بخشی از مقاله
چکیده
هدف ما در انجام این مقاله، نقش آموزش و پرورش و همهچنین معلمان در کاهش آسیبهای اجتماعی جامعه هدف موردنظر ما است. دانشآموزان این سرزمین، سرمایههای اصلی این کشور هستند. آموزش و پرورش لازم است با ایجاد بستر لازم و خوب برای افزایش سطح آگاهی و رفتار و علم دانشآموزان، آنها را در برابر انجام و انواع رفتارها و آسیبهای اجتماعی دور نگه دارد. آسیبهای اجتماعی باعث کندکردن و گاهی از بین برنده چرخه توسط اجتماعی است.
هرگونه معادلاتی برای بهبود عملکرد اجتماعی و یا برداشتن موانع از جلوی چرخهای توسعه برای رفع و پیشگیری به ویژه آسیبهای اجتماعی به معنای موفقیت در عملکرد بهتر و همچنین جلوگیری از عقبافتادگی آسیبهای اجتماعی است. میتوان گفت آگاهی لازم از مهارتهای زندگی میتواند زمینهساز پیشگیری از آسیبهای اجتماعی اولیه تأثیرگذار است. نگهداشت آموزش همراه با تأکید زیاد بر سه حوزه - آگاهی، نگرش، عملکرد - میتواند دارای بیشترین اربخشی باشد.
میتوانیم بیان کنیم که آموزش درست همراه انجام و عملکردن به آنها زمینهساز پیشگیری از آسیبهای اجتماعی است و این امر باید در امر سیاستگذاری و همچنین برنامهریزی موردد توجه قرار گیرد. مدرسه به دلیل انجام نقشی بیبدیل در امر آموزش و تربیت و همچنین جایگاه بسیار عالی آن، میتواند زمینهساز ارتقا جهت مراقبت و توانمندی در برابر آسیبهای اجتماعی شود. باید بیش از پیش به دو نهاد خانواده و مدرسه در کنار هم توجه کرد.
مقدمه
آسیبهای اجتماعی مهمترین عامل تهدیدکننده در هر جامعهی جسمانی امروزه است. هر جامعهای بر همصدایی میان اعضای جامعه با رفتارهای اجتماعی آن و هنجارهای آن برقرار است. اگر هر نفر بخواهد رفتارهای خلاف هنجار اجتماعی آن انجام دهد، جامعه نمیتواند آنچه را نیاز است انجام دهد. بنابراین دچار بینظمی و هرج و مرج میشود. بنابراین جامعه فوراً سیستمهای کنترلی خود را - رسمی و غیررسمی - را فعال میکند تا افراد خاطی را چه به آرامی و چه به زور وادار به هماهنگی با رفتار اجتماعی کند.
اگر این سیستمها نتوانند فرد خاطی را مجبور به انجام اعمال کنند و افراد همچنان به این کار ادامه دهند، ممکن است جامعه و همچنین نظامهای اجتماعی همچون سیاسی و اقتصادی، اجتماعی ب خطر افتد. یکی از نهادهای اجتماعی که میتواند نقش پررنگی در همسوسازی افراد به هنجارهای جامعه، عملکرد خوبی داشته باشد، آپ است. آپ میتواند یکی از بهترین نهادهای همسوسازی جامعه با هنجارهای آن باشد. اگر این نهاد نتواند تمامی وظایف محموله خود را به درستی انجام دهد، جامعه و همچنین مدرسه دچار انواع مشکلات است زیادی میشود.
بنابراین امنترین مکان برای پرورش انسانها مطابق جامعه، مدرسه است و نقش بسیار مهمی در هماهنگسازی و پرورش انسانهای همسو با جامعه ایفا میکند که میتواند برای افراد زندگی بسیار بانشاط و همراه نشاط و تربیت انسان درست باشد. در همه جای دنیا نوجوانان و جوانان در مدارس هستند. این گروه که در هفته ساعت طولانی را در مدرسه هستند، در مهمترین مقطع زندگی خود هستند. کوچکترین بیتوجهی در امر آموزش و پرورش میتواند هزینههای بسیار زیادی را به جامعه در آینده در بخشهای دیگر از همزیستی افراد به جامعه تحمیل کند.
مدرسه فقط محل یادگرفتن، خواندن و نوشتن نیست، بلکه محل یادگیری انواع رفتارهای اجتماعی نظی مهارتهای ارتباط جمعی است. شاید امروزه درس برای یادگیری این مهارتهای مهم در مدرسه نباشد، اما میتوان گفت همه آنچه افراد یاد میگیرند از کپیبرداری از رفتار معلمان و افراد مدرسه است. مشخص است که چه میزان رفتار و کردار و نوع تفکر افراد میتواند در این باره مهم و حیاتی باشد.
در مقابل اگر فرد نتواند نمره خوبی بگیرد، نمیتواند رفتاری درست و مناسب از خود در موقعیتهای اجتماعی نشان دهد. یکی از مهمترین رفتارها، رفتارهای حفاظتی هستند. اگر بخواهیم معنی کنیم، یعنی ابتدائاً مراقب خودت باش و سپس خود را از انواع آسیبها و خطرهای بالقوه دور نگه دار. در این نوع آموزش همه از جمله خانواده و معلمان میتوانند بسیار مهم باشند. بسیاری از مهارتها مثل الگوشدن و فراهم آوردن فرصتهای دوستیابی میتواند شروع خوبی برای آموزش مهارتها باشد.
-1 آسیبهای اجتماعی
کجروی یا آسیب اجتماعی به هر نوع عمل فردی یا جمعی گفته میشود که در حیطه اخلاقی و قانونهای جامعه انجامدهنده عمل قرار میگیرد؛ لذا با برخورد قانونی، ورزشی اخلاقی مواجه میشود. لذا افراد میخواهند این اعمال را از دید ناظران قانون و افراد جامعه به سیل طردشدگی دور نگه دارند. کجرویهای اجتماعی در علم آسیبشناختی قابل بررسی است و آن عبارتت است از بررسی و شناخت ریشههای بینظمی، مشابهت کالبد انسانی با کالبد جامعه میتوان آسیبشناسی اجتماعی را مطالعه و ریشهیابی بینظمیهای اجتماعی تعریف نمود. - ستوده، - 14 :1378 هرگاه در یک نظام اجتماعی رفتاری به ظور مشخص با هنجار اجتماعی تعارض پیدا کند که موجب کاهش کارایی مثبت خانواده، فرد و اجتماع شود این پدیده آسیب اجتماعی میگویند. - قاسمی گلافشانی، - 1389
-2 امنیت و آسیبهای اجتماعی
آسیبهای اجتماعی تحتتأثیر شرایطی همچون بیسازمانی اجتماعی تشدید میشود. بیسازمانی اجتماعی وضعیتی است که افراد یک اجتماعع قادر نیستند تحت یکسری قواعد مشخص و قانونمند با هم ارتباط برقرار کنند. آن هم متقابل. همچنین نیازهای اجتماعی و ... خود را ارضا کنند، در نتیجه میتوان گفت نظم فرهنگی و اجتماعی جامعه از هم پاشیده میشود. - رفیعپور، - 13 :1378 دورکیم در خصوص بیسازمانی اجتماعی و تأثیر آن مینویسد: این یک واقعیت مبرهن است که بحرانهای اقتصادی به عنوان یکی از عوامل آسیبزا تأثیر تشدیدکنندهای بر روند آسیبهای رفتاری چون خودکشی دارند.
-3 آموزش و پرورش، جایگاهی برای آموزش مهارتها
بدون تردید، ناشناخته بودن و آگاهی کم دانشآموزان از انواع مهارتهای اجتماعی ریز بسیاری از آسیبهای اجتماعی جامعه امروز است. از این جهت بررسی نقش مهارتهای اجتماعی در کاهش آسیبهای اجتماعی میتواند بسیار کمککننده باشد. ضمن آنکه یکی از مطمئنترین مکانهاف مدرسه است. ضمن آنکه خانوادهها هم بسیار در این مورد در ارتباط با خانواده هستند. بنابراین اگر بهترین آموزش در این سنین به افراد داده شود شاهد کمترین آسیبهای اجتماعی در جامعه در آینده خواهم بود. آپ بهترین فرصت برای آموزش و همچنین ارائه اطلاعات است.
1؛3 آسیبهای اجتماعی در مدارس و روشهای برخورد و راهکار موردنیاز
آگاهسازی افراد از جرمهاف مجازاتهای آن و راههای پیشگیری از آن باید توسط قاضیهای اطفال و مورد ارتباط با آن باشد؛ زیرا بسیار باتجربه در برخورد با کودکان مجرم دارند و نتیجه خوب خواهد بود. اگر قاضی تجربه داشته باشد، میتواند به راحتی انواع جرمها را گوشزد کند و تمامی چیزهایی که حتی بچهها نمیدانند جرم است را گوشزد کند. تقسیمبندی سنی و همچنین سطحبندی فکری پایه بشریت مورد توجه باشد، باید برای هر سن آموزش خاصی مدنظر قرار گیرد و همچنین به عنوان مکمل میتوان آموزش خانوادهها را در کنار دانشآموزان قرار داد تا هم نتیجه بهتر و هم عملکرد بهتری داشته باشیم.
به منظور ایجاد و اعتماد میان قضات و دانشآموزان میبایست ابتدا زمینه ورود آنها توسط مشاوران فرهنگی و آموزشی کاملاً آماده شود تا کار بهتر، سریعتر و دقیقتر و کاملترر انجام شود، همچنین افراد میتوانند سؤالات خود را به صورت دقیقتر و راحتتر با قاضیها در میان بگذارند. ایجاد هماهنگی میان قاضی و بچهها، تأثیرگذاری کلام، و آشنایی قاضی با مسائل و دغدغههای نوجوانان میتوانیم در خلال این طرح به آن توجه کنیم.
طرح گفته شده اگر با برنامهریزی دقیق و همچنین کارشناسی انجام شد، میتواند زمینهساز مسائل بسیار خوبی باشد. به هر حال در هر جامعهای جرم هستند و نمیتوان جامعهای را عاری از این قضیه دانست. پس بهترین حرکت پیشگیری است و چه بهتر که آموزشیها همراه هدف و برنامهریزی باشد تا در آینده شاهد کاهش جرم در جامعه باشید. - خلیل دهدزی، - 1394 امروزه کجروی اجتماعی یکی از عوامل مهم تهدید سلامت کودکان و نوجوانان و جوانان است. و شهرنشینی، گستردگی اجتماعی، تضاد هنجارها به هم خوردن روابط اجتماعی، تأثیر گروههای همسن، کجروی اجتماعی را امری اجتنابناپذیر کرده است. اگرچه کجروی اجتماعی امروز بسیار گسترده شده است، لیکن میتوان امروزه به اعتیاد به مواد مخدر، فرار از خانه، کودکآزاری، ناهنجاری اجتماعی، خشونت، انزوا و گوشهگیری اجتماعی را نام برد.
-4 آپ در پیشگیری و کنترل آسیب اجتماعی با تأکید بر نقش معلم
کجروی اجتماعی متعلق به امروزه نیست و سابقه بسیار طولانی را یدک میکشد. چنین اتفاقاتی که در زمینه خاصی بروز پیدا میکند. در پی خود عواقب ناخوشایندی را برای جامعه و مردم به هدیه میآورد و اگر ما کنترل و درمان خاصی را مدنظر نداشته باشیم، میتواند افراد دیگری را منهدم سازد. عوامل بسیار زیادی در به وجودآمدن این مسائل دخالت دارد از جمله میتوان به سیاستهای بزرگ کشوری، تا عوامل زیر همچون شخصیت افراد به نظر ما آنچه مهم است فقط سلامت جامعه و افراد آن است که میبایست همهجانبه و عاصی را می طلبد.
یکی از نهادهای مهم و تأثیرگذار همچنین دارای نقش آپ است. با توجه به زمان زیادی که بچه ها و کارکنان در آن سپری میکنند، آنچه مورد انتظار است، این است که فراگیران این نوع تربیت و رفتارها به صورت درونی باشد و افراد هنگام ورود به اجتماع از دانش و مهارتهای تدریس شده بهره ببرد. حال اگر این دانش و نگرش و مهارت در جهت ارتقا جامعهپذیری و فرهنگپذیری باشد، مسلماً میتواند در کاهش بروز آسیبهای اجتماعی کارگر باشد.
-5 راهکارهای مقابله با آسیب اجتماعی در جامعه
ورود تکنولوژی به خانواده باعث و همچنین رشد آن در محیط خانواده چرخه بستر ایجاد تغییرات زیاد بین افراد شد. به طبع آن جامعه نیز از این تغییرات دور نیفتاده است. از آسیبهای اجتماعی و روانی و عوامل زیادی همچون زمان استفاده، تغییر سبگ زندگی والدین و بچهها، شبکههای ماهواره، سریالها، اعتیاد به اینترنت سبب ایجاد تحولل هنجاری و نمود آن در سبک زندگی جامعه ما شده است. این امر به صورت بسیار تدریجی و آرام در تغییر سبک رفتاری و تحول هنجاری انجام گرفته است. در نهایت باعث تغییر سبک زندگی شده است و آسیبهای بسیار زیادی را ابتدا به خانواده پس به جامعه وارد کرده است. این وسیله و تنوع آسیبهای اجتماعی از قدیم مورد توجه دانشمندان و افراد صاحبنظر بوده است.
همزمان با دوره رنسانس و گسترش نیازمندیهای جامعه، محرومیتهای ناشی شده از عدم ناتوانی در برآوردن خواستهها و نیازهای زندگی موجب گسترش دامنهدار، فساد، تبهکاری، دزدی، انحراف جنسی و دیگر آسیب های اجتماعی شده است. از طرفی به دلیل گستردگی آسیبها و همچنین گستردگی نوع مقابله با آن عمدتاً همپوشانی میان آنها دیده میشود. از انواع آسیبهای اجتماعی میتوان به فقر، سرقت، خودکشی، مهاجرت، طلاق و اعتیاد اشاره کرد که علاوه بر سوءاستفادههای روحی و روانی فردی بار مالی زیادی بر دوش خانواده دارد و متعاقباً جامعه را دچار موج نابسامانی قرار میدهد.
-6 آسیبهای اجتماعی ماهواره از نظر اسلام
ماهواره یکی از جدیدترین راههای ارتباط جمعی است. یک رسانه قدرتمند که میتوان پیامهای تصویری را به دورترین نقاط کره زمین منتقل کند. دارای ویژگیهای منحصر به فردی هم هست، میتواند افراد بسیار زیادی را در سرتاسر دنیا مورد خطاب قرار دهد. همچنان که ماهواره میتواند جهت روشنگری، آگاهی دادن و اطلاعرسانی بسیار مؤثر باشد. برنامههای تخرییی آن میتواند اثر جبرانناپذیری داشته باشد، تا جایی که جامعهشناسان و فعالان حوزه رسانه را بر آن داشته است که فکری در جهت برخورد و جلوگیری از آسیبهای اجتماعی و اخلاقی آن بریزند .
بدین ترتیب تأثیر برنامههای قدرتمند بر افکار عمومی، عملکرد آن بر اثرهای اجتماعی و عمومی را نمیتوان از نظر دور داشت. اثرگذاری این وسیله با نمودهای فرهنگی در زمینه مطالعات جدیدد را در تغییر الگوهای اجتماعی همچنین نگرشها و رفتارها بسیار جذاب است و جای کار بسیار دارد. به طوریکه بخش قابل توجهی از تغییرات در الگوها، نگرشها، رفتارهای جوانان را تحتتأثیر این نوع ارتباطات از راه دور ارزیابی میکنند.
