سیستمهای یکپارچه اطلاعات برای کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج فایدههایی را در بر دارد که شامل، کمشدن کاغذ بازیهای اداری، کم شدن هزینههای مربوط به اشتباهات، سهولت وارد شدن به بازارهای جدی، میباشد و از اهمیت زیادی برخوردار میباشد بکارگیری این نوآوری جدید در شهر یاسوج، توسط شرکتها چه کوچک و چه بزرگ موجب خلق مزایای متعددی میشود و این مزایا سبب تقویت انگیزه این شرکتها به این پدیده شده است. شرکتهای کوچک و متوسط به دلیل نقش مهم در اقتصاد در صورت بکارگیری سیستمهای یکپارچه اطلاعات میتوانند بهرهوری و کارآیی کل سیستم اقتصادی را ارتقاء بخشند.
بنابراین عوامل بسیاری با کیفیت اطلاعات مالی مرتبط است که در پژوهش حاضر سعی گردیده است تا رابطه سیستمهای یکپارچه اطلاعات با کیفیت اطلاعات مالی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهر یاسوج مورد بررسی قرارگیرد. بنابراین با توجه به موارد ذکر شده شناخت سیستمهای یکپارچه اطلاعات و تأثیر آن بر کیفیت اطلاعات مالی از عوامل کلیدی موفقیت در کسب و کارهای گوچک و متوسط شهر یاسوج است. نظام حسابداری دانشگاه علوم پزشکی باید بگونهای باشد که سیستمهای یکپارچه اطلاعات مدیریت را در جهت ارائه اطلاعات با کیفیت سوق دهد. به طور کلی پژوهش حاضر برای پاسخگویی به سؤال زیراست: آیا سیستمهای یکپارچه اطلاعات با سودمندی اطلاعات مالی رابطه دارد؟
ادبیات تحقیق
شرکتها اطلاعات مرتبط با نتایج عملکرد و وضعیت مالی خود را در صورتهای مالی افشاء میکنند. افشا به انتقال و ارائهی اطلاعات اقتصادی اعم از مالی و غیرمالی، کمّی یا سایر اشکال اطلاعات مرتبط با وضعیت مالی و عملکرد مالی شرکت گفته میشود. در صورتی که به واسطهی مقررات و وضع قوانین افشای اطلاعات الزامی شده باشد، افشا اجباری است و به افشای اطلاعاتی که تحت تأثیر قوانین خاص نباشد، افشای اختیاری گفته میشود
نقش اصلی گزارشگری مالی2، انتقال اثربخش اطلاعات به افراد برون سازمانی به روشی معتبر و به موقع است. مدیران میتوانند از آگاهی خود درباره فعالیتهای تجاری شرکت برای بهبود اثربخشی صورتهای مالی، به عنوان ابزاری برای انتقال اطلاعات به سرمایهگزاران و اعتباردهندگان بالقوه، استفاده نمایند
از آنجا که هدف گزارشهای مالی، تهیه اطلاعات مفید برای سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و سایر اشخاص ذینفع و ذیعلاقه میباشد، اطلاعات مندرج در این گزارشها باید دارای ویژگیها و خصوصیات کیفی ویژهای باشد. هیأت تدوین استانداردهای حسابداری مالی، عوامل مؤثر بر صورتهای مالی و اطلاعات مندرج در آنها را که منجر به مفیدشدن این اطلاعات میگردد بیان نموده است. این هیات سلسله مراتب ویژگیهای کیفی اطلاعات را به شرح زیر بیان مینماید:
قابل فهم بودن : اطلاعات زمانی مفید هستند که قابل فهم باشند. قابل فهم بودن3 اطلاعات، نوعی ویژگی است که به دانش و آگاهی استفادهکنندگان این اطلاعات اشاره میکند. به همین دلیل به این ویژگی، ویژگی مخصوص استفادهکننده، نیز اطلاق میگردد. باید توجه داشت که به دلیل تعدد استفاده کنندگان و اختلاف سطح دانش آنها، آنچه برای یکی قابل فهم است ممکن است برای دیگری قابل فهم نباشد، بدینطریق ویژگی قابل فهم بودن، به دانش استفادهکنندگان اطلاعات بستگی دارد
مربوط بودن4 :اطلاعات برای اینکه قابل استفاده باشند باید به نیازهای تصمیمگیری استفادهکنندگان مربوط باشند. اطلاعات آنگاه دارای کیفیت مربوط بودن هستند که بتواند از طریق کمک به استفادهکنندگان درارزیابی رویدادهای گذشته، حال و آینده، یا از طریق تأیید یا اصلاح ارزیابی گذشته آنها، تصمیمات اقتصادی آنان را تحت تأثیر قرار دهند. جهت مربوط بودن اطلاعات نه تنها باید آیندهنگر باشد، بلکه باید مقایسه بین راه کارها را نیز فراهم سازد
سیستمهای مدیریت
همچون تمام پدیدههای علمی نوین، سیستمهای طراحی شده و ایجاد شده مذکور نیز روز به روز دچار تغییر و تحول5 شدهاند. در طی چند سال اخیر، تحولات شگرفی در بحث سیستمها بوجود آمده است. قوانین و ضوابط حاکم بر این ساز و کارها، تغییرات زیادی داشتهاند و روالهای موجود در آنها، نحوه ترسیم اهداف و روشهای پیشبرد کارها بسیار دگرگون گشتهاند. در عین حال در تمام این تحولات یک موضوع اساسی، ثابت مانده است و آن هم این است که هدف از تمام این تغییرات، دستیابی به سیستمهائی است که بیشترین انطباق را با نیازهای ابراز شده داشته و کاربردیترین صورت را به خود گرفته باشند