بخشی از مقاله
چکیده
نیاز امروز سبب شد ه است که به فکر تغییر در مدلهای رایج حسابداری باشیم این اعمال در جهت برطرف کردن محدودیتهای گزارشگری رایج است برای اعمال تحولی عظیم در گزارشگری مالی، یک راهکار گزارشگری الکترونیک است که در آن به صورت بنیادی فعالیت سازمانها تغییر می یابد. برای کاهش پردازش میتوان از مبادله الکترونیکی اطلاعات حسابداری وگزارشگری الکترونیکی استفاده نمود که با تهیه مجموعهای از وب سایتهادر برجی شرکتها وارائه اطلاعات به کارکنان آنها اطلاعات مالی سرمایه گذاران افزایش مییابد. برای تهیه وتبادل اطلاعات مالی در اینترنت ودر اختیار گذاشتن آن برای کاربران زبان گزارشگری مالی توسعه پذیر - XBRL - ایجاد شد که دراین مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
-1 مقدمه
استفاده وسیع از زبان گزارشگری تجاری گسترش پذیر فواید زیادی را برای سرمایه گذارن ایجاد میکند. استفاده از زبان گزارشگری توسعهپذیر بر دقت دادههای مالی میافزاید و تحلیل آن را ساده تر کرده وبه روز کردن آنها رابهتر مینماید. علاوه بر آن،ورود اطلاعات به روش دستی،پرهزینه،کند، با دقت کم ودر نتیجه منجر به خطاهای انسانی میشود. امروزه کارکردن با اطلاعات با روش دستی هم از نظر ورود وهم از نظر بررسی آنها منسوخ شده است.
ضمن آنکه سیستم نظارتی که از مزیت بستر استاندارد شده استفاده میکند بهترین کمک کننده برای ناظران است. آنچه که در استراتژی کلان توسعه بسترهای مالی و به خصوص تدوین سند استراتژی توسعه بازارسرمایه با عنوان استاندارد سازی نرم افزاری بسترهای مالی مطرح میشود که مرحله اول جهت اجرایی شدن مسیر توسعه ورشد میباشد. گزارشهای حسابداری شامل محصول پردازش اطلاعات توسط هر سیستم حسابداری است.
گزارشهای مالی،محصول گزارشگری مالی واصلیترین وسیله انتقال اطلاعات است. در گزارشهای مالی،اطلاعاتی که بنا بر الزامات قانونی یا عرف افشای آنها مورد نیاز است ارائه میشود. در ادامه مقاله، ابتدا فنآوری گزارشگری مالی الکترونیکی و پیشینه پژوهش مرور میگردد، که در آن به معرفی اصل موضوع پرداخته شده است. به دنبال آن، دستاوردهای XBRL و مزایای آن مطرح میشود. در پایان، یافتههای حاصل از پژوهش، پیشنهادها و نتیجهگیری بیان گردیده است.
-2 فنآوری گزارشگری مالی الکترونیکی
برای گزارشگری الکترونیکی نیاز به فنآوری چند رسانهای - - Multimediaهمانند تصاویر سه بعدی میباشد. زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر در حدود سال 1998مطرح شد ودر همین سال هیأت مدیره انجمن حسابداری رسمی آمریکا با پروژه XBRLموافقت نمود ودر سال 2000 اولین همایش بینالمللی در شهر لندن برگزار شد ودر همین سال پروژه آزمایشی در صنعت بانکداری آمریکا مطرح گردید. یکسال بعد اظهارنامههای مالیاتی با XBRLگسترش یافت ودر نتیجه در سراسر جهان گسترش یافت.[1]
انجمن حسابدارانرسمی آمریکا به دنبال فراهم کردن استانداردهای XBRL هستند در واقع XBRLبه منظور حذف کردن ساختارهای ناسازگار فراهم شده است وبه عنوان زبان گزارشگری واحد تجاری میتوان آن راگسترش داد. هیتمن وانیکا بر این باورند که عنصر اصلی XBRL اقلام وواژهنامههاست. اگر واژه نامهها XBRLبر اساس استانداردهای مختلف تهیه شود کاربران نمیتوانند به صورت وسیع اطلاعات مالی شرکتها در کشورهای مختلف را باهم مقایسه کنند.[2]
کلیه دادههای مالی در XBRLدارای بر چسب هستند که آنها را بهعنوان بدهی،دارایی،سرمایه وسود از هم تفکیک میکنند و کاربران میتوانند به راحتی دادهها را تغییر شکل دهند. با استفاده از زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیرXBRLسیستم مالی شرکت به طور مستقیم به اینترنت وصل واستفادهکنندگان از دادههای حسابداری در هر مکانی از دنیا میتوانند به وب سایت شرکت مراجعه و در هر زمان گزارشهای مالی را با تغییرات نهایی مورد مطالعه وارزیابی قرار دهند.[3]
XBRLسرعت پردازش اطلاعات مالی را به گونهای چشمگیرافزیش میدهد و امکان خطا را با تسهیل ساختن کنترل مستقیم دادههاکاهش میدهند. سازمانها میتوانند با استفاده از این زبان درهزینهها صرفهجویی کرده و با بهرهوری بیشتری به گردآوری وگزارشگری دادههای مالی بپردازند. اگر اطلاعات مالی به زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر تهیه شده باشد سرمایه- گذاران،تحلیلگران نهادهای مالی و مراجع قانونی با سرعت وبهرهوری بسیار بالایی میتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را پیداکنند و به مطالعه ومقایسه آنها بپردازند.
XBRLمترادف گزارشگری مالی به روز میباشد به این معنا که وب قادر است که گزارشگری تجاری را برای استفادهکننده گان بیان کند در واقع میتوان گفت که اراده بسیار بالا برای استفاده این زبان XBRLوگزارشگری مالی به روز،موجب فراهم کردن یک تغییر از مورد مطالعه ومقایسه بر اساس کاغذ ومواد به صفحه توسعه های الکترونیکی است. XBRLیک زبانتحت وب است که برای مقاصد گزارشگری مالی وتجاری مورد استفاده واقع شده است.زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر این زمینه رافراهم میکند که اقلام منحصربه فرد دادههای مالی مانند وجوه نقد و سود خالص یک علامت مخصوص به خود را داشته باشد.[4]
XBRLتوانایی توسعه دارد به این معنا که خصوصیات آن در صورت نیاز افزایش مییابد اطلاعات برچسبگذاری شده موجب می-شوند که دادهها قابل اتکا شوند واژنامه برای هریک از مقاصد داخلی وگزارشگری مالیاتی وگزارشگری مالی تعریف می-شود.XBRLموجب استانداردسازی دادههای تجاری وبه اشتراک گذاشتن اطلاعات دفاتر وسیستمها واحدهای تجاری ویا حتی سازمانها میشود ومنجربه هماهنگی سیستمها میشود اماXBRL دو مشکل مهم استفادهکنندگان و فراهمکنندگان صورتهای مالی را بر طرف کرده است.نخست اینکه امکان فراهم کردن کارآمد واستخراج معتبر اطلاعات را از طریق اعمال کردن فنآوری های موجود تهیه نموده است.
بااستفاده از این زبان XBRLاطلاعات مالی فقط یکبار ورود پیدا میکنند بنابراین خطر اشتباه در وارد شدن مکرراطلاعات کاهش مییابد و نیازی به فراهم کردن تکراری اطلاعات برای شکل متفاوت گزارشگری نیست در نهایت هزینه های تهیه وتوزیع گزارشهای مالی کاهش مییابد دوم اینکه این زبان XBRLدسترسی سرمایهگذاران وتحلیلگران به دادهها را تسهیل میکند.علاوه بر این XBRLمطالعه ومقایسه صورتهای مالی سازمانها را در هر گروه صنعتی از طریق ایجاد سازگاری در ردهبندی اطلاعات مالی فراهم میسازد.
-3 دستاوردهای XBRL
اساسیترین دستاوردهایXBRL را میتوان به صورت زیر خلاصه نمود:
-1 فراهم کردن انتقال دادههابه شکل مستقیم
-2 فراهم کردن دستکاری ارقام توسط کاربر
-3 استفاده از طبقهبندی واحد دادهها و برطرف کردن مشکلات مفاهیم دادهها
-4 تسهیل قابلیت مقایسه در گزارشهای مالی مختلف
-5 تسهیل دسترسی به دادهها
-6 فراهم کردن ذخیرهسازی اطلاعات توسط گیرنده وانجام عملیات محاسباتی بعدی روی آنها
-7 امکان معامله دادههای مالی بین سیستمهای مختلف
درستی دادههای مالی مندرج در یک مدرک XBRLبه توانایی اتکای پردازشهای مورد کاربرد برای ساخت مدرک،ماهیت ومیزان اطمینان بودن فرآیندهای ساخته شده روی آن دادهها ومیزان امنیت ایجاد شده برای محافظت از درستی داده هابستگی دارد.XARLبه مجموعه گسترش یافتهای ازXBRL که بیان کنندگان خدمات مطمئن بخشی را قادر می سازد تا درستی داده-های دارای برچسب XBRLارائه شده در اینترنت تأیید وبیان کنند.
