بخشی از مقاله
چکیده
شرکت ها باید همواره خود را جزیی از اجتماع بدانند و نسبت به جامعه احساس مسئولیت داشته باشند و در جهت بهبود رفاه عمومی به گونه ای مستقل از منافع مستقیم شرکت، تلاش کنند. ما در این تحقیق به بررسی رابطه ی چسبندگی هزینه ها با توجه به مسئولیت های اجتماعی شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران پرداختیم. از اینرو نمونه آماری127 شرکت در جامعه ی بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1393 - 1386 در نظر گرفته شده است . به منظور بررسی چسبندگی هزینه ها به عنوان متغیر وابسته، از متغیر هزینه های عملیاتی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد بین فعالیت های مربوط به مسئولیت اجتماعی و سرمایهگذاری در زمینه ی مسئولیت اجتماعی با چسبندگی هزینه ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هرچه مسئولیت های اجتماعی شرکت ها بالاتر باشد، چسبندگی هزینه ها نیز بیشتر خواهد شد، همچنین نتایج ما بیانگر این موضوع است که فعالیتهای زیست محیطی شرکت باعث چسبندگی هزینه ها می شود.
واژگان کلیدی: چسبندگی هزینه، رفتار اجتماعی شرکت ها، رفتار هزینه، بورس اوراق بهادار تهران و عوامل اقتصادی
مقدمه
از مهمترین اهداف هر واحد تجاری افزایش سودآوری، رشد، حداقل کردن بهای تمام شده و قیمت گذاری محصولات می باشد که اهداف فوق در گرو تصمیم گیری و برنامهریزی و کنترل مدیران و بر اساس اطلاعات به موقع و قابل اتکا می باشد. تئوریهای سنتی رفتار ، بیان می دارد که تغییرات هزینه تنها به میزان تغییرات در سطح فعالیت وابسته است و این تغییرات به صورت متقارن صورت می گیرد در صورتی که تئوری چسبندگی هزینهها موضوع فوق را به چالش کشیده و عنوان می کند کاهش هزینهها به هنگام کاهش فعالیت کمتر از میزان افزایش هزینهها بر اثر افزایش فعالیت است. آگاهی از رفتار هزینه برای حسابداران، پژوهشگران و تمام کسانی که با حوزه مدیریت در ارتباط هستند و تغییرات در هزینه ها را بر حسب تغییرات در درآمدارزیابی می کنند،دارای اهمیت است. با مششخص کردن چسیندگی هزینه، صاحبان شرکتها می توانند تحلیل کنند که آیا مدیران باعث وارد آمدن هزینه برای بنگاه می شوند.
و همچنین امروزه با توجه به پیچیده شدن ارتباط شرکتهای موجود در جامعه با یکدیگر و همچنین با دولت و افراد حاضر در جامعه شرایطی به وجود آمد که شرکتها میباست نه تنها به دی نفعان بلکه به آحاد مردم پاسخگو باشند مفهوم حسابداری مسئولیت اجتماعی در اوایل دههی 60 میلادی توسط نویسندگانی مثل آندرسون، مویلی، ولین اوس مطرح شد. حسابداری اجتماعی بخشی از دانش حسابداری است که هدف آن اندازه گیری و گزارشگری اثرات اجتماعی - هزینهها و منافع اجتماعی - ناشی از فعالیتهای واحد تجاری است. از آنجایی که واحد تجاری عضوی از جامعه است که در آن فعالیت میکند و به طور مستمر در تعامل با سایر اعضای جامعه است و با استناد به قراردادهای نانوشته اجتماعی بین اعضای جامعه که برای حفظ منافع تمامی اعضای وضع شدهاند، ضرورت دارد، واحد تجاری از تعهدات و مسئولیتهای خود آگاه باشد و آنهار را محدود به حفاظت منافع سهامداران نداند ، بلکه تعهدات و مسئولیتهای دیگری در قبال سایر گروههای اجتماع از قبیل اعتبار دهندگان، کارکنان، مشتریان و فروشندگان و گروههای موجود در جامعه و همچنین محیط زیست پیرامون خود احساس کند.
همچنین حسابداری اجتماعی را میتوان در ارتباط با اطلاعات منتشره توسط یک سازمان که به طرفهای ذینفع امکان میدهد تا عملکرد سازمان را در مواجهه با مسائل اجتماعی - مثبت و منفی - ارزیابی کند، - محسن خوش طینت. - 1389 بنابراین هدف این پژوهش بررسی چسبندگی هزینهها و رفتار اجتماعی شرکتها است. از آنجایی که واحدهای تجاری مسئولیتهای غیر مالی دارند و باید، به سلامت جامعه نیز توجه ویژه داشته باشند امروزه با رشد و توسعه منابع و واحدهای تجاری مختلف، مسائل و مشکلات جدیدی به وجود آمده است که ناشی از عواقب و تأثیر از فعالیتهای واحد تجاری بروی محیط زیست و اجتماع است. به این ترتیب، چگونگی ارزیابی عملکرد و معیارهای آن دگرگون شده و حرکت در مسیر مسئولیتهای اجتماعی و زیست محیطی عامل ضروری و حیاتی برای تداوم فعالیت سازمان در بلند مدت شده است.
به طوریکه نیاز به ارائه ی اطلاعات مرتبط با تأثیرات متقابل عملکرد واحدهای تجاری و جامعه برای تصمیم گیری هر چه بهتر استفاده کنندگان از صورتهای مالی بیش از پیش احساس میشود. با توجه به اهمیت نقش هزینه در سود آوری، قیمت گذاری و رشد شرکت و همچنین اهمیت بررسی رفتار هزینهها برای برنامه ریزیهای آتی شرکتها در این تحقیق به بررسی چسبندگی هزینههای اداری، عمومی و فروش و همچنین بهای تمام شده کالای فروش رفته پرداخته و تاثیرویژگیهای مختلف شرکتها مانند تعداد کارکنان، داراییهای جاری، داراییهای ثابت و بدهیهای شرکت بر شدت چسبندگی هزینه آنها مورد مطالعه قرار میگیرد.
مبانی نظری
از مهمترین اهداف هر واحد تجاری افزایش سودآوری، رشد، حداقل کردن بهای تمام شده و قیمت گذاری محصولات میباشد که اهداف فوق در گرو تصمیم گیری و برنامه ریزی و کنترل مدیران و بر اساس اطلاعات به موقع و قابل اتکا میباشد.تئوریهای سنتی رفتار هزینه، بیان میدارد که تغییرات هزینه تنها به میزان تغییرات در سطح فعالیت وابسته است و این تغییرات بصورت متقارن صورت میگیرد در صورتی که تئوری چسبندگی هزینهها موضوع فوق را به چالش کشیده و عنوان میکند میزان کاهش هزینهها به هنگام کاهش فعالیت کمتر از میزان افزایش هزینهها بر اثر افزایش فعالیت است. با توجه به آنچه گفته شد شالوده مدل هزینه یابی سنتی که همان تناسب بین هزینهها و سطح فعالیت م باشد، همیشه برقرار نیست و برآورد رفتار هزینه بدون در نظر گرفتن چسبندگی هزینهها گمراه کننده خواهد بود.
آگاهی از رفتار هزینه برای حسابداران، پژوهشگران و تمام کسانی که با حوزه مدیریت در ارتباط هستنند و تغییرات در هزینهها را بر حسب تغییرات در درآمد ارزیابی می کنند، دارای اهمیت است. مدیران باید دلیل خود را برای چسبندگی هزینه از طریق توجه به حساسیت تغییرات هزینه به نسبت کاهش حجم، ارزیابی کنند و ظرفیت واکنش شرکت را در برابر کاهش تقاضا برای کالاها یا خدمات افزایش دهند. این امر به بهبود فرایند پاسخگویی کمک میکند . با مشخص کردن چسبندگی هزینه، صاحبان شرکت میتوانند تحلیل کنند که آیا مدیران باعث وارد آمدن هزینه برای بنگاه می شوند. طبق یک تحلیل سنتی افزایش نامتناسب هزینههای توزیع، فروش، عمومی و اداری نسبت به فروش یک نقطه ضعف کنترلی مدیریت در نظر گرفته میشود که این تحلیل ممکن است گمراه کننده باشد، زیرا اگر این هزینهها چسبنده باشند با افزایش فروش متناسب با آن حرکت میکنند در حالیکه با کاهش فروش متناسب با آن کاهش پیدا نمی کنند.
این در حالی است که حسابرسان به طرز مشابهی به هنگام اجرای رویههای بررسی تحلیلی فرض میکنند که هزینهها متناسب با نوسانات فروش تغییر میکند. بنابراین درک بهتر از نحوه تغییر هزینهها نسبت به نوسانات فروش برای حسابرسان در بهبود اجرای رویههای تحلیلی راه گشا خواهد بود. - زنجیردار ، غفاری و مداحی، - 1393 بر اساس نظریه تأخیر در تعدیل هزینه، هزینهها به این دلیل دچار چسبندگی میشود که سرعت کاهش فروش و هزینهها نمیتواند یکسان باشد. بر اساس ادبیات رایج پذیرفته شده، حسابداران و تحلیل گران مالی بر این باور بودند که هزینهها بر اساس تغییر نسبت به سطح فعالیت، به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم میشوند که بر این اساس هزینه متغیر متناسب با تغییرات محرک هزینه که همان سطح فعالیت است تغییر میکند. مدل سنتی رفتار هزینه، بدون توجه به نقش مدیران در فرآیند
