بخشی از مقاله
چکیده
تا سخن از خودزندگی نامه به میان می آید، ذهن ها به طرف نوشته هاي منثور می رود. اما هستند شاعرانی که شعر را محل بیان زندگی شخصی خود قرار داده اند و احساسات، اتفاق ها و خاطره هاي خود را به زبان شعر بیان داشته اند. امیري فیروزکوهی از شاعران سنت گراي معاصر است که اغلب شعرهاي وي روایتی از زندگی شخصی و هنري و به تعبیري حسب حال اوست. حسب حالی سرشار از احساس درد و غم و رنج و اندوه و ناامیدي و ... .از نظر زبانی و بلاغی نیز شعرها متناسب با حالات امیري و شخصیت هایی است که بهانه اي براي سرودن شدند.
در این نوشتار قرار است ، که اتوبیوگرافی، حسب حال ها، اتفاق ها و خاطرات زندگی واقعی امیري در دیوان او مورد بررسی قرار گیرد.این پژوهش به شیوه ي توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته ومحدوده ي جستجو نیز دیوان امیري فیروزکوهی است.شایان ذکر است که در نوشتار حاضر اشعاري مورد بررسی قرار می گیرد که از حیث اتوبیوگرافی حاوي نکات مورد انتظار باشدو بخشی از زندگینامه ي شاعر و عواطف و احساسات او را در مورد روزگار و اشخاصی را که با آنها محشور بوده ، به دست دهد.
1 مقدمه
اتوبیوگرافی یا زندگی نامهي خودنوشت، یکی از گونه هاي نوشتار ادبی است که اگر چه امري شخصی است، اما گاهی بعضی از شاعران و نویسندگان در آثارشان صادقانه، به بیان مسائل شخصی و واقعی زندگی شان پرداختهاند. هر چند اتوبیوگرافی بیشتر در نثر وجود دارد اما هستند شاعرانی نظیر امیري فیروزکوهی که به این گونه ي ادبی در شعرشان توجه کرده اند. امیري فیروزکوهی - 1288 - 1363، از شاعران معاصر است. شعر هاي او در قالب هاي متنوع ارائه گردیده است: غزل را به سبک هندي - اصفهانی - و قصیده را به سبک خراسانی، ترکیب و مرثیه و اخوانیات نیز در دیوان او یافت می شود.
او به زبان عربی، مانند زبان فارسی آشنا بود و به هر دو زبان شعر می سرود.وي هم چنین در شاعري سنت گرا بود و شعر نو و نیمایی را نمی پسندید و عواطف و احساسات و اندیشه هاي خود رانیزدر همان قالب هاي سنتی و بیشتر غزل بیان می کرد.او از همان آغاز مریض احوال بود و به قول خودش به پیري زودرس گرفتار شد. درواقعناراحتی هاي جسمی و مزاجی و بیماري هایی که همواره با ویهمراه بودند در ورود مضامینی مانند مرگ، پیري، یأس، غم و مفاهیمی چون جبرگرایی، تقدیرگرایی، ناامیدي، مرگ اندیشی و مردم گریزي و... در شعر او آن هم با بسامد بالا نقش داشتند: »در جوانی پیر و در طفلی جوان بودم امیر آسمان اوراق هستی کرد پیش و پس مرا - «امیري،1389،ج. - 85 :1 به عبارتی دیگر»درشعر او شکوه از زندگیو گلایهاز روزگار بسیاراست.
از ناپایداري زمانه، ازناکامی هاي فردي و رنج و دردهاي شاعرانه براي خواننده بسیار می گوید. مویه او بر سرگذشت آدم خاکی نهاد وگذران بودن جهان است که سزاوار دلبستگی ودرنگ نیست - «یاحقی،. - 12:1378البته »دلیل تکرار این درونمایه را باید بیشتردر ضعف جسمانیامیريو بیماري مزمن ومداوم و مسائلیاز این دست جست وجو کرد - «حسین پورچافی،. - 102:1387 امیري فیروزکوهی، از شیفتگان و معتقدان شعر صائب تبریزي بود،به همین دلیل در شعر وي بسیار تأمل می کرد. »تأثیرپذیري وي ازشاعران سبک هندي بویژه صائب تبریزي، موجب آفرینش نازك خیالی ومضمون پردازي در شعرش شده است - «بدرقه،. - 2:1392همان طور کهحوادث زندگی و تجربه هاي روزمره در شعر این شیوه انعکاس گسترده اي دارد... در شعر امیري نیز»تجارب روزانه انعکاس خاصی دارند و او با دقت و کنجکاوي در این امور و بهره گیري از آنها، مضامین متنوعی به خواننده عرضه می کند - «
2 پیشینه پژوهش:
درباب موضوع این مقاله، به تفصیل کتاب یا مقاله اي نوشته نشده و مطالعه ي مستقلی صورت نگرفته است،اما دربرخی کتابها و پایان نامه هاي مربوط به ادبیات معاصر، جز یک رساله که به درون مایه شعر امیري پرداخته آثار دیگر جز به صورت گذرا به این شاعر اشاره نشده که به مهم ترین آن ها به اختصار اشاره میشود:
حسین پور چافی، علی - - 1387،جریان هاي شعري معاصر فارسی از کودتا - - 1332تاانقلاب - - 1357 در این کتاب، نخست جریان هاي شعر معاصر در فاصله ي سالهاي بین کودتاي 1332 تا انقلاب 1357 معرفی شده اند؛ پس از آن ویژگی هاي محتوایی و فکري، و زبانی و ادبی آنها با ارائه نمونه هایی بیان شده است. شاعران معروف هر جریان معرفی و ویژگی هاي شعري آنان بررسی شده است، که امیري فیروزکوهی از جمله این شاعران است.
بدرقه، یاسر،به راهنمایی محمد علی زهرا زاده - - 1392،درون مایه ي شعر سنت گراي معاصر با تکیه بر شعر امیري فیروزکوهی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان وبلوچستان. در رساله مذکور، ضمن پرداختن به جریان شعر سنت گراي معاصر، زمینه هاي پیدایش و ویژگی هاي آن، رابطه امیري فیروزکوهی و سبک هندي بیان شده و تحلیلی زبانی، محتوایی و بیانی در شعر امیري فیروزکوهی ارائه شده است.
