بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حا ضر با هدف برر سی رابطه چندگانه هیپنوتیزم پذیری، ا ضطراب با خود اثربخ شی در میان دان شجویان دان شگاه آزاد ا سلامی واحد اهواز در سال تحصیلی 92-93 انجام گردیده است. روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز که در سال تحصیلی 92-93 مشغول به تحصیل هستند ت شکیل میدهند که به تعداد 200 نفر به صورت ت صادفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پر س شنامههای ارزیابی سنجش میزان هیپنوتیزم پذیری آپولونین - اودی سین- دیونی سین، پر س شنامه ا ضطراب بک1 و خود اثربخ شی GSE جهت اندازه گیری متغیرها ا ستفاده شد. جهت تجزیه تحلیل اطلاعات از روشهای آمار تو صیفی - میانگین، انحراف معیار و واریانس - و آمار ا ستنباطی - آزمون همبستگی پیرسون - استفاده شده است. اطلاعات حاصل با نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و نشان دادند که و متغیر هیپنوتیزم پذیری با برابر با 0,033و اضطراب مساوی با -0,272 میتواند به طور معنی داری خود اثربخشی را پیش بینی کند.
کلمات کلیدی: هیپنوتیزم پذیری، خود اثر بخشی، اضطراب، دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد واحد اهواز.
.1 مقدمه
اضطراب از کلمه - Anxietas - که به معنای ناآرامی میباشد گرفته شده است و به حساسیتهای جسمانی و روانی که در پاسخ، تهدید اعم از تهدید حقیقی یا خیالی به وسیلهی ارگانیزم ابزار ایجاد می شود اشاره میکند . همچنین ا ضطراب ممکن است در پاسخ به آنچه که موجب تهدید »اعتماد به نفس« میشود یا از پیدایش موقعیتی که شخص در آن وضعیت از انجام کاری خارج از حدود توانایی اوست احساس فشار میکند به وجود میآید - حجتی،. - 1391ا ضطراب نوعی خود ا شتغالی ذهنی ا ست که با عث تردید درباره تواناییهای خود شخص می شود غالباً به ارزیابی منفی، عدم تمرکز حواس، واکنشهای جسمانی، عملکرد نامطلوب تحصیلی فرد منجر میگردد.
بر ا ساس نو شته های نجاریان و همکاران، گر سینگر1 روانپز شک آلمانی عقیده دارد که اغلب اختلالات روانی2 معلول تأثیر م ستقیم یا غیر مستقیم آشفتیگهایی در کنش مغز است امیل کراپلین3 که مطالعاتش تحت تأثیر گرسینگر قرار دارد بر این باور است که رفتار غیر عادی آشفتگیهای عضوی میباشد .به نوشته اولتمز4 و همکاران - 1985 - مطالعاتی که اخیراً توسط اندیشمندانی چون کاری5، گاتزمن6، گیلفورد7، مورای8، و فولکرد9 صورت پذیرفته است نیز نشان میدهد که عوامل ژنیتیکی در بروز اختلاف وسواس- اجبار و اضطراب موثرند.طبق نظریه کلاسیک فروید اختلالهای روانی ناشی از اضطراب هستند که از ناتوانی کودک در از بین بردن تعارضهای مراحل مختلف رشد ایجاد میشوند - کاستلو، . - 1967
در واقع، ا ضطراب واکنش ناآگاهانه فرد ن سبت به تعاملات سر کوفته و اعلام خطر برای خود ن سبت به برخی تجارب گذ شته مح سوب میگردد. راجرز10 یکی دیگر از پی شوایان نه ضت ان سانگرای، اختلال روانی را نتیجه اختلاف بین خود واقعی و خودآرمانی میداند. وی عقیده دارد که فرد اغلب رفتارهایی را اختیار میکند که با ادراک او از خوی شتن هماهنگ با شد. بر طبق نظر او زمانی که تعار ضی بین تجارب واقعی زندگی و پندار فرد از خوی شتن به وجود آید فرد م ضطرب شده و سعی میکند با مخدودش کردن تجربه ای که با خود پنداره اش در تضاد است و یا اینکه انکار آن تجربه، نسبت به آن واکنش دفاعی نشان دهد. - همان منبع - رویکرد رفتاری نیز برای درمان اختلالات اضطرابی از روشهای غرقه سازی11 و سرمشق دهی12 نیز استفاده میکند.به نوشته
آزاد - - 1372 در روش غرقه سازی فرد مبتلا به اضطراب به سرعت در معرض محرکهای بسیار شدید قرار میگیرد. در روش سرمشق دهی که هدف ک سب مهارتهای رفتاری یا ایجاد اح ساس شای ستگی در مراجع ا ست، رفتار درمانگر سعی در انجام دادن رفتاری دارد که انتظار میرود مراجع نیز آن را تکرار نماید. مواجهه به شکل تحمیلی با عامل اضطراب نیز یک روش دیگر کاهش اضطراب به شمار میرود.با پذیرش این اصل که انسان مجموعه ای از جسم و روح، یا روان و تن است به این حقیقت میرسیم که با تقویت روان میتوان جسم بیمار را نیز نیرویی تازه بخشید یا به اصطلاح در کالبد او روح تازه ای دمید.
انسان در تمامی لحظات، آگاهانه یا ناآگاهانه در کلیه جنبههای زندگی در جستجو و تلاش برای یافتن و حفظ تعادل و توازن است. هرگاه نیرویی این توازن و تعادل را بر هم زند، نیرویی متضاد در وجود شخص ایجاد میشود که تقابل آن با نیروی بیرونی موجب بروز بیماریهای جسمی یا آشفتگی و اضطراب روحی خواهد شد. پریشانیهای روحی بر خلاف ناراحتیهای جسمی قابل رؤیت نیستند و حتی در برخی موارد یک آشفتگی روحی خود را به صورت یک بیماری ج سمی آ شکار میکند و تا زمانی که عامل روحی اولیه از بین نرفته ا ست، بیماری ج سمی نا شی از آن نیز درمان نمیپذیرد. بی شتر تجربههای زندگی در ضمیر ناخودآگاه ذهن ما ثبت می شود.
بر پایه نتایج پژوهشهای روان شنا سان، روان آگاه یک انسان سالم قادر است در هر ثانیه 126 واحد اطلاعاتی را مرور و بررسی کند، در حالی که این رقم در روان ناآگاه به بیش از یک میلیون واحد اطلاعاتی در هر ثانیه میرسد. دستگاه خون، تنفس، تنظیم حرارت بدن، و تنظیم ضربان قلب تحت تأثیر روان ناآگاه اداره و تنظیم می شوند. حتی فعالیتهای ب سیار معمولی مغز مانند بویایی، چ شایی، بینایی و شنوایی که به نظر آگاهانه میآیند نیز در ابتدا باید به وسیله روان ناآگاه1 شناسایی شوند و پس از آن در حیطه روان آگاه نفوذ کنند . با توجه به این نکات میتوان دریافت که بیشتر تجربیات زندگی ما در روان ناآگاه صورت میگیرد.
نابسامانیهای محیطی همیشه اتفاق می افتند و این در حالی است که روان انسان تلاش میکند تا در هر لحظه با فشارهای روحی و جسمی ناشی از این عوامل و نابسامانیها مبارزه کند و آنها را به یک تعادل نسبی برساند. هرگاه فشار این نابسامانیها از حد قابل تحمل انسان فراتر رود امکان بروز علایم و آثار بیماریهای گوناگون وجود دارد. در اغلب موارد علایم این بیماریها در نقاطی از بدن که پیش از این دچار آسیب دیدگی یا ضعف بودهاند نمایان میشود.مثلاً علایم ناشی از یک ف شار روحی2 شدید میتواند در محل یک شک ستگی قدیمی و بهبود یافته ا ستخوان دوباره درد ایجاد کند. اغلب مردم این نوع دردها را به عنوان دردهای عصبی3 میشناسند. - همان منبع - در بی شتر موارد در ناحیه ای که دچار درد ع صبی ا ست هیچ گونه ناهنجاری ج سمی یافت نمی شود و هیچگونه ارتباط م شخ صی بین جراحت قبلی و آثار بیماری جدید وجود نخواهد داشت.
مسئله کلیدی دیگری که در مورد اینگونه بیماریها میبایستی به آن توجه دا شت، این ا ست که م سائل و م شکلات م شابه میتواننددر افراد مختلف عکس العمل های متفاوتی را ایجاد کنند. مثلاً مرگ مادر در خانواده ای میتواند فرزندی را اسیرافسردگی کند، اضطراب را برای فرزند دیگر به همراه داشته باشد و در فرزند سوم هیچ گونه تأثیری بر جای نگذارد. این در حالی است که هر سه فرزند به مادر خود علاقمند بودهاند و به او عشق میورزیدهاند. در این موارد بدون کمک هیپنوتیزم نمیتوان به علت ایجاد تغییرات متفاوت به و سیله یک محرک م شابه پی برد. اما با رو شن شدن علت از طریق کاربرد روش هیپنوتراپی میتوان امکانات گسترده ای را برای از میان بردن آن و بهبود وضع بیمار فراهم آورد - همان منبع - .
کاربرد دو شیوه هیپنوآنالیز4 و هیپنوتراپی5 در ت شخیص عامل ا صلی بروز بیماریهایی که از نظر ج سمی هیچ گونه دلیلی برای ایجاد آنها وجود ندارد و یا نمیتوانهیچ نشانه ای از علایم رنج آور را در بدن بیمار یافت، بسیار مؤثر خواهد بود. مثلاً اگر شخصی از تنگی نفس رنج میبرد اما در بررسیهای بالینی هیچگونه نشانه ای از بیماری دستگاه تنفسی در وی یافت نمیشود، میتوان علت بروز بیماری را در اضطرابها و فشارهای روحی فرد جستجو کرد. در این گونه موارد اضطراب و فشارهای روحی در طی سالیان متوالی روی هم انباشته شدهاند و در نهایت آثار خود را به صورت یک بیماری جسمی آشکار کردهاند. به جرئت میتوان گفت که اغلب بیماریهایی که به این شکل بروز میکنند و در ا صطلاح پز شکی بیماریهای روان - تنی6 نام گرفتهاند، در خاطرات گذ شته و اح سا سات نهفته در روان ناآگاه بیمار ریشه دارند.
احساسات و خاطراتی که روان آگاه به علل و دلایل گوناگون از جمله احساس گناه آنها را سرکوب کرده و در ظاهر به باد فراموشی سپرده است .این گونه بیماریها یا بیماریهایی که بخشی از علل آنها روان تنی است همه از یک معادله ساده پیروی میکنند : آمادگی قبلی + فشار روحی = بیماریهای روان تنی آمادگی قبلی میتواند شامل وضع سلامت جسمی و روحی شخص در گذشته، قابلیت و صلاحیت کنونی روحی وی و همچنین تأثیر عوامل محیطی باشد. فشارهای روحی میتواند به مجموعه ای از ترسها، اضطرابها و نگرانیهای واقعی یا خیالی شخص مربوط باشد. این فشارها ممکن است حقیقی باشند یا تنها در تخیل انسان رخ دهند. فشارهای محیطی شامل حوادث ناگواری است که درست پیش از ظهور علایم بیماری برای بیمار اتفاق افتاده با شد. شرایطی مانند مرگ افراد خانواده، وقوع جنگ، حوادث طبیعی، شرایط ناب سامان مالی و اجتماعی، مشکلات خانوادگی و... میتوانند دست به دست هم دهند و محیط مساعدی را برای ایجاد بیماری روان تنی، در شخص مساعد فراهم آورند - همان منبع - .
