بخشی از مقاله
چکیده:
بر هیچکس پوشیده نیست که امروزه نوآوری یکی از مهم ترین دغدغه های بنگاه ها می باشد. اهمیت نوآوری در کنار فقدان اطلاعات مناسب جهت تجزیه و تحلیل و اتخاذ رویکرد های مناسب در خصوص آن باعث شده است که بسیاری از محققان این حوزه در صدد پایه ریزی روش های موثر جهت جمع آوری اطلاعات مناسب برآیند. در این مقاله برآنیم تا یک چارچوب کاربردی و مفید جهت شناسایی و دسته بندی اقدامات نوآورانه ارائه دهیم. این روش به ما کمک می کند تا خروجی فرآیند نوآوری را شناسایی کرده و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. تحلیل هایی که می تواند به تصمیم گیری در خصوص اتخاذ تصمیمات مناسب در حوزه ی نوآوری کمک شایانی نماید.
-1 مقدمه:
در محیط به شدت رقابتی امروز، که شرکت ها از یک سو تحت فشار رقابتی رقبا و واکنش سریع آنها به تحولات بازار و از سوی دیگر فشار مشتریان در قالب تعدد سلایق آنها و بالا رفتن سطح الزامات کیفی هستند، نوآوری یکی از سلاح های مهم شرکت ها برای بقا است. در بازارهای جهانی و به شدت رقابتی، نوآوری تکنولوژیکی یک استراتژی کلیدی برای بنگاه هایی با تکنولوژی سطح بالا برای بقا و دستیابی به رشد سازمانی است. - - 10 از سوی دیگر نوآوری در بازار یک پیشران حرکتی در توسعه ی سازمان های مدرن و یک ابزار کلیدی برای دستیابی به مزیت رقابتی در بازارهای رقابتی است.
در دنیای امروز شاید سخن از اهمیت نوآوری گفتن کاری بیهوده باشد. تغییرات سریع بازار و سلایق مشتریان و پیشرفت های روزافزون تکنولوژی موجب شده است که نوآوری به دغدغه ی اساسی همه ی شرکت ها تبدیل شود. اهمیت این حوزه از یک سو و فقدان اطلاعات مناسب و در دسترس برای محققان از سوی دیگر باعث شده است که پژوهشگران این حوزه در داخل و خارج کشور با مشکلات عدیده ای روبرو شوند.
تحقیقات حوزه ی نوآوری عموما با فقدان داده های کافی روبرو هستند. محققان دو نوع اطلاعات را به تناوب مورد استفاده قرار می دهند. نخست R&D به عنوان یک شاخص ورودی و دیگری پتنت ها به عوان شاخص خروجی فرآیند نوآوری . در حال حاضر نیاز به یک ارزیابی مناسب خروجی فرآیند نوآوری به شدت احساس می شود. یک ارزیابی مناسب ما را قادر می سازد که اثرات فاکتور هایی نظیر اندازه ی بنگاه، ساختار بازار، محیط تولید منطقه، شبکه های درون بنگاهی و برون بنگاهی و ساختارهای سازمانی را بر افزایش یا کاهش استفاده ی موثر از منابع R&D بررسی کنیم
در سالهای اخیر علاقه ی محققان به حوزه هایی نظیر ارزیابی اقدامات نوآورانه، کاربرد روش های گوناگون به خصوص در زمینه ی مخارج R&D و پتنت ها رو به افزایش است. این روش ها عموما بر ورودی ها - - R&D تمرکز دارند و توجهی بسیار کمی به خروجی فرآیند نوآوری می کنند.
در اینجا چهار روش را برای جمع آوری اطلاعات در خصوص خروجی نوآوری های فرآیند و محصول معرفی می کنیم. - 1 جمع آوری نوآوری های بزرگ از منابع تاریخی - 2 جمع آوری مورد کاوی های نوآوری با همفکری متخصصان - 3 گفتگو و مصاحبه با مدیران - 4 شمارش نوآوری ها از ژورنال های تجاری
روش های اول و چهارم تا حدود زیادی شبیه به هم هستند. این روش ها به کررات در تحقیقات شومپتر به منظور دسته بندی نوآوری های بزرگ مورد استفاده قرار گرفته اند. در میان این روش ها، روش سوم متداول تر است. این روش در کشورهای اسکاندیناوی - فنلاند، سوئد، نروژ و دانمارک - ، فرانسه، امریکا، هلند، اسپانیا، ایتالیا، سوئیس و استرالیا مورد استفاده قرار گرفته است.
یافتن نوآوری های رخ داده در حوزه ی فرآیند به دو دلیل با مشکلات عدیده ای روبروست. نخست آنکه نوآوری های فرآیند عموما صورت تجسم یافته ای در محصول یا بازار ندارند. و دیگری اینکه شرکت ها معمولا تمایلی به عمومی کردن نوآوری های فرآیندی خود ندارند. به عبارتی این دسته نوآوری ها اکثرا به مصرف داخل شرکت ها می رسند.
استفاده از ژورنال ها و منابع تاریخی جهت شناسایی اقدامات نوآورانه دارای مزیت هایی است. نقاط قوت این روش گردآوری به شرح زیر است:
-1 آگهی هایی که بیانگر رخ دادن یک نوآوری هستند و در ژورنال های تجاری به چاپ می رسند از لحاظ زمانی به تجاری سازی آن محصول نزدیک هستند. این امر باعث می شود که ما پایگاه داده ای به روزی داشته باشیم.
-2 این روش گردآوری اطلاعات روش تحمیل شده ای به شرکت ها نیست که باعث شود آنها در مقابل افشای اطلاعات مقاومت نشان دهند. در این روش، اطلاعات از یک منبع سوم - منابع تاریخی یا ژورنال های تجاری - استخراج می شود که خود مزیتی برای این روش است.
-3 این روش، نوآوری های بنگاه های کوچک که توانایی تبدیل آن را به پتنت ندارند را بهتر استخراج می کند.
-4 اگر یک سیستم دسته بندی استاندارد مورد استفاده قرار گیرد، این روش می تواند در کشور های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
در کنار این نقاط قوت، این روش گردآوری دارای دو نقطه ی ضعف نیز می باشد . نخست آنکه فرض کرده ایم که بنگاه ها تمایل به عمومی کردن نوآوری های خود دارند. و حاضرند آن ها را به صورت رایگان در یک ژورنال به چاپ رسانند. این نکته در خصوص نوآوری های فرآیند بروز بیشتری دارد. دیگری آنکه ما مجبوریم به ژورنال هایی که انتخاب کرده ایم اعتماد کنیم. در خصوص شمولیت ژورنال ها، شاید برخی افراد بدبین اظهار دارند که تعداد نوآوری های استخراج شده به تعداد ژورنال های انتخاب شده بستگی دارد. - - 5 بیان این دو نقطه ی ضعف اثبات می کند که انتخاب ژورنال ها یکی از موارد مهم و کلیدی در فرآیند شناسایی اقدامات نوآورانه است.
در این روش شناسایی اقدامات نوآورانه شاخص هایی برای " خروجی نوآوری مبتنی بر مطالعات" - 1LBIOs - در نظر گرفته می شود. هر تک نوآوری استخراج شده به روش های مختلف بر اساس نیاز و اهداف تحقیق می تواند با شاخص هایی مشخص شود. به بیان دیگر پایگاه داده تشکیل شده متناسب با موضوع تحقیق می تواند حاوی اطلاعات مختلفی باشد. کومبز2، ناراندرن3 و ریچاردز4 - 1995 - در تحقیق خود از شاخص های نام شرکت، نام محصول، نوع نوآوری، منشا، بخش صنعتی و اندازه ی بنگاه استفاده کردند. آنها با استفاده از ژورنال های تجاری، مهندسی و تکنولوژیکی اقدامات نوآورانه را شناسایی کردند. 941 نوآوری با استفاده از روش های فوق شناسایی شد و سپس از نظر درجه ی رادیکال بودن و توزیع های مختلف آنها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
انریکو سانتارلی5 و روبرتا پیرجیووانی - 1996 - 6 از روش های فوق جهت شناسایی اقدامات نوآورانه استفاده کردند. آنها با بررسی 25 ژورنال ایتالیا در سال 1989 پایگاه داده ای از نوآوری های محصول معرفی شده در صنعت ایتالیا ایجاد کردند. آنها با بررسی این پایگاه داده دریافتند که بنگاه های کوچک - کمتر از 50 کارمند - نوآورتر از سایر بنگاه ها هستند. آنها همچنین نشان دادند که رابطه ی مثبتی بین هزینه های R&D و نوآوری های محصول بر قرار است. - - 6
این مطالعه و سایر مطالعات کاربردی در این حوزه نشان دهنده ی اهمیت شناسایی و دسته بندی اقدامات نوآورانه است. اینگونه پتنت یابی ها از یک سو می تواند به عنوان یک منبع بسیار ارزشمند برای ایده های نوآورانه جهت استفاده ی مدیران صنایع مختلف قرار گیرد و از سوی دیگر سنگ بنای مطالعات تحلیلی گوناگون در حوزه ی نوآوری می باشد. تحلیل هایی که ورودی های ارزشمند فرآیند تصمیم گیری در اتخاذ رویکرد های سرمایه گذاری فناوری و نوآوری می باشند.
-2 روش تحقیق:
در این تحقیق تلاش شده است که این روش شناسایی و دسته بندی اقدامات نوآورانه در قالب یک تجربه ی عملی پیاده سازی شود. همان طور که در بیان نقاط قوت این روش بیان شد استفاده از یک سیستم دسته بندی استاندارد و مناسب می تواند به درک هر چه بیشتر اقدامات نوآورانه کمک شایانی کند. از این رو در این تحقیق پس از انتخاب منابع علمی، که جزو معتبر ترین و مهم ترین منابع حوزه ی نوآوری هستند، اقدامات نوآورانه را شناسایی کرده و با استفاده از روش دلفی و بر اساس دسته بندی ارائه شده از سوی سازمان توسعه ی همکاری های اقتصادی - 7OECD - آن ها را دسته بندی می کنیم.
