بخشی از مقاله
چکیده:
آب از جمله منابع اصلی و پایه و اساس اقتصاد در کشور ما محسوب میشود که متاسفانه با قرار گرفتن ایران در کمربند بیابانی این اصل مهم دچار بحران های جدی و اساسی شده است .و وجود برنامه ریزی صحیح و پایدار ومهمتر از آن مدیریت بهره برداری از این منابع جزء اصلی برنامه های توسعه ملی کشور میباشد.و یکی از مسائل مهمی که این این منبع مهم را تحت تاثیر شدید قرار می دهد آب و هوا و تغییرات آب و هوای می باشد. بر اساس گزارشات سازمان - اپک - دمای سطح زمین در طول قرن گذشته افزایش یافته و پیش بینی نموده که این روند برای قرن فعلی نیز حفظ خواهد شد. متاسفانه بررسی های اولیه نشان می دهد که پدیده تغییرات آب و هوا اثرات منفی بر موقعیت مکانی کشور ما داشته باشدلذا توجه بیشتر بر این پدیده کاملا ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر تلاشی است تا تاثیر تغییرات آب و هوا را بر دریاچه پریشان به عنوان تنها دریاچه آب شیرین کشور، بررسی نماید.
در مقاله به بررسی روند دما - متوسط میانگین،متوسط حداقل،متوسط حداکثر - و بارش ماهانه می پردازیم .بدین منظور داده های دما - متوسط میانگین،متوسط حداقل،متوسط حداکثر - و بارش طی یک دوره آماری َْ ساله - ٌُُْ-ًًٌٍ - به داده های پهنه ای تبدیل و با استفاده آز روش مان کندال ،سری زمانی به بررسی روند این پارامترها پرداخته شد. و بر اساس آن روند متوسط میانگین دمای سالانه،متوسط حداقل دمای سالانه، متوسط حداکثر دمای سالانه و بارش سالانه نیز روند مثبت و افزایشی می باشد. اگرچه ممکن است افزایش بارندگی در استان باعث بالا امدن سطح آب دریاچه ها شود اما افزایش دما در استان باعث افزایش تبخیر از سطح آب دریاچه های استان می شود.و این دو پارامتر مهم آب وهوایی باعث تغییراتی شدید در سطح آب دریاچه های استان شده به طوری که بیشتر دریاچه های استان در حال نابودی می باشد.
واژگان کلیدی: استان فارس،دریاچه،تغییرات آب و هوا،روش مان کندال،سری زمانی
مقدمه:
تغییر آب و هوا یک تغییر طولانی مدت آب و هوایی در یک محل خاص ، منطقه و یا سیاره زمین است. این نوسانات بوسیله تغییرات در ویژگی های مرتبط با میانگین های هوا، از قبیل دما ، الگوهای باد و بارش اندازه گیری می شود. نوسانات یا تغییرپذیری آب و هوایی به تغییرات یا نوسانات در آب و هوا به عنوان یک انحراف از متوسط بلند مدت - عناصر - هواشناسی در طی یک دوره معینی از زمان مثل ماه ، فصل و یا سال خاص اشاره می کند. نوسانات یک مؤلفه طبیعی آب و هوا هستند که از تغییرات سیستم یا سیستمهایی که تحت نفوذ سیستمگردش عمومی هوا هستند ناشی می شوند.
پیشینه تحقیق:
تغییر آب و هوا و افزایش دمای جهانی اثرات قابل توجهی را بر فرآیندهای فیزیکی و بیولوژیکی در سطوح جهانی و منطقه ای گذاشته و تغییرات مشاهده شده و پیش رو فرصت ها و چالش های متعددی را در مسیر اقتصادها و جوامع جهانی قرار - نمود ها و نشانه های آب و هوایی می تواند بر علوم آب و هوایی و تعاملات دولت ها و Allison,2009داده است. - علوم جغرافیای سیاسی اثر گذارند.و خط مشی های فرهنگی معاصرگفتمان تغییر آب و هوا را دوباره تشکیل دهند. - ماکس ویل،بوی کف،ًًٍَ - تغییر آب وهوا به هم مرتبط هستندو دلایل زیادی وجود دارد که که تغییرات آب و هوای مشارکت بیشتری را میطلبد .تغییرات آب و هوای سیاست،اقتصاد وبسیاری از مسائل حیاتی دولت ها را تحت تاثیر خود دارد و در سالهای اخیر تدابیری برای جلوگیری از عوامل تشدید کننده تغییرات آب و هوا اندیشیده شده است.
تغییر آب و هوا چالش بزرگی محسوب می شودمخصوصا اگر به افزایش خشکسالی های پی در پی و مداوم و همچنین به رشد تقاضا برای آب و کمبود آب منجر می شوداین چالش ابعاد وسیعی به خودش میگیرد. - صفائی قهنویه و همکاران، ًٌَُ - تغییرات آب و هوا یکی از مهمترین عوامل موثر بر منابع آب و روند توسعه شهری و مدیریت کلان شهرها می باشد به طوری که تغییرات میزان بارندگی و درجه حرارت به عنوان دو فاکتور مهم در آب و هوا میتواند ،میزان منابع اب و در نتیجه مدیریت شهری را با بحران مواجه نماید. - نجفی و همکاران، ًٌَُ - بر اساس تخمین های فعلی، دمای هوای ایران به طور متوسط بین ِ؟ٌ تا ِ؟ُ درجه افزایش پیدا خواهد کرد که این موضوع میزان بارندگی، نیازهای انرژی، دسترسی به منابع آب، محصولات کشاورزی و مناطق ساحلی را متاثر خواهد نمود. - امیری،اسلامی،ًًٌٍ - . ایسلام سیک کا - ًًٌٍ - اثر تغییر آب و هوا را بر منابع آب در هند بررسی کردند .
طبق این پژوهش ،آب و هوا زمین در حال گرم شدن است و این تغییر بیشترین تاثیر را بر منابع آب گذارده است. خسروی و همکاران - ٌََُ - تغییر آب و هوا و تاثیر ان بر منابع آب خاور میانه را مطالعه کردند.مشخص شد به دنبال افزایش دمای منطقه به میزان ٍ درجه تا سال ًًٍِمنابع آبی سطحیث و زیر زمینی حدود ٌٍ درصد در منطقه کاهش خواهد یافت. تغییر آب وهوا به هم مرتبط هستندو دلایل زیادی وجود دارد که که تغییرات آب و هوای مشارکت بیشتری را میطلبد .تغییرات آب و هوای سیاست،اقتصاد وبسیاری از مسائل حیاتی دولت ها را تحت تاثیر خود دارد و در سالهای اخیر تدابیری برای جلوگیری از عوامل تشدید کننده تغییرات آب و هوا اندیشیده شده است. - جویتا گوبتا، ًًٍُ - . اخیرا در انگلستان دو موضوع مورد مطاله قرار گرفته است.که این دو موضوع کاهش تغییرات آب و هوا و امنیت انرژی می باشد.
در حالیکه سیاست در حال توسعه دولتی منجر شده است که دولت از ایجاد نیروی هسته ای جدید به عنوان بخشی از برنامه ترکیب انرژی ملی در آینده پشتیبانی کند تا با جلوگیری از مصرف انرژی آلوده کننده و گرما زا از تغییرات آب و هوای جلوگیری شود.در این مقاله همچنین به چگونگی تغییر آب و هوا و امنیت انرژی به عنوان محرک برای انرژی لحاظ می ×شوند.و نشان میدهد که تغییر آب و هوا میتواند باعث تولید انرژی هسته ای شود. - تی روگرس،هاتن،لورن زونی،ًٌٌٍ - تغییرات آب و هوایی بر ساختار جمعیت های دریایی اثر گذاشته و توجه ها رو به خود جلب کرده است.رویکرد هایی برای پیش بینی این اثرات وجود دارند که نشان میدهند که پاسخ های جامعه را میتوان از واکنش جمعیت پیش بینی کرد.مهمترین اثر تغییر آب و هوا که جامعه جمعیتی دریایی را تحت تاثیر قرار میدهد تغییر سطح آب است که با توجه به پاسخ جامعه میتوان تغییرات آب وهوایی را مشخص کرد. - سومین جنینگ،کیت براندر، ًًٌٍ - .
تحلیل های کنونی تاثیر تغییر آب و هوا و گازهای کلخانه ای بر گردشکری رابه خوبی نشان میدهد.و واضح ترین پاسخ به اثرات تغییر آب و هوا سفر های کوتاه مدت و آهسته است .سفر اهسته ممکن است بیشتر مورد توجه توریسم به نظر برسد و به عنوان یک راهکار ساده برای کاهش اثر کربن و گازهای گلخانه ای در صنعت توریسم باشد. - ژانتدیکنسن،درک روبینز،لس کومسدون، ًًٌٍ - . عساکره،غیور - ٌٍََ - تغییرات دمایی کره زمین را طی سده گذشته بررسی کردند.ویکونا و دراکوپ - ًًٍْ - اثر تغییر آب و هوا بر هیدرولوژی و مناابع آب کالیفورنیا به سه دسته مطالعاتی تقسیم و بررسی میکند. بر اساس یکی از فرضیه های موجود، بخشی از دلایل تغییر آب و هوا مربوط به فعالیت های بی رویه انسان و به ویژه فعالیت های صنعتی بر اثر افزایش گازهای گلخانه ای است. - ابراهیمی،ٌََُ - . در ایران بر اساس نتایج طرح آشکارسازی تغییر آب و هوا،در اکثرایستگاهای ایران روند افزایش دما مشاهده شده است. - رحیم زاده، ٌٍََفَِ - بر اساس تحقیقات فضایی که روی دمای ماهانه ایران انجام شده ،نواحی دارای روند افزایشی دما در ایران مشخص شده است. - مسعودیان، 32، - - 1383عزیزی و همکاران، 25، - 1384
ضمن جو پرداختند.انها با بررسی بر روی ٌٍ ایستگاه برای تعیین CO2مطالعه روند چند دهه اخیر ایران به ارتباط با افزایش گاز صحت داده ها ار آزمون خود همبستگی مرتبه اول و ران تست استفاده کرده اند.و از ازمون نا پارامتریک من-کندال جهت تعیین میزان معنی دار بودن روند استفاده نموده اند و در یافتند که در اکث ایستگاه های مورد مطالعه روند افزایشی دما باجو متاثر گردیده باشد. تغییرات آب و CO2شدت های مختلف مشاهده گردیده است که ممکن است از افزایش میزان هوایی ،توسعه مناطق شهری و روستایی ،تبدیل اراضی و بهره برداری بیش از حد از منابع طیبعی در دهه های اخیر موجب تغییر در خصوصیات و شرایط هیدرولوژیکی حوضه های آبخیز شده و به تبع آن رژیم هیدرولوژیکی رودخانه ها دستخوش تغییر شده است. - عبقری و همکاران، ًٌَُ - . هدف از انجام این پژوهش بررسی روند دما و بارش در استان فارس و بررسی چکونگی تغییر پذیری آن و تاثیر آن بر تالاب های استان می باشد.
موارد و روش ها:
تحقیق مورد نظر در محدوده استان فارس بین عرض جغرافیایی درجه ودقیقه تا درجه ودقیقه شمالیو طول جغرافیایی درجه و دقیقه تا درجه و َِ دقیقه شرقی قرار دارد.میانگین دما در این استان درجه سانتیگراد و میانگین بارش ٌٍَ میلیمتر می باشد. در استان فارس دریاچه های متعددی وجود دارد ،به طوری که بیشترین تعداد دریاچه های دائمیکشور در استان فارس واقع شده اند.دریاچه های استان فارس را می توان به تقسیم نمود.از میان دریاچه ها ی آب شیرین میتوان دریاچه - تالاب - پریشان و دریاچه های آب شور و آب شیریندریاچه های آب شور ،بختگان و مهارلو را نام برد.در این تحقیق تعداد ٍَ ایستگاه سینوپتیک به روش پهنه بندی مورد بررسی قرار گرفته است که تعدادایستگاهداخل حوضه وٌِ ایستگاه خارج حوضه با طول آماری مشترک ساله انتخاب گردد.