بخشی از مقاله
زمینه: ارتباط یادگیري با شرکت در کارگاه هاي آموزشی کتابداران انجمن کتابداري و اطلاع رسانی.
هدف: تغییرات سریع در عصر اطلاعات فراگیري دائمی فنون جدید و ارزیابی آنها را الزمی ساخته است. برگزاري کارگاه هاي آموزشی در جهت تداوم فراگیري و اثر بخشی آن ضروري به نظر می رسد. از این رو پژوهش حاضر به رابطه یادگیري با شرکت در کارگاههاي آموزشی انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان می پردازد.
روش: روش پژوهش، از نظر هدف کاربردي، و از نظر ماهیت پیمایشی و تحلیلی است. جامعه آماري شامل 156 نفر از اعضاي انجمن تا سال 1393که در دوره هاي آموزشی شرکت کرده اند. داده ها بوسیله پرسشنامه محقق ساخته که سطح یادگیري را می سنجد گردآوري شده است.
یافتهها: نتایج به دست آمده نشان داد، هر چه اجراي کارگاه هاي آموزشی زیادتر شود به همان نسبت بر میزان یادگیري و مهارت فراگیران افزوده خواهد شد. مقایسه میانگین نمره هاي کتابداران مرد با زن، مقایسه میانگین نمره هاي بین مدارك مختلف تحصیلی و بین گروه هاي سنی مختلف تفاوت معناداري وجود ندارد.
کاربردهاي احتمالی: نقشه راه براي برنامه ریزي هرچه بهتر کارگاه هاي آموزشی که انجمن کتابداري و اطلاع رسانی برگزار می کند.
اصالت/ارزش: این مقاله ازنظر ارزش برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد می باشد.
مقدمه و بیان مسئله
در عصري که دانش بشري هر 5 سال یکبار منسوخ گردیده و اطلاعات و دانش جدید جایگزین آن میگردد - شریعتمداري، 1383، ص. - 26انسان ها ناگزیرند براي مواجه شدن با مسائل روزافزون و جدید سازمانی و حل آنها، همواره خود را با دانش و فناوري هاي جدید مجهز نمایند - صدري ، 1383، ص. - 24 از آنجاکه نیروي انسانیکارآمد، با ارزشترین منبع هر سازمانی به حساب میآید قسمت اعظمسرمایه گذاري ها، معطوف به نیروي انسانی گردیده است.
مهمترین ابزاري که در این منظور مورد استفاده قرار می گیرد آموزش است که با هدف ارتقا کیفی سطح مهارت، دانش و نگرش افراد موجب توانمندي افراد در ایفاي وظایف خود و کامیابی سازمان، مورد استفاده قرار می گیرد به دنبال دوره ها و کارگاه هاي آموزشی بحث ارزشیابی نیز مطرح می شود که این قسمت بنیادي ترین مرحله برنامه ریزي آموزشی محسوب می شود. آموزش دهندگان براي حفظ اقتدار برنامه، مدام اقدام به ارزشیابی آموزشی خود می نمایند.
1377، ص. - 177 بدون شک ارزشیابی یک فرآیند مداوم وجزء جدا نشدنی برنامه هاي آموزشی نیروي انسانی قلمداد شده و حلقه اتصال و تعامل کلیه عوامل یک برنامه آموزشی - درونداد، فرآیند، برونداد - بهحساب میآید. بنابراین، می توان مطرح نمود که ارزشیابی آموزشی، روشی مستمر و پویا براي شناسایی خطاها و کمبودهاي فرآیند یاددهی یادگیري است - مهجور، 1374،. - 66 با توجه به تحولات اخیر در حوزه کتابداري واطلاع رسانی - نشر الکترونیکی، وب2،کتابخانه2، آراساس، بلاگ ها، ویکی ها، خدمات پیام کوتاه - پیامک - ، پادکست، وب سایت ترکیبی6، تگ گذاري، فاکسونومی ، نرم افزار منبع باز، دستیابی آزاد و نظایر آن - ، هماهنگ شدن کتابداران با این تغییرات و کسب دانش مهارتهاي جدید یک ضرورت انکار ناپذیر براي جامعه کتابداران است.
در عصري که همواره قالب هاي اطلاعاتی و روشهاي بازیابی اطلاعات تغییرمی کند، تنها با کسب مهارتهاي جدید است که می توان همگام با فناوریهاي جدید و تغییر رفتار اطلاع یابی کاربران پیش رفت و نیز به انتظارات جدید کاربران، پاسخ داد، چرا که گستره وسیعی از فناوري هاي اطلاعاتی در کارهاي مرتبط با اطلاعات، نیازمند تغییر در شکل خدمات و در نقش ومسوولیت متخصصان اطلاعات است.
در ایران آموزش ضمن خدمت براي کتابداران عمدتاً در چند شهر بزرگ از قبیل تهران و مشهد و شیراز و فقط در کتابخانه هاي مرکزي دانشگاه ها صورت می گیرد. این دوره ها عمدتاً از سوي انجمن کتابداران استانی برگزار می گردد. انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران - شاخه خراسان - نیز یکی از انجمن هاي فعال است و سالانه کارگاه هاي متعددي را در زمینه هاي مختلف بویژه مباحث نوین و روز کتابداري برگزار می نماید. تا کنون تحقیقی در زمینه میزان اثربخشی دوره هاي برگزار شده از سوي انجمن کتابداري در تهران و استانهاي مختلف صورت نگرفته است. لذا در راستاي هدف مذکور در این پژوهش بر آنیم به این سؤال پاسخ دهیم که آیا میان برگزاري کارگاه و یادگیري فراگیران رابطه معنی داري وجود دارد؟
اهداف پژوهش
هدف کلی:
- رابطه یادگیري کتابداران با شرکت در کارگاه هاي آموزشی انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان می باشد. هدفهاي فرعی عبارتند از:
- بررسی تاثیر برگزاري کارگاه هاي آموزشی انجمن کتابداري واطلاع رسانی ایران شاخه خراسان بر میزان افزایش دانش فراگیران - یادگیري -
- بررسی رابطه جنسیت با مولفه یادگیري در کارگاه هاي آموزشی انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان
- بررسی رابطه تحصیلات با مولفه یادگیري در کارگاه هاي آموزشی انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان
- بررسی رابطه سن و اشتغال با مولفه یادگیري در کارگاه هاي آموزشی انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان
فرضیه پژوهش
همانطور که مطالعه متون پیشین نشان داد، با توجه به این که در مورد رابطه یادگیري با شرکت در کارگاه هاي آموزشی کتابداران انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان تا کنون تحقیقی انجام نشده است. نتایج این تحقیق می تواند مسؤولین انجمن را در جهت انتخاب نوع و موضوع کارگاه ها، نحوه برگزاري آنها و شناسایی نقاط قوت و ضعف آنها به منظور تأثیرگذاري بیشتر آنها یاري رساند. از این رو، یک فرضیه اصلی پژوهش شکل گرفت: میان برگزاري کارگاه هاي آموزشی توسط انجمن کتابداري و اطلاع رسانی ایران شاخه خراسان با میزان افزایش دانش فراگیران رابطه معنی داري وجود دارد - یادگیري - .
پیشینه پژوهش
به منظور آشنایی با یافتههاي پژوهشی در این زمینه، برخی از مطالعاتی که میتواند روشنکننده درباره مسئله موردنظر باشد به طور خلاصه ارائه میشوند: پرستو یاسی - - 1392 به بررسی میزان اثر بخشی کارگاه هاي آموزشی ضمن خدمت معلمان راهنمایی ناحیه 1 شهرستان ارومیه، از دیدگاه معلمان و مدیران در سالهاي تحصیلی91-92 با استفاده از مدل کرك پاتریک پرداخت، تا از این رهگذر نقاط ضعف و آسیب هاي وارد بر این کارگاه ها را شناسایی کند.
نتایج حاکی از این است که طی کردن کارگاه ها فقط موجب تحقق اهداف معلمان شده است.و نتایج آزمون یومن ویتنی نشان می دهد که بین دیدگاه معلمان ومدیران راهنمایی ناحیه 1 شهرستان ارومیه درخصوص تاثیرکارگاه هاي آموزشی بر تحقق اهداف سازمانی - نتایج - و نیز درخصوص تاثیر کارگاه هاي آموزشی - جهت بهبود رفتار - تفاوت معناداري وجود ندارد. حسن لطفی - - 1393 در پژوهشی به ارزیابی اثربخشی کارگاه هاي ضمن خدمت دبیران تربیت بدنی استان آذربایجان غربی بااستفاده از مدل ارزیابی کرك پاتریک پرداخت. نتایج نشان داد که از نظر دبیران تربیت بدنی استان آذربایجان غربی، محتوا و میزان یادگیري از کارگاه هاي ضمن خدمت در سطح متوسط وکیفیت مدرسان و میزان یادگیري از کارگاه ها در سطح پایین تر از متوسط است.
زهرا قارلی - - 1394 تحقیقی در زمینه میزان اثربخشی کارگاههاي آموزشهاي برگزار شده در شهرداري بر اساس الگوي ارزشیابی کرك پاتریک انجام داد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که برگزاري کارگاههاي آموزشی از دید شهرداران در تمامی سطوح به استثناء سطح دوم تاثیر معنیداري داشتهاست این در حالی است که مدیران مالی برگزاري این کارگاهها را در تمامی سطوح بیتاثیر دانستهاند. علاوه بر این نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهد که برگزاري این کارگاهها در سطح دوم از نظر شهرداران و مدیران مالی بیفایده بودهاست.
پالیچینو - 2007 - 1 به بررسی مزیتهاي استفاده از سطوح چهارگانه کرك پاتریک به ارزیابی کارگاه هاي آموزشی پرداخته است و پیشنهادات و رهنمودهایی براي هماهنگی سازمانهایی که از مدل کرك پاتریک استفاده می کنند، در ارزیابی اثربخشی کارگاه هاي آموزشی ارائه کرده است. وانگ و دیگران - 2008 - 2 در پژوهشی به ارزیابی اثربخشی برنامه آموزش خدمات اورژانسی - فوري - به کارکنان بهداشت همگانی در چین بر اساس مدل کرك پاتریک پرداختند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در پیش آزمون و پس آزمون به ترتیب سطوح دانش، نگرش و رفتار فراگیران 99 و 95 درصد معنادار می باشد که کارگاه را به لحاظ علمی و عملی معتبر گزارش کرده اند.
لاي وادیت - 2010 - 3در مقاله اي با عنوان " گام برداشتن در جهت بهبود اثربخشی آموزش ضمن خدمت کارکنان از طریق مربیگري" بیان می کنند که مربی این کارگاه ها به طور گسترده اي به عنوان یک جنبه مهم براي آماده سازي حرفه اي کارکنان تازه کار به رسمیت شناخته شده است. یافته ها نشان دادکه تعامل پویا بین مربیان آموزش ضمن خدمت ،کارکنان و اساتید دانشگاه ها به شکل فرصت هاي یادگیري براي کارکنان در آموزش هاي حین خدمت درآمده است. چوي - 2010 - 4تحقیقی را با عنوان تاثیر برگزاري تحقیقات کاربردي مشارکتی بر برنامه آموزش ضمن خدمت معلمان انجام داد،نتایج نشان داد اجراي این کارگاه ها در برنامه آموزش ضمن خدمت معلمان ،سهم بسزایی در ساختار دانش معلمان دارد و به شیوه هاي مفید تدریس عملی آنها کمک می کند واعتماد به نفس آنها را در تدریس افزایش می دهد.
