بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش تشخیص روشهای موفق در یاددهی ویادگیری بزرگسالان است ومنابع آن کتابخانه،مقالات واساتیدمیباشد.آنچه به عنوان عامل موثر در میزان و کیفیت یادگیری فراگیران تاثیر دارد باید در خود آنان جست و جو کرد که عبارت از نیاز ، موقعیت و خصوصیت آنان.در آموزش بزرگسالان میل به یادگیری بیش از خود یادگیری اهمیت دارد زیرا معمولا بزرگسالان اجباری به یادگیری و یا حضور در کلاس را کمتر احساس می کنند و ممکن است تمایل به یادگیری ناشی از یک علاقه ولو به طور موقت باشد. همچنین در امر یادگیری و یاددهی باید به عوامل موثر در آن ها و روشهای تسهیل کننده یادگیری بزرگسالان توجه زیادی داشته باشیم زیر برخی عوامل به صورت اجباری در امر یادگیری دخیل می شوند از جمله این عوامل محتوا ، موقعیت ،انگیزه و غیره می باشند.
علاوه بر این پا به پای افزایش دانش درباره فرآیند یادگیری روشهای آموزشی نیز کارآمدتر و اثربخش تر خواهند شد. بدین دلیل شناخت یادگیری واصول و انواع آن از ضروریات معلمان و آموزشیاران و متخصصان تعلیم و تربیت است.البته محرک اصلی همان خواست نیاز و خواست فراگیران است.عامل موثر دیگر در یادگیری برنامه آموزشی است که بر اساس اصول برنامه ریزی تهیه و تدوین می شود . مبدا و مقصد و محتوا و روش و امکانات آن مشخص باشند و بایستی به تفاوت های موجود در یادگیری برای بزرگسالان توجه شود و به یاد داشته باشیم که در این برنامه باید توجه داشته باشیم که آموزش بزرگسالان متفاوت با آموزش خردسالان است.
کلید واژه ها :یاددهی و یادگیری ، آموزش بزرگسالان
مقدمه
با توجه به اینکه یادگیری تغییری در رفتار بالقوه است که در اثر تعامل شاگرد با محیط حاصل می شود و تدریس کنش متقابل بین معلم و شاگرد است. که در این کنش معلم تلاش می کند تا شرایط مطلوبی را برای تغییر به وجود آورد. در این راستا تدریس بر مبنای چگونگی یادگیری فراگیران استوار است . به بیانی معلم بایستی به این مسئله توجه داشته باشد که یادگیری چگونه اتفاق می افتد و سپس روش های آموزشی را منطبق با آن انتخاب کند تایادگیری به طور موثرتری صورت گیرد که این امر در حوزه ی آموزشی بزرگسالان از حساسیت بالاتری برخوردار است. انتخاب روش های متناسب آموزشی با توجه به تنوع نیازهای یادگیری بزرگسالان و متفاوت بودن در چگونگی یادگیری بزرگسالان بسیار مشکل و مهم است.
چون اگر بزرگسالان با شیوه مناسبی در آموزش و تدریس روبرو نشود، به دلیل نداشتن اجبار در یادگیری هرآینه آموزش و یادگیری را ترک خواهند کرد. از سوی دیگر روشهای مناسب با توان یادگیری بزرگسالان و همچنین نیاز یادگیری آنها خود مشوق و محرکی برای حرکت به سوی فعالیتهای یادگیری بوسیله بزرگسالان خواهد بود.بزرگسالان به نتایج فرایند یاددهی - یادگیری بیشتر از خود آن توجه دارند. آنان چون مسئولیت های زندگی اجتماعی، مادی ،اخلاقی و معنوی خود راشخصاً به دوش می کشند لذا به دنبال آموزش و یادگیریی هستند که برای مشکلاتشان راه حل-هایی بدهد.همچنین ایجاد ارتباطنسبتاً درست و قوی میان عوامل موثر یادگیری نظیر محتوا ، شرایط و موقعیت ها، وقت و منابع موجود با فرایند یاددهی- یادگیری و تدارک برنامه های آموزشی بزرگسالان مهارتی است که طراحان برنامه های آموزشی بزرگسالان به آن نیاز نیازمندند.
تعاریف:
یادگیری در لغت به معنی اسب دانش، فهمیدن از راه تجربه یا مطالعه می کنند اما معروف ترین این تعریف ها تعریف کیمبل - 1961 - هست که : یادگیری تغییراتنسبتاً پایدار در رفتار بالقوه است که در اثر تجربه به دست می آید. - شفیعی ،ص - 84 یادگیری واژه ای است که هر روز از آن استفاده می کنیم و همین امر تعریف آن را بسیار دشوار می کند. یادگیری : به تغییری اطلاق می شود که بتوان آن را سنجید و مشاهده کرد . اگر نتوان یادگیری را سنجید یا مشاهده کرد آموزش با دشواری روبرو می شود. - آقازاده 1378 ص - 21برخی از معلمان درباره تعریفی از یادگیری که در برگیرنده واژه »رفتار« باشد نظر مثبتی ندارند، آنان واژه رفتار را محدودکننده و ماشینی می دانند و آن را به اسکینر و - رفتارگرایی - نسبت می دهند. رفتار گرایان بر این باورند که یادگیری تغییر در رفتار است و ترجیح می دهند بگویند که »یادگیری« نتیجه تغییر رفتار است.
آموزش بزرگسالان
آموزش بزرگسالان مفهومی وسیع و گسترده دارد و شامل کلیه فعالیتهای آموزشی و یادگیری بزرگسالان به صورت رسمی ، غیررسمی و اتفاقی در زمینه های مختلف شغلی، اجتماعی، سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی ،تربیتی ،مذهبی ،صنعتی، کشاورزی و سوادآموزی همانگونه که رایان اظهار داشته »قلمرو آموزش بزرگسالان به وسعت قلمرو خود زندگی است« - رایان1994،ص - 53آموزش بزرگسالان فعالیتی است سازمان یافته به منظور ایجاد جامعه در حال یادگیری از طریق انتقال دانش و مهارت روزآمد بزرگسالان تا بتوانند جهت تکامل و تعالی حرکت کنند و در سرنوشت جامعه خود از لحاظ اجتماع ،فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مشارکت فعالانه داشته باشند. - ابراهیم زاده 1385 ،ص - 8
یادگیری بزرگسالان
از دیدگاه روانشناسان اصول کلی روانشناسی تربیتی و نظریه های یادگیریمجموعاً کاربردهای مثبت و سازنده ای در پیشرفت یادگیری بزرگسالان و خردسالان دارند. اما در آموزش بزرگسالان تعدادی از این نظریه ها و قوانین بیشتر از دیگران قابل استفاده هستند مثلاً. ثابت شده است که قانون تمرین و تکرار و تکیه بر معلومات اکتسابی قبلی بزرگسالان نتیجه بهتری به بار می آورد زیرا این فرصت تمرین و تکرار و تکیه بر معلومات برای بزرگسالان بیشتر فراهم استمثلاً. کشاورز به آسانی با تکیه بر معلومات قبلی خود درباره شیوه ی مبارزه با آفات نباتی معلومات تازه کسب کند و آنها را به کار ببندند. - ابراهیم زاده ص - 106یکی از امیدوار کننده ترین نتایج، مربوط به پژوهشهایی است که وارنرشه 1974 - ، - w.sehaicو همکارانش در این مورد به عمل آورده اند. آنها به این نتیجه رسیده اند که در تمام طول زندگی می توان یاد گرفت و طبق این نتایج بزرگسالان توانایی آن را دارند که یادگیری را در سنین بالا می توانند حفظ کنند. - همان منبع -
مفهوم یادگیری:
مفهوم یادگیری را می توان به صورت های مختلف تعریف کرد،کسب دانش و اطلاعات ، عادت های مختلف مهارتهای متنوع و راه های گوناگون حل کردن مسئله، همچنین می توان یادگیری به عنوان فراگیری رفتارها و اعمال پسندیده حتی به عنوان کسب رفتارها و اعمال مضر و ناپسند تعریف کرد با این حال معروف ترین تعریف یادگیری به قرار زیر است:یادگیری به فرآیند ایجاد تغییراتنسبتاً پایدار در رفتار که حاصل تجربه است گفته می شود آن را به حالت های موقتی بدن مانند آنچه بر اثر بیماری، خستگی یا مصرف داروها پدید می آید نسبت داد. - سیف 1388 ،ص - 28یادگیری واژه ای است که هر روز از آن استفاده می کنیم و همین امر تعریف آن را بسیار دشوار میکند یادگیری به تغییری اطلاق می شود که بتوان آن را سنجیده و مشاهده کرد اگر نتوان یادگیری را مشاهده کرد و سنجید آموزش با دشواری روبرو می شود. - آقا زاده 1378،ص - 21
