بخشی از مقاله
چکیده
در دهههای اخیر با توجه به افزایش روز افزون جمعیت وآلودگی هوا و ساخت و ساز نامناسب که در پی آن آسیبهای محیط زیست و هشداری را برای بشردارد حفظ انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است در واقع با توجه به اینکه انرژیهای فسیلی رو به پایان است و آینده نگری نیز مهم است است نیازمند تغییری نوین درحوزه معماری هستیم معماری پایدار که گرایشی نوین در معماری است توانسته نقش مهمی را در بهینه سازی مصرف انرژی ایفا کند. معماری پایدار با اصول و رویکردهای متفاوتی ایجاد شده است اما کلیت آن حفظ انرژی و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و کاهش آسیب به محیط زیست می باشد. بر همین مبنا راهکارهای اجرایی نیز بسیار حائز اهمیت است زیرا علاوه بر افزایش عمر مفید ساختمان بتوان ساختمانهایی همگام با محیط زیست داشته باشیم. در اصل هدف نهایی کاهش آسیب های وارده به میحط زیست و بهینه سازی انرژی میباشد. در این مقاله به راهکارهای اجرایی معماری پایدار همگام با محیط زیست و حفظ انرژی پرداخته میشود.
واژههای کلیدی: معماری پایدار- حفظ انرژی-محیط زیست- اجرایی
-1 مقدمه
در واقع جهان دچار گرمایی شدید شده و به سبب آن تغییرات اقلیمی به وجود آمده که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر طراحی ساختمانها تاثیرگذار است. با توجه به اینکه منابع انرژیهای فسیلی رو به پایان است و حفظ انرژی و کاهش آلودگی زیست محیطی تاثیر به سزایی در معماری دارد میتوان گفت در حوزه انرژی هدف کاهش مصرف انرژی ودر مرحله بعد استفاده از انرژی های تجدید پذیر به منظور تامین انرژی مورد نیاز است از جمله عوامل تاثیر گذار بر کاهش مصرف انرژی طرح ساختمان است که باید با توجه به شرایط اقلیمی در هر منطقه طراحی شود و یا به عبارتی طرح تابع اقلیم. از عوامل دیگر جهت یابی فضاها واستفاده حداکثر از نور طبیعی و کیفیت هوای داخلی و مصالح ساختمانی نوین همگام با معماری پایدار است.
روش تحقیق:
در این مقاله روش تحقیق براساس مطالعات کتابخانه ای و مجلات و مقالات مرتبط با موضوع استفاده شده است. معماری پایدار معماری پایدار به آن گونه معماری گفته میشود که ملاحظات زیست محیطی و سازگاری با اقلیم را مد نظر دارد و براساس بهرهبرداری موثر از منالع طبیعی طراحی و ساخته می شود. در معماری پایدار سعی بر آن است که از اثرات منفی معماری بر محیط زیست کاسته شود .با همین هدف ساخت محیطهای مصنوع بایستی با توجه به منابع طبیعی موجود و صرفه جویی در مصرف منابع تجدید ناپذیر نظیر سوختهای فسیلی و حفظ آن برای آیندگان انجام گیرد.
اصول معماری پایدار
در تحقیق پیش رو اصول معماری پایدار از دیدگاه براندو روبرت وال ملاک بوده و نمونهای منتخب پژوهش با آنها مورد مقایسه قرار گرفته اند این اصول عبارتند از :
-1حفظ انرژی : بنا باید طوری ساخته شود که نیاز ساختمان به سوخت های فسیلی را به حداقل برساند.
-2هماهنگی با اقلیم:بنا باید با اقلیم و منابع انرژی موجود در محل احداث هماهنگی داشته باشد.
-3کاهش استفاده از منابع جدید مصالح: ساختمان بایستی به گونه ای طراحی شود که میزان استفاده از منابع جدید را تا حد امکان کاهش داده تا در پایان عمر مفیدش برای ساختن بناهای جدید خود به عنوان منبع جدید به کار رود.
-4برآوردن نیازهای ساکنین:برآورده شدن نیاز های روحی جسمی ساکنان از اهمیت خاصی برخوردار است. -5هماهنگی با مکان:بنا باید با ملایمت در زمین ساختگاه خود قرار گیرد و با محیط زیست اطراف سنخیت داشته باشد. -6کل گرایی:تمام اصول معماری پایدار باید در یک پروسه کامل منجر به دساخته شدن محیط زیست سالم تجسم یابد.
-1کسب حرارت از طریق دیوار حرارتی : - tromb wall -
به دیواری گفته میشود که از مصالحی با جرم حرارتی مناسب در جلوی پنجره آفتابی و به فاصله مشخصی که پرتوهای خورشید با برخورد به این دیوار در آن ذخیره شده و هنگام شب در داخل ساختمان استفاده گرمایشی میگردد. این سیستم به عنوان کسب حرارت غیرمستقیم انرژی خورشیدی به وسیله فضای واسطه که بین پنجره آفتابی و دیوار حرارتی به فاصله 1 تا 2 متر قرار دارد مرسوم و موصوف است. یعنی به علت کسب حرارت غیر مستقیم خورشیدی از طریق فضای واسطه که انرژی خورشیدی ابتدا به این فضا وارد شده و سپس در فضای داخل ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد.
میکانیزم عمل سیستم هنگام روز
-1در بالا و پائین دیوار حرارتی پنجره هایی موجود است که هوای سرد داخل ساختمان به علت سنگینی از دریچه پائین به فضای واسطه وارد شده و در فضای واسطه هوای سرد، گرم شده و پس از گرم شدن از دریچه بالایی دیوار حرارتی به علت سبک بودن وارد فضای داخل اتاق میگردد و هوای داخل به صورت غیرمستقیم گرم میشود.
-2هوای گرم موجود در فضای واسطه که به علت عبور کردن پرتوهای خورشیدی از پنجره آفتابی دارای گرمای چندین برابری شده است درطی روز به لایه های اولیه دیوارحرارتی برخورد نموده وتا پایان روز دیوارحرارتی کاملا گرم میشود.
هنگام شب
هنگام شب دریچههای بالا و پائین دیوار حرارتی بسته است و انرژی ذخیره شده در دیوار حرارتی به صورت تشعشعی و تابشی تا پایان شب به داخل اتاق تابیده شده و داخل اتاق گرم میشود و هنگام روز سیستم به صورت حالت قبلی دوباره عمل میکند.
محاسن سیستم دیوار حرارتی
حسن این سیستم این است که به علت استفاده از فضای واسطه و انرژی غیرمستقیم خورشیدی امکان کنترل انرژی خورشیدی وجود دارد و می توان فضای داخل را به راحتی مبلمان و فرش نمود. در حالیکه در سیستم استفاده از انرژی مستقیم خورشیدی و بدون واسطه به علت اینکه کف اتاق به عنوان جرم حرارتی عمل میکند نمی توان آن را به هر صورتی مبلمان یا فرش نمود و انرژی مستقیم خورشیدی به داخل اتاق نفوذ کرده و از کنترل خارج میشود.
-2 ورقه های باریک سلول های خورشیدی طبیعی برای تولید انرژی الکتریکی: حتی با این که استفاده از نانو مواد ترکیبی در پوسته و سازه ساختمانها امکانپذیر نیست، فناوری نانو هم اکنون محصولات جالب و فوق العادهای برای معماران امروز ارائه میکند. فناوری ساخت ورقههای باریک و طبیعی سلولهای خورشیدی با مواد آلی و