بخشی از مقاله
چکیده
بلاک چین به مثابه ییک دفتر کل است که از آن در جهت تسهیل فرآیند ثبت معاملات و ردیابی دارایی ها استفاده میشود.از زمان ظهور این فناوری توجه بسیاری از فعالان عرصه های مختلف که به نوعی درگیر با مسئله امنیت اطلاعات و تراکنش ها بودند بدان جلب شد.این توجه بعد از به کار گیری بلاک چین در بستر بیت کوین چند برابر شد به طوری که اکنون در عرصه های مختلف فناوری بلاک چین مورد استفاده قرار میگیرد. بلاک چین متشکل از زنجیره ای از بلاک هاست که به یکدیگر متصل شده اند و این اتصال به صورت شبکه مانند میباشد و به دلیل نوع رمزنگاری و غیرمتمرکز بودن آن امکان هک،حذف یا دستکاری اطلاعات داخل بلوک ها وجود ندارد و این یک مزیت بزرگ برای بلاک چین محسوب میشود .این فناوری برای اولین بار در سال 1991 توسط استوارت هابر و اسکات اسکورنتا طراحی و ارائه شد.بلاک چین در سال 2009 با بیتکوین مطرح شد.در مقاله حاظر به بررسی ساختار کلی بلاک چین و مکانیزم های به کار رفته در آن برای برقراری امنیت میپردازیم و برخی از ویژگی ها و کاربرد های آن را بررسی کرده و زمینه هایی که پتانسیل به کار گیری بلاک چین در آن ها وجود دارد را معرفی میکنیم و ریسک ها و تهدیدات موجود در بلاک چین را که موجب بروز اختلال در بلاک چین میشوند را مورد بررسی قرار میدهیم.
کلمات کلیدی:بلاک چین،همتا به همتا،بیت کوین،امنیت،مکانیزم اثبات کار
.1مقدمه
از بلاک چین به عنوان فناورییاد میشود که واسطه هایی را که در حالت عادی در معاملات وجود داشتند حذف کرده است و امکان برقراری تبادلات همتا به همتا را بدون نهاد ناظر یا مرکزی مهیا کرده است.با به کارگیری این فناوری در بیت کوین توجه همگان به بلاک چین جلب شد و صاحبان شرکت ها و صنایع مختلف و حتی دولت ها نیز به دنبال استفاده از بلاک چین در حوزه های مختلف شدند. گرت استیفنز رییس بخش توسعه طرحها در شرکت انگلیسی جمع آوری اطلاعات جی. بی. جی، گفت :بلاکچین یک پلتفرم توزیع شده است که امکان انتقال اطلاعات از یک مکان به مکان دیگر را با امینت بالا فراهم میکند.بلاک چین به عنوان یک فناوری متن باز به یک نهاد مرکزی جهت تایید تراکنش های انجام شده نیاز ندارد و خود شبکه بلاک چین به صورت خودکار شبکه را تنظیم میکند که این قابلیت مورد توجه کشور هایی که مورد تحریم واقع شده اند و امکان اتصال به شبکه سویفت را ندارند قرار گرفته است.در بلاک چین به ازای هر تراکنش یک کد هش 64 کاراکتری ایجاد میشود.این کد به وسیله اشاره گر هش با کد هش اشاره گر قبلی ترکیب میشود تا تشکیل یک بلاک را بدهد. ویج میگوید :با هر بلاک با استفاده از بلاکهای جدید، یک ترتیب خطی، زمانی و رشته کاراکترهاییکبار مصرف تولید میشود .به همین دلیل دستکاری و ایجاد اطلاعات نادرست و غیرقابل ردیابی،تقریبًا غیرممکن است.
.2ساختار کلی بلاک چین
بلاک چین یک پایگاه داده توزیع شده بین اعضا میباشد که تمامی سوابق معاملات و رویداد های دیجیتالی که انجام شده را در خود ثبت میکند و بین طرف های شرکت کننده به اشتراک میگذارد.[1]در بلاک چین هر بلاک شامل یک سری داده،هش کد مربوط به آن بلاک و هش کد مربوط به بلاک قبلی میباشد.
داده هایی که در هر بلاک ذخیره میشوند به نوع بلاک چین بستگی دارند.برای مثال بلاک چینی که در بستر بیت کوین مورد استفاده قرار میگیرد جزییاتی درباره ی تراکنش های انجام شده از جمله مشخصات فرستنده و گیرنده و میزان سکه های مبادله شده را ذخیره میکند.عنصر دیگری که در بلاک موجود است هش میباشد.هش به مثابه ی اثر انگشت برای انسان میباشد.هنگامی که یک بلاک به وجود می آید هش آن محاسبه میشود و به واسطه ی تغییر در بلاک هش آن نیز تغییر میکند.هر یک از هش ها مجموعه ای از اعداد و حروف هستند که بر اساس اطلاعات ذخیره شده در بلاک ها ایجاد میشود.[2]عنصر سومی که در هر بلاک وجود دارد هش بلاک قبلی میباشد که از عوامل تاثیر گذار در به وجود آمدن زنجیره بلاک ها میباشد.تغییر در داده های بلاک موجب تغییر در هش آن بلاک میشود که این امر خود به خود هشی که در بلاک بعدی به عنوان هش بلاک قبلی ذخیره شده را تغییر میدهد و این تغییر در شبکه خود را نشان میدهد و عدم مطابقت این دو هش با یکدیگر مانع از تغییر داده های بلاک میشود.با تغییر اطلاعات یک بلاک هش آن بلاک نیز تغییر میکند و در نتیجه تمام بلاک های بعد از آن نا معتبر میشوند.
ماهیت تغییر ناپذیر سیستم های بلاک چین تضمین صحت آن است.به معنی این که وقتییک قطعه اطلاعات وارد سیستم میشود،نمیتوان آن را اصلاح کرد.این مسئله باعث میشود تقلب از بین برود،رفتار های تقلب فعلا در حال ظهور نیستند.به منظور جلوگیری از تلفات تصادفی در رفتار ها،صحت و قابلیت اطمینان آن ها باید مورد تایید قرار گیرد.[3]
بلاک چین از یک شبکه همتا به همتا استفاده میکند،مفهوم همتا به همتا این است که تمام معاملات در شبکه ای کامپیوتری متشکل از کامپیوتر های ارائه دهنده و مشتری شرکت کننده در معامله ذخیره میشود.وقتی بلاک جدیدی ایجاد میشود همه کسانی که به شبکه متصل هستند بلاک جدید را دریافت میکنند.تمامی گره ها برای اطمینان از عدم دست کاری صحت بلاک را بررسی میکنند و اگر مشکلی وجود نداشته باشد و بعد از تایید صحت اطلاعات هر گره بلاک بررسی شده را به بلاک چین خود اضافه میکند.
تمامی گره های روی این شبکه را یک توافق شکل میدهند که کدام بلاک معتبر و کدام بلاک نا معتبر است و بلاک هایی که نامعتبر هستند با توافق همه گره ها رد میشوند. بنابراین اگر کسی بخواهد بلاکی را روی بلاک چین دست کاری کند باید تمامی بلاک ها را با فرآیند زمان بر اثبات کار تغییر دهد و کنترل بیش از 51 درصد این شبکه همتا به همتا را به دست بگیرد و بعد از طی این مراحل بلاک دستکاری شده تایید میشود که انجام این کار تقریبا غیر ممکن است.
.3فناوری بلاک چین و کاربرد آن در حوزه های مختلف
-1-3امور پزشکی نیاز به دسترسی به به تمام سوابق بیمار در یک محیط امن همواره در بین پزشکان و بیمارستان ها وجود داشته است.قابلیت هایی
که در بلاک چین وجود دارد باعث شده توجه جوامع پزشکی و بیمارستانی به این فناوری جلب شود.بیمارستان ها میتواندد در شبکه بلاک چین برای هر بیمار یک پرونده الکترونیکی سلامت تشکیل دهند که این پرونده شامل تمام سوابق قبلی بیمار و سوابق دیدار های بیمار و پزشک میباشد که طی هر ویزیت به روز میشود.همچنین بیمارستان ها میتوانند برای پزشکان مشغول به کار در بیمارستان پرونده های الکتریکی تشکیل دهند تا سوابق پزشکان از جمله سوابق تحصیلی و سوابق عملکردی آن ها در این پرونده ها ثبت شوند و در صورت نیاز این سوابق در اختیار بیماران جهت بررسی قرار بگیرند[4]
-2-3صنعت لجستیک صنعت لجستیک که مبنای انتقال کالا ها و خدمات میباشد یکی از ضروری ترین بخش های تجارت بین المللی است.استفاده از بلاک
چین در صنعت لجستیک امکان رهگیری سفارشات را فراهم میکند و امکان دستکاری اسناد مربوط به این سفارشات عملا از بین میبرد.به کار گیری بلاک چین در صنعت لجستیک باعث میشود تمام بازیگران عرصه تجارت بین المللی در برابر مشتریان خود پاسخگو باشند و هم چنین با افزایش شفافیت در این صنعت به مرور زمان عوامل و بازیگران مخرب از بین میروند.
-3-3شبکه های اجتماعی
استفاده از بلاک چین در شبکه های اجتماعی موجب حذف سرور اصلی شبکه شده و شبکه های اجتماعی را به شبکه ای همتا به همتا تبدیل میکند که هیچ نهاد ناظر یا حتی صاحب آن شبکه اجتماعی توانایی دخالت در شبکه یا ایجاد اخلال در آن را نداشته باشد.همچنین استفاده از بلاک چین موجب تقویت مبارزه با اخبار جعلی میشود و موجب تقویت اعتماد کاربران به اخبار منتشر شده در شبکه های اجتماعی میشود.[5]
.4نحوه به کارگیری بلاک چین
برای به کارگیری بلاک چین در بستر یک سازمان یا شرکت اقداماتییه صورت امکان سنجی مورد نیاز است که باید توسط شرکت یا سازمان مورد نظر انجام شود.ابتدا باید مشخص شود که آیا ابتداٌ نیازی به بلاک چین در سازمان وجود دارد یا نه.بعد از مشخص شدن نیاز باید تعیین کرد که بلاک چین چگونه میتواند در راستای بر طرف کردن این نیاز موثر واقع شود.و در نهایت باید پلتفرم مورد نیاز برای ایجاد بلاک چین در بستر سازمان مشخص شود تا بتوان به طور موثر از بلاک چین بهره مند شد. در صورتی که بلاک چین به درستی اجرا شود، می تواند به صورت قابل توجهی امنیت را به فضای تجارت مالی بیاورد و باعث کاهش هزینه ها شود.
.5کاربرد های دیگر بلاک چین
بلاک چین در گستره وسیعی از حوزه های مختلف اداری،صنعتی،تجاری،پزشکی و دیگر حوزه هایی که فناوری اطلاعات در آن ها دخیل است کاربرد دارد.در ادامه به برخی کاربرد های بلاک چین اشاره میشود.[6]
