بخشی از مقاله
چکیده:
عدم توجه به بنیادهاي پایداري معماري سنتی ایران و عوامل گوناگون موثر بر آن، پیکري فرسوده و ناپایدار از بافت شهري به جاي گزارده است. بدون شک پیشرفت تکنولوژي ضرورتی است که از آن نمی توان چشم پوشید، ولی این عامل نباید ارزش هاي ما را خصوصا در زمینه پایداري محیط زیست دستخوش مخاطره نماید. در همین راستا می بایست راهکارهاي فراموش شده در طراحی محیط مسکونی پایدار شناسایی شده و با به روز نمودن آن ها با توجه به تکنولوژي هاي موجود، از آن ها در طراحی ساختمان هایی پایدار استفاده نمود.
در این جهان، معماران نیز همسو با سایر دانشمندان در پی یافتن راهکارهایی جدید براي تامین زندگی مطلوب انسان بوده اند. بدیهی است که زندگی، کار، تفریح، استراحت و ... همه و همه فعالیتهایی می باشند که در فضاهاي طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه اي بس حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد.
با جمع بندي نظرات و ایده هاي تمام نظریه پردازان فوق می توان گفت معماري پایدار که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است؛ یکی از جریان هاي مهم معاصر است که عکس العملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار می رود. معماري پایدار مانند سایر مقولات معماري، داراي اصول و قواعد خاص خود است و به طور کلی این سه مرحله را در برمی گیرد:
-1 صرفه جویی در منابع
-2 طراحی براي بازگشت به چرخه زندگی
-3 طراحی براي انسان، که هر کدام آن ها استراتژي هاي ویژه خود را دارند.
بررسی شهرهاي کویري ایران همچون یزد، کرمان و کاشان نشان می دهد که ویژگی هاي کالبدي بخش هاي تاریخی و سنتی شهرهاي مزبور به میزان قابل توجهی با یافته هاي علمی جدید تطابق دارد. همچنین به نظر می رسد که هماهنگی محیطی مزبور، محصول فرایندي طولانی از آزمون و خطاهاي مکرر بوده که در طی تاریخ و در جریان طراحی و ساخت بناها و بافت هاي شهري به وقوع پیوسته است.
با توجه به اینکه معماري سنتی ایران در مناطق کویري داراي پشتوانه اي قوي و پر بار از جنبه هاي گوناگون پایداري است؛ بررسی این ویژگی ها می تواند در خدمت برنامه ریزي، طراحی و مردمی نمودن محیط زندگی امروز قرار گیرد. بنابراین در این مقاله سعی می شود با مطالعه در مورد ویژگی هاي معماري سنتی از نظر پایداري و با توجه به نکات مثبت و قابل تطبیق شیوه زندگی امروزي و با بهره گیري از مزایاي تکنولوژي در طراحی محیط مسکونی، فرصتی فراهم شود که در ادامه روند مذکور و در تطبیق و ترکیب آن با شرایط زمانی حال در راستاي توسعه پایدار گام هاي بیشتري برداشته شود.
مقدمه :
معماري سنتی ایران داراي پشتوانهاي قوي و پربار از جنبههاي گوناگون پایداري، هنر و فرهنگ ایرانی است و خود سهم و ارزش ویژهاي را از این هنر و فرهنگ نمایش میدهد. بررسی این ویژگیها میتواند در خدمت برنامهریزي، طراحی و مردمی نمودن محیط زندگی امروز قرار گیرد. نیازهاي سکونتی مردم در شهرها و به خصوص شهرهاي سنتی، امروزه به گونهاي مستقل و بدون شناسایی تأثیرات جانبی آن خصوصاً بر محیط زیست برآورده میگردد. - پاکزاد - 69:1386
عدم توجه به بنیادهاي پایداري معماري سنتی ایران و عوامل گوناگون موثر بر آن، پیگیري فرسده و ناپایدار از بافت شهري به جاي گزارده است. بدون شک پیشرفت تکنولوژي ضرورتی است که از آن نمیتوان چشم پوشید، ولی این عامل نباید ارزشهاي ما را خصوصاً در زمینه پایداري محیط زیست دستخوش مخاطره نماید. در همین راستا میبایست راهکارهاي فراموش شده در طراحی محیط مسکونی پایدار شناسایی شده و با به روز نمودن آنها با توجه به تکنولوژيهاي موجود، از آنها در طراحی ساختمانهاي پایدار استفاده نمود.
همچنین مقایسهي وضعیت معماري بومی همساز با اقلیم این مناطق که در بخشهاي سنتی شهر تجلی یافتهاند با بافتهاي جدید که در قالب توسعههاي بیرویه و کم تراکم در پیرامون شهرها شکل یافتهاند این نکته را نشان میدهد که معماري شهرهاي کویري به شکل فزایندهاي از وضعیت طبیعی و مطلوب خود فاصله گرفته و میگیرد. این مسئله، ضرورت جستجوي راهکارهایی جهت مقابله با روند نامطلوب موجود و اصلاح پیامدهاي ناخواستهي مداخله کالبدي در این شهرها، به گونهاي که توسعهي پایدار شهر را تحقق بخشند، ایجاب مینماید. - گلکار - 44:1379