بخشی از مقاله
شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر توسعه مصالح ساختمانی نوین
(نمونه موردی: بتن سبک کفی)
چکیده
در هر سازمانی، چه تولیدی و چه خدماتی، مهمترین عامل برای حفظ و رشد سازمان مشتریان آن هستند. بسیاری از شرکت ها جهت تقویت گرایش مشتریان به کالاهای تولیدی خود از راهکار رضایت مشتری استفاده می نمایند. این کار جهت شناسایی افکار آن ها صورت می گیرد. هم اکنون استفاده از بتن سبک کفی به عنوان یکی از مواد مهندسی جدید در صنعت ساختمان سازی رو به افزایش است. لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه بتن سبک از نوع کفی و دسته بندی آن ها انجام شده است. از جمله این عوامل عبارتند از: عایق بودن در مقابل گرما و سرما، عایق صوتی، خاصیت ضد حریق بودن، مقاومت در برابر نفوذ آب و یخبندان، نرم و روان بودن، قابلیت برش پذیری آسان، کاهش هزینه های ساخت بنا، کاهش هزینه های نیروی انسانی، مناسب بودن برای شیب بندی بام و غیره؛ تا در نهایت محصولی با شرایطی ارائه گردد که منجر به رضایت هر چه بیشتر مصرف کننده، افزایش سهم بازار شرکت های تولید کننده و نیز افزایش اثربخشی تبلیغات صورت گرفته در مورد محصول گردد. در مقاله حاضر از روش تحلیل عاملی استفاده شده است که دارای مزایایی از قبیل کاهش تعداد متغیرها و تشخیص گروه متغیرهای وابسته به یکدیگر می باشد و با استفاده از این روش می توان خصوصیات اصلی محصول را برای ارزیابی کالا مشخص نمود. همچنین برای آزمون فرضیه ها و نتیجه گیری از روش میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده نشان می دهد عوامل بالا رفتن سرعت اجرا، نرم و روان بودن، قابلیت برش پذیری آسان، عایق صوتی و سبک بودن، رتبه نسبتا بالایی را کسب کرده اند، که حاکی از اهمیت زیاد این عوامل و تأثیر گذاری آن ها برای مشتریان در صنعت ساختمان سازی می باشد.
واژه های کلیدی: بتن سبک، بتن کفی، سبک سازی، مصالح ساختمانی نوین.
.1 مقدمه
محصولات و خدمات ارائه شده از طرف سازمان ها و شرکت ها، تا دهه های قبل، بیش از آن که منطبق با خواسته ها و الزامات مشتریان باشد، نتیجه فکر خلاق مهندسان طراح آن ها بود. به عبارت دیگر نقش مشتری در اکثر مـوارد فقـط بـه یک مصرف کننده قانع، محدود می شد و این مهندسان سازمان و شرکت ها بودند که در فرایند تکوین محصـول نقـش وی را نیز ایفا می کردند. ولی این تفکر تنها تا دهه های آخر قرن گذشته ادامه داشت و رقابتی شدن بازارها، فروپاشـی مرزهـای تجاری، جهانی شدن اقتصاد و در نهایت افزایش سطح توقعات و الزامات مشتریان، باعث افزایش توجه و اهمیت به خواسـته ها و الزامات مشتریان گردید (وظیفه دوست و فرخیان ، .(138:1387 امروزه در محیط پرتلاطم رقابت، کشف خواسته هـا و نیازهای مشتریان و برآورده ساختن آن ها قبل از رقبا، یک شرط اساسی موفقت برای تولیدکنندگان است. به عبـارت دیگـر بنا به فلسفه جدید بازاریابی یعنی مشتری گرایی، باید مشتریان را مرکز توجه قرار داده و از دید مشـتریان بـه مسـائل نگـاه کنند. یکی از رایج ترین روش ها برای تعیین میزان ارضای خواسنه ها و نیازها از طریق کالاها و خدمات ارائه شـده توسـط سازمان ها، سنجش رضایت مشتری است (موسوی و سایرین، .(57:1388 امروزه عبارت رضـایت مشـتری در محـیط هـای کاری متداول شده است، ولی بی تردید ایجاد رضایت در مشـتریان و حتـی بـه شـوق آوردن آن هـا از کیفیـت محصـول و خدمات، در وهله اول در گرو شناخت نیازها و خواسته های آن ها و سپس انتقال این خواسـته هـا بـه مـوقعیتی اسـت کـه محصولات و خدمات تولید می شود (گلندوز و سایرین، .(693:1392
.2 بیان مسئله
بتن های سبک، در یک تقسیم بندی به بتن سبک سازه ای و بتن های خیلی سبک برای کارهای غیر سازه ای تقسیم می شود. تقسیم بندی انجمن آمریکا براساس مقاومت و وزن واحد می باشد. بتن با دانسیته کم و مقاومت کم که برای عایق بندی استفاده می شود، بتن سبک با مقاومت متوسط که برای بلوک های بتنی و سایر کاربردهایی که مقداری مقاومت مفید مورد نیاز است و بتن سبک سازه ای که برای قطعات باربر استفاده می شود. بتن های سبک می توانند برای منظورهای دیگری نیز تولید شوند. وزن مخصوص های کم می توانند با تخلخل بالای داخلی بدست آیند و این تخلخل نیازی ندارد که به سنگدانه محدود گردد. با توجه به خواص مناسب بتن سبک از نقطه نظرات وزن کم، عایق حرارتی، سازه ای و غیر سازه ای بودن و هزینه کمتر تولید و حمل و نقل، کاربرد آن گسترش وسیعی در صنعت ساخت و ساز به ویژه برای صنعتی کردن ساخت، پیدا نموده است (رمضانیانپور، .(133:1390
بتن کفی، بتن سبکی است که در آن سلول های هوا حاصل از دستگاه کف ساز یا سیمان و مصالح مناسب توسط میکسر ویژه مخلوط گردیده است و روانی بالا، وزن پایین، حداقل مصرف مصالح و خواص عایق حرارتی را دارد. با کنترل مناسب مقدار کف ورودی به میکسر می توان بتن سبک کفی را در محدوده وسیعی از چگالی از 400 kg/m3 تا 1600 به عنوان پر کننده و عایق، بلوک های جداکننده و کاربردهای نیمه سازه ای یا سازه ای تولید نمود (اسدپور و سایرین، .(1:1393 بتن کفی، در کشور ما می تواند جایگاه خاصی داشته باشد؛ زیرا امکان ساخت آن در نقاط مختلف کشور وجود دارد، همچنین سرمایه گذاری اولیه برای تولید این بتن کم بوده و حتی می توان آن را با تجهیزات نسبتا ساده در کارگاه ها ساخت (صیامی، .(1:1384
نیاز گسترده و روزافزون جامعه به ساختمان و مسکن، باعث نیل به سمت افزایش سرعت ساخت، افزایش عمر مفید و نیز مقاوم نمودن ساختمان در برابر زلزله شده است. برای تأمین نیازهای فوق، استفاده از بتن سبک می تواند گزینه مؤثری باشد (شاکری و سایرین، .(623:1390 هم اکنون محصولات سبک در عرصه صنعت ساختمان، از جایگاه ویژه ای برخوردار
هستند. لذا بتن سبک کفی به عنوان مصالحی سبک، به دلیل دارا بودن خصوصیات منحصر به فرد، در تکنولوژی عصر حاضر، در صنعت ساخت و ساز افزایش چشم گیری داشته است. زیرا عمده تحقیقات جاری بر روی بتن بر اساس سبک سازی و مقاوم سازی آن متمرکز شده است، به طوری که بتواند نیاز روزافزون صنعت ساختمان را از جهت مقاومت و هزینه تأمین نماید (اسدپور و سایرین، .(1:1393 در مناطق شمالی کشورمان که دسترسی به منابع خاک رس جهت آجر و بلوک های سفالی وجود ندارد، هزینه های حمل و نقل موجب افزایش تا 100 درصدی قیمت تمام شده محصولات آجر و بلوک می شود. این در حالیست که منابع ماسه بادی فراوان در این مناطق وجود دارد. بنابراین در این مناطق می توان با استفاده از بتن کفی اقدام به ساخت بلوک ها و پانل های بتنی کرد که به لحاظ اقتصادی کاملا به صرفه می شود (اسدپور و سایرین، .(1:1393
در این پژوهش برآنیم تا عوامل مؤثر بر توسعه بتن سبک از نوع کفی را شناسایی و دسته بندی نماییم؛ از جمله این عوامل عبارتند از: عایق بودن در مقابل گرما و سرما، عایق صوتی، خاصیت ضد حریق بودن، مقاومت در برابر نفوذ آب و یخبندان، نرم و روان بودن، قابلیت برش پذیری آسان، کاهش هزینه های ساخت بنا، کاهش هزینه های نیروی انسانی، مناسب بودن برای شیب بندی بام، سبک بودن بتن کفی، کاهش وزن بنا و به تبع آن کاهش نیروی زلزله، بالا رفتن سرعت اجرا، جلوگیری از دپوی مصالح، جلوگیری از آسیب به تأسیسات، ایجاد سطوح مسطح و همتراز، کاهش ابعاد المان های باربر، کاهش هزینه حمل و نقل، دقت در طرح اختلاط، مقاومت فشاری کمتر نسبت به بتن معمولی. برای این کار نیاز است که رفتار مصرف کنندگان به هنگام انتخاب کالا مورد مطالعه قرار گیرد. به عبارت دیگر مصرف کنندگان به چه معیارها یا ضوابطی در حین انتخاب کالا توجه دارند؟ سپس میزان اهمیت هر یک از عوامل را با استفاده از نظرات کارشناسان و مصرف کنندگان تعیین کنیم؛ تا در نهایت محصولی با شرایطی ارائه گردد که منجر به رضایت هر چه بیشتر مصرف کننده، افزایش سهم بازار شرکت های تولید کننده و نیز افزایش اثربخشی تبلیغات صورت گرفته در مورد محصول گردد.
امروزه مشتری مداری و کسب رضایت مشتری، یکی از ارکان اساسی رقابت در سازمان ها می باشد؛ چرا که مشتریان، محرک اصلی در سازمان های تجاری که به دنبال بهبودهای عمده در مسیر پیشرف و توسعه خود هستند، می باشند. مشتریانی که رضایت بیشتری از سازمان دارند، تجربیات مثبت خود را برای دیگران بیان نموده و به ترتیب وسیله تبلیغ برای سازمان ها می شوند که در نتیجه باعث کاهش هزینه جذب مشتریان جدید می شود. این مطلب به خصوص برای ارائه دهندگان خدمات حرفه ای بسیار مهم می باشد؛ زیرا شهرت و خوش نامی آن ها و بیان مزایا و بیان مزیت ها و نکات مثبت آن ها، از طرف دیگر منبع اطلاعات کلیدی برای مشتریان جدید به شمار می رود (نوربخش و سایرین، .(56:1389 در مقاله حاضر از روش تحلیل عاملی استفاده شده است که دارای مزایایی از قبیل کاهش تعداد متغیرها و تشخیص گروه متغیرهای وابسته به یکدیگر می باشد و با استفاده از این روش می توان خصوصیات اصلی محصول را برای ارزیابی کالا مشخص نمود (حبیبی و سایرین، .(1391:83
.3 اهمیت و ضرورت پژوهش
نیاز گسترده و روزافزون جامعه به ساختمان و مسکن، ضرورت استفاده از سیستم های ساختمانی و مصالح جدید به منظور افزایش سرعت ساخت، سبک سازی، افزایش عمر مفید و نیز مقاوم نمودن ساختمان ها در برابر زلزله را بیش از پیش مطرح ساخته است. در این راستا با استفاده از دستاوردهای نوین امروزی در مهندسی ساختمان می توان با امکانات
فنی و منابع مالی و اقتصادی معین به تولید ساختمان های بیشتر، مقاوم تر و با عمر مفید بیشتر دست یافت. همچنانکه با استفاده از مصالح جدید و روش هایی که از سهولت، سادگی و سرعت بیشتری برخوردارند می توان گام های مؤثری در جهت افزایش تولید مسکن در کشور و حل این مشکل بزرگ برداشت. حل مشکلاتی نظیر زمان طولانی اجرا، عمر مفید کم و یا هزینه زیاد اجرای ساختمان ها در بخش ساختمان و مسکن نیازمند ارائه راهکارهایی به منظور استفاده عملی از سیستم های ساختمانی نوین و مصالح ساختمانی جدید، جهت کاهش وزن، کاهش زمان ساخت، دوام بیشتر و نهایتا کاهش هزینه اجرا می باشد. این اقدامات در دراز مدت موجب بهینه سازی ساخت، افزایش تولید ساختمان و مسکن در کشور و رسیدن به شرایط اجرایی مطلوب خواهد شد. از سوی دیگر چنین تحولاتی موجب گسترش سرمایه گذاری های زیر بنایی و یا کلیه اصولی در بخش مسکن علی الخصوص توسط بخش خصوصی خواهد شد. این امر دولت را نیز در رسیدن به اهداف خود در بخش ساختمان و مسکن یاری خواهد نمود (گلابچی، .(1:1385
امروزه عامل اصلی بقای سازمان ها را در تصاحب مصرف کنندگان راضی و خشنود می توان جستجو کرد، زیرا جلب رضایت مصرف کننده مهم ترین عامل موفقیت در هر کسب و کاری است. برای راضی نگه داشتن مصرف کنندگان می بایست در بدو امر دید که آنان خواهان چه کالایی و با چه مشخصاتی هستند، سپس در صدد برآمد که به آن ها پاسخ گفت (عبدالوند و فریدون فر، .(19:1386 رضایتمندی مصرف کننده مقوله ای است که از عوامل و شرایط متعدد و متنوعی در درون و بیرون سازمان تأثیر می پذیرد، که میزان اثرگذاری آن ها با توجه به نوع سازمان، از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است. شناخت دقیق این عوامل و تعیین میزان اثرگذاری هر یک از آن ها، در کمک به مدیران جهت تصمیم گیری درست، از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرف دیگر منابع سازمانی محدودند و اگر مدیریت به دنبال طراحی برنامه هایی برای حفظ مشتریان خود است، باید با توجه به عوامل تأثیرگذار بر وفاداری و اهمیت هریک از این عوامل، این منابع محدود را تخصیص دهد (خورشیدی و کاردگر، .(178:1388 پیش بینی رفتار مصرف کننده در خرید و شناسایی ویژگی های مدنظر وی و اولویت بندی این ویژگی ها به منظور پاسخگویی به آن ها در قالب یک رویکرد سیستماتیک از یکسو به تولیدکننده در کاستن از هزینه های تبلیغات کمک می کند و از دیگر سو رویه های خرید زمان بر را برای مصرف کننده کوتاه می کند (عبدالوند و فریدون فر، .(19:1386
با توجه به رقابتی شدن بازار ساخت و ساز در سال های آتی و ضرورت شرکت های تولیدکننده به منظور حفظ مصرف کنندگان خود و در نتیجه جلب رضایت آنان، توجه به خواسته های مصرف کنندگان، بایستی در صدد برنامه های شرکت های تولیدکننده قرار گیرد. بنابراین ارائه یک شیوه موفق که بتواند تمام معیارها و ویژگی های مؤثر در انتخاب مصرف کنندگان را در نظر آورد، می تواند کمک بزرگی به شرکت های تولید کننده باشد (عبدالوند و سایر، .(19:1386
.4 پیشینه پژوهش
رجوع به کارهای صورت گرفته توسط سایر محققان در زمینه موضوع مورد مطالعه، ما را متوجه خلأهایی در تحقیقات، کمبود شواهد و مباحث حل نشده می کند و محقق را در محدود کردن دامنه موضوعی یاری می رساند. اولین نگرش جامع بر مطالعات و نتایج مربوط به بتن سلولی در سال 1954 توسط valore صورت گرفته است (Valore RC, .1954, 50-96) همچنین در سال 1963 جزئیات بیشتری توسط Rudanai و Short & Kinniburgh با بیان خلاصه ای از ترکیبات و خواص و کاربرد بتن های سلولی، بدون توجه به روش تولید آن ها ارائه گردیده است. با این وجود اطلاعات اندکی در زمینه پایداری و سیستم پرکننده فضاهای خالی در بتن اسفنجی وجود دارد. والور، تیلور، پیرز، کورنز، لاکاینس و پارک، مطالب بسیار مهمی در زمینه عوامل کف زا ارائه داده اند. در اکثر مطالعات اولیه ای که توسط نئوپار، مرکرت والاستیزل صورت گرفته است، عوامل کف زا مهم ترین بحث به حساب می آیند (اشرفی و حاتمی، .(1:1391 در
این قسمت، در جدول (1) به نتایج مهمترین تحقیقاتی اشاره می شود که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم با موضوع توسعه مصالح ساختمانی نوین (نمونه موردی: بتن کفی) ارتباط داشته اند.
جدول-1 برخی مطالعات و نحقیقات انجام شده، منبع: نگارنده
ردیف پدیدآورندگان سال عنوان
1 اسدپور، فائزه؛ 1393 علل اقتصادی و اقلیمی
مرزبان، ثمین، استفاده از بتن سبک
اسدپور، عاطفه؛ کفی در مسکن مازندران
عابدینی، فیض اله
2 اشرفی، حمیدرضا؛ 1391 بررسی و مقایسه
حاتمی، محسن مشخصات بتن های
کفی و مواد کف ساز در
بتن
3 رمضانیانپور، علی 1390 بتن سبک: از تحقیق تا
اکبر کاربرد
4 شاکری، اقبال؛ 1390 ارزیابی اقتصادی از
بهمن زاده، فرناز؛ کاهش وزن و احجام
ذوالفقارنسب، سازه ها با استفاده از
آرش بتن سبک در ساختمان
نتیجه
در این مقاله به تحلیل و بررسی مزیت های اقتصادی و کاربرد بتن کفی به عنوان مصالح سبک در شیب بندی و عایق کاری حرارتی مسکن مازندران و روش آزمون و خطا با مصالح مشابه پرداخته شده است و نتایج زیر حاصل گردید: -1 ارزان سازی، -2 مقاوم سازی، -3 سریع سازی، -4 عایق سازی، -5 سبک سازی. لذا با توجه به موارد گفته شده می توان خاطر نشان کرد که استفاده از این ماده هم از نظر زیست محیطی سالم ترین و بهترین روش تولید بتن می باشد و هم به عنوان سریعترین، مطمئن ترین و اقتصادی ترین راه ساخت و ساز در استان مازندران می توان از آن بهره برد.
تکنولوژی بتن کفی ساده و سهل الوصول می باشد و امکان ساخت این نوع بتن در کارگاه های ساختمانی نیز وجود دارد. مزیت بتن کفی در کاهش دانسیته و بهبود مشخصه های حرارتی و صوتی آن نهفته است. این در شرایطی است که مقاومت فشاری لازم را نیز ایجاد می کند. وزن کمتر بتن کفی مزایای زیادی دارد که از جمله می توان از کاهش بار مرده ساختمان و در نتیجه هزینه کمتر برای ساختمان نام برد. صرفه جویی های ناشی از جایگزینی بتن کفی با بتن معمولی، باعث کاهش مصرف برق و یا سایر انرژی های فسیلی در سطح بسیار گسترده می گردد. به طور کلی استفاده از این بتن را می توان به عنوان سریع ترین، اقتصادی ترین و مطمئن ترین راه برای ساخت و ساز در جهان نام برد.
نتایج به دست آمده: -1 هر چه وزن مخصوص خشک شده در هوا بتن سبک دانه بیشتر شود، متناظر آن مقاومت فشاری بتن نیز بیشتر خواهد شد. -2 تغییرات مدول الاستیسیته استاتیکی بتن های سبک در درجه اول به خواص مکانیکی و به خصوص مدول الاستیسیته مخلوط سنگدانه و سپس به مقاومت فشاری بتن و نیز وزن مخصوص آن بستگی دارد. همچنین از بررسی نتایج این تحقیق که بر روی سبک دانه حاوی لیکا و پومیس انجام شده است، می توان گفت به طور کلی بتن های سبک حاوی پومیس ایران با لیکا ایران تفاوت چندانی در خواص مکانیکی ندارند.
بر اساس نتایج بدست آمده، در تیرهای ساخته شده با بتن سبک نسبت به بتن معمولی مقدار فولاد حدود %21 کاهش داشته، ولی در ستون ها به دلیل الزامات شکل پذیری سازه مقدار فولاد برابر خواهد بود. از طرفی به دلیل وزن مخصوص کمتر بتن سبک نسبت به بتن معمولی، هزینه حمل و جرثقیل کمتر بوده و سرعت اجرای
5 فرج پور، زویا؛ 1390 بررسی بتن سبک با
قنبری، تقی نگاهی بر مطالعه موردی
تولید فناوری نسل جدید
فوم بتن متراکم
70-150 SOTIM و
70-150 SOTIM
EXTRA
6 کیوانفر، احسان؛ 1390 کاربرد بتن کفی در
شایق پور، مهدی؛ شیب بندی و عایقکاری
هاشمیان، علیرضا حرارتی بام در پروژه
های مسکن مهر
7 بهفرنیا، کیاچهر؛ 1387 مطالعه پارامترهای مؤثر
عباسی، رضا بر بتن فومی
8 صیامی، محمد 1384 معرفی بتن سبک اسفنجی
از نوع کفی یا فوم بتن
بعنوان مصالحی با قابلیت
های بالا
9 & Cement K. Ramamurthy, 2009
Concrete E.K.
Composites Kunhanandan
آن بیشتر می باشد. در ضمن به دلیل وزن کمتر سازه ساخته شده با بتن سبک، ابعاد فونداسیون کوچکتر و هزینه ساخت آن کمتر می باشد. همچنین به دلیل عایق حرارت بودن بتن سبک، میزان قابل توجهی صرفه جویی در مصرف انرژی صورت خواهد گرفت.
برای اولین بار در دنیا شیوه ای فنی برای افزایش کیفیت مواد اولیه فوم بتن بر اساس کنترل جهت دار خواص شکل پذیری و اسفنجی ملات فوم بتن پیشنهاد شد. ساختار سخت ثابت و بسیار اسفنجی فوم بتن در حالت فشار تحرک بالا ساختار داخلی و پایداری در هنگام Mineralization فوم توسط ترکیبات قابض در جریان پاشیدگی همگنی (Homogenization) ملات فوم بتن به دست آمده و نیز پمپاژ آن را نشان می دهد. در نتیجه پس از وارفتگی بتن، تخلخل بالایی در حجم بتن آماده شده با حداقل نقص در ساختار اسفنجی ایجاد می شود.
با توجه به مشکلات اجرایی پلی استایرن در عایقکاری حرارتی ساختمان ها، جایگزینی آن با بتن کفی (چگالی (500 بررسی گردید. مطالعه فنی، بیانگر این موضوع است که ضخامت معادل بتن کفی، حدود 2 برابر ضخامت پلی استایرن است. از طرفی، بررسی های اقتصادی با توجه به نکات اجرایی، نشان می دهد که هزینه تمام شده اجرای بتن کفی %32 (حدود یک سوم) از هزینه تمام شده اجرای پلی استایرن کمتر است. این موضوع سبب گردید که استفاده از بتن کفی برای شیب بندی و عایقکاری ساختمان ها، در دو پروژه بزرگ مسکن مهر (در مجموع حدود 25000 واحد) جایگزین استفاده از پلی استایرن شود.
بر اساس مطالعات انجام شده، موارد زیر رامی توان به عنوان نتیجه گیری مطرح نمود: -1 برای ساخت بتن فومی غیر سازه ای و سازه ای به ترتیب استفاده از فوم با پایه پروتئینی و فوم با پایه شیمیایی توصیه می شود. -2 کاربرد 20 الی 30 درصد پرلیت در طرح اختلاط بتن فومی سبب کاهش وزن حجمی و نیز کاهش درصد جذب آب بتن فومی می گردد. -3 در ساخت بتن فومی سازه ای، بکار گیری ماسه و پودر سنگ در طرح اختلاط توصیه می شود. -4 در آزمایش های انجام شده در این تحقیق، نمونه های بتن فومی در آب عمل آوری شدند.
در نهایت ضمن مرور دتایل های ساختمانی مرسوم در مورد تیرچه بلوک و کفسازی، جایگزینی بتن سبک کفی به جای بتن های معمولی و کفسازی های مرسوم در کاهش بار زلزله ساختمان بررسی شده است.
ثبات بتن کفی یکی از جنبه های مهم برای اطمینان از بافت یکنواخت، در سراسر روند سخت شدن است. هیچ روش ترکیبی مناسب استاندارد برای بتن کفی وجود ندارد. بتن
Nambiar, G. Indu کفی علاوه بر عایق حرارتی بسیار خوب و مسدود کننده
Siva Ranjani آتش، جذب آب پایینی دارد. نحوه مخلوط کردن و حمل و
نقل و پمپاژ بتن کفی تأثیر عمده ای بر خواص تازه و سخت
شدگی آن دارد. به منظور استفاده گسترده تر از بتن کفی،
نیاز به توسعه عامل فوم ساز مقرون به صرفه و فوم ژنراتور
ضروری است.
2005 Jones MR, 10 and Behaviour به جمع بندی تاریخچه ای از کاربرد بتن کفی، مواد تشکیل
McCarthy A of assessment دهنده آن، خواص و کاربردهای ساختمانی آن در بعضی از
foamed concrete پروژه های دنیا پرداخته اند که در این بررسی خواص اساسی
for construction این بتن از قبیل مقاومت به شعله، هدایت حرارتی و خواص
applications صوتی آن مورد توجه قرار گرفته است.
در واقع اکثر نظریه ها با به کارگیری روش اسنادی و کتابخانه ای، سعی داشته اند به بررسی و جمع بندی مطالعات انجام شده پیرامون معرفی، چگونگی تولید و مواد سازنده بتن کفی و در پی آن به تحلیل و بررسی مزیت های آن و کاربردهای آن به عنوان مصالح سبک بپردازند. با توجه به آنچه در پیشینه جمع آوری شده، عواملی که می توانند بر توسعه بتن سبک کفی مؤثر باشند عبارتند از: عایق بودن در مقابل گرما و سرما، عایق صوتی، خاصیت ضد حریق بودن، مقاومت در برابر نفوذ آب و یخبندان، نرم و روان بودن، قابلیت برش پذیری آسان، کاهش هزینه های ساخت بنا، کاهش هزینه های نیروی انسانی، مناسب بودن برای شیب بندی بام، سبک بودن بتن کفی، کاهش وزن بنا و به تبع آن کاهش نیروی زلزله، بالا رفتن سرعت اجرا، جلوگیری از دپوی مصالح، جلوگیری از آسیب به تأسیسات، ایجاد سطوح مسطح و همتراز، کاهش ابعاد المان های باربر، کاهش هزینه حمل و نقل، دقت در طرح اختلاط، مقاومت فشاری کمتر نسبت به بتن معمولی.
5. مبانی نظری پژوهش
5.1. تاریخچه بتن کفی
این بتن در اواخر جنگ جهانی دوم توسط سوئدی ها ابداع شده است. البته بتن با ساختار سلولی قدمتی بسیار کهن
و حتی در حدود 5000 سال دارد و شواهدی از آن در ایران و مصر یافت شده است. در آن زمان تخلخل و ایجاد حفره توسط افزودن خون حیوانات به مخلوط انجام می گرفته است (بهفرنیا و عباسی، .(1:1387 بتن سبک کفی غیر اتوکلاوی همانند بتن های گازی گسترش زیادی نداشت. از جمله کشورهایی که در این خصوص پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته، کشور روسیه می باشد که به تولید این نوع بتن سبک در انواع غیر سازه ای و سازه ای به منظورهای سبک سازی ساختمان
و نیز عایق حرارتی پرداخته است (رمضانپور، .(135:1390 در واقع کاربردهای ساختمانی این بتن، به عنوان اجزای غیر سازه ای و نیمه سازه ای در سال های اخیر گسترش یافته است (بهفرنیا و عباسی، .(1:1387
.2.5 معرفی بتن کفی
بتن کفی یکی از انواع بتن سبک است که چگالی آن به مقدار قابل ملاحظه ای از بتن معمولی کمتر است و می تواند نقش مؤثری در کاهش وزن ساختمان ها، به خصوص در قسمت غیرسازه ای داشته باشد. عمده ترین کاربردهای بتن کفی در ایران، ساخت بلوک های سبک سقفی، دیواری و همچنین بتن کفسازی و شیب بندی است. این نوع بتن، شباهت زیادی
ri.fnoCnarmO.www 7
به بتن گازی (هوادار اتوکلاو شده) داشته و تفاوت عمده آن ها، روش تولید حباب های هوا در بافت بتن و عدم قرار دادن در اتوکلاو است (کیوانفر و سایرین، .(72:1390 در تولید بتن گازی، پودر نرم آلومینیوم در شرایط خاصی به مخلوط اضافه می شود تا در اثر واکنش شیمیایی با هیدروکسید کلسیم حباب هایی از هیدروژن، داخل بتن تولید شود. آزاد شدن این حباب ها، باعث انبساط مخلوط می شود. اما در تولید بتن کفی حباب های هوا به کمک یک ماده کف زا تولید و در مخلوط بتن اضافه می شود. تکنولوژی تولید بتن کفی، ساده تر و امکانپذیرتر از تکنولوژی تولید بتن گازی است و امکان ساخت آن در کارگاه های ساختمانی نیز وجود دارد (صیامی، .(2:1384 حالت اسفنجی بتن کفی باعث می شود تا مشخصات ویژه ای در بتن ایجاد شود که کاربرد آن در کارهای مختلف ساختمانی ایده آل می نماید. از جمله می توان سبکی، عایق حرارتی خوب، میخ پذیری و برش پذیری را نام برد (کیوانفر و سایرین، .(672:1390
.3.5 اجزای بتن کفی
مواد پایه در ساخت بتن کفی عبارت است از کف حاصل از یک ماده کف زا، آب، سیمان و ماسه ریزدانه که در شکل (1) نشان داده شده است (اسدپور و سایرین، .(3:1393
· کف: برای تولید کف، ابتدا ماده کف زا با آب رقیق شده و سپس در محفظه ای با کمپرس هوا یا هم زدن سریع، به کف تبدیل می گردد که رد آن حباب های با قطر در حد میلیمتر و کمتر تولید شده اند. برای تولید کفی پایدار، از یک ماده پایدار کننده کف استفاده می شود تا حباب ها در اثر جابجایی و اختلاط، شکل خود را حفظ نمایند و به اصطلاح کف نخوابد. معمولا کف پایدار حاصل خامه ای شکل است (اسدپور و سایرین، .(3:1393 تصویر کف خامه ای شکل، در شکل (2) نشان داده شده است.
· آب و سیمان: در بتن های معمولی (به طور میانگین)، به ازای هر 100 کیلوگرم سیمان، حدود 40 تا 45 کیلوگرم آب و در بتن های کفی، حدود 60 کیلوگرم آب لازم است (کیوانفر و سایرین، .(673:1390
برای افزایش چگالی و اقتصادی کردن این بتن از ماسه ریزدانه (ماسه بادی) با نسبت های مختلف نسبت به سیمان، استفاده می شود. همچنین علاوه بر ماسه بادی می توان از مصالح سبکی چون ورمیکولیت، خاکستر و خاکستر آتشفشانی نیز استفاده کرد. در ساخت قطعات بتن کفی برای مقابله با ترک های ناشی از انقباض بتن،عضاًب از الیاف پلی پروپیلن و الیاف فولادی نیز استفاده می شود (اشرفی و حاتمی، .(2:1391
شکل -1 اجزای بتن کفی، منبع: صیامی، 2:1384 شکل -2 کف بدست آمده در فرایند بتن سبک کفی، منبع: اسدپور و سایرین، 3:1392
