بخشی از مقاله
چکیده:
شهرها با سرعت باورنکردنی از هر جهت رو به توسعه و گسترش هستند. شهر جایی است که مرکز کلیه فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی تلقی شده و اغلب ساکنین آن از طریق اشتغال در فعالیت های صنعتی و یا خدماتی امرار معاش می کنند. گرچه قسمت عمده شهرها را مناطق مسکونی تشکیل می دهد، اما بخشهای دیگری چون خدمات و فضای سبز نیز در آنها دیده می شود.
با افزایش و توسعه شهرها مشکلات آنها نیز گسترش می یابند، از اصلی ترین مشکلات شهرهای توسعه یافته می توان به ترافیک، پسماندها، هدر رفت انرژی و بهداشت اشاره کرد. از این رو شهرهای نوین با راهکار های خود در خصوص اصلی ترین مشکلات شهرها سعی در کاهش این مشکلات و ایجاد رفاه اجتماعی برای تمامی اقشار جامعه دارند. این مقاله بر پایه مطالعات اسنادی، بر آن است تا با روشی توصیفی- تحلیلی به معرفی راهکارهای شهرهای نوین در خصوص حل مشکلات اصلی شهرها بپردازد.
مقدمه:
امروزه افزایش سریع جمعیت و توسعه شهرها و محدودیت منابع طبیعی، چنان مشکلاتی را برای انسان به وجود آورده که امر برنامه ریزی به عنوان یک ضرورت برای همه کشورها تلقی می شود. تخلیه روستاها، گسترش شهرها و گرایش به زندگی شهر نشینی با توجه به مسائل خاص خود به ویژه در کشورهای جهان سوم از چنان پیچیدگی هایی برخوردار است که بی توجهی به آن بر مشکلات اقتصادی ، اجتماعی آنان خواهد افزود.
از این رو برای جلوگیری از بوجود آمدن مشکلاتی از قبیل افزایش آلودگی، مصرف بیش از حد انرژی های تجدید ناپذیر، افزایش بیماری ها، تولید پسماندها و... نیاز است تا با استفاده از تکنولوژی های روز به نوین سازی شهرها پرداخت تا به عواملی همچون کیفیت بسیار بالای زندگی، حمل و نقل عمومی بسیار کارآمد، مناسب سازی فضاهای شهری برای تردد پیاده و بویژه معلولین، پارکها و فضای سبز شهری، تنوع معماری، تأسیسات زیربنایی کارآمد، زیباسازی و مبلمان شهری، کیفیت خدمات شهری، عمران شهری، مدیریت هزینه، شهرسازی، سبک زندگی، نوسازی و بهسازی شهری و توریسم دست یافت.
روش تحقیق
در جمع آوری اطلاعات، از روش های کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است. در این مقاله از تجربیات موفق پروژه های اجرا شده در دیگر کشور ها و همچنین تحقیقات پژوهشگران استفاده شده است.
شهر نوین چیست؟
شهری است اجتماعی و برنامه ریزی شده، با اهداف معین از پیش تعیین شده و برخوردار از تمام تسهیلات لازم زندگی برای تمامی افراد جامعه.
ویژگی های شهر نوین:
مدیریت انرژی
امروزه در دنیا استفاده بهینه از انرژی اهمیت ویژه ای دارد. به همین منظور سعی میشود از انرژی ها تجدید پذیر نظیر انرژی زمین گرمایی و انرژی خورشیدی و سایر انرژی ها استفاده شود. ساختمانها به صورتی ساخته شوند که کمترین هدر رفت انرژی را داشته باشند.
شهرهای نوین بر پایه شعار “خودکفایی در تولید و مصرف - self-creation & self -consumption - ”، به شهروندان اجازه می دهد که انرژی مورد نیازشان را خودشان با بهره گیری از سلول های خورشیدی و ابزارهای دیگر تولید کنند. در شهر نوین افزون بر خیابان های شهر، راه باریکه ها و مسیرهای فرعی نیز به چراغ های روشنایی مجهزند؛ با این تفاوت که در راه باریکه ها، چراغ های LED برای صرفه جویی در مصرف انرژی، حسگرهایی دارند که وقتی عابری وجود ندارد، نور را بسیار کم می کنند و وقتی عابر نزدیک می شود، بیشترین نور را به مسیر می تابانند.
بهداشت
در شهر نوین، همه خانه ها از طریق شبکه ی رایانه به مراکز بهداشتی و درمانی شهر پیوسته هستند. سالمندان و کسانی که به دلیل بیماری های ویژه، نیازمند معاینه پی در پی هستند، کافی است با ابزارهایی که در منزل پیش بینی شده - مانند دستگاه سنجش فشار خون - ، اطلاعات پزشکی خود را از راه دور در زمان های تعیین شده به مرکز بفرستند و دیگر لازم نیست برای آمد و شد میان خانه و درمانگاه، انرژی مصرف کنند.
نابینایان
شهر مطلوب شهری است که پاسخگوی نیازهای شهری هر طیفی از شهروندان باشد؛ از کودکان و سالمندان و کمتوانان و ناتوانان جسمی گرفته تا افراد معمولی و سالم و تندرست. شهر مطلوب باید شهری باشد که شبکه های شهری، اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی آن برای همه شهروندان، از هر نوع و طیفی تعریف شده باشد و هیچ کس، با هیچ ویژگی خاصی خارج از دایره شهر قرار نگیرد. بنابراین نمیتوان از کنار مناسب سازی پیاده روها و مسیرهای حرکتی همه شهروندان که جزء اصلی شبکه معابر شهری است وکارکردهای اصلی آن دسترسی، خرید، مکث ، پیادهروی وتفریح است، بی تفاوت گذشت.
افراد نابینا و کم بینا به هنگام حرکت در پیادهرو، فعالانه به دنبال اطلاعات لمسی زیر پای خود، به ویژه تضادهای فاحش و قابل تشخیص در سطح سنگ فرش بوده و از آنها استفاده میکنند، بنابراین در شهر نوین اطلاعات مربوط به جهت یابی و تشخیص موقعیت از طریق به کارگیری قابلیت دید بالا و ایجاد علائم لمسی در جاهای مناسب قرار دارند و بسیاری از افراد کم بینا قادر به خواندن آنها خواهند بود.خیابانهای پیرامون مراکز آموزشی، فرهنگی، پزشکی و مراکز کار مورد مراجعه نابینایان، با نصب تابلوهای هشداردهنده به رانندگان خودروها، جهت رعایت دقت و سرعت مناسب، علامت گذاری شده اند. تابلوهای شهری خوانا و دقیق و همچنین استفاده از خط بریل در تابلوها که هم برای افراد دارای مشکل بینایی و هم سالمندان مفید است وجود دارد.
حمل و نقل شهری
در شهر نوین اگرچه شهروندان می توانند خودروهای بنزین سوز داشته باشند، اما شهرداری، مردم را به استفاده از خودروهای برقی تشویق می کند و مکان هایی نیز برای فروش انواع خودرو و موتورسیکلت برقی تعبیه شده است. افزون بر این در همه محله های شهر، ایستگاه های کرایه وسیله نقلیه پیش بینی شده است. وسیله های کرایه ای شامل خودروی برقی، موتورسیکلت برقی و دوچرخه تقویت شده با نیروی الکتریسیته است.
کل نقشه شهر و ترافیک لحظه به لحظه خیابان ها در سامانه ای به نام “مدیریت حمل و نقل” ذخیره می شود. شهروندان می توانند از طریق رایانه های موجود در ایستگاه های شارژ باتری یا با اتصال به شبکه و استفاده از لپ تاپ یا گوشی خود، در هر لحظه، بهترین مسیر برای رسیدن به مقصد را پیدا کنند، آن را شبیه سازی کنند و زمان تخمینی برای رسیدن به مقصد را ببینند.
شبکه شهری
سراسر شهر به شبکه داخلی رایانه متصل است و کاربران می توانند در هر نقطه از شهر به این شبکه وصل شوند. همه فروشگاه ها، مرکز کنترل ترافیک، موسسه های خدماتی، رفاهی، بهداشتی و… در شهر به این شبکه متصل خواهند بود