بخشی از مقاله
چکیده:
منطقه ی زفره در65 کیلومتری شمال شرقی اصفهان واقع شده است. این ناحیه با توجه به قرارگیری در کمربند آتشفشانی ارومیه – دختر، و همجواری با گسل قم-زفره پتانسیل خوبی جهت اکتشاف مس میتواند داشته باشد، لذا شناسایی زون های کانی سازی احتمالی و تفکیک هاله های دگرسانی مرتبط، ضروری است. در این محدوده، عملکرد سیستم های آذرین درونی و بیرونی و آلتراسیون های مختلف هیدروترمال را سبب شده است. تصاویر ماهواره ای استر، به علت تفکیک مکانی و طیفی بالا توانایی زیادی در ثبت و تفکیک انواع آلتراسیون های موجود در سیستم هیدروترمال دارند. سنجنده استر اطلاعات منابع زمینی را در سه محدوده طیفی مرئی-فروسرخ نزدیک - VNIR - ، فروسرخ موج کوتاه - SWIR - و فروسرخ گرمایی - TIR - ، اخذ می کند.
با مطالعه باندهای VNIR و SWIR این سنجنده میتوان مناطق دگرسانی را با دقت بیشتری شناسایی کرد. در این پژوهش روشهای مختلف بارز سازی آلتراسیون ها، از قبیل ترکیب کاذب رنگی - - RGB،نسبت باندی - - Band Ratio، آنالیز مولفه اصلی - - PCAو پهنه بندی زاویه طیفی - spectral angle mapper - بر روی تصاویر سنجنده استر اعمال شده است. در نهایت با استفاده از این تکنیک های پردازش، هاله های آلتراسیون مشخص گردید. این نواحی مشخص شده در مراحل بعدی اکتشاف می توانند دارای اولویت باشند.
مقدمه :
منطقه مورد مطالعه در ورقه 1:250000 کاشان و1:100000 اردستان واقع شده است ودارای مساحتی در حدود 110 کیلومتر مربع می باشد. دسترسی به محدوده از طریق راه ارتباطی اصفهان – سگزی در مسیر روستای زفره امکانپذیر است. به لحاظ زمین شناسی، درمنطقه توده های نفوذی گرانودیوریتی -دیوریتی رخنمون داشته و در بخش وسیعی نیز دارای سنگهای آتشفشانی آندزیت، داسیت، ریوداسیت و توف های ریولیتی ائوسن می باشد،
شکل - - 1 نقشه زمین شناسی اندیس مس-مولیبدن پورفیری زفره
سنجنده استر یک سنجنده چند طیفی مدار قطبی است که در دسامبر 1999 تحت همکاری آمریکا و ژاپن بر روی سکوی ترا - Terra - به فضا پرتاب شد. این سنجنده ناحیه طیفی وسیعی را با 14 باند پوشش می دهد که از ناحیه مرئی – فروسرخ نزدیک - VNIR - شروع شده وتا ناحیه فرو سرخ گرمائی - TIR - ادامه می یابد. استر در دوره گردش 16 روزه، تصویر برداری زمین را بطور کامل انجام می دهد.این سنجنده در ناحیه مرئی – فروسرخ نزدیک - - VNIR شامل سه باند با توان تفکیک مکانی 15 متر، در فرو سرخ موج کوتاه - SWIR - شامل شش باند با توان تفکیک مکانی 30 متر و در فرو سرخ گرمائی - TIR - شامل 5 باند با توان تفکیک مکانی 90 متر است.
روش تحقیق، بحث و بررسی:
در این مطالعه با بکارگیری روش های پردازش تصاویر دورسنجی نظیر ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، آنالیز مولفه اصلی و پهنه بندی زاویه طیفی ، کانی های کلریت و اپیدوت، - کانی شاخص آلتراسیون پروپیلیتیک - ، کانی های دارای بنیان OH - کائولینیت، مسکویت و غیره - از هم تفکیک می شوند.
روش ترکیب رنگی کاذب - - RGB
در دورسنجی استفاده از رنگ ها اطلاعات بصری و مفهومی بیشتری از تصویر را در اختیار ما قرار می دهند .[1] با توجه به آنالیز های تجربی تصویری با ترکیب رنگی کاذب RGB 468 در شناسایی مناطق دگرسانی در کانسار های مس پرفیری مفید می باشد، - شکل . - 2 در این تصویر به علت انعکاس بیشتر کانی های دارای بنیان OH - کائولینیت، مسکویت، آلونیت و غیره - در باند 4 نسبت به باند های 6 و8، پیکسل های حاوی آلتراسیون های فیلیک و آرژیلیک به رنگ صورتی و بخاطر انعکاس بیشتر کانی های کلریت و اپیدوت در محدوده باند 6، دگرسانی پروپیلیتیک به رنگ سبز دیده می شود.
شکل - - 2 ترکیب رنگی - RGB 468 - داده های استر منطقه زفره - کانی های دارای بنیان OH به رنگ صورتی و کلریت و اپیدوت به رنگ سبز -
روش نسبت باندی
یکی از روشهای رایج در پردازش تصویر روش نسبت باندی می باشد. این روش اثرات توپوگرافی و سایه ها را از بین برده و یک سری از نویزها را افزایش و سری دیگری را کاهش می دهد . علاوه بر آن اختلاف بین درجات روشنائی را آشکار کرده و مرزها را مشخص تر می سازد. بنابر این از این روش می توان برای جدا کردن مرز واحد های سنگی استفاده نمود. با شناخت خصوصیات انعکاسی پدیده های مختلف و با استفاده از روش فوق می توان پدیده های مختلف را بارز ساخت. از آنجایی که اپیدوت و کلریت به ترتیب در باندهای 7 و 9 داده های استر دارای انعکاس بالاو در باند 8 دارای جذب بالا می باشند؛ لذا از نسبت باندی - 9+7 - به 8 جهت نمایش کلریت و اپیدوت استفاده شده است. همچنین برای نمایان سازی آلتراسیون آرژیلیک و فیلیک از نسبت باندی 4 به 5 استفاده شده که تصویر مربوط در ادامه آورده شده است
