بخشی از مقاله
چکیده
موضوع مدیریت فرآیندهای نوآوری در حال حاضر بسیار به روز است.درحال حاضر نواوری برای شرکت ها یک ابزار مهم برای افزایش رقابت است. شرکت ها دیگر فرآیندهای نوآوری و فعالیت های خود را براساس برداشت ها و یا احساسات توسعه نمی دهنده بلکه براساس دانش حاصل از نظرات مشتریان،کارمندان و همکاران خود اینکار را انجام می دهند. آنها اطلاعات لازم را جمع آوری می کنند، دانش لازم را به دست می آورند و از آن برای پشتیبانی از فرصت های بازار و تصمیم گیری درمورد نیاز به ایجاد نوآوری حمایت میکنند.
شرکت ها به طور کامل از پتانسیل نوآوری خود بهره می برند. بعلاوه لازم به ذکر است که فعالیت های موفق نوآورانه در یک سازمان نیازمند مشارکت همه پرسنل در تمام سطوح می باشد، و از آنجایی که عامل انسانی معرفی کننده ی ایده ها و آغاز کننده ی فرآیند نوآوری است، بنابراین برای موفقیت فرآیند نوآوری تعامل بین منابع انسانی سازمان و فرآیند نوآوری بسیار ضروری است. این پژوهش با هدف بکارگیری برنامه های نوآوری و اثر این برنامه ها بر عملکرد نوآورانه فردی صورت گرفته است و بدین منظور ابتدا عوامل موثر بر عملکرد نوآورانه فردی حاصل از بکارگیری این برنامه ها را شناسایی نموده و سپس به رتبه بندی این عوامل با استفاده از روش تحلیل سلسه مراتبی از طریق بکارگیری نرم افزار Super Decisions پرداخته شده است.
مقدمه
نوآوری فرایندی است که هوش و خلاقیت افراد و چارچوب مسائل سازمان و انتخاب، ادغام،تقویت اطلاعات برای درک مشترک و پاسخگویی را شامل می شود. - - Teece, 2001 نوآوری یک کار است که به اعضای فردی و دانش جمعی سازمان بستگی دارد. به عنوان یک فرایند، در هر مرحله، شامل شناسایی مشکل، حل مسئله، و پیش بینی و انتظار می باشد. تعامل اجتماعی مهم ترین عنصر فرایند است و نقش فناوری اطلاعات آن است که ساختار آن را به شیوه ای متمرکز کند که از یک سو، موجب تشابه دیدگاه ها شود، از سوی دیگر، همگرایی با نتایج ارزشمندی به دست آید.
- . - Adamides & Karacapilidis, 2006 سازمانهای امروزی نیاز به ساختاری دارند که کنترل شدید در آن کم باشد چرا که ایجاد خلاقیت ونواوری سازمانی مستلزم کنار گذاشتن قواعد وچارچوبهای ذهنی است که بتواند ایده های متعدد وتازه ای عرضه کنند که لازمه این امر داشتن استقلال رای است که مدیر می تواند مشوق آن باشد .یکی از مهم ترین عوامل تقویت وگسترش فرهنگ وتوان خلاقیت نواوری سازمانی، ساختار مناسب وتشکیلات مناسب با اهداف مورد نظر می باشد.
اگر ساختارهای سازمانی رابه دو دسته ماشینی وارگانیک تبدیل کنیم ، ساختار ارگانیکی مناسب خلاقیت ونوآوری سازمانی می باشد ، چرا که ساختار ارگانیک با شرایط متحول محیطی به سرعت هماهنگ می گردد وامکان انعطاف وآزادی درعمل را برای کارمندان خود فراهم می آورد وزمینه سازی بسیار مناسبی جهت خلاقیت ونواوری خواهد بود - کاظمی و شکیبا،. - 1392 فرآیند نوآوری شامل مراحل مختلفی می باشد، از تولید ایده تا تجاری سازی و پیاده سازی آن، تمام این مراحل را باید با استفاده از ابزارهای اندازگیری و فتاوری اطلاعات مدیریت کرد تا بتوان به نوآوری پایدار دست یافت.
شرکت هایی مانند گوگل و آمازون موفق شدند از طریق اجرای نوآوری های مستمر از رقبای خود پیشی بگیرند.این سازمان ها به جای تکیه بر نوآوری های ناگهانی و اتفاقی یک برنامه و دستورالعمل مشخص برای فرآیند نوآوری خود تعیین کرده و از ابزارهای فناوری اطلاعات برای مدیریت فرآیند نوآوری استفاده می کنند - . - Desouza et al,2009 شرکتی که تصمیم می گیرد فرایندهای نوآوری را مدیریت کند، نیاز به درک اهدافش دارد که این مساله نشان میدهد که شرکت در فرایند ایجاد نوآوری قرار دارد و چگونه برای دستیابی به آن تلاش می کند یا چگونه می خواهد نوآوری را توسعه دهد.
اهداف نوآوری نیز پایه ای برای کل برنامه ریزی است و منبع انگیزشی برای کارکنان درگیر در فرایند نوآوری هستند . - lendel et al,2015 - به طور کلی نوآوری تنها با جمع آوری ایده به پایان نمی رسد بلکه با مجموعه ای از فعالیت ها و فرآیندها در ارتباط است که تجاری سازی ایده ها را نیز در بر می گیرد. عمل تجاری سازی یک فرآیند است. بعبارتی دارای یک ورودی معین است که مسیری را برای رسیدن به یک خروجی طی نموده و طی این مسیر در هر ایستگاه، ارزش افزوده ای بر آن ایجاد می کند. در این فرآیند از تمام پتانسیل های ممکن استفاده می شود. - فکور ثقیه و رضایی، . - 1395 توسعه فناوریهای جدید نیازمند انسانافزارها، نرمافزارها، سختافزارها و سازمان افزارهای متناسب است که بدون آنها تولید ثروت امکانپذیر نخواهد بود.
نبود روشهای مدون در راستای تجاریسازی ایدهها، مانع رشد کارآفرینی مبتنی بر نوآوری و ایدههای نوآورانه شده و تنها درصد کمی از ایدههای جدید که پتانسیل تبدیل به محصولی سودآور را دارند، به مرحلهی تولید و تجاری شدن می رسند - آبادیان،. - 1386 بعلاوه نوآوری یک فرآیند اجتماعی است که بازیگران مختلفی در آن نقش دارند، نیازمندی های موجود برای فناوری اطللاعات و ارتباطات - - ICT برای پشتیبانی از دانش در میان این بازیگران و فعالیت های مرتبط با آنها بکار می رود ،به طوری که باعث ایجاد دانش جدید می شود. همانطور که جریان دانش و اطلاعات عامل تعیین کننده ای برای موفقیت نوآوری و فرآیندهای توسعه محصول جدید است , - Brown and Eisenhardt, 1995; Tidd et al ., 1997 -
حمایت از تکنولوژی آنها نیز می تواند کارایی،بهره وری و در نتیجه نقش آنها را بعنوان منابع مزیت رقابتی و شایستگی ها افزایش دهد. . - Zhang and Lado, 2001 - بررسی دقیق تر نوآوری به عنوان یک فرایند سازمانی،از دیدگاه مبتنی بر دانش و از طریق پویایی اجتماعی تصمیم گیری سازمانی ، ضرورت سیستم های اطلاعاتی را بالا می برد که به روشنی به ارتباط بین فرآیندهای اجتماعی و دانش مربوط می شوند، و یک سیستم جامع پیچیده را تشکیل می دهند. - Ottosson and .Bjork, 2004 -
از سوی دیگر روشن است که دیدگاه فناوری اطلاعات علاوه بر راه حل های پایگاه داده و اینترنت برای بکارگیری تکنولوژی و بازار ، ابزار های برای کاوش و ارزیابی زمینه ها - بعنوان مثال ابزارهای آزمایش - و نهایی کردن مفاهیم نوآوری - مانند ابزارهای طراحی مهندسی - نیز بکار می آورد، فرایندهای فوق نیاز به پشتیبانی از تکنولوژی همکاری دارند که مصاحبه های غنی و بحث در مورد ایده ها، پیشنهادها در زمینه های خاص بپردازد.علاوه براین، این فناوری باید از ذخیره و بازیابی موثر دانش شناخته شده نیز پشتیبانی کند، امکان آزمایش ایده ها و راه حل های بالقوه را ارائه کند و همچنین برای استدلالات و حل منازعات پشتیبانی ارائه کند.
سیستم های اجرایی این تکنولوی ها به صورت جداگانه و همچنین در چارچوب های یکپارچه عمدتا برروی مرحله طراحی مهندسی متمرکز شده اندو در ساختار فعلی سازمان مورد استفاده قرار می گیرند. - . - Sethi et al ., 2003 استفاده از ICT به سازمان ها کمک می کند تا فرایندهای کاری خود را ماشینی کنند و به مانند پلی برای عبور از مشکلات و محدودیتهای زمانی و مکانی عمل می کند و فرصتهای جدیدی برای سازمانها فراهم میکند تا بتوانند پروژه های نوآوری را به اجرا درآورند، ایده های جدید را آزمایش کنند، افکار و دانش را به اشتراک بگذارند و حتی نوآوریها را وارد بازار کنند .
- Noel,2009 - در حال حاضر نرخ پایین نوآوری و عدم رسیدن محصولات به مرحله تجاری سازی نشان دهنده ی عدم توجه به منابع انسانی سازمان ها و تعامل آنها با فرایند نوآوری است. لذا توجه به ابزارهای مدیریت فرایند نوآوری و استفاده از آن ها می تواند منجر به ایجاد فرصتهای جدید و پذیرش بهتر نوآوریها در سازمان گردد. برنامه ی کاربردی مدیریت نوآوری یکی از ابزارهای مدیریت دانش است که در تسهیل جنبه های عملی توسعه نوآوری نقش مهمی ایفا می کند، این برنامه ی کاربردی به طور خاص بر توسعه نوآوری تمرکز میکند .
- Gordon et al,2008 - برخلاف حوزههای غیر نوآوری که در آن برنامه های کاربردی روی مدیریت فرایندهای کسب و کار تمرکز میکند، نوآوری با مدیریت روابط انسانی به طور استراتژیک سروکار دارد - - .Hidalgo , Albors,2008 برنامه ی کاربردی مدیریت نوآوری روشهای مدیریت تجربی و خلاق را پرورش میدهد، مخصوصا در طول دورهای که کاربران ، به دلیل ماهیت غیر قابل پیش بینی و غیرخطی فرایند نوآوری، به طور مداوم در فعالیتها درگیر هستند - Gordon et