بخشی از مقاله
چکیده :
اطمینان راسخ داریم که تربیت مقدم بر تعلیم است و برای اینکه نتیجه دلخواه دانش آموزان و زحمات خانواده ، دبیران ،مشاورین و...زایل نشود، باید دانش آموزان را به سیستمی منظم ، منطقی و منسجم هدایت کرد، یعنی اگر آموزشگاه موفق شود نظم و انضباط خاص خود را حاکم کند ، دانش اموز بیشترین استفاده را از امکانات خواهد برد.روابط صمیمانه والدین با فرزندان، معلمان با شاگردان و همدلی و همراهی و تعامل مطلوب و زبان تایید و تشویق و تکریم ، کلام صادقانه و گذشت و صبوری و ایثار، سبب تقویت خود پنداری مثبت و تقویت رفتارهای مطلوب و حذف رفتارهای نامطلوب می گردد، بالعکس هر گونه تعارض و تضاد فکری و تهدید و تکذیب مستمر می تواند بذر بسیاری از رفتارهای نامطلوب همانند لجبازی، پرخاشگری ، بی تفاوتی ، اضطراب ، افسردگی ، بی نظمی و...را در نهاد فرزندان و شاگردان بارور سازد.
تعریف انضباط:
انضباط در معانی مختلفی به کار می رود از جمله :
-اطاعت کورکورانه : - پیروی بی چون و چرا از مافوق یا رؤسا - .
-تنبیه : - ترس از تنبیه فرد را به اجرای وظایف معین وا می دارد که اثر فوری وموقتی دارد و سبب تزلزل در موقعیت اجتماعی و اضمحلال شخصیت می گردد - .
-محدودیت یا کنترل شدید : - مراقبت از اعمال و رفتار فرد که نتیجه آن از بین رفتن آزادی و استقلال فرد است - .
-قاعده و قانون : - مقرراتی که توسط معلم ، همسالان ، ....بر فرد تحمیل می شود - .
اهمیت انضباط:
سلامت جامعه و شادی و نشاط و سازش فردی و اجتماعی ، احساس امنیت و اعتماد به نفس و جلب محبت دیگران و به تعبیر دیگر انضباط سبب ایجاد عظمت برای انسان و یادگیری بهتر و رشد شخصیت سالم می گردد.
راههایی جهت پیشگیری بی انضباطی در دانش آموزان :
-قواعد مربوط به خانه و مدرسه که از قبل طراحی و اعلام شده اند باید با ثبات باشند و به شیوه های ثابتی به اجرا در آیند وجز در موارد استثنایی نباید نقض شوند.
-از طعنه و تمسخر و تحقیر در انظار عمومی باید اجتناب کرد.
-والدین و مربیان باید سعی کنند علل زیر بنایی بی انظباطی را کشف و در رفع این علل بکوشند.
-باید عواملی که سبب خستگی و دلزدگی کودکان می گردند از محیط زندگی آنان حذف کرد.
-معلمان در کلاس از شیوه های تدریس موثرتر استفاده تا کلاس حالت یکنواخت نداشته باشد.
-والدین و مربیان باید خود نیز الگوی مناسبی در رعایت نظم و انضباط باشند.
-وقتی والدین و معلمان اشتباه می کنند باید به شکلی خاص عذر خواهی کنند .
-باید در مورد بی انضیاطی کودک به طور خصوصی با او صحبت کرد.
-معلمان باید هر چه زودتر نام دانش آموزا را بیاموزند شاید بهتر این باشد که آنها تا آن جا که می توانند اطلاعاتی نیز در باره ی فرد فرد دانش آموزان به دست آورند.
- تشویق یا تنبیهی که وابسته به رفتار نباشد یا آشکارا با رفتار خاصی مناسبت نداشته باشد ، تاثیر کمتری دارد، از این رو نباید کودکان را با عباراتی کلی چون " با ادب باش " " خوب باش" نصیحت شوند ، در عوض آن ها باید هدایت شوند که به رفتار مشخصی بپردازند و دلیل انجام آن رفتار نیز باید ذکر شود.
کلمات کلیدی : انضباط ، پیشگیری از بی انضباطی ،دانش آموزان
مقدمه :
باید بدانیم که هر گونه تعارض و تضاد فکری و رفتاری بین پدر و مادر و تهدید و تکذیب مستمر یکدیگر در فضای خانه به ویژه در جضور فرزندان می تواند بذر بسیاری از رفتارهای نامطلوب همانند لجبازی ، پرخاشگری و بی تفاوتی ، سرد مزاجی ، اضطراب ، افسردگی را در نهاد فرزندان بارور سازد و بالعکس همدلی ، همراهی ، تعامل مطلوب پدر و مادر ، زبان تایید ، تشویق و تکریم ، کلام صادقانه و صمیمانه و رفتارهای توام با گذشت و ایثار و صبوری و احسان می تواند مناسب ترین بستر را برای تضمین سلامت و بهداشت روانی فرد تنظیم کند.
تعریف انضباط :
انضباط در معانی مختلفی به کار می رود از جمله :
-اطاعت کورکورانه
-تنبیه
-محدودیت و کنترل شدید
-نظم و قاعده و قانون
انضباط به معنی اطاعت کورکورانه :
انضباط در این معنی وقتی تحقق پیدا می کند که افراد بدون چون و چرا از مافوق یا رؤسای خود پیروی می نمایند . مافوق ممکن است رئیس ، معلم ، ارشد کلاس و والدین باشند. آنهایی که انضباط را عبارت از اطاعت کورکورانه می دانند چند فرض را پذیرفته اند:
اول اینکه : مافوق هیچ وقت اشتباه نمی کد ودستورات او همیشه با صلاح و صواب همراه است .
دوم اینکه : افرادی که تحت سرپرستی یک نفر قرار دارند معمولا از لحاظ فهم و درک ضعیف هستند ، و صرفه ایشان در این است که دستورات سرپرست را بدون بحث به اجرا در آورند .
سوم اینکه : اطاعت کورکورانه نتیجه و پیشرفت کار را بهتر می سازد و امور راتحت نظم و قاعده معین در می آورد.بدون تردید هیچیک از این فرضها درست نیست و باید پایه و اساس کار بر مشاوره ، همکاری و اشتراک مساعی اعضاء قرار گیرد، چرا که اطاعت کورکورانه استقلال فردی را از بین برده و فرد را به صورت آلت بدون اراده در می آورد.
انضباط به معنی تنبیه :
بعضی معلمان انضباط را به معنی تنبیه و آن را وسیله ی استقرار نظم قرار می دهند ، به نظر این دسته ترس از تنبیه شاگرد را به اجرای وظایف معین وا می دارد و مانع از این می شود که او به انجام کاری که مخالف مقررات است مبادرت نماید.
برخی از آثار تنبیه عبارتند از :
- تنبه اثر فوری و موقتی دارد و شاگرد را از ادامه ی تخلف باز می دارد اما اثر تربیتی ندارد و موقعیت اجتماعی فرد را کنترل می نماید.
