بخشی از مقاله
چکیده
دانش آموزان زیادی وجود دارند که در درس دیکته دچار مشکل هستند و به نسبت تعداد غلط های املایی خود ، نمرات کمتری دریافت می کنند . معمولا معلمان مدارس و والدین کودکان برای حل مشکلات و تقویت دیکته ی دانش آموزان از روش های قدیمی و گاه منسوخ کمک می گیرند ، مانند : تحقیر و سرزنش کودک ، نوشتن و تکرار کلمات غلط ، مقصر دانستن والدین یا معلم یا دانش آموز و ... این راهکارها علاوه بر صرف انرژی و وقت فراوان ، نه تنها حاصل چندانی به دنبال ندارد ، بلکه ممکن است موجبأسی ، دلمردگی ، سرخوردگی و عصبیت والدین و نیز خستگی دانش آموزان و نهایتاً اٌفت تحصیلی را به دنبال داشته باشد.
واقعیت این است که انواع اشتباه هایی که کودک مرتکب می شود از یک نوع و یک سنخ نیستند تا بتوان با اتخاذ یک روش ، همه ی آن ها را از بین برد به پیشرفت وی اطمینان یافت . از این رو در این مقاله سعی شده است تا با راهکارهایی نوین و موٍثر، ضعف دیکته ی دانش آموزان پایه اول شهرستان گناباد را بررسی و نیز بهبود بخشیم.معلم در این پژوهش ، بعد از حصول اطمینان از عادی بودن هوش دانش آموز ، غلط های او را یادداشت و تجزیه و تحلیل می کند . سپس نوع غلط ها را دسته بندی کرده و با توجه به این که فراوانی غلط های دیکته ی دانش آموزان به کدام یک از انواع غلط ها مربوط می شود ، برای درمان آن یک برنامه طراحی می کند. همچنین در این مقاله ، برای ایجاد انگیزه و شوق در کودکان از روش های جذاب و ابتکاری دیکته نویسی استفاده شده است .
کلید واژه: دیکته - املا - ،دانش آموزان،معلم، یادگیری،غلط املایی
مقدمه
مقطع ابتدایی زیر بنای مقاطع دیگر تحصیلی می باشد و در مقطع ابتدایی نیز پایه اول ، اساس پایه های دیگر می باشد و هر چقدر دانش آموزان در این پایه بهتر آموزش ببینند،در پایه های دیگر راحت تر هستند و بالعکس در پایه اول دو درس ریاضی و فارسی - قرائت فارسی و املای فارسی کلیدی هستند و بیشترین ساعات به این دو درس اختصاص می یابد و از بین دو درس ذکر شده درس املا از اهمیت دو چندانی برخوردار می باشد .
املا کلمه ای است عربی و مصدر این کلمه در ترجمه ی فارسی به معنای پر کردن ، نویسانیدن ، دیگری را به تلقین از خود چیزی گفتن ،مطلبی را تقریر کردن تا کسی بنویسد . نوشتن از تلقین مطلبی که دیگری تقریر کند . طریقه ی نوشتن کلمات درست نویسی،نوشتن ترکیب حروف موافق قاعده ی رسم الخط استفاده شده است.یکی از مشکلاتی که دانش آموزان با آن مواجه هستند ضعف املا می باشد.اولین گام برای برطرف کردن هرضعفی شناخت آن می باشد.
چنانچه معلم و مربی به موقع و دقیق مشکلات دانش آموزان را تشخیص دهد ، می تواند سریع راه حل مناسب و منطقی را برای حل مشکل انتخاب و در جهت بهبود وضعیت دانش آموزان اقدام نماید. نوشتن ، مستلزم به کارگیری مهارت های گوناگونی است . مهارت های مکانیکی نوشتن مانند :دست خط، هجی کردن و نقطه گذاری و مهارت های زبانی مانند درک معنای کلمه ها و دستور زبان و مهارت های تفکر مانند: درک معنای کلمه ها و دستور زبان و مهارت های تفکر مانند: سازمان دهی و برقراری ارتباط میان مطالب،از مهم ترین مهارت هایی هستند که در نوشتن نقش دارند، باید همواره توجه داشته باشیم ، مشکل دانش آموزان در کدام حیطه می باشد.
دوره ابتدایی حساس ترین مرحله آموزش وپرورش است که باید به همه جوانب از جمله: املا ، توجه خاص داشته باشیم. دانش آموزان باید از سال های اولیه تحصیل به اهمیت املا و کاربرد آن در زندگی آشنا شوند و با توجه به نیازی که دارند به خوبی آن را بیاموزند تا دچار مشکل نشوند . به دلیل کاربرد املا در تمام موارد زندگی یادگیری صحیح آن الزامی است . املای یک کلمه بسیار مشکل تر از خواندن آن است ، زیرا باز شناسی یک کلمه یک عمل رمزگردانی است، به همین دلیل است که املا گویی و املا نویسی یکی از مهارت های پیچیده و مهم و اساسی زبان فارسی است.
مسئله پژوهش
در این پژوهش محقق به دنبال این مسئله است که آیا ضعف دیکته ی دانش آموزان پایه ی اول ابتدایی به دلیل مشکلات رفتاری و تحصیلی آن هاست یا مربوط به اختلال های یادگیری در درس املا است؟عمده ترین مشکلات دیکته نویسی دانش آموزان چیست؟چه راهکارها و روش هایی برای تقویت املا پیشنهاد شده است؟
پیشینه پژوهش
در زمینه تقویت املا و مشکلات املایی دانش آموزان تحقیقات فراوانی شده است اما مقاله هایی که در این زمینه یافت شد بیشتر در مورد اختلالاتی است که دانش آموزان از نظر هوشی و یادگیری دارند و همین امر موجب ضعف آنها در املا است. رابطه تحقیقات پیشین با پژوهش حاضر در اینست که،این تحقیق راهکارها و روش هایی جهت ضعف املا دانش آموزان در پایه اول ابتدایی را بررسی کرده است،اما تحقیقات پیشین ضعف دانش آموزان را از نظر اختلالات یادگیری بررسی کرده است.
ضرورت پژوهش
در این مقاله سعی شده است ، راهکارهایی جهت ضعف دیکته ی دانش آموزان پایه اول ابتدایی در شهرستان گناباد مورد مطالعه قرار بگیرد و ضرورت دارد ما آموزگاران و مربیان تعلیم و تربیت با روش های جذاب و خلاق در املا آشنا شویم تا بتوانیم تعداد غلط های املای دانش آموزان را به حداقل برسانیم و دیگر شاهد ضعف دانش آموزی در درس دیکته نباشیم. با توجه به اینکه،دیکته نویسی در پایه اول مقطع ابتدایی، از دروس مهم و نگران کننده برای والدین است و نوشتن دیکته برای بعضی دانش آموزان استرس زا و همراه با نگرانی است ، ضروری است ما با استفاده از روش های جذاب و شناخت ضعف های املایی آن ها ، بتوانیم این سختی را برای دانش آموزان آسان کنیم.
تبیین هدف
بررسی مشکلات دیکته نویسی در بین دانش آموزان پایه اول شهرستان گناباد،بهبود بخشیدن و علاقمند ساختن دانش آموزان پایه اول ابتدایی به درس املا،از بین بردن اضطراب دانش آموزان در هنگام املا،با استفاده از راهکارهایی همچون: تشکیل جلسات جبرانی،توجه بیشتر به دانش آموز ، تمرکز برای رفع مشکلات املایی دانش آموز ، آموزش املا از ساده به پیچیده، روش چند حسی فرنالد و ...دانش آموز اعتماد به نفس لازم و انگیزه قابل قبولی را برای یادگیری درس املا و بهبود وضعیت خویش به دست آورد و نتیجه مطلوب کسب شد.
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها
در این مرحله با توجه به مشاهده و بررسی داده ها نتایج زیر حاصل شده است:نمره درس املا دانش آموزان پایه اول، در سطح کیفی نیاز به تلاش بیشتر یا قابل قبول قرار دارد ، اما در دروس دیگر مانند علوم ، قرآن نمرات آن ها خیلی خوب هستند.متوجه شدم که دانش آموزان از نظر استعداد و یادگیری مشکلی ندارد و تنها ضعف در درس املا ، آن ها را اذیت می کند .پس از بررسی املا های دانش آموزان، مشاهده کردم غلط ها عمدتاً زیاد و گاها تکراری می باشند.در اکثر مواقع کلمات را به طورکامل نمی نوشتند یا جا می ماندند. طبق مشاهدات ، در ساعات درس املا به معلم گوش نمی دادند و تا حدی اشکالات املا به همین دلیل بود.
