بخشی از مقاله
چکیده:
دراین مقاله سعی برآن شده است تا شهرزاهدان واقع دراستان سیستان وبلوچستان رابه صورت اجمالی توصیف کرده ودرادامه مبحث یکی از میادین شهر زاهدان که به لحاظ ترافیکی یک معضل شهری محسوب می شود را مورد تحلیل و بررسی قراردهد، با توجه با اینکه شهر میدان آزادی یکی از میادین اصلی شهر زاهدان می باشد و همچنین این میدان از لحاظ عملکردی نقش مهمی میان خیابان های منتهی به آن دارد، لازم دانستیم به بررسی آن بپردازیم و در نهایت به ارائه پیشنهاد در جهت بهبود و ارتقا کیفیت میدان برسیم.
-1مقدمه:
امروزه باتوجه به پیشرفت های موجود درزمینه شهرسازی وتکنیک های استفاده شده برای حمل ونقل روان و آسان در شهر،کمتر باید مشکلاتی در زمینه بحث ترافیک وجود داشته باشد اما پدیده ترافیک یک معضل همیشگی بوده وشهرسازان بایدبرای آن تاحدامکان بهترین راه حل رامدنظرقراردهند. حال نمونه موردی دراین مقاله میدان آزادی شهرزاهدان بوده که موردتحلیل قرارگرفته است.این میدان باتوجه به مسائل ومشکلات مربوط به خودگره ترافیکی ای را درموقعیت فعلی خود به وجود آورده وباتوجه به محدودیت ها و نابسامانی هایی درهمسایگی خودهمچنان این معضل پابرجاست. باتوجه به جزئیات ذکرشده، برای ساماندهی این میدان و بهبود ترافیک آن راه کارهایی ارائه شده است.امید به آنکه بتوان این معضل حل شده واین موقعیت شاهد ترافیکی آرام باشد.
-2شناخت شهر زاهدان:
شهر زاهدان یکی از پر تحول ترین شهرهای کشور در چند دهه اخیر از نظر جمعیتی بوده است. این شهر که تاریخ طولانی از زمان پیدایش و شکل گیری اش نمی گذرد در آمارگیری سال35 دارای 17495نفر جمعیت بوده است. باگذشت یک دهه در دهه45جمعیت این شهر به 39732نفر افزایش یافته و بالاخره در دهه های 75و85 به ترتیب 419518 و 2405742نفر رسیده است.
مهاجرت از کشورهای دیگر و مهاجرتهای ملی و درون استانی سبب شده جمعیت آن افزایش پیدا کند
-3تاریخچه ، علل پیدایش ، چگونگی توسعه شهر و روند رشد آن در ادوار گذشته:
شهر زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان واقع در ضلع جنوب شرقی ایران که از مهمترین مراکز اداری، سیاسی، تجاری و نظامی این منطقه به حساب می آید. پیشینه ای حدودا صد ساله دارد. پیشینه تاریخی و تاسیس شهر در واقع با حضور قوم بلوچ ، احداث راه آهن و و ورود مهاجرین هندی و سیک ها معنی می یابد.
-4در زیر شکل گیری شهر زاهدان تا زمان رضاشاه به طور خلاصه بیان گشته است:
وجه تسمیه نام اولیه شهر - دزداب - توضیح داده شده است و مراحل رشد سریع شهر بیان می شود .
در منطقه ی زاهدان فعلی، در زمان گذشته تا پیش از صد سال قبل تنها چاه آبی بوده است که راهزنان منطقه برای استراحت بطور موقت اطراق می کردند و در حدود سال1285 ه ش، با حفر و ساخت کاریزی توسط احتمالا بلوچ های ساکن این مناطق، آبادی کوچکی شکل گرفته و نام دزداب برخود گرفته است..
دلیل نامیدن این قریه به این نام گویا به ویژگی خاک و زمین این منطقه بر می گردد. در آن زمان به دلیل بالا بودن سطح آب در منطقه حفاری های بسیار کم عمق در حد یکی دو متر، چشمه های آبی بوجود می آورده که کمی پایینتر، به زمین فرو می رفته است. در واقع خاک زمین ، آب را می دزدیدند. شغل اکثر مردم کشاورزی بود.
نمودار-1 پیشینه شهر زاهدان
-5مطالعات فرهنگی:
سرزمین اساطیری سیستان و بلوچستان از دو ناحیه شمال و جنوب تشکیل شدهاست. سیستان امروزی که قسمت شمالی استان را در برمی گیرد، در کتاب اوستا، یازدهمین سرزمینی است که »اهورامزدا« آفریده. همچنین زادگاه رستم دستان قهرمان حماسی شاهنامه فردوسی میباشد. تاریخ نگاران سیستان را به گرشاسب، یکی از نوادگان کیومرث نسبت دادهاند. نام سیستان از نام اقوام آریایی »سکا« اخذ شدهاست. »سکاها« در حدود سال 128 قبل از میلاد، سیستان را به تصرف خود در آورده و در پهنه آن استقرار یافتهاند.
»نیمروز« نام دیگر سیستان است. همچنین بنای بیشتر شهرهای سیستان را به پهلوانان اسطورهای ایران چون زال، سام و رستم نسبت دادهاند. زمانی سیستان جزو متعلقات دولت ساسانی به شمار میآمد که به دست اردشیر بابکان فتح شد و در سال 23 هجری قمری، مسلمانان عرب این سرزمین را فتح کردند.
اولین فرمانروای معروف ایرانی این سرزمین بعد از اسلام، »یعقوب لیث« صفاری بود. همچنین یعقوب لیث صفاری پس از شکست اعراب زبان فارسی را به عنوان زبان رسمی کشور اعلام کرد بعد از صفاریان، سامانیان، غزنویان و سلجوقیان نیز هر یک، مدتی در این سرزمین فرمان راندهاند.
سر زمین سیستان دارای مکانهای باستانی ودیدنی فراوانیست مانند کوه خواجه که نام دیگر آن به زبان پهلوی - اوشیدا - است و به معنای کوه ابدی است. این کوه تنها بلندی دشت سیستان است و مورد تقدس زرتشتیان هم قرار دارد زیرا آنان بر این باورند که پیامبر دین زرتشت از آنجا ظهور میکند. کوه خواجه از سه سلسله زمانی در خود آثاری بجا دارد از سه سلسله اشکانیان ساسانیان و حکومتهای اسلامی بعد از آن.
سرزمین بلوچستان امروزی که ناحیه جنوبی استان را تشکیل میدهد، در قدیمیترین اسناد تاریخی به اسم »مکا« مشهور بوده و در نوشتههای هرودت تاریخ نگار یونانی از آن به عنوان »گدروزیا« یاد شدهاست.
